Ζούμε σε μια εποχή που η λογοκρισία υπάρχει παντού. Ειδικά για το #MeToo, που είναι ένα ευαίσθητο θέμα, που άργησε να ξεκινήσει στην Ελλάδα, αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ, δεν είναι εύκολο να το αγγίξεις. Ενέχει ο κίνδυνος να παρεξηγηθείς όχι για την ίδια την άποψή σου, αλλά για το πώς θα την περάσεις στον κόσμο. Ακόμα κι αν είναι σωστή, μπορείς να χαθείς στη μετάφραση. Κι αυτό το έχουμε δει να συμβαίνει πολλές φορές.
Θα θυμάστε την περίπτωση του Λευτέρη Πετρούνια, που σε ερώτηση για το #MeToo στον αθλητισμό απάντησε μεταξύ άλλων πως «δεν έχω δει κάποιον αθλητή που βρίσκεται στην επιφάνεια και έχει – σε εισαγωγικά – τα φώτα πάνω του ή μάλλον έχει καταφέρει τους στόχους του να τους υλοποιήσει, να έχει κάποιο τέτοιο παράπονο. Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό».
Σε χρόνο μηδέν ο Έλληνας αθλητής βρέθηκε στο στόχαστρο των λεκτικών επιθέσεων και των βαρύγδουπων απόψεων (φωτιά πήραν τα πληκτρολόγια), με αποτέλεσμα να απολογηθεί λέγοντας πως παρερμηνεύτηκαν τα λόγια του. «Ρωτήθηκα για το κίνημα #metoo και απάντησα αποκλειστικά και μόνο για κάποιες καταγγελίες στην ενόργανη για ψυχολογική βία. Πρόκειται για περιστατικά που δεν γνωρίζω. Προερχόμαστε από ένα πολύ σκληρό άθλημα. Αν έχει συμβεί κάτι, έχουν την πλήρη στήριξή μου», είχε απαντήσει τότε.
Ήταν λάθος αυτό που είχε πει; Όχι. Οι καταγγελίες δεν αφορούν ένα ολόκληρο άθλημα. Το είπε λάθος; Ναι.
Άλλο ένα τέτοιο παράδειγμα είναι κι αυτό του Αλέκου Συσσοβίτη, ο οποίος μίλησε για το #MeToo στον χώρο του θεάματος, μετά από ερώτηση δημοσιογράφου, και τα έκανε μαντάρα. Το αποτέλεσμα ήταν να κατηγορηθεί σήμερα από πανελίστες και μέσα ενημέρωσης για κάτι που στην ουσία δεν αναφέρθηκε ποτέ. Πάμε να το πάρουμε από την αρχή.
Ο Συσσοβίτης έκανε τις εξής δηλώσεις:
«Όταν το άτομο προσπαθεί να ενταχθεί στην κοινωνία, σίγουρα θα υπάρχει ανταγωνισμός, θα υπάρχει ζήλια, θα υπάρχει ζήτηση. Υπάρχει ένας ερωτισμός, ο οποίος ερωτισμός δεν είναι πάντα θετικός, ούτε αντιμετωπίζεται ως έτσι. Μπορεί να έχει και μία άλλου είδους ένταση, να διεκδικεί κάτι κάποιος από εσένα.
Το ζητούμενο είναι, απ’ την άλλη μεριά, απ’ το να δείχνουμε συνέχεια τους άλλους και να τους κατηγορούμε, να καταλάβουμε κι εμείς τι μέρος ευθύνης έχουμε σε αυτό, που συμβαίνει στη δυαδική σχέση, και επίσης να καταλάβουμε ότι, αν εμείς δεν θέλουμε κάτι, δεν θα συμβεί. Στις γυναίκες είναι λίγο διαφορετικά έως πολύ διαφορετικά. Στους άντρες, όμως, σίγουρα μού έχουν συμβεί προτάσεις, που από πίσω έβλεπες, ας πούμε, ότι υπήρχε σκοπιμότητα. Αν δεν θες κάτι, δεν το κάνεις. Πρέπει, φυσικά, να υπολογίσεις και το κόστος.
