Τις προάλλες σε ένα μπαράκι της πόλης συζητούσαμε με φίλες για τον τρόπο γνωριμιών στην εποχή μας και αν το φλερτ έχει τελειώσει ως κατάσταση, ειδικά από τη στιγμή που εμφανίστηκαν τα dating apps και τα social media εξελίχθηκαν επίσης σε τέτοια.
Τότε μία φίλη είπε ότι είμαστε μάλλον ξεπερασμένες αν αναζητούμε φλερτ, γιατί όλοι πλέον βρίσκουν σύντροφο στις εφαρμογές γνωριμιών. Είναι όμως αυτή η αλήθεια γιατί οι στατιστικές μελέτες και τα δείγματα των εταιρειών dating apps δείχνουν μία διαφορετική τάση…
Η Τεχνολογία ακόμη και για τη δημιουργία μίας προσωπικής σχέσης μπήκε κάπως περίεργα στη ζωή μας και σίγουρα όχι στη ζωή όλων, γιατί στις μεγαλύτερες ηλικίες που δεν ήταν τόσο εξοικειωμένες μαζί της, μπήκε κατά πολύ αργότερα. Ωστόσο στις νεανικές ηλικίες εξαπλωνόταν ραγδαία.
Αν γυρίσουμε πίσω το χρόνο, αυτό που ξεκίνησε με τον Grindr το 2009 (site γνωριμιών για ομοφυλόφιλους) έγινε mainstream με το Tinder το 2012 που μπήκαν και οι ετεροφυλόφιλοι στο «παιχνίδι». Μέχρι εκείνη την στιγμή λειτουργούσε ως παρακλάδι του Facebook το Badoo ωστόσο νομίζω ότι οι περισσότεροι δεν γνωρίζαμε καν την πρακτική του χρησιμότητα και μάλλον το συγχέαμε με τα mainstream social media.
Οι αρχικές φιλοδοξίες των dating apps ήταν απλές: βρείτε κοντινούς singles μέσω του τηλεφώνου σας. Με την πρόσβαση σε μία φαινομενικά ατελείωτη δεξαμενή χρηστών, οι πιθανότητες για να συναντήσεις το σωστό ταίρι φάνταζαν απεριόριστες.
Και κάπου εκεί το φλερτ με προσωπική επαφή σε κάποιο μπαρ ή σε κάποιο άλλο χώρο άρχισε να χάνει έδαφος. Σιγά σιγά η εφαρμογή γνωριμιών απενοχοποιήθηκε και έγινε το must για να βρεις σύντροφο ή έστω πρόσβαση σε fast sex.
Όσοι δεν υπέκυψαν στη νέα μόδα θεωρούνταν παρωχημένοι και αφελώς ρομαντικοί. Τι δείχνουν όμως τα νέα δεδομένα και οι εξελίξεις;
Απογοητευμένοι από τα dating apps οι GenZs
Αυτό που είναι λυπηρό εδώ δεν είναι μόνο ότι οι εφαρμογές γνωριμιών έχουν γίνει το de facto μέσο μέσω του οποίου συναντιούνται οι ελεύθεροι. Από το 2019, τρεις στους 10 ενήλικες στις ΗΠΑ έχουν αναφέρει ότι τα χρησιμοποιούν, με τον αριθμό αυτό να αυξάνεται σε περίπου έξι στους 10 για Αμερικανούς κάτω των 50 ετών που δεν έχουν παντρευτεί ποτέ.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια έρευνα της Statista του 2023, τα ραντεβού μέσω dating apps στις ΗΠΑ σε ηλικίες μεταξύ 30 και 49 ετών, οι οποίοι είναι ως επί το πλείστον millennial, αποτελούν το 61% των χρηστών εφαρμογών γνωριμιών, ενώ η Gen-Z αγγίζει μόνο το 26%.
Στην αναφορά του Hinge’s 2024 D.A.T.E. (Δεδομένα, Συμβουλές, Τάσεις και Εμπειρογνωμοσύνη), πολλοί συμμετέχοντες της Gen-Z αναφέρουν τον φόβο της απόρριψης και την αναστάτωση που τους προκαλούν τα dating apps μεταξύ των κορυφαίων ανησυχιών τους. Ίσως οι παλαιότερες γενιές έχουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και εμπειρία στη διαχείριση αυτών των καταστάσεων και έτσι ακόμη παραμένουν στα dating apps.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα σε φοιτητές και μεταπτυχιακούς φοιτητές, το 79% δεν χρησιμοποιεί dating apps ούτε μία φορά το μήνα.
Την ίδια ώρα η ανησυχία για την απώλεια δημοφιλία των dating apps απωτυπώνεται και σε εταιρείες με επίκεντρο το συγκεκριμένο αντικείμενο.
