Η επίθεση που έκανε στους πίνακες του Χριστόφορου Κατσαδιώτη στην Εθνική Πινακοθήκη ο «βουλευτής» του «κόμματος» Νίκη, έδωσε το έναυσμα για να αρχίσει μια συζήτηση για το πότε μια μορφή έκφρασης είναι προσβλητική και πότε όχι, για το αν πρέπει να μπαίνουν όρια, ιδίως όταν μιλάμε για έναν οργανισμό που είναι δημόσιος και όχι ιδιωτικός.
Ας ξεκινήσουμε από τα προφανή. Όταν πας να καταδικάσεις μια επίθεση, μια μορφή βίας, και στη συνέχεια πας να συνεχίσεις μια συζήτηση με βίαιους όρους ή βρίσκεις αφορμή για να θίξεις ήπια αυτό που έθιξε η πράξη βίας, τότε μάλλον δε σε ενοχλεί και τόσο η βία αυτής της μορφής. Δε σε ενοχλεί η βία απέναντι σε οτιδήποτε δε συμφωνεί με σένα.
Αυτό μας έδειξαν με τις τοποθετήσεις για την επίθεση στην Εθνική Πινακοθήκη η Σταματίνα Τσιμτσιλή και ο Γιώργος Τσαλίκης.
H πρώτη υποστήριξε τα κάτωθι:
«Νιώθω ότι ο Βουλευτής της Νίκης, ο κ. Παπαδόπουλος μέσα από την καταδικαστέα πράξη του, αδίκησε την ουσιαστική του άποψη. Δηλαδή ότι αυτό το πράγμα δεν είναι τέχνη και ότι θα πρέπει τα ιερά σύμβολα της θρησκείας μας να μένουν μακριά από τέτοια βλάσφημα έργα. Και θεωρώ απαράδεκτο εν έτη 2025, ότι η Εθνική Πινακοθήκη φιλοξενεί τέτοια έργα με τα χρήματα των χριστιανών ορθόδοξων φορολογούμενων. Είναι ντροπή! Δεν ξέρω ποιος έδωσε το πράσινο φως…
Και επαναλαμβάνω, την επίθεση την καταδικάζω! Δεν παίρνουμε τον νόμο στα χέρια μας, αλλά από την άλλη το να προσβάλλουμε την Παναγία μας, είναι κάτι απαράδεκτο! Και θα πρέπει να λογοδοτήσει όποιος έδωσε το πράσινο φως να μπουν αυτά τα έργα στην Εθνική Πινακοθήκη».
Ο Γιώργος Τσαλίκης έκανε ολόκληρη ανάρτηση με βίντεο στο Instagram όπου έγραψε ότι παίζουν με την πίστη των χριστιανών.
Πάμε λίγο να εστιάσουμε σε αυτές τις απόψεις που εξέφρασαν, που δεν είναι απόψεις πάνω σε λογική βάση, είναι απόψεις που πηγάζουν από την απολυταρχία. Και ξέρετε γιατί πηγάζουν από την απολυταρχία; Διότι σε αντίθετη περίπτωση, δε θα έβγαιναν να πουν το οτιδήποτε.
Η Εθνική Πινακοθήκη δεν ανήκει μόνο σε χριστιανούς
Η Τσιμτσιλή και ο Τσαλίκης δε θα έβγαιναν να τοποθετηθούν αν η επίθεση ήταν σε έργα που «προσέβαλαν» τον Ισλαμισμό, τον Βουδισμό, την Αθεΐα. Δεν είναι υποστηρικτές της ανεξιθρησκείας, δε θα υπερασπίζονταν έναν αλλόθρησκο ή άθρησκο.
Θεωρούν και οι δύο, εικάζω και πλήθος χριστιανών, ότι τέτοια έργα δεν πρέπει να υπάρχουν στην Εθνική Πινακοθήκη. Κατ’ αρχάς, η Εθνική Πινακοθήκη δεν υπάρχει μόνο για τους χριστιανούς. Υπάρχει για όλους. Όποιος αποδοκιμάζει κάποιο έργο, είτε το αγνοεί είτε δεν πατάει καν στην Πινακοθήκη και δείχνει την αποδοκιμασία του προς τις επιλογές της.
Αναφέρει η κ. Τσιμτσιλή με έναν μη κατανοητό στην ίδια φασισμό, ότι δε μπορεί να χρηματοδοτούνται τέτοια έργα με τα λεφτά των φορολογούμενων χριστιανών και πως πρέπει να λογοδοτήσουν όσοι τα ενέκριναν.
