Περιεχόμενα
Από την Χιροσίμα μέχρι σήμερα, τα πυρηνικά όπλα έχουν εξελιχθεί. Και εξελίχθηκαν γιατί οι δύο βασικές δυνάμεις του Ψυχρού Πολέμου, ΗΠΑ και Ρωσία, θέλησαν να έχουν στο οπλοστάσιο τους έξυπνα όπλα που δεν μπορούν να φέρουν καταστροφές μεγάλης κλίμακας. Έτσι, στο πυρηνικό οπλοστάσιο των δύο χωρών, θα βρει κανείς και βόμβες μικρής κλίμακας που επιτρέπουν τη χρήση τους, δίχως να προκληθεί καταστροφή στις ίδιες και φυσικά μεγάλη αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα.
Τα τελευταία 24ωρα υπάρχει μια μεγαλύτερη ανησυχία στη διεθνή κοινότητα, γιατί μπορεί να έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο να καταφύγει ο Putin σε πυρηνικά μεγάλης κλίμακας, αλλά δεν είναι ίδια η πεποίθηση ως προς τα μικρής κλίμακας. Άλλωστε, εδώ και καιρό έχει θέσει σε ετοιμότητα το πυρηνικό του εργοστάσιο, ενώ δεν είναι και λίγες οι επιθέσεις που έχουν κάνει τα στρατεύματα του σε πυρηνικά εργοστάσια στην Ουκρανία, με πιο χαρακτηριστική αυτή στο Ζαπορίζιε.
Ο Putin έχει βρεθεί βαθιά χωμένος σε αυτόν τον πόλεμο και αν νιώσει ότι πάνε να τον κολλήσουν στα σχοινιά, μπορεί να ενεργοποιήσει ό,τι διαθέτει εύκαιρο και ξέρει πως θα τρομάξει τη Δύση. Από χημικά μέχρι πυρηνικά όπλα. Η ρωσική τακτική είναι γνωστή. Μετά από ήττες σε μάχες, τα στρατεύματα μεταβαίνουν από τα συμβατικά στα πυρηνικά, για να προκαλέσουν τρόμο και να επανακτήσουν τη θέση τους. Και στον Putin έχει διατεθεί μια πληθώρα επιλογών από τους επικεφαλής του πυρηνικού οπλοστασίου.
«Οι πιθανότητες είναι ακόμα χαμηλές, αλλά με αυξητική τάση. Ο πόλεμος δεν πάει καλά για τη Ρωσία και η πίεση της Δύσης αυξάνεται», εξηγεί στους New York Times ο Ulrich Kühn, ειδικός στα πυρηνικά, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Σύμφωνα με τον Kühn, για αρχή ο Putin ίσως επιλέξει να ρίξει το πυρηνικό σε μια μη κατοικημένη περιοχή και όχι στους Ουκρανούς στρατιώτες. Μια έρευνα του 2018 είχε δείξει ότι το Κρεμλίνο θα ενεργοποιούσε μια πυρηνική βόμβα σε ένα κινητό σημείο της Βόρειας Θάλασσας, ως προειδοποίηση για επόμενα θανάσικα χτυπήματα που θα ακολουθήσουν σε κατοικημένες περιοχές.
Τι έδειξε η επίθεση στο πυρηνικό εργοστάσιο στο Ζαπορίζιε
Η Ουάσινγκτον περιμένει κινήσεις ατομικής φύσεως από τον Putin τις επόμενες ημέρες και αναλυτές εκεί πιστεύουν ότι θα εκφράσει ανοιχτά τη διάθεση των πυρηνικών του στον πόλεμο μόνο και μόνο για να κάνει επίδειξη ισχύος και να προκαλέσει τη Δύση. Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα γίνει την Πέμπτη, μέρος της συζήτησης θα είναι και η αντίδραση σε περίπτωση που ο Putin κάνει χημικό, βιολογικό, πυρηνικό ή κυβερνοπόλεμο.
Ο James Clapper Jr., ένας διοικητής της αμερικανικής αεροπορίας εν αποστρατεία, που υπηρέτησε στην θητεία του Obama ως διευθυντής της υπηρεσίας πληροφοριών, εξηγεί πως η Ρωσία θεωρεί τα πυρηνικά όπλα χρήσιμα και δεν είναι ποτέ εκτός σκέψης της για να χρησιμοποιηθούν.
«Δεν τους ένοιαξε να ρισκάρουν την απελευθέρωση ραδιενέργειας νωρίτερα μες στο μήνα, όταν επιτέθηκαν στο εργοστάσιο της Ζαπορίζιε, που είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Το πυροβόλησαν χωρίς δισταγμό. Αυτό είναι ενδεικτικό του laissez-faire των Ρώσων. Δεν θέτουν όριο όπως εμείς στα πυρηνικά».
«Ο Putin χρησιμοποιεί τον πυρηνικό εκβιασμό για να πετύχει αυτά που θέλει στην Ουκρανία. Τα πυρηνικά του όπλα κρατάνε τη Δύση μακριά από την παρέμβαση», υποστηρίζει η Nina Tannenwald, καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης στο Brown University.
