Συμβαίνει πολλές φορές να ακούς λέξεις και να περνάνε από τα αυτιά σου, χωρίς να σου δημιουργούν την ανάγκη να αναζητήσεις την ετυμολογία τους, τη ρίζα τους, την καταγωγή τους. Ειδικά στα ονόματα, μπορείς να ανιχνεύσεις πολλά, ιδίως ονόματα τόπων. Η Σαντορίνη είναι ένα νησί ξακουστό στον κόσμο, αποτελεί τη ναυαρχίδα του τουρισμού, είναι για τα νησιά ό,τι η Ακρόπολη για την Ελλάδα. Πόσοι από εσάς όμως ξέρετε ή, καλύτερα, είχατε συνειδητοποιήσει από πού προκύπτει το όνομά της.
Για να μη σας το παίζω κι εγώ κανένας έξυπνος, αν και τούτο το άρθρο μάλλον αποδεικνύει πόσο θεόχαζος είμαι, έτυχε να κάνω τη σύνδεση μέσα από μια κουβέντα στην οποία αναφέρθηκε η περιοχή Συντερίνα στην Κερατέα, η οποία προέρχεται από το λατινικό Σάντα Ιρένα, το οποίο, προφανώς, και είναι αυτό που γέννησε το όνομα Σαντορίνη. Κανονικά, δεν θα το θεωρούσα άξια πληροφορία για να γίνει άρθρο. Περισσότερο θα ντρεπόμουν για μένα που δεν το γνώριζα. Αλλά ρώτησα αρκετούς και ούτε εκείνοι το γνώριζαν, οπότε τουλάχιστον έχω παρέα.
Το νησί, ως γνωστόν, λεγόταν από αρχαιοτάτων χρόνων Θήρα, λόγω του Σπαρτιάτη που αποίκησε πρώτος το νησί και ονομαζόταν Θήρας. Στην πορεία των αιώνων την ακολούθησαν πολλά διαφορετικά ονόματα, όπως Στρογγυλή, Καλλίστη ή Καλλιστώ, Φιλητέρη ή Φιλωτέρα, Καλαυρία, Καρίστη, Τευσία, Θηραμένη καθώς και Ρήνεια. Ρήνεια λέγεται τώρα ένα μικρό νησάκι απέναντι από τη Μύκονο και σε γειτνίαση με τη Δήλο.
Η Σάντα Ιρένε των Φράγκων, έγινε Σαντορίνη των Ελλήνων
Το σημερινό όνομα του νησιού, προέκυψε κάπου μεταξύ 15ου και 19ου αιώνα μ.Χ., όταν αποτέλεσε πέρασμα για Φραγκολεβαντίνους Σταυροφόρους, οι οποίοι έκαναν στάση εκεί, ίσως για ξεκούραση και ανεφοδιασμό και εν τέλει κατέλαβαν το νησί, έχοντας ως ορόσημο μια εκκλησία που ήταν αφιερωμένη στην Αγία Ειρήνη. Είναι ένας ναός που χτίστηκε για την Αγία κάπου τον 5ο αιώνα, μια μεγαλοπρεπέστατη παλαιοχριστιανική τρίκλιτη βασιλική, ο οποίος καταστράφηκε, μάλλον από τους Φράγκους.
Σε αυτό το διάστημα, στο οποίο η Ελλάδα τελούσε υπό Τουρκοκρατία, οι Οθωμανοί είχαν ονομάσει τη Σαντορίνη ως Διμερτζίκ, που είναι οι ανεμόμυλοι, επειδή το νησί διέθετε πολλούς ανεμόμυλους. Η εκκλησία της Αγίας Ειρήνης χάθηκε για σχεδόν 200 χρόνια, μέχρι που ανακαλύφθηκε το 1992. Τα ερείπια της βρέθηκαν στη Θήρα τότε και στην ουσία έγινε γνωστή η ερμηνεία για το όνομά της.
