Περιεχόμενα
Τι ήταν τελικά ο Γιάννης Ιωαννίδης; Όσοι τον πρόλαβαν σαν μπασκετμπολίστα, στον αγαπημένο του Άρη, μιλάνε για έναν πολύ καλό παίκτη – ακριβώς όπως τον φαντάζεται κανείς: μόνιμα θυμωμένο, μανούρη, παθιασμένο, να ασχολείται συνέχεια με τους διαιτητές και να αρνείται να χάσει, από οποιονδήποτε αντίπαλο σε οποιοδήποτε ματς. Έτσι κάπως τον μάθαμε και σαν προπονητή – κυρίως στον Άρη και στον Ολυμπιακό, αφού στην ΑΕΚ έμεινε λίγο και από την Εθνική είχε δυο σύντομα περάσματα.
Ο Γιάννης Ιωαννίδης, ο «Ξανθός», ήταν αυτός που λάτρευες να μισείς και μισούσες που τον «λάτρευες». Εντάξει, δεν τον «λάτρευαν» οι αντίπαλοι οπαδοί, αλλά τον παραδέχονταν. Τον έβριζαν, αλλά καταλάβαιναν ότι ήταν μια σπουδαία προσωπικότητα του μπάσκετ. Δεν τον γούσταραν, αλλά κατά βάθος, ενδόμυχα, χωρίς να το παραδεχτούν ποτέ ανοιχτά, κάπως τον γούσταραν μέσα τους.
Γι’ αυτό και όταν έφυγε από τον Άρη, τον προσέγγισε ο ΠΑΟΚ – εκείνος επέλεξε να μην βάλει «φουρνέλο» στη Θεσσαλονίκη και προτίμησε να μην εργαστεί για κάποιο διάστημα, μέχρι που τελικά κατηφόρισε στον Πειραιά και τον Ολυμπιακό. Γι’ αυτό και ο Παναθηναϊκός ενδιαφέρθηκε «ζεστά» κάποια στιγμή με την περίπτωσή του, αλλά «τράκαρε» στη σθεναρή αντίδραση των οπαδών της ομάδας, που στο ενδεχόμενο και μόνο να κοουτσάρει την ομάδα τους ο μεγάλος αντίπαλος και «εχθρός», χάλασαν τον κόσμο.
Το Ιερό Δισκοπότηρο
Κυνήγησε παθιασμένα την ευρωπαϊκή κούπα. Με τον Άρη, σε τρία φάιναλ-φορ, με τον Ολυμπιακό σε άλλα τρία, έναν τελικό με την ΑΕΚ. Πήρε 12 πρωταθλήματα στην Ελλάδα και 6 Κύπελλα, αλλά ευρωπαϊκό δεν πανηγύρισε. Άλλοτε διότι του το στέρησαν τα «θαυματουργά μωρά» της Γιουγκοπλάστικα, άλλοτε το τρίποντο του Κορνήλιους Τόμπσον (μετά τον τελικό εκείνον, είπε: «Τι να μας πει τώρα ο Ομπράντοβιτς; Κοιμήθηκε ο Θεός και πήρε αυτό το Κύπελλο. Αυτά δεν γίνονται ούτε στο σινεμά, αλλά όταν σκηνοθετεί ο Θεός δεν μπορεί να αλλάξεις το σενάριο»). Άλλοτε η καταφανής ανωτερότητα της Ρεάλ.
Στο δικό του μυαλό, έφταιγε συνήθως η «Μασονία των Γιούγκων», ο Ομπράντοβιτς και ο Ίβκοβιτς κατά βάση. To Μάρτιο του 1996 είχε πει: «Το μπάσκετ εξουσιάζεται από τη σερβική μαφία». Η μοίρα τα έφερε έτσι, ώστε μετά τη δική του θητεία και τις χαμένες ευκαιρίες, να κατακτήσει ο Ολυμπιακός το πρώτο του ευρωπαϊκό το 1997 με τον Ντούσαν Ίβκοβιτς στον πάγκο του. Άξιζε να έχει πάρει τουλάχιστον ένα ευρωπαϊκό στην καριέρα του; Και ένα και δυο, τόσο με τον Άρη όσο και με τον Ολυμπιακό.