Τα τελευταία χρόνια ο αγώνας που κάποτε έδιναν οι δύο δυνάμεις του Ψυχρού Πολέμου για τα πυρηνικά, έχει μεταβεί στο επίπεδο των μικρών όπλων, που είναι πολύ λιγότερο καταστροφικά, με βάση τα στάνταρ της εποχής αυτής και πιο συγκεκριμένα κάτω από το 50% της βόμβας της Χιροσίμα. Οι απώλειες εκτιμώνται στις 500.000 ανθρώπων.
Zelensky: Απετράπη εκ νέου σχέδιο δολοφονίας του από τους μισθοφόρους του Putin
Τα μικρά πυρηνικά θέτουν μικρότερα ηθικά ζητήματα και ο Putin δεν έχει ιδιαίτερους ενδοιασμούς
Κι αυτή η κλίμακα είναι που καταργεί οποιονδήποτε ενδοιασμό. «Είναι μικρά, δεν κάνουν ιδιαίτερη ζημιά». Αυτό θα σκεφτεί ο Vladimir Putin και δεν θα διστάσει να προκαλέσει επικίνδυνες καταστάσεις. Η χαμηλότερη καταστροφική τους φύση, μπορεί να τροφοδοτήσει την ψευδαίσθηση του ελέγχου, ενώ στην πραγματικότητα μπορούν να οδηγήσουν μέσα σε λίγες στιγμές σε έναν γενικευμένο πυρηνικό πόλεμο.
Το Princeton έτρεξε μια προσομοίωση με βάση την οποία η Μόσχα ξεκινάει με μια προειδοποιητική πυρηνική βολή. Το ΝΑΤΟ μετά απαντά με ένα μικρό χτύπημα. Και κάπως έτσι, μέσα σε λίγες ώρες πεθαίνουν 90 εκατομμύρια άνθρωποι!
Οι συνθήκες απαγόρευσης όπλων που έχουν υπογραφεί, δεν περιλαμβάνουν τις μικρές πυρηνικές κεφαλές που αποτελούν μη στρατηγικά πυρηνικά όπλα και επιτρέπουν σε μια χώρα να ρίξει όσες επιθυμεί. Η Ρωσία λέγεται ότι έχει σχεδόν 2.000 τέτοιες μικρές βόμβες, σύμφωνα με τον Hans Kristensen, διευθυντή στο Nuclear Information Project της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημών. Στα ευρωπαϊκά εδάφη οι ΗΠΑ έχουν 100 τέτοιες κεφαλές.
Το δόγμα της Ρωσίας και του Putin στον πυρηνικό πόλεμο είναι «κλιμάκωση για να έρθει η αποκλιμάκωση», το οποίο σημαίνει ότι θα δοθεί εντολή να χρησιμοποιηθεί ένα πυρηνικό για να οπισθοχωρήσει το ΝΑΤΟ. Αυτό το είδαμε το 1999, όταν το ΝΑΤΟ επιτέθηκε στο Καλινινγκράντ και η Ρωσία απάντησε με πυρηνικά στην Πολωνία και τις ΗΠΑ.
Από τότε μέχρι σήμερα, η Ρωσία έχει εξελίξει τις πυρηνικές της δυνάμεις και γι΄αυτό έχει φορτώσει τις αποθήκες της με αυτά τα λιγότερο καταστροφικά όπλα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το Iskander-M που εκτοξεύτηκε το 2005. Ο κινητός εκτοξευτήρας απελευθέρωσε δύο πυραύλους που ταξίδεψαν 300 μίλια και όταν έσκασαν, προκάλεσαν το 1/3 της καταστροφής σε σχέση με τη βόμβα της Χιροσίμα.
Borys Romanchenko: Ο Ουκρανός που επιβίωσε από 4 στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί, πέθανε από Ρώσους
Οι Ρώσοι έκρυψαν μπαταρίες πυραύλων στη Λευκορωσία
Και οι φωτογραφίες από τον δορυφόρο που κυκοφόρησαν πριν γίνει η εισβολή στην Ουκρανία, έδειξαν ότι τα ρωσικά στρατεύματα είχαν τοποθετήσει μπαταρίες πυραύλων Iskander στη Λευκορωσία και στα ανατολικά. Ο Nikolai Sokov, πρώην διπλωμάτης της Ρωσίας που διαπραγματευόταν τις Συνθήκες Όπλων την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, αναφέρει ότι οι πυρηνικές κεφαλές μπορούν να τοποθετηθούν και σε βαλλιστικούς πυραύλους. Η εκτόξευσή τους μπορεί να γίνει από αεροπλάνα, πλοία ή από οχήματα εδάφους και να γίνουν ένα με αυτό για να μη μπορεί να τα ανιχνεύσει ο αντίπαλος.
