Οι σειρές που επικεντρώνονται στο παραβατικό και εξετάζουν την ψυχολογία του εγκληματία, είναι πάντα οι πιο γοητευτικές. Γι’ αυτό παθαίνουμε παράκρουση με τις σειρές για serial killers, γι’ αυτό γουστάρουμε σειρές όπως Breaking Bad, Narcos και οτιδήποτε σχετίζεται με βαριά εγκλήματα. Θα σταθούμε σε αυτό το άρθρο περισσότερο στις δεύτερες, στη μυθοπλασία που καταπιάνεται με ναρκωτικά και συμμορίες, διότι έχει μια ιδιαιτερότητα ως προς τα απαιτούμενα props.
«Οι βαλίτσες με ναρκωτικά δεν είναι ακριβώς κάτι που θα περίμενε κανείς να φέρει στη δουλειά του», λέει ο Πολ Κρος, ο οποίος ήταν ο σκηνογράφος της σειράς Supacell, μιας σειράς με εγκλήματα και υπερήρωες που κυκλοφόρησε πέρυσι.
Όμως, ο Κρος έχει κληθεί να ασχοληθεί με αρκετές τέτοιες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της καριέρας του, αν και ψεύτικες. «Πρόσφατα βρέθηκα να κυκλοφορώ στο Λονδίνο με ένα φορτηγό γεμάτο με τούβλα κοκαΐνης. Παρότι ψεύτικα, το συναίσθημα ήταν περίεργο πολύ απλά γιατί δεν πρόκειται για κάτι που θα έκανες στην καθημερινότητά σου».
Από τις εφηβικές σειρές μέχρι τα αστυνομικά θρίλερ, οι σκηνές που περιλαμβάνουν ναρκωτικά συχνά παίζουν κεντρικό ρόλο στις σύγχρονες τηλεοπτικές παραγωγές. Η εξασφάλιση ότι αυτές οι σκηνές είναι ασφαλείς, νόμιμες και ρεαλιστικές έχει γίνει τόσο κρίσιμη για τους παραγωγούς, που μπορεί να χρειαστεί να ξοδευτούν χιλιάδες λίρες για να εκτελεστούν σωστά.
Για κάθε τούβλο ψεύτικης κοκαΐνης που τοποθετείται σε ένα σκηνικό ναρκωτικών, κάποιος σαν τον Κρος έχει περάσει εβδομάδες για να δημιουργήσει την ιδανική υφή της σκόνης. Για κάθε χάπι που καταναλώνει ένας ηθοποιός, υπάρχει μια ομάδα που έχει δουλέψει σκληρά για να διασφαλίσει ότι το αντικείμενο που παίρνει δεν είναι επικίνδυνο.
Έτσι, όταν βλέπουμε μια σκηνή όπου οι ηθοποιοί σνιφάρουν, καπνίζουν ή παίρνουν κάποιο χάπι, υπάρχουν αυστηρά βιομηχανικά πρότυπα. Η κοκαΐνη αναδημιουργείται συχνά με σκόνη γλυκόζης, Β12 ή βιταμίνης C, ενώ το πιο συχνό υποκατάστατο είναι το γάλα ή η σκόνη λακτόζης.
«Αναμειγνύεται με το νερό στη μύτη σας και ουσιαστικά μετατρέπεται σε γάλα», εξηγεί ο Φίλιπ Μπάρνετ, ο οποίος εργάστηκε στο εφηβικό δράμα Euphoria του Σαμ Λέβινσον, καθώς και στο Griselda, τη σειρά για Κολομβιανούς λαθρέμπορους κοκαΐνης.
Υπάρχουν φορές που χρησιμοποιούνται φυτά τα οποία έχουν καλλιεργηθεί χωρίς ψυχοδραστικές χημικές ουσίες. «Είναι σαν να καπνίζεις κάνναβη και να είναι… απογοητευτική» λέει ο Κρος. Οτιδήποτε άλλο καπνίζεται είναι συνήθως φυτικά τσιγάρα χωρίς νικοτίνη.
