Στην Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας και στην Ημέρα της Μητέρας, βλέπεις τις ελληνικές ιστοσελίδες να τιγκάρουν στα θέματα, στα αφιερώματα, βλέπεις τα social media γεμάτα από αναρτήσεις και ευχές. Στην Παγκόσμια Ημέρα του Άντρα και στην Ημέρα του Πατέρα, αν πετύχεις έναν άνθρωπο να γράφει κάτι θετικό, να εύχεται βρε αδερφέ, τον φωτογραφίζεις γιατί είναι θέαμα πιο σπάνιο κι από το να δεις λύγκα στα ελληνικά βουνά. Για την ιστορία, ο λύγκας είναι είδος προς εξαφάνιση ή και εντελώς εξαφανισμένος. Πάμε παρακάτω.
Αν τις άλλες χρονιές ήταν απίθανο να γραφτεί το οτιδήποτε για τον άντρα, το 2021 η πιθανότητα έχει πάει στα πέρατα του γαλαξία και κρύβεται πίσω από κάτι νεφελώματα και δε βρίσκεται ούτε με το τηλεσκόπιο Hubble.
«Όλα είναι δικά σας τόσα χρόνια, όλα τα φτιάξατε για τους εαυτούς σας εσείς τα λευκά αρσενικά, γιορτάζετε όλο το χρόνο, δε θα σας αφιερώνουμε και μια μέρα» θα μπορούσε να μας πει με φωνές και φτισιές να πετάγονται, κάποια γυναικεία φωνή. Άδικο για την ουσία του πράγματος ίσως δε μπορείς να της δώσεις. Αλλά πάντοτε υπάρχει και η άλλη πλευρά, η ανάγνωση εκείνη που δεν τοποθετεί μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων στο στόχαστρο λες κι είναι μάγισσες στο Μεσαίωνα.
Ναι, είναι αναμφίλεκτο πως υπάρχει μια αυξημένη βία από την πλευρά του άντρα προς τη γυναίκα μέσα στο 2021. Οι τόσες νεκρές γυναίκες «μιλάνε» από μόνες τους.
Υπάρχει βέβαια κάτι παράξενο σε όλη αυτή τη διαδικασία, κάτι που είναι στα όρια του ακατανόητου. Ένας άντρας που έχει μέσα του μια εγκληματική φύση, θα έπρεπε να φοβάται βλέποντας τη δημόσια κατακραυγή που είχαν οι προηγούμενοι απ΄αυτόν δολοφόνοι και να μετριάσει τη δράση του. Θα έπρεπε, λέει η λογική, από τη στιγμή που δεν είμαστε Αμερική όπου αφθονούν οι serial killers και οι pattern killers, να αναχαιτιστεί η δολοφονική μανία υπό το ψυχολογικό βάρος της κοινωνικής κατακραυγής. Αυτό δε συνέβη.
Το γιατί δεν λειτουργεί ούτε αυτό ως αποτρεπτικό, είναι κάτι που θα πρέπει να ερευνηθεί. Μια ερμηνεία έχει να κάνει με το ότι από ένα σημείο και μετά δημιουργούνται ναρκισσιστικές τάσεις στον εκάστοτε δολοφόνο, ώστε να θέλει να δολοφονήσει ακριβώς για να πάρει το όνομα του μεγάλη έκταση ή, ακόμα χειρότερα υπό την ελπίδα να μην τον πιάσουν και να είναι διαφορετικός, ο άπιαστος.
Η Παγκόσμια Ημέρα του Άντρα ας λειτουργεί ως υπενθύμιση πως δεν είμαστε όλοι δολοφόνοι και βιαστές
Δεν είναι τυχαίο ότι ως κινηματογραφικό κοινό τείνουμε να αποθεώνουμε ερμηνείες που αποτυπώνουν τέτοιους ανθρώπους. Ο Χοακίν Φοίνιξ αποθεώθηκε για την ερμηνεία του ως Joker. Όλες οι ταινίες με serial killers γοητεύουν το κοινό. Υπάρχει η αντίληψη παντού πως ένας ηθοποιός φτιάχνεται μέσα από τους πολύ άρρωστους ρόλους. Αυτά συμβαίνουν γιατί κάπου βαθιά στον άνθρωπο γίνεται με κάποιο τρόπο ένα glorification του διαβόητου εγκληματία.
