Δεν παρουσιάστηκε ενωμένη στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Δεν παρουσιάστηκε ενωμένη στη διάρκεια της πανδημίας. Έπρεπε να βρεθεί ένας ορατός εχθρός για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να δικαιολογήσει τη δεύτερη λέξη της. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, μια Ένωση που φαινόταν να έχει χτυπήσει σε βράχια, βρήκε έναν κοινό στόχο και μέσα απ΄αυτόν συναντά ξανά τα βασικά ιδέωδη της, αυτά πάνω στα οποία χτίστηκε. Κι είναι πιθανό, η είσοδος της Ουκρανίας, εφόσον επικυρωθεί, να της δώσει μια νέα πνοή.

Από το νοτιότερο άκρο ως το βορείοτερο, από την Πολωνία μέχρι την Ισλανδία, η Ευρώπη έχει αφήσει τις διαφορές της στην άκρη, έχει βγάλει για όλες αυτές τις ημέρες τη διχόνοια και τους μικροσυνασπισμούς και παρουσιάζεται πιο ενωμένη από ποτέ.

Παρά το ότι η Γερμανία πήγε στο ξεκίνημα να διαχωρίσει τη θέση της και να αποτρέψει τις βαρύτατες κυρώσεις προς τη Ρωσία, εν τέλει ο Olaf Scholz υπέκυψε και είναι πολύ σημαντικό ότι σε αυτή την αλλαγή, δεν είναι μπροστάρηδες οι Γάλλοι ή οι Γερμανοί. Είναι η Σκανδιναβία, η Βαλτική, η Πολωνία και… η Βρετανία που εκτός συνασπισμού, μπορεί να προσφέρει περισσότερα από όσα προσέφερε πριν το Brexit.

Σίγουρα χρήζει έρευνας το γιατί η Ευρώπη είναι τόσο εξυπηρετική και υποστηρικτική προς τους Ουκρανούς πρόσφυγες, ενώ δεν έχει δείξει ποτέ τέτοια συμπεριφορά στους Σύρους ή τους Αφγανούς και τους Αφρικανούς, αλλά αυτή είναι κουβέντα μιας άλλης στιγμής.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είδε και τα πιο ουδέτερα «τέκνα» της να παίρνουν θέση

Για πρώτη φορά στον 21ο αιώνα η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει συναίσθημα απέναντι στις εικόνες που κατακλύζουν τα μέσα ενημέρωσης καθημερινά από την πρώτη μέρα της εισβολής και μέσα σε 72 ώρες, από την αρχική άρνηση για αποκλεισμό της Ρωσίας από το SWIFT, τελικά πήρε αυτό το μέτρο, ενώ αντιμετωπίζει με τα πιο αυστηρά μέτρα τους Ρώσους ολιγάρχες.

Ο Putin αποτελεί πλέον κίνδυνο για την ασφάλεια στην Ευρώπη. Δεν είναι μόνο για την Ουκρανία. Κι αυτό είναι που κινητοποίησε τους πολιτικούς σε ολόκληρη τη Δύση. Ακόμα και οι Ιταλοί που αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς στη Ρωσία ή οι Γερμανοί που έχουν εμπορικές σχέσεις άρρηκτες λόγω φυσικού αερίου και Nord Stream 2, κατάλαβαν ότι το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω και δεν υπάρχει χώρος για ουδετερότητες. Ακόμα και οι ουδέτεροι Ελβετοί ή οι σχεδόν ουδέτεροι Σουηδοί, Φινλανδοί και Αυστριακοί, απέκλεισαν τις ρωσικές πτήσεις από τον εναέριο χώρο τους. Η Φινλανδία και η Σουηδία σκέφτονται πια να κάνουν αίτηση εισαγωγής στο ΝΑΤΟ.

Πιο εκπληκτικό είναι πως ο Putin δεν βρήκε ίχνος στήριξης ούτε σε Ευρωπαίους πολιτικούς που έχουν πολύ ακροδεξιές απόψεις και βγάζουν μια δικτατορική αύρα, όπως ο Miloš Zeman της Τσεχίας, ο Viktor Orbán της Ουγγαρίας και η Marine Le Pen από τη Γαλλία.

«Είναι απόλυτα αναγκαίο αυτή τη στιγμή να προχωρήσουμε σε περαιτέρω μέτρα για να απομονώσουμε τη Ρωσία», δήλωσε σε ραδιόφωνο ο Hans Dahlgren, ευρωβουλευτής της Σουηδίας.

Τι είναι οι απαγορευμένες θερμοβαρικές βόμβες που πιθανόν χρησιμοποιεί η Ρωσία

Μια ιστορική ομιλία από τον Scholz

Στη Γερμανία ειδικότερα, όπου για χρόνια η Merkel είχε ανοιχτό διάλογο με τον Putin, ακόμα κι όταν επιτέθηκε στην Κριμαία, η κατάσταση έχει ανατραπεί. Ο Scholz σε διάγγελμα του το Σάββατο, έκανε σαφές πως η Γερμανία θα σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας και ανακοίνωσε πως θα δοθεί ένα ποσό 100 δισεκατομμυρίων για αμυντικό εξοπλισμό που θα επιτρέψει στο Βερολίνο να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του προς το ΝΑΤΟ. Μάλιστα, δεσμεύτηκε πως θα γίνει επένδυση στον Bundeswehr, τον γερμανικό στρατό. «Πρόκειται για ένα σημείο καμπής στην ιστορία της ηπείρου μας», δήλωσε στο γερμανικό κοινοβούλιο.