Η φιλοσοφία ζωής του
Είναι γνωστή η ιστορία από τα φοιτητικά του χρόνια, όταν σπούδαζε στη Γεωπονική. Στον πανεπιστημιακό τελικό, ο αντίπαλος ήταν πιο δυνατός από τη δική του ομάδα. Ο παμπόνηρος Ιωαννίδης εκπόνησε ένα «σατανικό» σχέδιο: όπου τους έβρισκε, τους έλεγε ξανά και ξανά «την Κυριακή θα σας σκίσουμε». Μιλάμε για κάθε μέρα – όλη μέρα. Μόνο που ο αγώνας ήταν το Σάββατο κι εκείνοι πήγαν την Κυριακή… Αποτέλεσμα; Η ομάδα του πήρε την κούπα άνευ αγώνος. Έντιμο; Ανέντιμο; Αυτός ήταν ο Ιωαννίδης, που ήθελε να κερδίζει παντού και πάντα και σιχαινόταν την ήττα.
Γι’ αυτό έβριζε θεούς και δαίμονες, πέταγε μπουκάλια (ο Σιγάλας ήταν ένα θύμα κάποτε ενός μπουκαλιού με νερό), είχε ρίξει χαστούκι στο Βασίλη Λυπηρίδη, είχε μαλώσει σχεδόν με κάθε διαιτητή στην Ελλάδα και την Ευρώπη, είχε δώσει το σακάκι του στον διαιτητή Τσανίδη, όταν ο τελευταίος έδωσε ένα αντι-αθλητικό φάουλ στον Μπέρι, σε ματς Ολυμπικός – ΠΑΟΚ, στο οποίο σε εκείνο το σημείο ο ΠΑΟΚ ήταν μπροστά με 9 πόντους και δεν το έχανε με τίποτα.
«Μου τα πήρες όλα σήμερα, πάρε κι αυτό να ησυχάσεις!». Ο Τσανίδης του έριξε τεχνική ποινή. Χρόνια αργότερα, όταν ο (πολιτικός, πια) Ιωαννίδης ρωτήθηκε τι θα έκανε αν ο Τσανίδης αντί για να του ρίξει τεχνική ποινή, έπαιρνε πράγματι το σακάκι του, απάντησε: «Θα έλεγα ότι οι διαιτητές τα παίρνουν. Τα σακάκια…».
Η περιβόητη ιστορία με την ΤΣΣΚΑ και τα «αμαρτωλά νερά», παραμένει μέχρι σήμερα ανεξιχνίαστη. Το 1995, πέντε παίκτες της «ομάδας του λαού» διακομίστηκαν στο νοσοκομείο με στομαχικές διαταραχές. Αμέσως κυκλοφορεί η φήμη (την οποία υιοθετούν ή διαρρέουν οι ίδιοι οι Ρώσοι) ότι κάτι είχαν βάλει στα νερά – αρκετοί πιστεύουν ότι το έκανε ο «Ξανθός» (για την ακρίβεια ότι έβαλε κάποιον να το κάνει), ώστε να σιγουρευτεί ότι θα κερδίσει το ματς. Ερωτηθείς για το συγκεκριμένο συμβάν, εκείνος απάντησε: «Αφήστε τους Ρώσους να λένε… Ρωτήστε τους τι κάνανε το προηγούμενο βράδυ! Η νύχτα της Αθήνας είναι πολύ γλυκιά και βρίσκεις ότι επιθυμείς».
Σε άλλες του δηλώσεις, είχε πει: «Ό,τι και να γίνει σε μπουκάλια, είναι ευθύνη του φροντιστή. Έχει σχέση ο προπονητής με τα μπουκάλια; Αν ήταν σχεδιασμένο θα είχε μείνει κρυφό; Επειδή ο πόνος τους ήταν ο Ιωαννίδης έψαχναν να βρουν τρόπο να με κατηγορήσουν. Ήμουν τόσο χαζός να κάνω κάτι τέτοιο; Έχω πάει σε τόσα Φάιναλ Φορ, δεν χρειαζόμουν τέτοια πράγματα για να τους κερδίσω. Όταν πήγαν στο νοσοκομείο της Νίκαιας οι Ρώσοι ήταν ντοπαρισμένοι».
Η μεγάλη αγάπη της ζωής του, η Ελένη – Θεοδώρα
Ήταν γνωστό πόσο πολύ ήθελε να αποκτήσει ένα παιδί ο Γιάννης Ιωαννίδης με τη σύζυγό του, Γιούλα. Προσπαθούσαν για χρόνια, χωρίς επιτυχία. Η καφρίλα στα γήπεδα χτύπησε κόκκινο, όταν οι αντίπαλοι οπαδοί σκάρωσαν ένα εμετικό σύνθημα, προσπαθώντας να τον πονέσουν όσο περισσότερο μπορούσαν γι’ αυτό το θέμα.