Στο μεταξύ, η έκσταση και η διαζεπάμη συχνά αντικαθίστανται με γλυκίσματα, ενώ πιο συχνά χρησιμοποιούνται χάπια ζάχαρης που προμηθεύονται από φαρμακοποιούς εξειδικευμένους στην παραγωγή placebo, τα οποία κατασκευάζονται ειδικά για τηλεοπτικές παραγωγές.
«Οι εταιρείες εικονικών φαρμάκων είναι εξαιρετικά ακριβές», λέει ο Κρος . «Θα μπορούσατε εύκολα να ξοδέψετε 1.000 λίρες και να πάρετε μόνο την ισοδύναμη ποσότητα του πραγματικού φαρμάκου που θα βρίσκατε στο δρόμο».
Αυτό σημαίνει ότι όταν απαιτείται να αναπαραχθούν ναρκωτικά σε μεγαλύτερη κλίμακα – όπως για παράδειγμα για να γεμίσουν ένα σπίτι-παγίδα με ψεύτικο MDMA, κρακ, κοκαΐνη και χόρτο, όπως συνέβη στο Supacell – οι παραγωγές πρέπει να σκεφτούν πολύ δημιουργικά.
Χρησιμοποίησαν βιολογικό βούτυρο καριτέ για το κρακ, το οποίο, όπως εξηγεί ο Κρος, «δεν έσπαγε με τον ίδιο τρόπο, αλλά φαινόταν αυθεντικό από απόσταση». Για το χόρτο, τύλιξαν βρύα με κλωστή, τα ψέκασαν με κόλλα και τα τύλιξαν σε βότανα.
Εν τω μεταξύ, 1.000 μπλοκ κοκαΐνης φτιάχτηκαν τυλίγοντας μπλοκ αφρού που χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση λουλουδιών με συρρικνωμένο πλαστικό περιτύλιγμα. Όλη η διαδικασία κράτησε περίπου έναν μήνα, το κόστος ήταν πολύ χαμηλό και οι σκηνές ήταν εξαιρετικά ρεαλιστικές.
«Είχαμε έναν ειδικό χώρο στο καλλιτεχνικό τμήμα με περίπου έξι έως οκτώ άτομα που επικεντρώνονταν αποκλειστικά στην κατασκευή και τη συσκευασία ναρκωτικών», λέει ο Κρος. «Ουσιαστικά είχαμε το δικό μας παγιδευτήριο που λειτουργούσε στον επάνω όροφο. Ήταν σαν το Miami Vice». Πόσες μικρές πλαστικές σακούλες χρειάζονταν; «Χιλιάδες.»
Για την Griselda και να γυριστούν οι σκηνές με κοκαΐνη, χρησιμοποιήθηκαν τούβλα από φελιζόλ, πασπαλισμένα με σκόνη γάλακτος.
«Σε μια σκηνή, η Griselda βρίσκει ναρκωτικά άλλου εμπόρου και τους βάζει φωτιά. Έπρεπε να διασφαλίσουμε ότι θα μπορούσε να καεί χωρίς να λιώσει το φελιζόλ. Λίγο έλειψε να βάλουμε φωτιά».
Τα περισσότερα βρετανικά αστυνομικά θρίλερ προτιμούν να συμβουλεύονται πρώην αστυνομικούς, οι οποίοι εξασφαλίζουν ότι οι πλοκές που αφορούν τα ναρκωτικά είναι ρεαλιστικές.
Ορισμένες εκπομπές προχωρούν ακόμη περισσότερο. Ο Τζον Σίνγκλετον, σκηνοθέτης του Snowfall, ενός δράματος με θέμα το εμπόριο ναρκωτικών που διαδραματίζεται στη δεκαετία του ’80, προσέλαβε τον πρώην κατάδικο Αβάνς «Σμόκι» Σμιθ, ο οποίος είχε μεγαλώσει στο Λος Άντζελες εκείνη την εποχή, γύρω από «συμμορίες και ναρκωτικά» και με έναν γονέα που έκανε χρήση κρακ κοκαΐνης, για να του μεταφέρει τις προσωπικές εμπειρίες και εικόνες του.
