Περιεχόμενα
Στο Ζαλντίμπαρ, μια μικρή πόλη σχεδόν 3.000 κατοίκων στα νοτιοδυτικά της επαρχίας Βισκάια, στην ισπανική Χώρα των Βάσκων, εκεί που γεννήθηκε ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ, οι άνθρωποι είναι υπερήφανοι για τα άλογά τους. «Ζάλντι» στα βασκικά σημαίνει άλογο και «μπαρ» κοιλάδα. Η κοιλάδα των αλόγων, δηλαδή.
«Μεντίλ» στα βασκικά σημαίνει βουνό. Αν βάλουμε δίπλα και το «μπαρ», το επώνυμο του νέου προπονητή του Ολυμπιακού μας δίνει ένα τελείως αντιφατικό νόημα: Η κοιλάδα των βουνών. Από τα Πυρηναία κατηφόρησαν οι Μεντιλίμπαρ πριν από περίπου 150 χρόνια για να εγκατασταθούν στο Ζαλντίμπαρ και να ασχοληθούν με τα άλογα, όπως κάνουν σχεδόν όλοι εκεί ακόμα και τώρα. Οι κοντοί ασχολούνται με την ιππασία και οι ψηλοί με το ποδόσφαιρο.
Ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ δεν ασχολήθηκε ποτέ του με τα άλογα. Αλλά με ύψος 1μ.72 στην εφηβεία του δεν ήταν και αρκετά ψηλός για να τον προσέξουν στη μπάλα. Σαν κορμί δεν έλεγε πολλά πράγματα. Αλλά όταν άρχισε να βάζει πολλά γκολ με την παιδική ομάδα της Ντουράνγκο, της ομάδας της περιοχής του (το Ντουράνγκο απέχει μόλις 10 χλμ. από το Ζαλντίμπαρ) τα λαγωνικά της Αθλέτικ Μπιλμπάο είπαν να του δώσουν μια ευκαιρία.
Στα 18 του ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ φόρεσε τη φανέλα της Β’ ομάδας της Μπιλμπάο. Δεν έκανε ούτε μια συμμετοχή στην πρώτη ομάδα. Στην πορεία αποφάσισε να ξεκινήσει από πιο χαμηλά. Έμεινε τρεις χρονιές στη Λογκρονιές και οκτώ στη Σεστάο. Με αυτή την ομάδα έκανε την προσπάθειά του να ανέβει στην Πριμέρα Ντιβιζιόν, με προπονητή τον σήμερα πασίγνωστο αλλά τότε άγνωστο Χαβιέ Ιρουρέτα, αλλά δεν τα κατάφερε. Το 1986 η Σεστάο έφτασε στα πλέι οφ ανόδου. Ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ ήταν βασικός επιθετικός, αλλά όχι το μεγάλο όνομα της ομάδας. Τον είχε υποσκελίσει ο κατά τρία χρόνια μικρότερός του Ερνέστο Βαλβέρδε.
Αργότερα, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ο Μεντιλίμπαρ θα θυμόταν ότι από την θρυλική ενδεκάδα της Σεστάο την περίοδο 1985-86, τέσσερις παίκτες θα έκαναν καριέρα ως προπονητές στην Πριμέρα: Εκτός του ίδιου και του Βαλβέρδε, συμπαίκτες τους τότε ήταν ο Μάνιξ Μαντιόλα και ο Τζον Ασπιάθου, που ήλθε και στην Ελλάδα ως βοηθός του Βαλβέρδε.
Αυτά που δεν κατάφερε σαν παίκτης βάλθηκε να τα πετύχει σαν προπονητής. Και η καριέρα του ως τώρα πήγαινε ασορτί με το όνομά του: Μια εύφορες κοιλάδες, μια κακοτράχαλα βουνά.
Από τα 33 του, όταν και τελείωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα στην ερασιτεχνική Λεμόνα, ξεκίνησε σε μικρές ομάδες και δούλεψε και στα τμήματα υποδομής της Αθλέτικ Μπιλμπάο, φτάνοντας ως τη δεύτερη ομάδα (1999-00).
Το 2002 ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ αποφάσισε να ανοίξει τα φτερά του και να απομακρυνθεί πρώτη φορά από την βασκική γη. Η προπονητική του μοίρα τον έφερε στο Λανθαρότε, ένα από τα Κανάρια Νησιά, και την τοπική ομώνυμη ομάδα που αγωνιζόταν τότε στη Segunda B (3η κατηγορία). Με τον Μεντιλίμπαρ στο τιμόνι η ομάδα ανέβηκε στη Segunda (2η κατηγορία) και αντιμετώπισε στο Κόπα Ντελ Ρέι τη Ρεάλ Μαδρίτης του Φίγκο και του Ζιντάν. Το ματς εκείνο μνημονεύεται ακόμα στην ομάδα, παρ’ ότι το έχασε με 3-1.
