Κάθε φορά που ανοίγεται μια συζήτηση για το κάπνισμα και για το πού θα έπρεπε να επιτρέπεται, όλοι οι καπνιστές αρχίζουν την αντίδραση, σου βρίζουν ό,τι έχεις και δεν έχεις και νιώθουν ότι έχουν όλο το δικαίωμα του κόσμου να φυσάνε μέσα στα πνευμόνια σου τον καρκίνο που καπνίζουν κι εσύ να το αποδέχεσαι.

Κατανοώ ότι οι άνθρωποι έχουν πάθη και συνήθειες χωρίς τις οποίες δεν την παλεύουν, ή ότι έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματος τους στην καταστροφή, αλλά όταν αυτή η συνήθεια γίνεται βλαβερή για τους άλλους, εκεί δεν υπάρχουν δικαιώματα, υπάρχουν υποχρεώσεις.

Αφήνω στην άκρη το ότι οι καπνιστές θα έπρεπε να είναι υποχρεωμένοι από τον νόμο να έχουν μαζί τους δοχείο απόρριψης αποτσίγαρων και να τους επιβάλλεται βαρύτατο πρόστιμο όταν πετάνε τα τσιγάρα τους όπου βρουν – κάθε λακκούβα δέντρου είναι γεμάτη γόπες. Ή ότι οι καπνιστές είναι ένα μεγάλο κομμάτι του προβλήματος της βρώμας και των σκουπιδιών που συναντάμε σε κάθε σημείο αυτής της χώρας, μακριά από τους κάδους που προορίζονται για τα σκουπίδια.

Αυτά είναι πράγματα που το ίδιο το κράτος θα έπρεπε να μεριμνά και να ελέγχει. Εστιάζω καθαρά στο κομμάτι του σεβασμού που πρέπει να επιδεικνύει ο καπνιστής απέναντι στον μη καπνιστή. Κι όταν το λέω αυτό, δεν εννοώ ότι πρέπει να εξαφανιστεί ο καπνιστής ή να τον κρατήσουμε στο σπίτι του. Αλλά να καταλάβει πως το κάπνισμά του είναι βλαβερό για το μη καπνιστή, ενώ το μη κάπνισμα του μη καπνιστή, δεν είναι βλαβερό για τον καπνιστή.

Και η υποχρέωση του σεβασμού δεν αρχίζει και τελειώνει στους κλειστούς χώρους. Χώρια του ότι ξέρουμε πολύ καλά πολλούς κλειστούς χώρους που δεν τηρούν την απαγόρευση καπνίσματος και έχουμε δει πολλούς να ανάβουν τσιγάρα και πούρα σε μπουζούκια και μπαρ και ακόμα κι αν τηλεφωνήσεις στην αστυνομία, δεν είναι βέβαιο πως θα έρθει.

Μήπως πρέπει να συζητήσουμε για το κάπνισμα σε ανοιχτούς κοινόχρηστους χώρους;

Κάπνισμα μόνο σε ειδικούς, περίκλειστους χώρους

Δε μπορείς κιόλας όλο το βράδυ να είσαι με το τηλέφωνο στο χέρι για να ενημερώνεις την αστυνομία, διότι ακόμα κι αν έρθει, όταν φύγει, θα ανάψει ξανά κάποιος ένα τσιγάρο. Ε, δεν θα έρθει ξανά στο ίδιο μαγαζί γιατί έχουν τη νοοτροπία οι αστυνομικοί (που τόσο θίχτηκαν από τον Παππά, αλλά δεν τους έχω δει να θίγονται από τη δική τους απαράδεκτη συμπεριφορά ως δημόσιοι υπάλληλοι που δεν σέβονται τον πολίτη και δεν εφαρμόζουν τον νόμο) ότι μια φορά θα πάνε να καταγράψουν την παρανομία στο ίδιο μέρος.

Τους έχω καλέσει για παράνομα σταθμευμένα μηχανάκια πάνω σε πεζοδρόμιο και ήρθαν, κατέγραψαν μόνο όσα ήταν πάνω στο σημείο που τους υπέδειξα και 20 μέτρα πιο κάτω που ήταν άλλα, ούτε που τα ακούμπησαν. Περνούσε μηχανάκι εν κινήσει πάνω σε πεζοδρόμιο πίσω από αστυνομικό και δεν ίδρωσε το αυτί του. Για το κάπνισμα θα κάτσουν να ασχοληθούν;

Το κάπνισμα λοιπόν θα πρέπει να περιοριστεί στους ανοιχτούς κοινόχρηστους χώρους. Δεν είναι δυνατόν να είναι μη καπνιστής σε ένα εστιατόριο για παράδειγμα, σε αυλή, να τρώει το φαγητό του και να του το καλύπτει το ντουμάνι που πάει στα μούτρα του από διπλανό τραπέζι. Δεν είναι δυνατόν να είναι κάποιος τόσο παρτάκιας που να μην μπαίνει σε διαδικασία να ρωτήσει τους γύρω του αν είναι εντάξει με το να ανάψει το τσιγάρο του.

