Βρέθηκα προχθές στην avant premiere της animation ταινίας Despicable Me 4 και είχα ξεχάσει πως θα είναι μεταγλωττισμένη, άρα δεν πρόκειται να ακούσω τις φωνές των Στιβ Καρέλ, Γουίλ Φέρελ, Σοφία Βεργκάρα, Κρίστεν Γουίγκ, Τζόι Κινγκ και λοιπούς, αλλά θα άκουγα τον Γιάννη Ζουγανέλη και τους λοιπούς Έλληνες ηθοποιούς. Τότε επανήλθε στο μυαλό μου το μεγάλο debate: να μεταγλωττίζονται τα animation τελικά ή όχι;
Δεν πρόκειται να πάρω απόλυτη θέση εδώ, διότι κατανοώ πως δεν είμαι το κέντρο του κόσμου και η μόνη πελατεία των εταιρειών διανομής ταινιών στην Ελλάδα, για να ασχολούνται με το τι θέλω εγώ. Δεν είμαι καν η βασική πελατεία. Δεν περιμένουν να πάρουν λεφτά από μένα, αλλά από τους γονείς με τα παιδιά τους. Και η πλειοψηφία των γονιών θέλει τα παιδιά τους να βλέπουν τα animation και να ακούνε ελληνικά.
Θυμάμαι την ίδια ενόχληση είχα νιώσει και στο live action Lion King πριν από 5 χρόνια κι από τότε έχω αποκτήσει μια άρνηση απέναντι σε κάθε μεταγλώττιση. Με πολλή δυσκολία το έχω αντέξει στο Toy Story. Και πιο ευχάριστα στο Finding Nemo. Όταν όμως είδα το Finding Dory με τις ορίτζιναλ φωνές, δηλαδή Ντετζένερις και λοιπούς, δεν μπόρεσα να γυρίσω πίσω σε Παπαδοπούλου-Αθερίδη.
Χάνει όποιος δεν έχει δει στην γλώσσα τους τα θρυλικά animation της Disney
Από πολύ μικρός, δεν είδα ποτέ κανένα animation της Disney στα ελληνικά. Όλα τα έβλεπα με τα πρωτότυπα voice over τους και γι’ αυτό δεν μπόρεσα μεγαλώνοντας, καθώς το συζητούσα με φίλους και γνωστούς, να κατανοήσω και να συνδεθώ με αυτούς που το είχαν δει με μεταγλώττιση. Εγώ δεν τραγουδούσα «Θε να γίνω εγώ βασιλιάς», αλλά “Oh, i just can’t wait to be king”.
Δεν είμαι γονιός για να κατανοήσω την ανάγκη να δει το παιδί του καθενός ένα animation ακούγοντας ελληνικά αντί να βλέπει τους ελληνικούς υπότιτλους και να προσέχει στην οθόνη για να κατανοήσει την ιστορία. Πιστεύω κιόλας, ότι ακριβώς επειδή τα ακούνε και τα καταλαβαίνουν, δεν προσέχουν, διασπάται διαρκώς η προσοχή τους και φτάνουν να γίνονται ενοχλητικά και για τους γύρω.
Εν πάση περιπτώσει, θεωρώ πως χάνεται κομμάτι της μαγείας μέσα από τη μεταγλώττιση. Στην περίπτωση του Despicable Me, δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση ανάμεσα στον Καρέλ και τον Ζουγανέλη, με όλο τον σεβασμό προς τον δεύτερο που είναι τω όντι πολύ καλός για voice actor. Ούτε με τον Φέρελ και τον Φοίβο Ριμένα. Αυτό, φυσικά, είναι καθαρά προσωπική άποψη, όχι κανόνας.
Εννοείται πως δεν είναι το ερώτημα αν πρέπει να υπάρχουν μεταγλωττίσεις ή όχι, διότι ούτως ή άλλως τα animation βγαίνουν και σε μεταγλώττιση μα και υποτιτλισμένα, οπότε δεν χρειάζεται καν να τεθεί δίλημμα από τη μεριά μου. Δεν είναι πάντως εκεί, τελικά, το δίλημμα.
Είναι αυτό το κείμενο περισσότερο μια τροφή για σκέψη, μια πυροδότηση συζήτησης για το αν τελικά χάνει το animation την ουσία του μέσα από τη μεταγλώττιση. Με εξαίρεση 1-2 παραδείγματα, όπως αυτά που ανέφερα, δεν έχει τύχει να θέλω να ακούσω τους Έλληνες ηθοποιούς αντί των ξένων, των πρωτότυπων φωνών. Α, θυμήθηκα. Μόνο στο Ice Age δε μπορώ να τα δω με τις ξένες φωνές κι ας είναι σε αυτές ονόματα όπως η Κουίν Λατίφα ή η Τζένιφερ Λόπεζ. Το προτιμώ με την τριάδα Μπέζου-Φιλιππίδη-Κακουρή. Ναι, σόρι για το «Φιλιππίδη», τι να κάνω, σχωράτε με.
Καταλήγω, μετά από αυτή τη φλασιά, ότι μάλλον το αν είναι ωραία η μεταγλώττιση στα animation καταλήγει στην σύγκριση των ξένων με τους Έλληνες ηθοποιούς και voice actors. Κάτι που ως παιδί δεν μπορείς να το έχεις ως κριτήριο, γιατί δεν ξέρεις ούτε τους μεν ούτε τους δε. Ως ενήλικας λοιπόν, ο Στιβ Καρέλ θα είναι πάντα ο go to guy μου σε οποιαδήποτε περίσταση.
* Το Despicable Me 4 κυκλοφορεί σήμερα στις αίθουσες από την Tanweer