Ο ίδιος έχει πει: «Σε ένα παιχνίδι Άρης-ΠΑΟΚ η ατμόσφαιρα ήταν εκπληκτική, αλλά με ενόχλησε που έβριζαν συνεχώς. Όσον αφορά το σύνθημα, τι έφταιγε η γυναίκα μου να την βρίζουν; Αλλά σκεφτόμουν πόσο πόνο έχουν μαζί μου για να φτάσουν να μου βρίζουν την γυναίκα¨,
Εκείνος το 2002, πήρε την πιο γλυκιά του εκδίκηση, όταν ήρθε στη ζωή του η Ελένη – Θεοδώρα, που άλλαξε ολόκληρη τη ζωή και την κοσμοθεωρία του: ο μόνιμα θυμωμένος τύπος, που είχε πάντα λυμένο το ζωνάρι του για καυγά μαλάκωσε, γλύκανε, άρχισε να χαμογελάει πλατιά, τα μάτια του δεν ήταν πια συνέχεια αγριεμένα αλλά σχεδόν βουρκωμένα όταν μιλούσε για την κορούλα του.
Ο πολιτικός Ιωαννίδης
Άφησε το μπάσκετ και ασχολήθηκε με την πολιτική. Το 2004 εξελέγη βουλευτής στην Α’ περιφέρεια Θεσσαλονίκης με τη Νέα Δημοκρατία. Μετά και τις εκλογές του 2007, διορίστηκε υφυπουργός πολιτισμού υπεύθυνος για θέμα αθλητισμού. Επανεξελέγη το 2009 και άσκησε καθήκοντα Υπεύθυνου Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Αθλητισμού της Νέας Δημοκρατίας.
Τον Ιούνιο του 2012, τέλος, ανέλαβε τη θέση του Υφυπουργού Αθλητισμού. Δυστυχώς, έχασε μια μεγάλη ευκαιρία να βάλει το όνομά του δίπλα στους ανθρώπους που συμμετείχαν στον πόλεμο κατά της οπαδικής βίας και σημείωσαν σημαντικές νίκες: όταν πήρε τη σκυτάλη ως Υφυπουργός Αθλητισμού από τον Γιώργο Ορφανό, πήρε μαζί ως «προίκα» και το «ιδιώνυμο», το οποίο προέβλεπε ποινή φυλάκισης κάποιων μηνών για όσους συλλαμβάνονταν για οπαδικά επεισόδια.
Ήδη είχαν μπει στη φυλακή οι πρώτοι οπαδοί, από ομάδα της Θεσσαλονίκης. Αντί να συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο, ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ο Ιωαννίδης όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, ήταν να το καταργήσει – αυτοί που γνωρίζουν, μιλάνε για πολιτικές πιέσεις από άλλους Βουλευτές της πόλης, που «χρωστούσαν» χάρες και ρουσφέτια αλλά και επειδή κοίταξε και το δικό του πολιτικό μέλλον. Ακόμα και οι χούλιγκαν ψηφίζουν – όπως και οι συγγενείς και οι φίλοι τους. Και δεν είμασταν για να κλωτσάμε ψήφους…
Ο ίδιος πάντως αναφορικά με τη θητεία του ως Υφυπουργός Αθλητισμού, είχε πει: «Ο Ιωαννίδης έχει πληρώσει 10 εκ. για να υπάρχουν κάμερες παντού αλλά και να ξέρουμε σε ποια θέση κάθεται ο καθένας. Στη ζωή πρέπει να κάνεις αυτό που είναι η δική σου δουλειά. Εγώ τη δική μου δουλειά την έκανα. Τους έδωσα τα εργαλεία, ας τα λειτουργήσουν».
