Η ιαχή «Hükümet istifa» (κυβέρνηση, παραιτήσου) δονούσε επί δύο ώρες την ατμόσφαιρα στο «Σουκρού Σαράτσογλου» της Φενέρμπαχτσε και του «Vodafone Park» της Μπεσίκτας πριν λίγες ημέρες. Το τουρκικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου οδηγήθηκε σε μια μουδιασμένη επανεκκίνηση μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στα νοτιοανατολικά της χώρας, ωστόσο κανείς δεν περίμενε τέτοιο κύμα αγανάκτησης, και μάλιστα τόσο έντονης. Σ’ έναν χώρο όπου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απολαμβάνει διαχρονικά εξαιρετική δημοφιλία.
Το σοκ πρέπει να ήταν μεγάλο για τον Τούρκο πρόεδρο. Να ακούει με τα ίδια του τα αυτιά τον ίδιο κόσμο που τον στήριζε μαζικά, τώρα να του ζητάει να εγκαταλείψει την εξουσία.
Υπήρξαν ορισμένες κινήσεις αντίδρασης, που μόνο σπασμωδικές μπορούν να χαρακτηριστούν. Όπως π.χ. το να κλείσουν τα μικρόφωνα (!) κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής ζωντανής μετάδοσης όταν φούντωνε το σύνθημα. Ή η παραίτηση του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, του εθνικιστή κυβερνητικού εταίρου του Ερντογάν, από απλό μέλος της Μπεσίκτας. Αν το ποδόσφαιρο, ο χώρος που έχει στηρίξει τον Ερντογάν έμπρακτα και μαζικά, του γυρίζει τώρα την πλάτη, ποιες ελπίδες μπορεί να έχει για την επανεκλογή του;
Χρήματα και διευκολύνσεις
Από το 1994, όταν εξελέγη μητροπολιτικός δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης (αντίστοιχο του δικού μας περιφερειάρχη), ο Ερντογάν φρόντισε να καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τη μπάλα. Ποδοσφαιριστής και ο ίδιος στα νιάτα του, δεν έπαυε να το τονίζει σε κάθε ευκαιρία. Φρόντισε, μάλιστα, να κρατήσει ίσες αποστάσεις από τα τρία μεγάλα κλαμπ (Φενέρμπαχτσε, Γαλατασαράι, Μπεσίκτας), των οποίων δεν υπήρξε οπαδός.
Ανέπτυξε στενούς δεσμούς και με άλλα πετυχημένα κλαμπ της Πόλης: Η Μπασάκσεχιρ, η οποία ξεκίνησε ως ομάδα του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης κι εξελίχθηκε σε μεγαθήριο (πρωταθλήτρια τη σεζόν 2019-20), στηρίχθηκε στα γεμάτα ταμεία του δήμου για να κάνει τα πρώτα δύσκολα βήματα. Η Κασίμπασα, από την ομώνυμη συνοικία, έχει 14ετή πια παρουσία στην πρώτη κατηγορία και αναγνώρισε την βοήθεια του Ερντογάν δίνοντας στο νέο της γήπεδο το όνομά του.
H Κωνσταντινούπολη είναι η μοναδική περιοχή της «ευρωπαϊκής» Τουρκίας (ή έστω αυτής που βρέχεται από το Αιγαίο), στην οποία το AKP του Ερντογάν έχει διαχρονικά την πλειοψηφία, την οποία διατήρησε και στις εκλογές του 2018. Το ποδόσφαιρο τον έχει βοηθήσει τόσο πολύ να διατηρήσει δυνάμεις που στην τουρκική αργκό εισήλθε ένας νέος όρος: «futbol oylar», ποδοσφαιρικές ψήφοι.
Τον στήριξαν στο πραξικόπημα
Η πιο έμπρακτη βοήθεια, όμως, που έδωσαν οι τουρκικές ποδοσφαιρικές ομάδες της Πόλης στον Ερντογάν ήταν το βράδυ της 15ης Ιουλίου 2016. Την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη απόπειρα πραξικοπήματος και κανείς δεν γνώριζε ποιος θα είχε την εξουσία την άλλη μέρα, όλες οι μεγάλες τουρκικές ομάδες με αναρτήσεις τους κυρίως στο Twitter καλούσαν τον κόσμο «να προστατέψει τη δημοκρατία». Δηλαδή να βοηθήσει το καθεστώς. Ο Ερντογάν ευχαρίστησε δημοσίως τους προέδρους των ομάδων και υποσχέθηκε να μην ξεχάσει ποτέ αυτή τους τη στάση.
Επισήμως, οι διοικήσεις των ομάδων δεν έχουν τοποθετηθεί για το ποιος φταίει στην εκατόμβη νεκρών μετά τους ισχυρότατους σεισμούς. Όπως φαίνεται, όμως, δεν μπορούν να ελέγξουν τον κόσμο τους. Και είναι αμφίβολο πια το αν θέλουν να τον ελέγξουν, να συγκρουστούν δηλαδή με τους οπαδούς τους, προκειμένου να στηρίξουν την παραμονή του Ερντογάν στην εξουσία.
Αν οι λεγόμενες «ποδοσφαιρικές ψήφοι» αλλάξουν χρώμα σε μεγάλο ποσοστό στις επικείμενες εκλογές, το AKP του Ερντογάν αναμένεται να καταγράψει τα χαμηλότερα ιστορικά ποσοστά του στην περιφέρεια της Κωνσταντινούπολης. Ακόμα κι αν ο Τούρκος πρόεδρος θυμάται από την ποδοσφαιρική του θητεία να κάνει ντρίμπλες (άλλωστε έπαιζε κεντρικός χαφ), θεωρείται απίθανο να βάλει γκολ υπό τέτοιες συνθήκες.
Photo credits: Shutterstock