Η Match Group (η οποία κατέχει τις εφαρμογές Tinder, Hinge, Match.com και OkCupid, μεταξύ άλλων) είδε την τιμή της μετοχής της να πέφτει 40% το περασμένο έτος. Η ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της Bumble, Whitney Wolfe Herd, παραιτήθηκε τον Νοέμβριο έπειτα από 10 χρόνια εργασίας στην εφαρμογή, ενώ η Feeld παλεύει με μια καταστροφική αλλαγή επωνυμίας.
Η Match Group είδε τους χρήστες που πληρώνουν να μειώνονται για τέταρτο συνεχόμενο τρίμηνο και στη μελέτη του 2023 Pew Research διαπίστωσε ότι ενώ το 41% των χρηστών διαδικτυακών γνωριμιών ηλικίας 30 ετών και άνω έχουν πληρώσει για τις εφαρμογές, μόλις το 22% των χρηστών κάτω των 30 ετών ακολούθησαν αυτή την τακτική.
Και είναι ένα λογικό επακόλουθο ίσως και ένα είδος αντίδρασης στις καραντίνες λόγω covid όπου οι άνθρωποι έζησαν μεγάλα διαστήματα απομονωμένοι χωρίς ανθρώπινη επαφή, την οποία νοστάλγησαν.
Οι εταιρείες αντιλήφθηκαν αυτή τη ροπή και προσπάθησαν να το «σώσουν», ωστόσο κάπως μάταια ίσως και ανορθόδοξα.
Το 2023, το Tinder δημιούργησε τη Single Summer Series, που φιλοξενεί εκδηλώσεις γνωριμιών σε ολόκληρη τη χώρα για να αποβάλει την πίεση από τα ραντεβού ένας προς έναν. Ομοίως, το Bumble φιλοξενεί το Bumble IRL και η Hinge ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα διαθέσει ένα υψηλό χρηματικό κεφάλαιο με στόχο να βοηθήσει τη Gen Z να συνδεθεί προσωπικά.
Ειδικά οι νεότερες γενιές πλέον αποζητούν την προσωπική επαφή, επιθυμούν το διά ζώσης φλερτ που δεν τους αγχώνει στον ίδιο βαθμό με μία διαδικτυακή γνωριμία. Και μάλιστα δείχνει ότι θα είναι η γενιά που θα επιστρέψει στις παραδοσιακές αξίες για την εύρεση συντρόφου και θα αφήσει τα dating apps.
Ένα πρόβλημα που δεν διαχειρίστηκαν ορθά οι εταιρείες dating apps σχετίζεται με τις συνδρομές και τους περιορισμούς. Οι χρήστες ένιωσαν ότι η ρομαντική διαδικασία εύρεσης συντρόφου κατέληξε να είναι απλώς ένας τρόπος για να βγάζουν κέρδη οι εταιρείες dating apps και μάλιστα να «πατούν» στην ανάγκη τους για συντροφικότητα και να δημιουργούν προϋποθέσεις για να βρεις το ιδανικό ταίρι που περνούσαν όμως από το «ταμείο».
Είτε για να στείλεις τριαντάφυλλα για να εκδηλώσεις το ενδιαφέρον σου, είτε για να μπεις σε εκείνες τις δεξαμενές που περιλάμβαναν τους πλέον περιζήτητους ή ταιριαστούς για σένα συντρόφους, το «σπορ» έγινε δαπανηρό και προκάλεσε μία επιπλέον απογοήτευση.
Πολλά dating apps έχουν συγκεντρώσει τα άτομα με τα οποία θα θέλατε να ταιριάξετε σε μια ξεχωριστή κατηγορία (όπως η ενότητα “Standouts” του Hinge), συχνά προσβάσιμη μόνο σε όσους πληρώνουν για λειτουργίες premium. Και ακόμα κι αν αποφασίσετε να εγγραφείτε σε αυτά, πολλοί άνθρωποι βρίσκουν ότι η ιδέα ότι κάποιος πληρώνει για να τα ταιριάξει είναι ούτως ή άλλως άστοχη.
Την ίδια στιγμή, οι γυναίκες ένιωθαν μεγαλύτερη δυσφορία καθώς μέσα στο «παιχνίδι» που αναπτυσσόταν στα dating apps, υπήρξαν και κάποιες άγαρμπες -για να το πω ευγενικά- προσεγγίσεις από το άλλο άλλο φύλο που τις απέτρεπαν από το να συνεχίσουν την παραμονή τους σε αυτούς τους διαδικτυακούς χώρους.
«Έκανα δύο φορές dating apps προφίλ» μου εξομολογήθηκε μία φίλη «την πρώτη φορά το κράτησα δύο ώρες και την δεύτερη μισή μέρα, δεν μπορείς να φανταστείς τι μου έτυχε και τι μου έστελναν οι περισσότεροι… Αηδίασα!». Και δεν είναι η μόνη που προσπαθώντας να βρει σύντροφο στην περίοδο που ήταν single, στράφηκε στο διαδίκτυο και απογοητεύτηκε ακόμη περισσότερο απ΄όσο στην πραγματική ζωή.