Ο ατακαδόρος Ιωαννίδης
Στις 27 Οκτωβρίου του 1994 ο Ολυμπιακός έκανε εκκωφαντική πρεμιέρα στους ομίλους του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, νικώντας με το επιβλητικό 77-42 της τότε Εφές Πίλσεν. Μετά τη λήξη της αναμέτρησης, ο Γιάννης Ιωαννίδης άναψε ένα τσιγάρο έξω από τα αποδυτήρια. Αμέσως, ήρθε ο υπεύθυνος ασφαλείας του «Αμπντί Ιπεκτσί», ζητώντας από τον «Ξανθό» να το σβήσει, διαφορετικά θα τον έστελνε μέχρι και στη φυλακή. Τότε, ο Γιάννης Ιωαννίδης τον κοίταξε και του είπε… φάτσα φόρα: «Εγώ μετά το σεξ, θέλω πάντοτε ένα τσιγάρο».
Δυνατές ατάκες είπε ο Γιάννης Ιωαννίδης και κατά τη θητεία στον πάγκο της ΑΕΚ. Την ίδια περίοδο στον πάγκο του Ολυμπιακού ήταν ο Ντούσαν Ίβκοβιτς και σε εκείνον της Μπένετον Τρεβίζο ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Τότε, ο «Ξανθός» είπε: «Δείτε τον Ολυμπιακό και την Μπένετον. Παίζουν ακριβώς τα ίδια συστήματα που χρησιμοποιεί και η Εθνική Γιουγκοσλαβίας. Μόνο όποιος έχει καταρράκτη στα μάτια δεν μπορεί να το διαπιστώσει».
Το 1994 ο Γιάννης Ιωαννίδης έστειλε τον Ολυμπιακό για πρώτη φορά στην ιστορία του σε Final Four του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, με τη συμμετοχή ακόμη των Παναθηναϊκού, Μπανταλόνα και Μπαρτσελόνα. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου των τεσσάρων ο τότε προπονητής των «πράσινων», Κώστας Πολίτης, είπε: «Είθισται ο ηττημένος να συγχαίρει τον νικητή και εγώ μετά τον αγώνα θα περιμένω τον Γιάννη να μου δώσει το χέρι του», με τον «Ξανθό» να του απαντά αργότερα: «Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι».
Στους τελικούς του 1996 ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό, ο Γιάννης Ιωαννίδης πανηγύρισε το τελευταίο του πρωτάθλημα ως προπονητής της ομάδας του Πειραιά. Οι «ερυθρόλευκοι» είχαν το πλεονέκτημα και ξεκίνησαν με τη νίκη στους τελικούς. Ωστόσο, στον δεύτερο οι «πράσινοι» απάντησαν και ισοφάρισαν τη σειρά σε 1-1. Ενοχλημένος με τον τρόπο που έχασε ο Ολυμπιακός είπε: «Να βράσω τα πτυχία και τις θεωρίες μου. Δεν γίνεται να με παίζει ζώνη και να χάνω!», αναφερόμενος στον αντίπαλο προπονητή, Μπόζινταρ Μάλκοβιτς.
Η τραυματική εμπειρία και μια άγνωστη ιστορία
Όταν ο πατέρας του έφυγε από τη ζωή, ο – μικρός τότε – Γιάννης ήταν στην κατασκήνωση. Ήρθαν και τον πήραν άρον – άρον, χωρίς να του πουν κάτι και τον πήγαν απευθείας στο νεκροταφείο για την κηδεία. Εκείνος σοκαρίστηκε τόσο που λιποθύμησε – δεν θυμόταν τίποτα από εκείνες τις στιγμές κατά την κηδεία του πατέρα του, σαν να τράβηξε κάποιος μια «μαύρη κουρτίνα». Αυτός είναι και ο λόγος που έκανε περίπου 30 χρόνια για να περάσει μπροστά από νεκροταφείο.
Μια ακόμα λιγότερο γνωστή ιστορία, έχει να κάνει με την Αγροτική Τράπεζα, στην οποία ο Ιωαννίδης είχε προσληφθεί ως απόφοιτος Γεωπονικής και μάλιστα πήρε και σύνταξη ως υπάλληλός της: όταν βγήκε στη σύνταξη, ενημέρωσε τους υπεύθυνους ότι δεν επιθυμεί να την εισπράττει, αλλά το ποσό να κατατίθεται κάθε μήνα στο ταμείο που υπήρχε για την ανακούφιση των συναδέλφων του που αντιμετώπιζαν οικονομικά θέματα ή προβλήματα υγείας.
Ο αστικός μύθος επίσης λέει, ότι επί των ημερών του και όσο πέρναγε από τα χέρια του, φρόντιζε να δίνει τα πιο «γενναία» δάνεια στους αγρότες που έκαναν αίτηση στην τράπεζα.
Φωτογραφίες: Eurokinissi