Ήμουν σε ένα μεζεδοπωλείο προσφάτως, ένας κύριος κάπνιζε πούρο και φυσούσε προς τη μεριά μου. Πήγα και του ζήτησα να σταματήσει γιατί προσπαθώ να φάω φαγητό και το κάπνισμά του δεν μου το επιτρέπει να το απολαύσω, αλλά γεμίζει τα πνευμόνια μου με βλαβερές ουσίες. Αν ήμασταν απλά οι δυο μας, είμαι σίγουρος πως θα καταλήγαμε να πλακωνόμαστε. Στο εστιατόριο, σταμάτησε το κάπνισμα και γύρισε με ειρωνεία να μου δείξει επιδεικτικά πως το σβήνει.

Πείτε μου όσοι καπνίζετε, αν θεωρείτε ότι είμαι υποχρεωμένος να ανεχτώ τον καπνό στο φαγητό μου. Πείτε μου ότι θα πρέπει να φοβάμαι να ζητήσω από τον άλλον να σεβαστεί την υγεία μου.

Είναι δε πολύ τραγελαφικό ότι έχω δει καπνιστές στην περίοδο των καραντίνων, να ζητάνε από άλλους να φοράνε μάσκες και να σεβαστούν την υγεία των γύρω τους.

Δεν είναι δικαίωμα το κάπνισμα εις βάρος της υγείας των γύρω μας

Στα εστιατόρια λοιπόν, θα πρέπει να επιβληθεί νόμος που να ορίζει συγκεκριμένο χώρο για τους καπνιστές, που να είναι περίκλειστος ή να υποχρεώνει το κάπνισμα στα όρθια σε σημείο αρκετά μακριά από τα τραπέζια.

Και δεν είναι μόνο στα εστιατόρια που το κάπνισμα θα πρέπει να επιτρέπεται σε ειδικά σημεία και να περιοριστεί. Και στις στάσεις λεωφορείων θα έπρεπε να συμβαίνει, και στις παραλίες, και σε συναυλίες, και γενικά σε οποιοδήποτε μέρος ή εκδήλωση περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό ατόμων.

Σκεφτείτε, το κάνουν στο Μεξικό. Στο Τόκιο απαγορεύεται το κάπνισμα οπουδήποτε σε δημόσιους χώρους, ανοιχτούς και κλειστούς, και υπάρχουν ειδικά διαμορφωμένοι χώροι για να γίνει αυτό. Κάθε παραβάτης, πληρώνει 125 ευρώ επιτόπου. Και στην Αγγλία η κυβέρνηση επί Σούνακ έφερε νόμο που απαγορεύει σε όποιον είναι γεννημένος μετά το 2009 να αγοράζει προϊόντα καπνού. Στόχος, να μην υπάρχει εκτεταμένο κάπνισμα στις επόμενες γενιές.

Ειλικρινά δεν κατανοώ γιατί οι μη καπνιστές δεν αποφασίζουν να σεβαστούν περισσότερο τον εαυτό τους και να ζητάνε από τους καπνιστές να μην ανάβουν τσιγάρο δίπλα τους. Ο νόμος το επιτρέπει. Αν τους πεις ότι θα φωνάξεις την αστυνομία, μια χαρά θα το σβήσουν και θα εξαφανιστούν.

Είναι όπως στις σχέσεις. Αν δεν ξεκαθαρίσεις τα όριά σου στον άλλον, αυτός δεν πρόκειται να ασχοληθεί και να τα σεβαστεί. Θα τα καταπατά γιατί εσύ του το επιτρέπεις.

Για όλα αυτά λοιπόν, θα πρέπει να τεθεί εντατικά στη δημόσια ατζέντα και σε επίπεδο νόμου, το κάπνισμα σε κοινόχρηστους ανοιχτούς χώρους να γίνεται σε ειδικούς χώρους, για να μπορούν όλοι να απολαμβάνουν τις στιγμές και να μη χρειάζεται να μπαίνουμε σε διαδικασία τσακωμών και να χαλάμε τις καρδιές μας.

Δεν είναι κάτι δύσκολο. Απλά σέβεσαι τον διπλανό σου και δεν του γεμίζεις με καρκινογόνες ουσίες τα πνευμόνια και κάνεις αλλού το κάπνισμά σου. Απλό.