Περιεχόμενα
Η εποχή τα φταίει. Τρέχει τόσο γρήγορα, καταιγιστικά, ώστε ακόμα και κλασικές αξίες γίνονται ηχώ στο χρόνο, ένα μακρινό αποτύπωμα. Δεν (θα) μας κάνει εντύπωση συνεπώς αν πολλοί δεν είναι σίγουροι πού ακριβώς έχουν ακούσει το όνομα του Χάρι Μπελαφόντε, ποιος ήταν και τι έκανε.
Όσο στενάχωρο κι αν αυτό είναι για μια χαρισματική προσωπικότητα, μια εμβληματική φιγούρα του περασμένου αιώνα. Για έναν άνθρωπο που δεν σταμάτησε να προσπαθεί να αξιοποιεί κάθε λεπτό που του δόθηκε σε αυτή τη Γη με σκοπό να κάνει αυτόν τον κόσμο έστω ένα «τικ» καλύτερο.
Έζησε μια καλή ζωή, μια μακρά ζωή. Έφυγε πλήρης ημερών. Σε ηλικία 96 ετών. Τραγουδιστής, ηθοποιός, αλλά πρώτα και πάνω από όλα, ακτιβιστής και αγωνιστής για τα δικαιώματα των μειονοτήτων στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο. Το ιδανικό παράδειγμα ειρηνικής αντίστασης σε αναζήτηση δικαιοσύνης και αλλαγής.
Το τραγούδι, το άλμπουμ που απογείωσε την καριέρα του
Μπορεί να μην ξέρεις ποιος ήταν ο Χάρι Μπελαφόντε, αλλά αποκλείεται να μην ξέρεις αυτό το τραγούδι του:
Ακούγεται χαριτωμένο, παίζει συχνά ως και σε παιδικά πάρτι, ενώ παλαιότερα είχε γίνει αντικείμενο παρωδιας, όμως αν το ακούσεις, αν το προσέξεις, μεταφέρει βαθύτερο σκοτεινό νόημα.
Μιλάει για εργάτες, πιθανότατα σκλάβους, που κουβαλάνε βαριά φορτία με μπανάνες. Πονάνε, αλλά υπομένουν. Και περιμένουν πώς και πώς να έρθει το φως της μέρας, ήτοι να γυρίσουν σπίτι. Είναι μια κραυγή προς την ελευθερία… Daylight come and we want go home…
Ήταν στο 3ο του άλμπουμ, με τίτλο Calypso. Αυτό τον έκανε διάσημο, ήταν το πρώτο στις ΗΠΑ που πούλησε πάνω από 1 εκατ. αντίτυπα. Μαζί μια ωδή στις τζαμαϊκανές του ρίζες.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης. Λόγω δυσλεξίας παράτησε νωρίς το σχολείο. Έκανε διάφορες δουλειές του ποδαριού, μέχρι στα 17 του όταν και στρατολογήθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ.
Μόλις πήρε απολυτήριο και με τη φωνή του καλλιτέχνη μέσα του να θέλει να εκφραστεί, άρχισε την πορεία του. Στην ηθοποιία αρχικά, στη μουσική κυρίως. Έγινε φίλος με Μάιλς Ντέιβις και Τσάρλι Πάρκερ, γοήτευε με την προσωπικότητα και το ταλέντο του.
Η πρώτη ηχογράφηση του Μπομπ Ντίλαν σε άλμπουμ του Μπελαφόντε ήταν, στο Midnight Special – έπαιζε αρμόνικα. Την προηγούμενη χρονιά τον είχε προσλάβει ο Φρανκ Σινάτρα να παίξει στην ορκωμοσία του Τζον Κένεντι. Έπαιξε παράλληλα και σε αρκετές ταινίες, είχε γίνει πια αυτό που λέμε «σταρ».