«Από το ρωσικό έδαφος μπορούν να φτάσουν σε όλη την Ευρώπη, ακόμα και τη Βρετανία», υποστηρίζει ο Kühn.
Οι 100 κεφαλές που βρίσκονται σε ευρωπαϊκά οπλοστάσια, έφτασαν στην Ευρώπη όταν πριν από 2-3 δεκαετίες οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έστειλαν βόμβες για μαχητικά αεροσκάφη σε βάσεις στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Τουρκία και την Ολλανδία. Όμως σε αντίθεση με τη Ρωσία, τα ευρωπαϊκά στρατεύματα, τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ, δεν έχουν κάνει ποτέ on field εκπαίδευση για μετάβαση από συμβατικά σε πυρηνικά όπλα.
Πίσω στο 2010, ο Barrack Obama προώθησε ένα σχέδιο φρεσκαρίσματος και καλυτέρευσης των όπλω του ΝΑΤΟ, που μετατράπηκαν σε έξυπνες βόμβες με πτερύγια που μπορείς να τα μανουβράρεις και τα κάνουν πολύ ακριβή στον στόχο τους. Αυτό επέτρεψε να φτιαχτούν μικρές βόμβες με εκρηκτική ισχύ ως και στο 2% σε σχέση με τη Χιροσίμα. Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να φτάσουν οι επαναστιλβώσεις στη βόμβα Β61 Model 12, η οποία πρόκειται να έρθει στην Ευρώπη το 2023.
Το 2018 ήταν η σειρά του Trump να προωθήσει μια νέα πυραυλική κεφαλή που η καταστροφική της ισχύς θα ήταν στο 50% της βόμβας της Χιροσίμα και θα τοποθετούνταν στα 14 υποβρύχια των ΗΠΑ που διαθέτουν σύστημα βαλλιστικών πυραύλων. Αυτή ήταν η βόμβα W76 Model 2, που έκανε αυτομάτως πιο εφικτό για έναν ηγέτη να διατάξει εκτόξευση και ρίψη, όμως ο Trump έλεγε πως θα διασφαλίσει την ειρήνη γιατί θα δείξει στη Ρωσία ότι θα έχει να αντιμετωπίσει την απειλή δυσβάσταχτων αντιποίνων. Η βόμβα τελικά έγινε διαθέσιμη το 2019.
Anti-tank: Το βρετανικό υπερόπλο που αποτελειώνει τα ρώσικα τανκς
Αν ο Putin κάνει την αρχή, μετά πού θα μπει ένα stop;
«Είναι όλα ζήτημα ψυχολογίας. Θανατηφόρας ψυχολογίας. Αν ο αντίπαλος πιστεύει ότι έχει πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης, προσπαθείς να τον πείσεις ότι κάνει λάθος», εξηγεί ο πυρηνικός αναλυτής Franklin C. Miller που στήριξε τη νέα κεφαλή πριν αποχωρήσει από το Πεντάγωνο το 2005.
Κανείς δε μπορεί να γνωρίζει ποια θα είναι η απάντηση των ΗΠΑ εφόσον ο Putin χρησιμοποιήσει πυρηνικά. Στην Ουάσινγκτον αρνούνται και να το ομολογήσουν μεταξύ τους πως έχουν σχεδιάσει κάτι τέτοιο. Το πρωτόκολλο σε αυτές τις περιπτώσεις λέει ότι υπάρχει μια κλιμακωτή κατάσταση. Από τις προειδοποιητικές βολές πας στις βολές κατά βολάς και μετά στο κατά ριπάς.
Το ζήτημα είναι αν φτάσει κανείς να δεχτεί την πρώτη βολή, πώς αντιδρά; «Πότε σταματάς να μην αντιδράς; Δε μπορείς συνέχεια να γυρίζεις το άλλο μάγουλο. Κάποια στιγμή πρέπει να κάνεις κι εσύ κάτι», λέει ο Clapper. Αυτός είναι ο κίνδυνος με τα πυρηνικά και τον Putin. Θες δε θες, θα σε βάλουν να κυλιστείς στη λάσπη.
Μια επιλογή για τον Biden θα ήταν να εκτοξεύσει τις κεφαλές στα βάθη της Σιβηρίας ή σε μια στρατιωτική βάση στη Ρωσία. «Έτσι, ο Putin θα έπαιρνε το μήνυμα πως τα πράγματα είναι σοβαρά και έχουν αρχίσει να ξεφεύγουν», λέει η Miller.
Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα έριχνε το μπαλάκι της ευθύνης στη Ρωσία και θεωρητικά ο Putin θα έμπαινε σε διαδικασία να σκεφτεί ότι η κατάσταση έχει βγει εκτός ελέγχου. Μέχρι αυτό το σημείο όμως θα είχαν υπάρξει ήδη οι πρώτες απώλειες.
Το βέβαιο είναι πια πως η ειρήνη έχει αρχίσει να τίθεται εν αμφιβόλω.
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Ramzan Kadyrov: Ο ρόλος του ηγέτη της Τσετσενίας στον πόλεμο στην Ουκρανία
