Τα what ifs είναι πάντα μια ενδιαφέρουσα συνθήκη της καθημερινότητας για να τα σκέφτεσαι και να ξεφεύγει λίγο το μυαλό σου από τα βαρετά της ζωής σου. Στην υπόθεση βιασμού της 12χρονης στον Κολωνό, όπου θύτης ήταν, μεταξύ πολλών άλλων, ο Ηλίας Μίχος, υπάρχει ένα μεγάλο what if που θα θέλατε να το δούμε να εξελίσσεται, μόνο και μόνο για να πάρουμε μια απάντηση ως προς το πόσο δυνατοί είμαστε ως κοινωνία απέναντι στη Δικαιοσύνη όσο και ως προς το αν τελικά η Δικαιοσύνη είναι τόσο διεφθαρμένη όσο την αποκαλούμε ή έχει όλες τις πλευρές, με μόνο μία να είναι της διαφθοράς.
Πριν από περίπου 10 μέρες, ακούγαμε όλοι την πρόταση της εισαγγελίας να κριθεί αθώος για την πράξη του βιασμού και της μαστροπείας ο Ηλίας Μίχος και αναρωτιόμασταν πώς γίνεται ένας εκπρόσωπος του δικαίου και του νόμου να αποδέχεται ότι μια σεξουαλική πράξη με 12χρονο παιδί, μπορεί να μην είναι βιασμός, αλλά κάτι άλλο.
Σήμερα, ακούσαμε το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο να μην υιοθετεί την πρόταση της εισαγγελίας και να κριθεί ως ένοχος για τον βιασμό και τη μαστροπεία ο Ηλίας Μίχος, ενώ ταυτόχρονα απάλλαξε τη μητέρα από αυτές τις κατηγορίες.
Το what if λοιπόν είναι το εξής: αυτή η απόφαση είναι προϊόν της κοινωνικής αντίδρασης ή κάτι που θα συνέβαινε ούτως ή άλλως; Επηρέασε θετικά η κοινωνική κατακραυγή την απόφαση του Δικαστηρίου ή τελικά η Δικαιοσύνη δεν είναι τόσο διεφθαρμένη όσο θέλουμε να πιστεύουμε και επιλέγουμε διαρκώς να εστιάζουμε στα αρνητικά της σημεία που έχουν τα πάντα σε αυτή τη ζωή, αγνοώντας ότι τα πάντα πρέπει να κρίνονται από την τελική ετυμηγορία;
Κι όχι μόνο αυτό. Αυτή η απόφαση, μας κάνει να πιστεύουμε λίγο παραπάνω στη Δικαιοσύνη ή εξακολουθούμε να την θεωρούμε διεφθαρμένη και να μη μας ικανοποιεί ακόμα κι όταν αποφασίζει αυτό που θεωρούμε σωστό;
Τώρα που ο Μίχος είναι ένοχος, η Δικαιοσύνη μας ικανοποιεί ή παραμένει διεφθαρμένη;
Δεν έχω απάντηση συγκεκριμένη σε αυτά τα ερωτήματα. Από τη μία, η επαναστατική και αντιεξουσιαστική φύση που έχει πάντα ο άνθρωπος, με ωθεί να πιστέψω πως όλα ήταν ένα κέρδος του κοινωνικού αγώνα και της δημιουργίας μιας ατμόσφαιρας που έδειξε τον δρόμο στο Μικτό Ορκωτό.
Αν όμως το πιστέψω αυτό, τότε αποδέχομαι πως η Δικαιοσύνη επηρεάζεται και έχουμε συμφωνήσει από την πρώτη στιγμή πως η Δικαιοσύνη πρέπει να είναι ανεξάρτηση, οφείλει σαφώς να πηγαίνει με την ουσία του νόμου και να αφουγκράζεται το λαϊκό αίσθημα, αλλά οι αποφάσεις της δε γίνεται να κρίνονται από εμάς με βάση αυτό που μας εκφράζει και πιστεύουμε. Η Δικαιοσύνη οφείλει να κρίνει με facts.
Ο Μίχος, θέλει να πιστεύει η πιο ουτοπική μου φύση, αυτή που λέει ότι μπορεί να υπάρξει ένα σωστό κράτος δικαίου στην Ελλάδα, κρίθηκε ένοχος γιατί τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα. Κρίθηκε ένοχος για τον βιασμό και τη μαστροπεία επειδή η Δικαιοσύνη στο τέλος δεν υποτάχθηκε στην ερμηνεία ενός λειτουργού της, κι ας είναι μια εισαγγελέας, αλλά υποτάχθηκε στην λογική της κοινωνίας από την οποία προέκυψε ο νόμος.
Ότι θεωρούμε την οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη με ανήλικο ως βιασμό, δεν εμφανίστηκε ως νόμος μια μέρα. Κάποια στιγμή υπήρξε μια κοινωνική ζύμωση που ώθησε τους νομοθέτες να πουν τέλος στην κακοποίηση παιδιών, όπως συνέβαινε στο παρελθόν.
Με τον τρόπο που εξελίχθηκε η υπόθεση και αφού ο Μίχος είναι ένοχος, μπορούμε να αποδεχτούμε ότι η Δικαιοσύνη έχει θετικά στοιχεία; Μπορούμε να κατανοήσουμε πως δεν υπάρχει θεσμός που να απαρτίζεται από τέλειους ανθρώπους, που να μην έχει φασίστες, ρατσιστές, παιδεραστές ή οπισθοδρομικούς; Το γιατί βρίσκονται αυτοί σε τέτοιες θέσεις είναι ένα θέμα συζήτησης, αλλά δεν μπορείς να το αποφύγεις γιατί ποτέ δε μπορεί να ξέρει το κράτος ποιος είναι στ’ αλήθεια ο καθένας.
Μέσα σε 2 βδομάδες είδαμε την χειρότερη και την καλύτερη πλευρά της Δικαιοσύνης. Τα τελευταία χρόνια, επιλέγουμε στα πάντα, να εστιάζουμε στο άσχημο. Μοιάζει να έχουμε εθιστεί προς αυτή την κατεύθυνση. Ίσως να αλλάζαμε την οπτική μας, χωρίς να υποστηρίζω με απολυτότητα ότι η Δικαιοσύνη είναι ένας θεσμός που λειτουργεί στη πλειοψηδία στην εντέλεια. Δεν γίνεται όμως και να την αντιμετωπίζουμε κάθε φορά με βάση το δικό μας κριτήριο.
Η υπόθεση του Κολωνού ήταν η εξαίρεση στο πώς λειτουργεί ο κοινωνικός μας νους. Ήταν η μόνη φορά που σταθήκαμε σωστά απέναντι στη Δικαιοσύνη και την κρίναμε όχι τόσο με βάση το θυμικό, αλλά με βάση τη λογική. Έτσι, ο Μίχος κρίθηκε ένοχος. Αλλά στις υπόλοιπες περιπτώσεις το θυμικό μας κυριαρχεί.
Άρα, για να δώσω μια, κατά προσέγγιση, απάντηση στο ερώτημα του τίτλου, ως προς το μέσα μου, τείνω να ασπαστώ πως ο Μίχος κρίθηκε ένοχος γιατί η Δικαιοσύνη λειτούργησε ως Δικαιοσύνη, προϊόν όμως ενός παρελθόντος στο οποίο ο νόμος ήταν κάποτε κοινωνία και από την κοινωνία έγινε νόμος.