Τη νησιώτικη επιτυχία του επί διετία την εξαργύρωσε με μια πρόσκληση από την Έιμπαρ, την «μεγάλη» ομάδα της επαρχίας του. Με αυτόν στο τιμόνι η Έιμπαρ έφτασε μια ανάσα από την άνοδο στην Πριμέρα τη σεζόν 2004-05 (τερμάτισε 4η στη Σεγκούντα), κάτι που για μια τόσο μικρή πόλη και ομάδα με τόσο μικρό μπάτζετ φαινόταν αδιανόητο.
Έχοντας πια δείξει τι αξίζει, η Αθλέτικ Μπιλμπάο του έκανε πρόταση να αναλάβει την πρώτη ομάδα της. Η σεζόν ξεκίνησε εφιαλτικά: Ρεκόρ 1-3-5 στα πρώτα εννέα ματς, τελευταία θέση και… απόλυση μετά από μόλις τρεις μήνες στο τιμόνι.
Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ: Αναμορφωτής της Βαγιαδολίδ και της Έιμπαρ
Η επόμενη εύφορη κοιλάδα του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ ήταν η Βαγιαδολίδ. Ανέλαβε το καλοκαίρι του 2006 και οδήγησε την ομάδα από τη Σεγκούντα στην Πριμέρα, εξασφαλίζοντας μάλιστα τον τίτλο οκτώ αγωνιστικές πριν το τέλος και μένοντας αήττητη για 29 ματς! Από τότε τελείωσε με τις μικρές κατηγορίες. Αλλά για την επόμενη 15ετία δεν του δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψει σε συνθήκες πρωταθλητισμού. Οι ομάδες που αναλάμβανε είχαν μικρό μπάτζετ και ξεκινούσαν τη χρονιά με βασικό στόχο να σωθούν. Οι δικές του φιλοδοξίες, βέβαια, ήταν μεγαλύτερες.
Στη Βαγιαδολίδ ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ έμεινε μέχρι το 2010. Απολύθηκε την 1η Φεβρουαρίου, μετά από μια εντός έδρας ισοπαλία με την Αλμερία που έφερνε την ομάδα μόλις ένα πόντο πάνω από τη ζώνη υποβιβασμού. Έμεινε άνεργος μόλις δέκα μέρες: Στις 11/2 ανακοινώθηκε από την Οσασούνα, άλλη μια «Mission Impossible» που έφερε εις πέρας. Η Οσασούνα θεωρούνταν τελειωμένη, μάλιστα στο πρώτο του ματς έχασε 4-0 εντός από την Εσπανιόλ, αλλά την κράτησε στην κατηγορία μ’ ένα εντυπωσιακό σερί στο τέλος και μια νίκη επί της Βιγιαρεάλ με 1-0 την τελευταία αγωνιστική.
Η Οσασούνα τον απέλυσε στην αρχή της σεζόν 2013-14, όταν ξεκίνησε το πρωτάθλημα με 3/3 ήττες. Τότε ήταν που είπε ότι δεν θέλει να αναλάβει ομάδα ξανά στα μέσα της σεζόν. Περίμενε ως το υπόλοιπο καλοκαίρι για να αναλάβει τη Λεβάντε και να κάνει προετοιμασία μαζί της. Στις 20 Οκτωβρίου απολύθηκε μετά από ρεκόρ 1-2-5 σε οκτώ παιχνίδια και 0-0-4 εντός με γκολ 0-14.
Παρ’ όλα αυτά, ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ έμεινε πιστός στο δόγμα του. Περίμενε μέχρι τον Ιούνιο του 2015 για να αναλάβει πάλι την Έιμπαρ, με την οποία έζησε τις πιο μεστές στιγμές της καριέρας του. Στα έξι χρόνια που έμεινε στον πάγκο της κατάφερε να τη μετατρέψει κυριολεκτικά από έναν κομπάρσο σε πρωταγωνιστή του ισπανικού ποδοσφαίρου. Η Έιμπαρ του ταπεινού μπάτζετ και των χάλια υποδομών (έσταζε η οροφή των αποδυτηρίων, το χόρτο είχε ξεραθεί στα βοηθητικά γήπεδα κτλ.) έμεινε επί έξι συναπτά έτη στην Πριμέρα και πέτυχε απίθανες νίκες επί τεράστιων αντιπάλων. Τη σεζόν 2017-18 τερμάτισε 9η στο πρωτάθλημα.
