Πριν από δύο εβδομάδες, όταν περιπλανήθηκα στο ΑΝΤ1+, έπεσα πάνω στη σειρά Η Γέφυρα και περίμενα πως θα δω μια κλασική δραματική και γλυκανάλατη τούρκικη σειρά που θα έχει και έξτρα boost από το ελληνικό στοιχείο, σαν μια πιο δραματική εκδοχή της σειράς Σύνορα της Αγάπης. Εν τέλει, οι όποιες ανησυχίες μου κάμφθηκαν, με το τελικό αποτέλεσμα σε αυτά τα 5 επεισόδια για το πρώτο μισό της πρώτης σεζόν να δείχνουν πως Η Γέφυρα είναι μια σειρά που χωράει στο streaming περιβάλλον της εποχής μας. Και μεταξύ πολλών καλών ηθοποιών, στο καστ μας συστήνεται η Μαντώ Γιαννίκου.
Στην πρώτη της τηλεοπτική δουλειά η Μαντώ Γιαννίκου έχει την ευκαιρία να ξεκινήσει από τον κόσμο του streaming που μπορεί για εκείνη να έχει ελάχιστες διαφορές, αλλά για τον θεατή η διαφοροποίηση από τηλεοπτικά πρότζεκτ όπως Σασμός, Άγριες Μέλισσες κλπ., υπάρχει μια εμφανής απόσταση.
Η Γέφυρα ήταν η ευκαιρία να μιλήσουμε με τη Μαντώ Γιαννίκου για μια σειρά που πέραν του καλλιτεχνικού της αποτελέσματος, είναι και επίκαιρη, αφού μιλάει για δύο πτώματα, ενός Έλληνα κι ενός Τούρκου, που βρίσκονται στα σύνορα των δύο χωρών, κι έτσι, δύο αστυνομικοί, μια Ελληνίδα κι ένας Τούρκος, καλούνται να συνεργαστούν για να βρουν τη λύση του μυστηρίου.
Λίγα πράγματα που αξίζει να ξέρεις για τη Μαντώ Γιαννίκου είναι πως τελείωσε τη σχολή υποκριτικής το 2013, της αρέσει πολύ να πηγαίνει σε μεζεδοπωλεία με τους φίλους της, αναρωτιέται γιατί κάποιος να ενδιαφερθεί να δει στα social media το πού πήγε διακοπές ή τι έφαγε και μοιάζει να έχει μια καλή επαφή με το παιδί μέσα της.
– Πώς είναι για σένα να συμμετέχεις σε σειρά που προβάλλεται σε streaming πλατφόρμα, το ΑΝΤ1+;
Για μένα, ως προς το κομμάτι της δουλειάς μου δηλαδή, δεν έχει διαφορά ανάμεσα σε τηλεόραση και σε πλατφόρμα. Ίδια είναι η συνεργασία με τους ανθρώπους και ίδιος ο τρόπος που θα δουλέψω. Αυτό που διαφέρει είναι το feedback του κοινού, γιατί ακόμα η πλατφόρμα δεν είναι γνωστή σε όλους.
– Με τόσες πλατφόρμες διαθέσιμες, έχεις σκεφτεί ποτέ ότι μπορεί να οδηγούμαστε προς μια πορεία παθητικής κατανάλωσης; Σε τρομάζει αυτό;
Δεν με τρομάζει. Αντιλαμβάνομαι ότι έχει να προσφέρει πολλά κι ότι μας προσφέρει κάθε πλατφόρμα ένα πακέτο. Είμαι λίγο αμήχανη ως προς αυτό ακόμα κι έχω την αίσθηση ότι ανάλογα με το κριτήριο μας, θα μπούμε σε μια διαδικασία να επιλέξουμε το πακέτο. Το βρίσκω ως κάτι το ενδιαφέρον.
– Σε επίπεδο λειτουργίας μιας παραγωγής εντοπίζεις διαφορές μεταξύ τηλεόρασης και streaming; Γιατί εμένα ως θεατή μου έγιναν σαφείς οι διαφορές της Γέφυρας σε σχέση με μια τηλεοπτική σειρά.
