Περιεχόμενα
Λένε πως όσο εσύ κάνεις σχέδια, ο θεός γελά. Άλλοι, λένε πως όταν εσύ λες μεγάλα λόγια, έρχεται η ίδια η ζωή και σου ρίχνει το σκαμπήλι και σε κάνει να καταπιείς τη γλώσσα σου. Καλύτερα να μασάς, παρά να μιλάς, έλεγε το παλιό σλόγκαν και με την υπόθεση της Lizzo αρκετοί έχουν καταπιεί τη γλώσσα τους γιατί χαλάει το αφήγημα και οι κανόνες του παιχνιδιού δεν τους επιτρέπουν να πράξουν όπως έπραξαν στις περιπτώσεις του Louis C. K., του Johnny Depp, ακόμα και του Kevin Spacey.
Από χθες το μεσημέρι έχει γίνει γνωστό πως υπάρχει ομαδική καταγγελία εις βάρος της Lizzo για σεξουαλική παρενόχληση, για καταπίεση, για body shaming, για τοξικό περιβάλλον και πολλά άλλα από άτομα που χόρευαν μαζί της, από σκηνοθέτιδα που θα γύριζε ντοκιμαντέρ για εκείνη και ανθρώπους που έχουν συνεργαστεί εν γένει μαζί της.
Η Lizzo τσεκάρει όλα τα κουτάκια. Έχει ένα ευτραφές σώμα, είναι μαύρη, είναι γυναίκα. Στην θεωρία της σύγχρονης κουλτούρας, ακόμα κι αν η συμπεριφορά της δεν το επιβεβαιώνει, είναι ιδανική για πρότυπο κατά όλων των ρατσισμών και της καταπίεσης. Κι η ίσια πάτησε πάρα πολύ στην εικόνα της, έκανε το σώμα της εργαλείο μάρκετινγκ για να γίνει αυτό το μεγάλο brand.
Οι εις βάρος της καταγγελίες όμως, έρχονται να καταρρίψουν τις ψευδαισθήσεις. Ψευδαισθήσεις που αφορούν σε στερεοτυποποίηση και φυσιογνωμική όσων καταπιέζουν, όσων παρενοχλούν σεξουαλικά, όσων είναι predators.
Στη σύγχρονη κουλτούρα το αρπακτικό είναι πάντα ένας λευκός, μεσήλικας, διευθυντής ή επικεφαλής κάπου. Αυτός είναι μισογύνης, εκπρόσωπος της ματσίλας και της πατριαρχίας και με ρατσιστική διάθεση.
Ο μύθος που καταρρίπτεται με την περίπτωση της Lizzo
Με την περίπτωση της Lizzo, που είναι γυναίκα σε θέση εξουσίας, ένα τεράστιο brand που πιστεύει ότι ο λόγος της είναι ισχυρότερος από τον λόγο μιας χορεύτριας της για παράδειγμα, έχουμε μια πρώτη κατάρριψη αυτής της παγιωμένης αντίληψης.
Δεν είναι μια λανθασμένη αντίληψη. Σωστή αντίληψη είναι. Λανθασμένα όμως συγχέεται με το φύλο. Ο λόγος που ο λευκός μεσήλικας διέπραξε για τόσες δεκαετίες εκμετάλλευση και παρενόχληση, δεν είναι επειδή είναι άντρας. Είναι επειδή είχε καταλάβει τις θέσεις εξουσίας και δεν είχε αφήσει κανέναν άλλον να ανέλθει, είτε μιλάμε για γυναίκα είτε για τους μαύρους.
Όσο αυτό αρχίζει να αλλάζει – έχει αρκετούτσικο δρόμο ακόμα για να βρίσκονται ισότιμα γυναίκες και μαύροι σε θέσεις εξουσίας παγκοσμίως, ειδικά στις ΗΠΑ – τόσο θα καταλαβαίνουμε πως η υπερβολική εξουσία στα χέρια οποιουδήποτε ανθρώπου, έχει μαθηματική κατάληξη την καταπίεση, στο καλύτερο σενάριο.
Μπορεί να κοιτάξει κάποιος τον εαυτό του όταν έχει μια θέση επικεφαλής. Πράγματα που μπορεί να κάνει, είτε είναι είτε μεταφράζονται ως τοξικό περιβάλλον, ως καταπίεση, ως χίλια δυο. Κι όλοι όσοι έχουν βρεθεί σε θέση εξουσίας, ακόμα και όχι αντίστοιχης με αυτή της Lizzo, για να σώσουν το τομάρι τους, πολλές φορές χώνουν τους υφισταμένους τους. Κι αυτό οι από κάτω το μεταφράζουν ως εργασιακή κακοποίηση.
