To 1896, όταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες αναβίωναν στην Αθήνα μετά από πολλούς αιώνες και χαροποιούσαν τον Πιέρ Ντε Κουμπερντέν, οι συμμετέχοντες ήταν 241, όλοι άντρες, όλοι λευκοί. 125 χρόνια μετά, οι Ολυμπιακοί Αγώνες δε φαίνεται να προοδεύουν διοργανωτικά, παρά το ότι αποτελούν την ύψιστη αθλητική και πολιτισμική διοργάνωση.
Σε αυτά τα 125 χρόνια έχουν υπάρξει 9 Πρόεδροι της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, οι 8 Ευρωπαίοι, ένας μόνο Αμερικάνος. Όλοι εξελέγησαν λόγω των σχέσεων τους με πολιτικούς. Κάποιοι έχουν βασιλική καταγωγή. Από τα 102 μέλη της Επιτροπής, οι 11 συνδέονται με βασιλικά πολιτεύματα. Κανένας μαύρος δεν υπήρξε Πρόεδρος, ενώ δεν έχουν γίνει ποτέ Ολυμπιακοί στην Αφρική και μόνο μια φορά στη Λατινική Αμερική, το 2016.
Αυτά είναι στοιχεία όχι και τόσο γνωστά στο ευρύ κοινό, αλλά φτάνει που τα γνωρίζει το κοινό του κλασικού αθλητισμού και τα τελευταία χρόνια φαίνεται να γυρίζει την πλάτη του σε αυτή την πορεία προς το ίδιο που έχει η ΔΟΕ.
Μέσα σε ένα χρόνο άλλαξε όλος ο πλανήτης, άλλαξαν οι ΗΠΑ, όμως η ΔΟΕ μένει σε μια στασιμότητα. Το «I Can’t Breathe» δεν τους επηρεάσε καθόλου, ενώ σε όλες τις ομοσπονδίες αθλημάτων στον κόσμο εμφανίζονται περιπτώσεις σεξουαλικών παρενοχλήσεων και κυκλωμάτων κακοποίησης νεαρών αθλητών. Γυναικών και αντρών.
Η ΔΟΕ είναι για πολλούς πιο διεφθαρμένη κι από τη FIFA, όσο κι αν ο Τόμας Μπαχ, ο τωρινός Πρόεδρος, ισχυρίζεται ότι δεν χωράνε πολιτικά παιχνίδια στη λειτουργία της.
Αυτό είναι ένα πλαίσιο ξέχωρο από την πανδημία, ξέχωρο από τον κορονοϊό. Τα συμπαρομαρτούντα της πανδημίας έρχονται να δημιουργήσουν ένα μείγμα αδιαφορίας ως και αποστροφής από τους Ολυμπιακούς Αγώνες που εκκινούν σήμερα στο Τόκυο. Μια πόλη που όταν τους αναλάμβανε, οραματιζόταν ότι θα μπορέσει να γίνει μια ολυμπιακή Silicon Valley και να παρουσιάσει νέες τεχνολογίες, ιδίως φιλικές προς το περιβάλλον, που θα άλλαζαν τον κόσμο. Η πανδημία ακύρωσε κάθε τέτοιο σχέδιο.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αρχίζουν για πρώτη φορά στον 21ο αιώνα τόσο νωρίς, τέλη Ιουλίου, θα διαρκέσουν 2 εβδομάδες, όμως κρίνεται αμφίβολο το κατά πόσο θα προσελκύσουν κόσμο τηλεοπτικά. Γιατί στα στάδια δεν πρόκειται να υπάρχουν πάνω από 1.000, όλα σχετιζόμενα με τη διοργάνωση, δηλαδή αθλητές, προπονητές, δημοσιογράφοι, οργανωτές, εθελοντές. Κι όλοι αυτοί όχι με ιδιαίτερα μεγάλη ζέση.
Η συνθήκη της πανδημίας έχει αλλοιώσει τους αγώνες. Αρκετοί αθλητές αποκλείονται λόγω νόσησης. Σε μια χρονιά που τα μεγάλα ονόματα, τα ονόματα-ατραξιόν είναι ελάχιστα, το να έχουν εμφανιστεί ήδη 75 περιπτώσεις κορονοϊού, ακόμα και σε εμβολιασμένους, είναι αλλοίωση αποτελέσματος. Αθλητές που ονειρεύονται να εκπροσωπήσουν τη χώρα τους, αποκλείονται μέσα σε μια στιγμή.
Κάποιοι αποκλείονται και για άλλους λόγους. Η Sha’ Carri Richardson γιατί είχε κάνει μαριχουάνα 4 μέρες πριν τις εξετάσεις. Η Κριστίν Εμπόμα και η Μπεατρίς Μασιλίνγκι, δύο νεαρές αθλήτριες από τη Ναμίμπια αποκλείστηκαν γιατί είχαν υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης.
Κάποιος θα μπορούσε να εντοπίσει ως βασική αιτία το ότι η άρση των lockdown σε πολλές χώρες, έχει στρέψει το ενδιαφέρον του κόσμου στην διασκέδασή του, υπό το φόβο κιόλας της μετάλλαξης Δέλτα και ενός νέου lockdown, και δεν υπάρχει διάθεση να στηθούν μπροστά στην τηλεόραση.