Οι γυναίκες, όμως, έχετε και ένα άλλο, είστε πιο εγκεφαλικές, μερικές φορές και πιο πανούργες, έτσι; Και αυτό είναι πάλι ένα αμφίσημο. Δηλαδή, μην αγιοποιούμε το ένα φύλο και δαιμονοποιούμε το άλλο. Το ζητούμενο είναι και πού είναι η ισχύ. Είναι τεράστια κουβέντα αυτή, έτσι; Γιατί αν απαντήσει ο καθένας μας, εκπέμπει κάτι, ok;
Το ζητούμενο είναι ότι και η γυναίκα πολλές φορές μπορεί να προκαλεί ακόμα και εν αγνοία της, λοιπόν, ή συνειδητά επίσης, αλλά είναι πολύ ευαίσθητο το θέμα και μπορεί να παρεξηγηθούμε. Δηλαδή υπάρχει ο κίνδυνος του ρατσισμού. Πραγματικά, κι εμείς ερχόμαστε σε μία δύσκολη θέση. Δεν μπορούμε να μιλάμε πάντα άνετα για ό,τι σκεφτόμαστε, οπότε πρέπει να είμαστε και λίγο κάπως».
Ας ξεκινήσουμε από τα σημαντικά. Ο ηθοποιός δεν αναφέρθηκε σε βιασμούς και γυναικοκτονίες που έχουμε δει να συμβαίνουν στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες, όπως είδαμε να τον κατηγορούν αρκετοί. Κι αυτό είναι σημαντικό γιατί αυτά τα δύο θέματα δεν χρήζουν συζήτησης. Είναι κατακριτέα και δεν χωράνε καμία δικαιολογία. End of story.
Μέσα σε όλα είπε κάτι σωστό. Ότι δεν γίνεται να δαιμονοποιούμε το ένα φύλο και το άλλο να το αγιοποιούμε. Στηρίζουμε το #MeToo στην Ελλάδα προφανώς, αλλά πολλές φορές υπάρχει μια λεπτή γραμμή που δεν πρέπει να είναι αμελητέα. Και αυτή τη λεπτή γραμμή την έχουμε σχολιάσει όλη με την παρέα μας, αλλά δεν είναι κάτι που μπορεί να ειπωθεί δημόσια. Όλοι οι υπέρμαχοι του κινήματος, έχουν και μια δεύτερη σκέψη στο πίσω μέρος του μυαλού τους. Ο Αλέκος Συσσοβίτης αυτό που είπε επί της ουσίας είναι ότι προφανώς και γίνονται περιστατικά εκμετάλλευσης γυναικών, κάτι που κατέκρινε, αλλά υπάρχει και μια άλλη πλευρά που τα πράγματα δεν είναι ακριβώς ξεκάθαρα.
Πού το έχασε; Στο να κάνει λόγο για το ότι οι γυναίκες προκαλούν. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να βιαστούν ή να παρενοχληθούν σεξουαλικά. Κι αυτό ήταν το σοβαρό λάθος στο οποίο υπέπεσε. Όχι ότι το υπονόησε. Απλώς, όπως έκαναν οι παρουσιάστριες τύπου Σκορδά, Μελέτη, Μαγγίρα που δεν αργούν να ακονίσουν το μαχαίρι τους, πολλές θα θεωρήσουν ότι ο Αλέκος Συσσοβίτης αναφέρεται στις γυναικοκτονίες και τους βιασμούς. Κι εδώ ανοίγει μια άλλη συζήτηση.
Μήπως όλοι οι καλλιτέχνες που βγαίνουν στο γυαλί να πουν την άποψή τους να συμβουλεύονται πρώτα από κάποιον ειδήμων, για να μην μεταφέρουν κάτι που είναι σωστό τελείως λάθος; Όχι μόνο γιατί γίνονται παρεξηγήσεις, αλλά και γιατί δεν γίνεται να λέμε τα αυτονόητα σε περιπτώσεις #MeToo. Πρέπει να ξεφύγουμε επιτέλους από αυτό και να επικεντρωθούμε σε όλους τους κλάδους που ακόμα δεν έχουν «ξεγυμνωθεί» για τα όσα συμβαίνουν. Το κίνημα ξεκίνησε στην Ελλάδα και πρέπει να συνεχίσει, γιατί προφανώς δεν έχουμε ιδέα του τι πραγματικά συμβαίνει.
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Αυτό που συμβαίνει στο προφίλ της Ηλιάνας Παπαγεωργίου δεν είναι bodyshaming;
Ηλίας Ψινάκης: Μήπως θα έπρεπε απλά να αφήσουμε τη Λιόλιου να πει η ίδια αν ένιωσε άβολα;