Μπορεί να το καταλάβει στους μαύρους αστυνομικούς που ξαφνικά δεν βλέπουν ένα σύστημα που κυνηγάει μόνο τους μαύρους. Όχι. Γίνονται μέρος του και λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Γιατί; Γιατί έχουν εξουσία.
Και στην περίπτωση της Lizzo μπορεί να υπάρχει μια τέτοια κατάσταση. Αλλά δεν είναι μόνο η Lizzo. Μπορεί και σε άλλες υποθέσεις, με άλλους κατηγορούμενους, να υπήρξε μια υπερδιόγκωση. Δεν δυσκολεύτηκε κανείς στο Χόλιγουντ, αλλά και πέριξ, να τους «ακυρώσει». Με την Lizzo δεν υπάρχει τίποτα τέτοιο. Είναι νωρίς; Ωρίμασε ξαφνικά το αδηφάγο κοινό και τα αδηφάγα μίντια; Ή μήπως είναι μουδιασμένα και μαγκωμένα γιατί κατέπεσαν οι αντιλήψεις τους;
Η Lizzo είναι μια τρανταχτή «αντι-περίπτωση»
Εννοείται πως η σωστή αντιμετώπιση είναι αυτη της οποίας τυγχάνει η Lizzo. Από τη στιγμή που μιλάμε για καταγγελίες και κατηγορίες, πριν την οποιαδήποτε κοινωνική ετυμηγορία, οφείλουν όλοι να ακούσουν την αντίθετη πλευρά και μετά, αν δεν υπάρχει δικαστική προέκταση, να σχολιάσουν. Να σχολιάσουν προσμετρώντας τα δεδομένα και το κατά πόσο μιλάμε για μια ψυχική ή σωματική βία. Αλλά και αυτή η περίπτωση να γίνει το μάθημα, ο φάρος για τη συνέχεια.
Όχι, δεν είναι η Lizzo – προς το παρόν – ο διάβολος ή η κατάργηση των στεγανών που τοποθετήθηκαν από την ακραία μορφή της πολιτικής ορθότητας. Είναι ένας άνθρωπος που, όπως οι περισσότεροι στη θέση της στο Χόλιγουντ, έχει πιέσει πέραν των ανθρώπινων ορίων ανθρώπους για να πετύχει το δικό της όραμα. Κι αφού είναι το μεγάλο όνομα, στη βιομηχανία του θεάματος υπάρχει η άφατη συμφωνία πως οι εργαζόμενοι για αυτό το όραμα, θα πρέπει να υποστούν μια πίεση έντονη.
Όσα όμως καταλογίζονται στην Lizzo, είναι άκρως ανησυχητικά. Ιδίως όταν έχει κάνει fat shaming μια γυναίκα που δεν είναι η επιτομή του αδύνατου και έχει πουλήσει το όνομά της ως Body Positivity Icon. Αυτό δείχνει πως το ότι κάποιος ανήκει σε μειονότητα που έχει πέσει θύμα ρατσισμού για χρόνια, δεν σημαίνει πως δεν έχει ρατσιστικές αντιλήψεις. Άλλος ένας μύθος που καταρρέει. Ο ρατσισμός και ο σεξισμός υπάρχουν παντού. Απλώς αλλού εκδηλώνονται με χειμαρρώδη τρόπο, αλλού δεν εκφράζονται τόσο έντονα και χάνονται.
Και αυτοί που λένε «όποιος καταγγέλει, έχει δίκιο», θα έπρεπε να πουν το ίδιο και τώρα. Αλλά δεν θα το πουν. Δεν θα το πουν γιατί ο θύτης δεν είναι λευκός άντρας, αλλά μια γυναίκα που τσεκάρει πολλά κουτάκια. Ήδη υπάρχουν σχόλια στα social media που υποστηρίζουν ότι υπάρχει ως και οργανωμένο σχέδιο αποδόμησης των μαύρων καλλιτεχνών. Τι άλλο θα ακούσουμε, δηλαδή…
Κι αν ποτέ καταπέσουν τα χάρτινα οχυρά που χτίστηκαν και έρθουμε όλοι αντιμέτωποι με την φθηνή κατασκευή του ανθρώπου, θα καταλάβουμε πόσο αστείοι είμαστε που διαχωρίζουμε τις συμπεριφορές με βάση το φύλο.
Κι αυτό φαίνεται από τα διακριτικά σχόλια θαυμαστών της στο Twitter που νιώθουν προδομένοι.