Εγώ δεν το γνωρίζω γιατί η Γέφυρα είναι η πρώτη μου παραγωγή τηλεοπτικής μορφής, έστω streaming. Μπορώ να αντιληφθώ όμως ότι από τον ΑΝΤ1 έχει στηθεί η παραγωγή έτσι ώστε να διαφοροποιηθεί είτε σε επίπεδο κινηματογράφισης είτε σε επίπεδο χώρων. Έχουμε ελάχιστο στούντιο. Όλα γίνονται σε φυσικό χώρο. Οπότε, χωρίς να το έχω ζήσει, μπορώ να φανταστώ διαφορές με τηλεοπτικές παραγωγές.
– Περνά από το μυαλό σου ότι απευθύνεστε σε ένα κοινό που ξέρει από streaming, που έχει κριτήριο, που έχει υψηλές απαιτήσεις;
Όχι, δε με απασχόλξσε καθόλου. Με απασχόλησε να βρεθεί ο τρόπος να ειπωθεί η ιστορία.
– Πώς προέκυψε η πρόταση για τη συμμετοχή σου;
Το 2020 είχα βρεθεί στο Φεστιβάλ Δράμας με την ταινία μικρού μήκους Στα Βήματα Της. Εκεί είχε έρθει ο σκηνοθέτης της ταινίας, ο Γιάννης ο Χαριτίδης. Τότε δε γνωριζόμασταν. Όταν του προτάθηκε να σκηνοθετήσει τη Γέφυρα, ξεκίνησε τη διαδικασία των ακροάσεων. Μου είπε εκ των υστέρων ότι με θυμόταν, βρήκε τα στοιχεία μου και με ρώτησε αν ενδιαφέρομαι να περάσω από ακρόαση. Εγώ είχα δει τότε τη σκανδιναβική Γέφυρα, μου άρεσε πάρα πολύ και του είπα ότι θα πάω με χαρά. Πέρασα από ακρόαση και δύο βδομάδες μετά με ενημέρωσαν ότι έχω τον ρόλο.
– Τι μετράει για σένα ως πρώτο ώστε να πεις ναι σε έναν ρόλο;
Κατ΄αρχάς, είναι η ιστορία. Το δεύτερο είναι το οικονομικό, γιατί είμαστε εργαζόμενοι. Τρίτο και πολύ σημαντικό, οι συνεργάτες, οι άνθρωποι γύρω σου. Είναι ευτυχής συγκυρία που στη Γέφυρα είμαστε όλοι μεταξύ μας με ένα κοινό όραμα και συνεννοούμαστε τόσο αρμονικά.
– Επειδή έχουμε την τάση να στεκόμαστε μόνο οι δημοσιογράφοι στις κακές συμπεριφορές και στο αν ο τάδε χτύπησε ή βίασε την δείνα, εγώ θέλω να σε ρωτήσω πρώτον, αν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα σε έχει επηρεάσει στο αν θα είσαι διστακτική απέναντι στους νέους συναδέλφους και δεύτερον αν είσαι χαρούμενη με τους ανθρώπους που έχεις γνωρίσει…
Στο πρώτο σκέλος που αναφέρεις, θα σου πω ότι δεν έχω νιώσει πως τα όσα ακούγονται με έκαναν πιο κλειστή στις συνεργασίες μου. Αυτό που με επηρεάζει στο πώς θα φερθώ, είναι το παρελθόν μου, η εμπειρία μου. Έχω μια εμμονική προσήλωση στο να πιστεύω ότι η κάθε επόμενη συνεργασία θα είναι καλή. Μπαίνω στις συνεργασίες με πολύ μεγάλη πίστη, ό,τι κι αν έχει γίνει στην προηγούμενη. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι μπορεί να είμαστε καλοί και γενναιόδωροι. Οπότε δε μπαίνω με δεύτερες σκέψεις. Δεν είμαι αφελής προφανώς.
Αλλά δεν έχω τη σκέψη ότι θα γίνει κάτι κακό. Έχω μια συστολή ως άνθρωπος, αλλά σε καμία περίπτωση δεν ξεκινάω καχύποπτα. Τώρα, σε σχέση με όλο αυτό που έχει συμβεί, νιώθω μεγάλη ανακούφιση, όχι γιατί λύθηκαν τα προβλήματα, αλλά γιατί κερδήθηκε κάτι απ΄όλους όσοι μίλησαν και τώρα καλούμαστε να το προστατεύσουμε. Έχουμε πια το πεδίο για να διεκδικήσουμε το δίκαιο.