Να την ενημερώσει κάποιος ότι αυτά τα έργα δεν τα πλήρωσε κανένας φορολογούμενος. Τα έφτιαξε ο καλλιτέχνης με δικά του λεφτά και τα έδωσε, χωρίς αμοιβή, στην Εθνική Πινακοθήκη για να εκτεθούν και να πλαισιώσουν μια έκθεση με τίτλο Η Σαγήνη Του Αλλόκοτου, που συνδέεται με την έκθεση σε έργα του Φρανσίσκο Γκόγια.
Να ενημερωθεί η κ. Τσιμτσιλή πως σε τούτη τη χώρα δε ζουν μόνο χριστιανοί ορθόδοξοι, αλλά και άθρησκοι και αλλόθρησκοι. Δεν ανήκει σε καμία θρησκεία η Εθνική Πινακοθήκη και κανένας χώρος καλλιτεχνικής έκφρασης. Το αν για την ίδια ή τον κ. Τσαλίκη δεν είναι τέχνη κάτι τέτοιο, δεν είναι κάτι που με αφορά. Δεν είναι νόμος η δική τους άποψη. Κάτι που κάποιος δεν το θεωρεί τέχνη, είναι τέχνη για έναν άλλον. Η τέχνη δε φτιάχτηκε για να αρέσει σε όλους. Γίνεται για να εξωτερικευθεί, για να εκφραστεί. Κι αν βρει αποδέκτες, ευχής έργον.
Με την ίδια λογική, κ. Τσιμτσιλή, θα έπρεπε κι εμείς οι άθρησκοι να απαιτήσουμε να μην πηγαίνουν τα λεφτά μας σε εκκλησίες και σε παπάδες, να μην διδάσκεται στα σχολεία ο χριστιανισμός και να μη γίνεται προσευχή ετσιθελικά, προσβάλλοντας το απαράβατο δικαίωμα του καθενός να πιστεύει όπου θέλει. Τελευταία φορά που κοίταξα, ζούσαμε σε χώρα που το σύνταγμά της μιλάει για ανεξιθρησκεία, όχι για ορθόδοξο χριστιανισμό, κι ας είναι αυτή η πλειοψηφία. Όση αξία έχει η άποψή σας κ. Τσιμτσιλή, τόση έχει και του καθενός. Εσείς όμως επιβάλλετε, δεν ακούτε, δεν συνομιλείτε, δεν επιχειρείτε να κατανοήσετε.
Υποστηρίζει ο κ. Τσαλίκης ότι επιτίθενται στην πίστη του. Η Εθνική Πινακοθήκη δεν είχε τι να κάνει και λέει «δεν επιτίθεμεθα στην πίστη του Τσαλίκη;» και γι’ αυτό επέλεξε τα έργα αυτά.
Και κάτι τελευταίο. Βγάλατε συμπέρασμα κι εσείς κι ο «βουλευτής» ότι τα έργα αυτά αποτελούν μια κοροϊδία, ότι θέλουν να προσβάλλουν την πίστη σας. Συνομιλήσατε με τον δημιουργό; Ακούσατε τις σκέψεις του; Όχι δα.
Αν ανατρέξετε στο παρελθόν κ. Τσιμτσιλή και κ. Τσαλίκη, κάπως έτσι ξεκινάει πάντα ο φασισμός. Από ανθρώπους που δε γνωρίζουν ότι συμπεριφέρονται φασιστικά, που νομίζουν ότι εκφράζουν τη δημοκρατία. Κι ένας μη φασίστας, μπορεί να εκφράσει μια φασιστική άποψη, εφόσον δεν το κατανοεί. Όταν κ. Τσιμτσιλή ζητάτε λογοδοσία από την Εθνική Πινακοθήκη και απαιτείτε να συμμορφωθούν τα έργα με το χριστιανικό δόγμα, τι ακριβώς κάνετε; Δεν ασπάζεστε έναν θρησκευτικό δογματισμό, μια απολυταρχία;
Όπως σωστά έγραψε ο Μάριος Αθανασίου, η ελευθερία έκφρασης δεν ορίζεται από τους πολλούς, αλλά από την παιδεία. Ειδάλλως, δεν υπάρχει δημοκρατία, υπάρχει οχλαγωγία, η κυριαρχία της άκριτης μάζας. Και, σίγουρα, η άκριτη μάζα δε βρίσκεται σε καμία Εθνική Πινακοθήκη!