Αν σκεφτεί κανείς ότι δύο εβδομάδες πριν ο Scholz είχε απαγορεύσει σε Γερμανούς διπλωμάτες να συναντηθούν με τον Andrij Melnyk, πρέσβη της Ουκρανίας στη Γερμανία, ο οποίος πάλευε για χρόνια να πείσει τους Γερμανούς να άρουν τον αποκλεισμό σε εξαγωγές οπλισμού προς την Ουκρανία και αγνοούσε τις προειδοποιήσεις της Ουάσινγκτον για τον Putin, τότε αυτή η μεταστροφή ήταν ανέλπιστη.

Την Κυριακή ο Melnyk βρέθηκε στο Reichstag, το ιστορικό κτήριο του Βερολίνου που στεγάζει το Bundestag, το Κάτω Κοινοβούλιο, και δέχτηκε standing ovation στη διάρκεια της ομιλίας του, με την Annalena Baerbock, υπουργό Εξωτερικών της χώρας, να τον ευχαριστεί προσωπικά.  «Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών μας βοήθησαν να μην εθελοτυφλούμε. Αυτοί στα υπόγεια τούνελ μπορεί να είμαστε εμείς αύριο, μπορεί να είναι τα παιδιά μας. Αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι απίστευτο για κάποιον άνθρωπο της γενιάς μου».

Για πολλούς, η ομιλία του Scholz ήταν εφάμιλλη με την επίσκεψη του Nixon στην Κίνα σε ιστορική σημασία. «Πολλοί Γερμανοί θεωρούσαν πως η πτώση του Τείχους ήταν μια επιβεβαίωση της τακτικής τους και είχαν κρεμαστεί απ΄αυτή την άποψη, ακόμα κι όταν είχε αρχίσει να αποδεικνύεται από τα γεγονότα πως ήταν πια ξεπερασμένη. Τώρα, αυτή η ψευδαίσθηση τελειώνει και το ξεκίνημα μιας νέας γερμανικής εξωτερικής πολιτικής σηματοδοτείται», αναλύει ο Constanze Stelzenmüller, ειδικός αναλυτής στo Brookings Institution της Ουάσινγκτον.

Vasylkiv: Γιατί είναι στρατηγικός στόχος για τους Ρώσους αυτή η μικρή πόλη;

Αυτό είναι που λένε οι Αμερικάνοι «reality check»

Για πολλά χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει δέσμια των Αμερικάνων σε επίπεδο συναλλαγών. Στην προσπάθεια της να απεγκλωβιστεί, αναγκάστηκε να στραφεί προς την Ανατολή και να εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από Κίνα και Ρωσία. Μετά την εισβολή, η Ευρωπαϊκή Ένωση βλέπει όχι μόνο ότι μπορεί να υπάρξει μια γενική σύμπνοια, αλλά και ότι μπορεί και χωρίς την Αμερική. Μπορεί να έχει ένα στιβαρό πρόσωπο δίχως να πρέπει να πάρει την έγκριση των ΗΠΑ ή να συμπορευτεί μαζί τους.

Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ότι θα ισχύσει για πολύ. Η Ευρώπη δεν είναι μια αυτάρκης ήπειρος. Χρειάζεται είτε τις ΗΠΑ είτε τη Ρωσία και σύντομα θα ξαναγυρίσει στην αγκαλιά των Αμερικάνων, οι οποίοι με τη σειρά τους βιώνουν μια από τις πιο ιδιάζουσες περιόδους των τελευταίων 20 ετών. Για την Αμερική, ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να τελειώσει, αλλά το μέτωπο προς Κίνα μεριά θα παραμένει.

Σε κάθε περίπτωση, είναι ιστορική στιγμή αυτή που ζούμε όλοι στην Ευρώπη, γιατί στο μέλλον θα αναφέρεται ως η στιγμή που ένας κοινός εχθρός, ο Vladimir Putin προσέφερε μια υπηρεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το αν θα την εκμεταλλευτεί πλήρως η Ε.Ε. ή θα χάσει άλλη μια ευκαιρία, μένει να φανεί. Το αρχικό δείγμα, έστω και με τις καθυστερήσεις του, είναι ικανοποιητικό.

«Πρέπει να καταλάβουμε ότι είμαστε μπροστά σε μια νέα συνθήκη για την ασφάλεια μας. Αυτό είναι το ξεκίνημα της προσαρμογής που πρέπει να κάνουμε ως απάντηση στην επιθετικότητα της Ρωσίας», τόνισε ο Jens Stoltenberg, Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.

* Με πληροφορίες από Politico και Los Angeles Times