– Εγώ πιστεύω ότι αν η δική σου συμπεριφορά είναι σωστή, τότε δεν έχεις να φοβάσαι τίποτα στον τρόπο που μιλάς και προσεγγίζεις κάποιον. Παρόλα αυτά, έχεις δει από όλους έναν δισταγμό, έναν φόβο μην παρεξηγηθούν;
Βέβαια. Να μην εμπιστεύονται, να φοβούνται να ανοιχτούν, πολλά τέτοια. Όταν όμως ξεκαθαρίζεται ο επαγγελματισμός, το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα συναναστραφούμε ο ένας τον άλλον, αν υπάρχει καλή πρόθεση να δουλέψουμε, τότε θα φτιάξουμε μια καλή σχέση επαγγελματική και φυσικά ανθρώπινη.
– Με όσους ηθοποιούς έχω μιλήσει, μου λένε όλη αυτή τη μαγεία που έχει το δέσιμο σε έναν θεατρικό θίασο. Σε μια σειρά όπως η Γέφυρα, που περάσατε όλοι τόσους μήνες μαζί, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, υπάρχει κάποια συνάφεια;
Θα ακουστώ κλισέ, αλλά θα το πω. Καλείσαι σε σύντομο διάστημα να βρεις έναν κώδικα με έναν άνθρωπο που δεν ήξερες πριν και να αφηγηθείτε μαζί μια ιστορία. Ο χρόνος πυκνώνει και λειτουργεί πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με την πραγματική ζωή. Κάτι που για σένα και μένα θα πάρει 3-4 χρόνια να το κατακτήσουμε, σε αυτή τη δουλειά, μέσα σε 5 μήνες, που είμαστε μαζί από το πρωί ως το βράδυ, δημιουργείται ένα ξεχωριστό δέσιμο. Δεν είναι υποχρεωτικό πως μόλις τελειώσει η δουλειά, θα πίνουμε μαζί καφέ κάθε μέρα. Αλλά ξέρω πως θα βρεθούμε κάπου και θα νιώσουμε ο ένας τον άλλον.
– Το βάθος του δεσίματος επηρεάζεται από την απήχηση της σειράς;
Δεν το πιστεύω. Το αν θα αρέσει ή όχι μια σειρά, μια δουλειά, ξεφεύγει από τα χέρια μας. Φυσικά ένα feedback θα μας επηρεάσει την ψυχολογία προς στιγμήν, αλλά όχι τις μεταξύ μας σχέσεις.
– Οι όροι «επιτυχία» και «αποτυχία» χωράνε στο πώς κρίνεις εσύ για τον εαυτό σου την κάθε σου δουλειά;
Όχι με τόσο ισοπεδωτικό και απόλυτο τρόπο. Αλλά θα αξιολογήσω κάτι, θα πω ότι κάτι μπορούσα να το κάνω καλύτερα, βλέπω τα λάθη για να τα διορθώσω την επόμενη φορά. Το να πεις ότι πέτυχες ή απέτυχες, στάσιμο σε κρατάνε. Οπότε είσαι σε μια διαρκή αλληλεπίδραση με το θετικό αποτέλεσμα. Αυτό δε σημαίνει πως ο καθένας μας δεν περνάει περιόδους που βλέπει κάθε του προσπάθεια ως αποτυχία, ως χάλι ή και το ανάποδο. Αλλά εκεί υπάρχουν οι άνθρωποι γύρω σου να σε ξυπνήσουν και να πας παρακάτω.
– Είναι κάπως βασανιστικό να σκέφτεσαι διαρκώς έναν ρόλο που πέρασε…Σαν να έχεις ιδρυματισμό με τον ρόλο.
Εγώ το παθαίνω αυτό κατά τη διάρκεια της εκάστοτε δουλειάς. Με απορροφά αυτό όλη μέρα. Από κει και πέρα, αφού τελειώσει, μου παίρνει καιρό να αποσυνδεθώ συναισθηματικά και όταν περάσει αυτό το στάδιο, τότε μπορείς να αξιολογήσεις πιο ψύχραιμα, χωρίς να ξεχνάς όμως. Κουβαλάς το καινούργιο υλικό και προχωράς.