Ο Χάρι Μπελαφόντε χρησιμοποιήσε σωστά τη διασημότητά του
Πλέον ακουγόταν, είχε «κάτι». Και κατάλαβε πως θα ήταν κρίμα αυτή η δύναμη που απέκτησε να πάει χαμένη. Χρησιμοποίησε συνεπώς τη φήμη του για να κάνει πράγματα, να επηρεάσει καταστάσεις.
Σαγηνεύτηκε από την αύρα και τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, η δολοφονία του οποίου αργότερα, τον συγκλόνισε. Ήταν ο μέντοράς του, αυτός που τον επηρέασε όσο κανείς άλλος. Στάθηκε οικονομικά και πρακτικά δίπλα στην κόρη του αδικοχαμένου Κινγκ, επί μακρόν, στη συνέχεια.
Αργότερα, τη δεκαετία του 1980, ήταν ο ιθύνων νους του «We Are the World», που τραγουδήθηκε από σειρά διασημοτήτων και στόχευε στην καταπολέμηση της πείνας.
Παράλληλα, εργάστηκε για τον τερματισμό του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, ενώ συντόνισε την πρώτη επίσκεψη του Νέλσον Μαντέλα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρεσβευτής της UNICEF, πρωταγωνίστησε σε καμπάνιες για την ενημέρωση των ανθρώπων της Αφρικής σχετικά με την πρόληψη από το AIDS.
Η συνεργασία με τη Νανά Μούσχουρη,μιλώντας ελληνικά
Μεταξύ των πολλών του συνεργασιών τοπ επιπέδου μιας μουσικής καριέρας που συνολικά είχε και δύο βραβεία Grammy, ξεχωρίζει αυτή με τη Νάνα Μούσχουρη. Είπαν μαζί το παρακάτω τραγούδι:
Και όχι μόνο, η Νάνα τον έκανε να (προσπαθήσει να) τραγουδήσει ως και το Σήκω Χόρεψε Κουκλί μου, μαζί με τον παρουσιαστή Ντάνι Κέι!
Είναι ίσως λίγο καλτ, αλλά κυρίως είναι η σύνοψη ενός ανθρώπου που δεν είχε κανένα πρόβλημα να αποδεχτεί και να αγκαλιάσει το διαφορετικό. Δεν ήταν κολλημένος. Ήθελε για όλους τους ανθρώπους το καλύτερο. Γνωρίζοντας όμως πως προτεραιότητα είχαν αυτοί που το είχαν ανάγκη.
Τον ενοχλούσε να βλέπει ανθρώπους που έχουν προβολή και δύναμη, να μην παίρνουν θέση. Γι’ αυτό κάποτε τα έβαλε με τον Jay-Z και την Beyonce. Ίσως παραήταν σκληρός μαζί τους, αλλά όταν θύμωνε, θύμωνε. Και δεν δίσταζε να ρισκάρει, να συνδεθεί, να εκτεθεί προς τα έξω.
Ήταν φίλος με τον Φιντέλ Κάστρο και τον Ούγκο Τσάβες, είχε πει τα χειρότερα για τον Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, ούτε με τον Μπαράκ Ομπάμα ήταν ικανοποιημένος. Μέχρι σχεδόν τα τελευταία του, ήταν ενεργός πολιτικά και κοινωνικά, πάντα ανήσυχος και πάντα σε αναζήτηση της αλλαγής προς το καλύτερο.
Δεν είναι από ένα καλούπι που φτιάχνονται πια οι άνθρωποι. Κι αυτό είναι στενάχωρο. Όμως αυτό το λιθαράκι που έβαλε για να κάνει λίγο καλύτερο αυτόν τον κόσμο, το ότι δεν κάθισε να απολαύσει τα πλούτη και τη δόξα ξεχνώντας όλα τα άλλα – το ακριβώς αντίθετο – τον κάνουν ένα φωτεινό παράδειγμα για όσους θέλουν να μάθουν, να ακούσουν.