Ο Σμιθ παρείχε πληροφορίες για τα πάντα, από τα ρούχα και τα μαλλιά της εποχής μέχρι το πώς να φτιάξουν ψεύτικο κρακ με ρεαλιστική εμφάνιση χρησιμοποιώντας την ίδια συνταγή που χρησιμοποιούσαν οι έμποροι για να ξεγελάσουν τους εξαρτημένους στο Λος Άντζελες. «Είναι ένα χάπι που λέγεται Pamprin. Όταν το θρυμματίζεις και το αναμειγνύεις με βιταμίνη Ε και μαγειρική σόδα, το κάνεις να σβολιάζει».
Ο Ρομπ Γουίλσον Κινγκ , σχεδιαστής παραγωγής του Breaking Bad, ακολούθησε παρόμοια προσέγγιση για να βεβαιωθεί ότι η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη ήταν ρεαλιστική, συμβουλευόμενος τόσο αξιωματικούς της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών (DEA) όσο και εμπόρους με τους οποίους έγινε φίλος στους δρόμους της Αλμπουρκέκης , όπου γίνονταν τα γυρίσματα της σειράς.
«Λειτουργώντας με αυτόν τον τρόπο», θυμάται ο Κινγκ, »μπορέσαμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε γειτονιές και σπίτια που χρησιμοποιούνταν για το μαγείρεμα της μεθαμφεταμίνης. Κάναμε ακόμη και φίλους μερικούς από αυτούς τους ανθρώπους». Η χημική μυρωδιά του ναρκωτικού που παρασκευαζόταν παραμένει στη μνήμη του. «Ήταν αρκετά τρομακτικό. Είχες να κάνεις με κάτι πραγματικά επικίνδυνο. Αλλά είναι σημαντικό να το αισθάνεσαι και να το βλέπεις – μπορείς να το μεταφέρεις στην ταινία».
Έμαθε ποια εργαλεία χρειάζονταν για τη δημιουργία «lo-fi» μεθαμφεταμίνης σε εργαστήρια που κατασκευάστηκαν από καθημερινό εξοπλισμό κουζίνας, ο οποίος «θα μπορούσε να εκραγεί ανά πάσα στιγμή».
Όπως εξηγεί ο Κινγκ, έκαναν και μεσαίας κλίμακας «μαγείρεμα» με σύμβουλο της αμερικανικής υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών να είναι παρών για να εκπαιδεύσει την ομάδα σχετικά με το πώς παρασκευάζεται η μεθαμφεταμίνη, πώς καταναλώνεται, αλλά ακόμα και πώς γίνονται οι επιδρομές των Αρχών.
«Ήταν επίσης πιθανότατα εκεί για να διασφαλίσουν ότι δεν θα ξερνούσαμε πολλά πράγματα στην εκπομπή, μυστικά που έπρεπε να μείνουν μυστικά. Δεν θέλεις να μάθει η ‘οικογένεια που μαγειρεύει’ τι κάνει η DEA». Η ψεύτικη μεθαμφεταμίνη που δημιούργησαν ήταν τόσο ρεαλιστική, λέει ο King, που ορισμένες φορές υπήρχαν άτομα που την έκλεβαν από το πλατό.
Ψεύτικα ναρκωτικά εξαφανίζονταν επίσης από το πλατό του Skins, του εφηβικού δράματος του 2007, αλλά αυτό ήταν η μικρότερη ανησυχία της ομάδας κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων των περιβόητων σκηνών πάρτι.
Η Αμέλια Σάνκχαρντ, σχεδιάστρια παραγωγής, θυμάται ότι το γέμισμα του παρασκηνίου με νεαρούς κομπάρσους που δεν είχαν προηγούμενη τηλεοπτική εμπειρία μπορούσε να οδηγήσει σε χάος.