– Κάθε ρόλος μοιάζει λίγο με ένα νέο κρίκο σε μια αλυσίδα, δεν είναι απαραίτητα ασύνδετος με το παρελθόν και το μέλλον…
Ναι, οι ρόλοι είναι όπως οι άνθρωποι. Το τώρα τους κάπου χρησιμεύει στο μετά τους. Δεν είμαστε ίδιοι οι άνθρωποι σήμερα με χθες και αυτό συμβαίνει και με τους ρόλους. Εξελίσσονται στη διάρκεια τους και μετά αφήνουν ένα κληροδότημα στον επόμενο ρόλο. Αν καταφέρει κάποιος να ακολουθήσει αυτή την εσωτερική διαδρομή, είναι πολύ ωραίο να βλέπεις πως προχωράει ο ρόλος σου χρονικά και πέρα από τη δουλειά.
– Αντλείς προσωπικά σου βιώματα για έναν ρόλο; Κι αν ναι, φέρει έναν πόνο;
Κάποια στιγμή στο ξεκίνημα ίσως. Όχι πια. Αυτό που μας μαθαίνουν από νωρίς είναι ότι αν δε μπορείς να διαχειριστείς το προσωπικό σου υλικό και να το φέρεις στον ρόλο, τότε παράτα το. Η υποκριτική δεν είναι ψυχόδραμα, δεν είναι ψυχοθεραπεία, δεν είναι να βγάλω τα σώψυχα μου στη φόρα, είναι εργασία. Οπότε, αν κάτι δε μπορώ να το ακουμπήσω, το αφήνω στην ησυχία του. Η υποκριτική είναι κάτι το υγιές για μένα. Γι΄αυτό κιόλας δε μπορώ να δεχτώ τα περί καταραμένων καλλιτεχνών.
– Τα συναισθήματα, η ψυχολογική κατάσταση που σου ζητά ένας ρόλος, δεν είναι απαραίτητο πως την έχεις ζήσει στην πραγματική ζωή. Αν λοιπόν ζεις κάτι σε μια προσομοίωση, γίνεται πιο εύκολο στην αντιμετώπιση του λόγω αυτής της, έστω πλασματικής, τριβής;
Δε μου έχει τύχει ως τώρα κάτι τέτοιο, να δοκιμαστεί κάτι πρώτα επί σκηνής και μετά να βιώσει την αληθινή εμπειρία. Έχει όμως ενδιαφέρον πόσο ωραία λειτουργεί η φαντασία στην προσέγγιση συνθηκών και καταστάσεων που δεν τις γνωρίζουμε. Είναι το πιο πολύτιμο εργαλείο μας η φαντασία.
– Ποιο είναι αυτό που απασχολεί εσωτερικά τον ρόλο σου στη Γέφυρα, τη Σοφία;
Έχοντας αναπτύξει ένα δέσιμο με αυτόν τον ρόλο, έχω μια αγωνία για το τι θα πω γι΄αυτήν, χωρίς να την αδικήσω, να την κακοχαρακτηρίσω ή χωρίς να την κρίνω. Η Σοφία έχασε τους γονείς της στα 13. Αυτό είναι ένα καθοριστικό σημείο στη ζωή της. Καθηλώθηκε σε αυτή την ηλικία, τρόπον τινά.
Παρέμεινε ένα εφηβάκι, διάλεξε μετά μια μοναχική πορεία, πιστεύει ότι μόνη της θα τα καταφέρει, κλείστηκε πολύ στον εαυτό της, αλλά έχει τρομερά υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη και είναι ένα μπέρδεμα ανάμεσα σε μια ώριμη γυναίκα που έχει υψηλά το αίσθημα του δικαίου και σε ένα παιδί που διαρκώς ψάχνει να καταλάβει. Γιατί είναι έτσι ο κόσμος; Θέλει να αγαπηθεί, θέλει να καταλάβει, θέλει να βρει την αλήθεια γι΄αυτό και έχει ταχθεί σε αυτή τη δουλειά και την παρεξηγούν. Το απ΄έξω δείχνει μια απόμακρη και σκληρή γυναίκα. Η Σοφία ξέρει ότι δεν είναι αγαπητή, αλλά δεν τη νοιάζει.