Το πρόβλημα όμως βρίσκεται στην ίδια την Ιαπωνία. Όλος ο ενθουσιασμός και το ενδιαφέρον προς το τηλεοπτικό κοινό μεταφέρεται από το στάδιο, από το έθνος που διοργανώνει. Στην Ιαπωνία δεν υπάρχουν και πολλοί που να επιθυμούν αυτή τη διοργάνωση.
Σε μια χώρα που ο ρυθμός εμβολιασμού είναι περί τις 600.000 κάθε μέρα και με το 23% του πληθυσμού να είναι εμβολιασμένο πλήρως, η δίψα για αθλητικό θέαμα είναι μηδαμινή.
Οι Ιάπωνες θα εύχονταν να μην είχαν αναλάβει τους Ολυμπιακούς Αγώνες και να μην είχαν συνάψει συμφωνίες 25 δισ. ή να μην είχαν ξοδέψει 18 δισ. για τις εγκαταστάσεις και τη διοργάνωση. Το 83% των πολιτών ήθελε να αναβληθούν και φέτος
10 χιλιάδες εθελοντές αρνήθηκαν να συμμετέχουν. Έχει γίνει petition με 420.000 υπογραφές. Ο πρωθυπουργός Γιοσιχίντε Σούγκα είδε την αποδοχή του να μειώνεται κατά 50% επειδή δεν ακύρωσε τους Ολυμπιακούς. Απλός κόσμος επιτίθεται στα social media σε αθλητές επειδή συμμετέχουν και δεν πίεσαν για την αναβολή ή ακύρωση.
Η είσοδος 105.000 ανθρώπων που σχετίζονται με τους Ολυμπιακούς, από τους οποίους οι μισοί έχουν εμβολιαστεί, θα φέρουν τα ημερήσια κρούσματα από 842 ως 1.046. Κι οι Ιάπωνες δεν είναι οι μόνοι που δεν θέλουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Τόσο οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες όσο και οι χειμερινοί αντιμετωπίζουν πρόβλημα εύρεσης στέγης για τις επόμενες διοργανώσεις.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2024 ανατέθηκαν στο Παρίσι γιατί όλες οι άλλες διεκδικήτριες απέσυραν τη συμμετοχή τους. Το 2028 θα γίνουν στο Λος Άντζελες, επίσης με την ίδια διαδικασία. Το 2032 το Μπρισμπέιν στην Αυστραλία θα αναλάβει τη διοργάνωση. Πρώτη φορά στα χρονικά γνωρίζουμε τους αγώνες που θα γίνουν σε 11 χρόνια.
Οι χειμερινοί Ολυμπιακοί για το 2022 θα γίνουν αναγκαστικά στο Πεκίνο τον Ιανουάριο γιατί οι Στοκχόλμη, Όσλο, Κρακοβία αποσύρθηκαν από τη διεκδίκηση. Η πανδημία δε φαίνεται να είναι η αιτία, αλλά η αφορμή.
Σε μια εποχή με κλιματικές προκλήσεις, όπου οι ανισότερες υπέρ των πλουσίων και κατά των φτωχών έχουν γίνει εντονότερες, με το χάσμα να είναι τεράστιο, όπου μπορούμε να εντοπίσουμε καθαρά τον ρατσισμό και τον σεξισμό αλλά αποκλείονται οι αθλητές που μιλούν για κοινωνικά προβλήματα, η ανάληψη των αγώνων από μία πόλη, κρίνεται ως αυτοκτονική.
Τα χρέη και η καταστροφή που μένουν πίσω είναι δυσβάσταχτα. Εμείς εδώ στην Ελλάδα το ξέρουμε καλύτερα απ΄όλους. Οι ίδιοι οι Ολυμπιακοί Αγώνες εντείνουν το χάσμα και το είδαμε στο Πεκίνο και το Ρίο, όπου οι διοργανωτές επιχείρησαν σκούπα σε αρκετές περιοχές κατά των φτωχών για να δώσουν μια ψευδή εικόνα στον κόσμο.
Η λύση για πολλούς είναι είτε να αναλαμβάνουν πολλές πόλεις μαζί το κόστος είτε να γίνεται για τις επόμενες τετραετίας η διοργάνωση σε μια πόλη σταθερά που δε θα χρειάζεται να φτιάξει νέες εγκαταστάσεις.
Με λίγα λόγια, η λογοκρισία της διοργάνωσης – φανταστείτε τι θα γινόταν αν ένας αθλητής φορούσε μπλουζάκι κατά του κυνηγιού φαλαινών και δελφινιών που γίνεται παράνομα στην Ιαπωνία ή μιλούσε για το Χονγκ Κονγκ στους χειμερινούς του Πεκίνο – το κόστος και οι περιρρέουσες συνθήκες του πλανήτη, καθιστούν πια τους Ολυμπιακούς Αγώνες ένα ξεπεσμένο θέαμα…
* Φωτογραφία: Getty Images