Το διαδίκτυο, όπου τόσοι πολλοί από εμάς αφιερώνουμε τόσο μεγάλο μέρος του χρόνου μας, δεν έχει γλιτώσει από την πτώση της ποιότητας που φαίνεται να μαστίζει τόσο μεγάλο μέρος της καταναλωτικής ζωής.
Αυτό το φαινόμενο περιγράφηκε από τον συγγραφέα Cory Doctorow σε μια ανάρτηση ιστολογίου τον Νοέμβριο του 2022 και μερικές φορές αποκαλείται «διάσπαση της πλατφόρμας» (platform decay): Τεχνολογικές πλατφόρμες όπως το Amazon, το Reddit και το X έχουν υποχωρήσει σε ποιότητα καθώς επεκτάθηκαν.
Την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου φέτος, η Match Group -η οποία κατέχει το Tinder, το Hinge, το Match.com, το OKCupid και πολλές άλλες εφαρμογές γνωριμιών- έλαβε ομαδική αγωγή, η οποία υποστήριζε ότι η εταιρεία παιχνιδοποιεί τις πλατφόρμες της «για να μετατρέψει τους χρήστες σε παίκτες που είναι κλειδωμένοι, αναζητώντας ψυχολογικές ανταμοιβές, που το Match σκόπιμα δεν τους αφήνει να καλύψουν».
Οι άνθρωποι αναφέρουν παρόμοια παράπονα σε όλες τις εφαρμογές -ακόμα και όταν δεν οδηγούν τις εταιρείες στα δικαστήρια. Η έρευνα Pew δείχνει ότι τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό των χρηστών εφαρμογών γνωριμιών σε δημογραφικά στοιχεία που αισθάνονται δυσαρεστημένοι με τις εφαρμογές έχει αυξηθεί.
Με φαινομενικά αυξανόμενη συχνότητα, οι άνθρωποι επισκέπτονται ιστότοπους όπως το TikTok, Reddit και X για να διαμαρτυρηθούν για αυτό που θεωρούν ότι είναι μια συρρικνούμενη ομάδα ατόμων που πληρούν τα κριτήρια για να συναντηθούν σε εφαρμογές.
Συνήθως, τα παράπονα στοχεύουν σε αυτές τις μηνιαίες προμήθειες, σε αντίθεση με την αρχική δωρεάν εμπειρία. Οι γνωριμίες πάντα κοστίζουν χρήματα, αλλά υπάρχει κάτι που προκαλεί μοναδικά προβλήματα στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τώρα οι εφαρμογές.
Όχι μόνο νιώθεις ότι οι εφαρμογές είναι ο μόνος τρόπος για να συναντήσεις κάποιον, αλλά και μόνο το να μπεις στην πόρτα μπορεί να συνοδεύεται από επιπλέον χρέωση.
Ίσως κάποτε οι εφαρμογές γνωριμιών να φαινόταν πολύ καλές για να είναι αληθινές επειδή ήταν.
Ωστόσο οι εφαρμογές έχουν παραμορφώσει θεμελιωδώς τον κόσμο των γνωριμιών και την αντίληψή μας γι’ αυτόν, ξεχάσαμε ποια είναι η διαδικασία για να γνωρίσουμε πραγματικά άτομα.
Η ρομαντική μας ζωή δεν είναι προϊόν. Τα αλγοριθμικά βασανιστήρια μπορεί να συμβαίνουν παντού, αλλά οι συνέπειες του να νιώθουμε ότι είμαστε τεχνολογικά περιορισμένοι στο να βρούμε τον κατάλληλο σύντροφο είναι πολύ πιο βαριές από όσο, ας πούμε, από την παραπλάνηση που θα οδηγήσει σε μία λανθασμένη αγορά ενός προϊόντος.
Οι εφαρμογές γνωριμιών αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους σαν εμπορεύματα και μας ενθαρρύνουν να συμπεριφερόμαστε στους άλλους το ίδιο. Ψάχνουμε όμως για ανθρώπους με τους οποίους μπορεί να περάσουμε τη ζωή μας.
Και εδώ έρχεται η ώθηση για επιστροφή στις εξωδιαδικτυακές γνωριμίες και για επαναφορά στο φλερτ. Οι εφαρμογές κούρασαν και έρχεται η ώρα που θα αρχίσουμε να συναντιόμαστε ξανά στα μπαρ -αντί να σαρώνουμε απλώς τις εφαρμογές, ενώ κρατάμε ένα ποτό. Μία τόσο μοναχική και απρόσωπη διαδικασία, αποστειρωμένη από τον ενθουσιασμό και το σασπένς του φλερτ και της προσωπικής επαφής…