Σήμερα, ένα μεγάλο ζήτημα είναι να πειστούν οι ηθοποιοί να καταναλώσουν τα ψεύτικα ναρκωτικά. «Σε κάτι σαν το Skins, ήταν μια νεαρή ομάδα ηθοποιών που ήταν μάλλον πολύ πιο ανεκτική στα πράγματα», λέει η Σάνκχαρντ. «Στους περισσότερους ηθοποιούς δεν αρέσει να καπνίζουν φυτικά τσιγάρα, επειδή μπορεί να είναι δυσάρεστο το να τα εισπνέεις. Φαντάζομαι ότι το ίδιο συμβαίνει και με το να σνιφάρουν κάτι που τους είναι άγνωστο, δεν το λες και το καλύτερό τους».
Ο ηθοποιός Τζόνα Χιλ έχει μιλήσει με ειλικρίνεια για την εμπειρία του να σνιφάρει βιταμίνη D ως ψεύτικη κοκαΐνη στην ταινία The Wolf of Wall Street. «Αν πάρεις τόση ποσότητα στους πνεύμονές σου, αρρωσταίνεις πολύ», αποκάλυψε. «Σου φράζει κατά κάποιο τρόπο τη μύτη», δήλωσε ο Άντριου Ράννελς για το σνιφάρισμα βιταμίνης Β12 στο Girls. «Νομίζω ότι υπάρχει ένα μικρό κομμάτι του φαινομένου placebo. Έχεις ενέργεια – αλλά δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να παίρνεις βιταμίνες!»
Το σημαντικότερο εμπόδιο για την προβολή των ναρκωτικών στην τηλεόραση έγκειται συχνά στην αυθεντική αποτύπωση της έντασης μιας εμπειρίας από τα ναρκωτικά. Το Skins είχε το πλεονέκτημα ενός νεαρού, διασκεδαστικού καστ και συνεργείου.
Έτσι, αντί γι’ αυτό, οι σχεδιαστές παραγωγής επικεντρώθηκαν στη δημιουργία του κατάλληλου σκηνικού: τα σπίτια που δανείστηκαν για πάρτι έμοιαζαν τόσο κατεστραμμένα που όταν έφτασε το καστ, ένιωθε σαν να είχαν παραληρήσει για ώρες. Αυτό σήμαινε να σκορπίζουν ακαταστασία παντού και να πετάνε πράγματα στους τοίχους.
Για το Euphoria, οι σχεδιαστές χρησιμοποίησαν περίτεχνη σκηνοθεσία για να ταξιδέψουν τους θεατές μαζί με τους χαρακτήρες. «Στην πρώτη σεζόν», λέει ο Μπάρνετ, «όταν η Ζεντέγια, υπό την επήρεια ναρκωτικών, ανεβαίνει μια σειρά από σκάλες και περνάει μέσα από έναν διάδρομο που γίνεται ασταθής, ολόκληρο το σκηνικό έπρεπε να κατασκευαστεί σε έναν άξονα και στη συνέχεια να μετακινηθεί για να αναπαραστήσει αυτό το εφέ».
Όταν τελειώσουν τα γυρίσματα, τι θα συμβεί σε όλα τα ψεύτικα ναρκωτικά; Για τον Κρος, στο Supacell, η διαδικασία ήταν απλή: όλα ανατινάχτηκαν.
Στο Breaking Bad, πάντως, η ομάδα είχε δημιουργήσει ένα ψεύτικο προϊόν που έμοιαζε τόσο αυθεντικό που δεν τους επιτρεπόταν να το κρατήσουν. «Έπρεπε να επιστρέψουμε τα πάντα στην DEA», λέει ο Κινγκ, »ώστε να το καταστρέψουν σαν να ήταν αληθινό. Δεν ήθελαν να κυκλοφορεί στους δρόμους»…
*Πηγή: Guardian
*Photo Credit: Shutterstock