– Πόσα χρόνια είσαι ηθοποιός;
Από το 2013.
– 9 χρόνια μετά, πόσο απέχει αυτό που φανταζόσουν τότε απ΄αυτό που έχεις ζήσει σε όλη τη διαδρομή;
Πολύ. Το σκέφτομαι συχνά και γελάω. Εγώ φανταζόμουν για το θέατρο ότι είναι μια ομάδα ανθρώπων, ένας θίασος που ζει για να περνάει όλη μέρα μαζί και είναι μια οικογένεια. Δεν είναι έτσι. Αυτή η μνήμη υπάρχει στο μυαλό μου και γι΄αυτό μου κοστίζει κάθε φορά που τελειώνει μια δουλειά. Δε θέλω να τελειώσει, θέλω να συνεχίσω να είμαι με αυτούς. Κατανοώ ότι είναι αστείο και παιδιάστικο, αλλά έτσι το νιώθω.
– Αυτό μου δείχνει και μια αδυναμία ενδεχομένως να αποχωριστείς ανθρώπους και να γνωρίσεις καινούργιους;
Δυσκολεύομαι ως άνθρωπος με τις καινούργιες γνωριμίες. Δεν είμαι αυτή που θα πάρω την πρωτοβουλία να σπάσω τον πάγο. Πρέπει ο άλλος να μου δώσει τον χώρο. Άπαξ και το κάνει, αν νιώσω οικεία, τότε θα γίνω χαλί. Αλλά δεν είμαι ο σούπερ κοινωνικός άνθρωπος που βγαίνω, κάνω πράγματα. Τους ανθρώπους που έχω στη ζωή μου, μου είναι πολύ σαφές το γιατί υπάρχουν, ξέρω τι μου δίνουν, τι τους δίνω, γιατί αγαπιόμαστε. Τώρα αν θα είναι πολλοί ή λίγοι αυτοί οι άνθρωποι, ας το αποφασίσει ο καθένας για τον εαυτό του. Όχι κι ότι χρειάζεται να το αποφασίσεις.
– Έχεις επαγγελματικά απωθημένα;
Όχι, δεν έχω κάποιον καημό να παίξω σώνει και ντε κάτι. Προσδοκώ με ενθουσιασμό κάθε επόμενη δουλειά, αλλά όχι καημό. Ο καημός μου είμαι να συναντιέμαι με ανθρώπους. Κι ακριβώς επειδή εγώ δεν είμαι τόσο κοινωνική, το πεδίο συνάντησης που ανοίγει σε μια δουλειά, το έχω ανάγκη. Θέλω να συναντιέμαι με ανθρώπους και όντως κάτι να προκύπτει. Κάτι βαθύ, ουσιαστικό, όχι small talk. Η δουλειά αυτή σε υποχρεώνει να γίνεις προσωπικός. Ανοίγεις ένα πεδίο και γίνεσαι πιο ευάλωτος ως άνθρωπος. Προσοχή. Δεν λέω να φέρεις στη δουλειά την προσωπική σου ζωή, τα προβλήματα σου γιατί τότε κάνεις κακό σε όλους. Απλώς αν είσαι γενναιόδωρος και είναι και ο συνάδελφος, τότε βγαίνει κάτι πολύ όμορφο. Μαλακώνουν πράγματα μέσα σου, ανοίγουν νέοι λογαριασμοί, οπότε υπάρχει κι ένα παράλληλο ψυχοθεραπευτικό στοιχείο.
– Θεωρώ ότι οι άνθρωποι θέτουν έναν μεγάλο στόχο στη ζωή τους, ένα όνειρο αν θες, και στην πορεία εμφανίζονται πράγματα που είτε σε κάνουν να ξεστρατίσεις λίγο είτε σε κάνουν να ξεχάσεις το όνειρο και να αποκτήσεις ένα άλλο. Τι ισχύει για σένα;
Έχω ένα μεγάλο όνειρο να μπορώ να είμαι επαγγελματικά σε ένα σημείο που να αντέχει η τσέπη μου να πω Όχι σε μια δουλειά. Αλλά παράλληλα, έχω τα μάτια και τα αυτιά μου ανοιχτά για να αξιολογήσω τι θέλω την κάθε στιγμή, τι μπορώ και τι κάνω.