Πού θέλω να καταλήξω όμως και πώς σχετίζονται αυτά με την Παγκόσμια Ημέρα του Άντρα…Ίσως αν αντί να δίνουμε τόσο μεγάλη προβολή στην εγκληματική φύση του αρσενικού, δίναμε προβολή στην καλή του πλευρά, ίσως τότε οι παρατηρητές να έλκονταν και να ήθελαν να μοιάσουν. Ίσως η αύξηση της εγκληματικής φύσης του άνδρα να είναι αποτέλεσμα μιμητισμού. Δεν γίνεται όλοι αυτοί να μη βίωσαν αγάπη, όπως τείνουμε να λέμε.
Αν λοιπόν κάνουμε κάποια στιγμή ένα appraise τον άντρα, γιατί κι αυτός άνθρωπος είναι, κι αυτός βιώνει τις εσωτερικές του συγκρούσεις, κι αυτός έχει φόβους και αγωνίες με την ίδια του τη φύση, μπορεί με αυτόν τον τρόπο να επιτρέπαμε στον άντρα να αναζητήσει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Ποια είναι αυτή; Μα φυσικά η πορεία του με τον σεβασμό στο ένα χέρι και την ευγένεια στο άλλο.
Όχι, δεν έχει ο άντρας ανάγκη από την Παγκόσμια Ημέρα του Άντρα. Κρίνω όμως ως αναγκαίο να αλλάξει το narrative. Ένα αγορίστικο μυαλό που πλάθεται, έχει μονίμως ως προσλαμβάνουσες το «ο άντρας είναι γυναικοκτόνος, είναι βιαστής». Αυτό προφανώς και θα δημιουργήσει μέσα του μια κρίση ταυτότητας, μια σύγχυση, μια συνάντηση με την κτητικότητα που υπάρχει στη βιολογική του φτιαξιά.
Έχω την αίσθηση πως ο κόσμος του σήμερα, αυτός που έχουν φτιάξει κυρίως τα social media, περισσότερο θέλει να σκοτώνει το κακοφτιαγμένο, παρά να το διορθώσει. Περισσότερο θέλει να αναδείξει το δικό του σωστό έναντι του λάθους, παρά να κάνει το λάθος σωστό.
Αν για κάτι μπορεί να είναι χρήσιμη η Παγκόσμια Ημέρα του Άντρα, τότε, κατά την ταπεινή μου άποψη, θα πρέπει να είναι αυτό: μια υπενθύμιση πως υπάρχουν καλοί άντρες, πως δεν είναι η μειοψηφία, πως μπορεί να μην ακούγονται γιατί εκτιμούν ότι η σιωπή τους είναι καλύτερη και δίνει περισσότερο χώρο στις γυναίκες που πρέπει να ακουστούν και πως δε χρειάζεται να φωνάξουν για την καλοσύνη τους. Απλώς την καταθέτουν στη συμπεριφορά τους.
Υπάρχουν εκεί έξω οι άντρες που φοράνε ένα κοστούμι για να τιμήσουν την όμορφη κοπέλα που έχουν δίπλα τους. Που δε νιώθουν απειλή επειδή έχει καλύτερη θέση και μεγαλύτερο μισθό. Που δεν θεωρούν ως βοήθεια το να σκουπίσουν ή να βάλουν πλυντήριο. Που δεν επιχειρούν να καπελώσουν μια γυναίκα γιατί είναι άντρες. Που έχουν μεν κάποια συντηρητικά κατάλοιπα, αλλά τα αναγνωρίζουν και προσπαθούν να τα αλλάξουν. Υπάρχουν άντρες που αποδέχονται τα λάθη τους και κοιτούν στα μάτια μια γυναίκα ως έναν άνθρωπο ίσης αξίας.