Την υπόσχεσή του να μην πηγαίνει σε ομάδα στα μέσα της σεζόν ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ την έσπασε τον Δεκέμβριο το 2021, όταν τον κάλεσαν να σώσει την Αλαβές. Στις αρχές Απριλίου απολύθηκε με ρεκόρ 1-4-7 σε 12 ματς που είχε την ευθύνη της.
Η κίνηση της Σεβίλλης να συμφωνήσει μαζί του τον Μάρτιο του 2023 θεωρήθηκε κάτι πολύ παράξενο. Ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ δεν είχε συνηθίσει σε συλλόγους-μεγαλεία, με ευρωπαϊκά τρόπαια. Βεβαίως τότε που ανέλαβε η Σεβίλλη πάλευε στις τελευταίες θέσεις της Πριμέρα και η βασική του αποστολή ήταν να τη σώσει. Όχι μόνο την έσωσε, αλλά την οδήγησε και στην κατάκτηση του Γιουρόπα Λιγκ, εναντίον της Ρόμα του Μουρίνιο.
Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ: Πιο δύσκολα αυτά που πέτυχα στην Έιμπαρ
Τότε ήταν που τον είδαν να ξεσπάει, και μάλιστα στην επίσημη συνέντευξη Τύπου πριν τον τελικό. Όταν τον ρώτησαν κάτι αβανταδόρικο, πώς αισθάνεται που παίρνει τόση αγάπη και αναγνώριση από τον κόσμο, έδωσε την πιο απρόσμενη απάντηση: «Αισθάνομαι μαλάκας! Τόσα χρόνια βρίσκομαι στο ποδόσφαιρο και νιώθω ότι τώρα με γνωρίζουν. Αυτά που έκανα στην Έιμπαρ είναι το ίδιο δύσκολα, αν όχι πιο δύσκολα, μ’ αυτά που πέτυχα στη Σεβίλλη»!
Το κύριο προσόν του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ, όπως έχει αναδειχτεί με τα χρόνια, είναι η σχέση του με τους παίκτες. Δεν έχει ούτε εξωπραγματικές εμπνεύσεις, ούτε φοβερές τακτικές. «Απλά σου λέει τι θέλει από σένα», εξηγούσε το καλοκαίρι ο Κροάτης σταρ της Σεβίλλης Ιβάν Ράκιτιτς. «Είναι πολύ σαφής και ζητάει κάτι που μπορείς να κάνεις. Αν δει ότι προσπαθείς στο 100% να το κάνεις, σε παίρνει μαζί του στη μάχη». Έχει ξεκάθαρες ιδέες, που βασίζονται στην πίεση και το τρέξιμο. Στους παίκτες αρέσει που τους αφήνει ελεύθερη την έμπνευση, δεν τους περιορίζει.
Α, και δεν έχει social media! Το πρώτο που έγινε γνωστό στην Ελλάδα όταν ανέλαβε τον Ολυμπιακό. Τον έψαξαν οι ρεπόρτερ και δεν είδαν κανέναν λογαριασμό στο όνομά του. Θεωρείται παλιάς κοπής, στις συζητήσεις του με τους μικρότερους σε ηλικία παίκτες τα κοροιδεύει τα διάφορα Instagram και TikTok. Θεωρεί ότι αποσπούν τους ποδοσφαιριστές από το στόχο τους.
Στα τρία ματς του με τον Ολυμπιακό δε, έχει φροντίσει να παρουσιαστεί με τρεις διαφορετικές αμφιέσεις! Κοντομάνικο λευκό μπλουζάκι στο ματς με τη Φερεντσβάρος στο «Καραϊσκάκης», γαλάζιο τζιν πουκάμισο στην Τούμπα εναντίον του ΠΑΟΚ και μαύρο κοστούμι (με κατακόκκινη φόδρα) στη Βουδαπέστη. Όλα, όμως, έχουν ένα κοινό στοιχείο: Είναι ρούχα της ομάδας. Όσο βρίσκεται σε μια ομάδα, ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ αισθάνεται μέλος της και το δείχνει. Μπορεί να τον δούμε στη συνέχεια με φόρμες, με φούτερ, με πουκάμισο στον πάγκο, αλλά τίποτε απ’ αυτά δεν θα είναι δικό του. Όλα θα είναι της ομάδας.
