Με τα μαλλιά του να θυμίζουν αλατοπίπερο, το λευκό πουκάμισο και τα ανατομικά παπούτσια του, ο Mike Scheuer, 44 ετών, έμοιαζε με… τσαλακωμένο ακαδημαϊκό, ή ίσως σύμβουλο ενός από τους πολλούς εργολάβους άμυνας που κινούνται τριγύρω από το Washington Beltway.
Στην πραγματικότητα, η δουλειά του ήταν πολύ πιο ενδιαφέρουσα. Ξεκινώντας το 1996, ήταν ο άνθρωπος στον οποίο είχε η CIA αναθέσει το κυνηγητό, τη σύλληψη ή τη δολοφονία του Osama bin Laden.
Από όλους τους μακρινούς σταθμούς της CIA — από τη Μόσχα μέχρι την Πράγα και το Πεκίνο — ο Scheuer ήταν μοναδικός. Γνωστός μεταξύ των τρομοκρατών ως «εικονικός σταθμός», δεν βρισκόταν στο εξωτερικό αλλά κοντά στα κεντρικά γραφεία της CIA, στο Langley της Βιρτζίνια, οκτώ μίλια δυτικά της Ουάσιγκτον. Ο σταθμός ήταν ο πρώτος που στόχευσε ένα άτομο και όχι μια χώρα.
Αυτό δεν συνέβη επειδή ο Bin Laden θεωρούταν εκείνη την εποχή ως ο κύριος εχθρός και εγκέφαλος της παγκόσμιας τρομοκρατίας στον οποίο εξελίχθηκε. Τότε, εκείνοι οι λίγοι στην κυβέρνηση και τη CIA που γνώριζαν το όνομά του, αναφέρονταν σε εκείνον απλώς ως «ο χρηματοδότης της τρομοκρατίας».
Ωστόσο, «είχαμε συναντήσει τον Bin Laden σε πολλά διαφορετικά μέρη», θυμάται ο Scheuer, «όχι προσωπικά, αλλά από την άποψη της επιρροής του, μέσω ηχογραφήσεων, μέσω διαβατηρίων, μέσω χρημάτων – φαινόταν να εμφανίζεται παντού. Όταν λοιπόν τον επιλέξαμε [για τον πρώτο εικονικό σταθμό], η πρώτη ευθύνη ήταν να μάθουμε αν ήταν απειλή».
Εν Αρχή ην το Χάος
Αν και επίσημα ονομαζόταν Σταθμός Έκδοσης του Bin Laden, όλοι όσοι εργάζονταν εκεί τον αποκαλούσαν «Σταθμό Alec», από το όνομα του γιου του Scheuer. Πολλοί στην υπηρεσία αμφισβήτησαν την αποτελεσματικότητα ενός Σταθμoύ Μέσης Ανατολής της CIA με έδρα στα προάστια της Βιρτζίνια.
Για να μην αναφέρουμε ότι ο σταθμός Alec ήταν μια διυπηρεσιακή μονάδα δομημένη με αξιωματικούς της CIA και πράκτορες του FBI. «Αν ήσουν ανερχόμενος αξιωματικός της CIA», λέει ο πρώην υπεύθυνος της υπόθεσης, Robert Baer, «δεν ήθελες να σε στείλουν εκεί κάτω για να κάτσεις με αυτούς τους τύπους του FBI».
Ο Σταθμός Alec ήταν τόσο χαμηλού προφίλ που στεγαζόταν εκτός των εγκαταστάσεων της CIA, στο κοντινό Tysons Corner, πίσω από μια ασήμαντη πόρτα σε ένα απεριποίητο κτίριο γραφείων γεμάτο με εργολάβους άμυνας. (Τελικά, μεταφέρθηκε στο Αντιτρομοκρατικό Κέντρο της CIA, ή CTC, στο Λάνγκλεϊ.) Εκεί, κάθε πρωί, ο Scheuer και το προσωπικό του, 15 περίπου —κυρίως κατώτερου βαθμού, κυρίως γυναίκες— μοχθούσαν στους θαλάμους τους.
Σύντομα ανακάλυψαν ότι ο Bin Laden «ήταν πολύ μεγαλύτερη απειλή από ό,τι πίστευα», θυμάται ο Scheuer. «Έγινε πολύ νωρίς ξεκάθαρο ότι κυνηγούσε, για παράδειγμα όπλα μαζικής καταστροφής και ήμασταν πεπεισμένοι οριστικά, σε εκείνο το σημείο, ότι δεν τα είχε. Αλλά ποτέ δεν είχαμε δει έναν οργανισμό να είναι υπεύθυνος για προμήθειες».
Μέχρι το 1998, ο Scheuer και το επιτελείο του είχαν παθιαστεί τόσο πολύ με το κυνήγι του Bin Laden που ένιωθαν πως οι ανώτεροί του στη CIA δεν καταλαβαίνουν τον κίνδυνο. Ο Scheuer ενημέρωσε αργότερα το Κογκρέσο ότι όταν στον Σταθμό Alec περιήλθαν λεπτομερείς πληροφορίες το 1996 σχετικά με τις απόπειρες του Bin Laden να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, τα ανώτερα στελέχη της CIA αποφάσισαν να αποσιωπήσουν τις πληροφορίες.
Τα παράπονα τριών αξιωματικών «της ομάδας Bin Laden» ήταν αυτά που πυροδότησαν μια εσωτερική αναθεώρηση στη CIA: οι πληροφορίες κοινοποιήθηκαν πληρέστερα σε αναλυτές, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ηγέτες της κοινότητας.
Μια νοοτροπία αντιπαλότητας άνθισε σύντομα στον Σταθμό Alec: Εμείς εναντίον Αυτών. Στον έβδομο όροφο του Λάνγκλεϊ, στα ανώτερα κλιμάκια της CIA, άρχισαν να θεωρούν τον Scheuer ως ένα υστερικό καταστροφολόγο. «Η οικογένεια Manson», κάποιοι άρχισαν να αποκαλούν αυτόν και το προσωπικό του. «Η συντριπτική πλειοψηφία των αξιωματικών που εργάζονταν για μένα ήταν γυναίκες», θυμάται ο Scheuer. «Και δεν τους νοιάζει αυτό. Δεν νοιάζονται για τις γυναίκες, τελεία. Αλλά ιδιαίτερα δεν νοιάζονται για τις επιτυχημένες γυναίκες».
Ωστόσο, ακόμη και ορισμένοι από τους υποστηρικτές του Scheuer παραδέχονται ότι είχε γίνει δύσκολος. «Είναι καλός τύπος, [αλλά] είναι εξοργισμένος», λέει ο John MacGaffin, πρώην κορυφαίος υπάλληλος της CIA για μυστικές επιχειρήσεις και αργότερα ανώτερος σύμβουλος του F.B.I.
Περιέργως, ο Richard Clarke, ο τσάρος της αντιτρομοκρατίας του Λευκού Οίκου και ο Scheuer δεν τα πήγαιναν καλά. «Περίεργα» γιατί ήταν από τους λίγους αξιωματούχους της κυβέρνησης που μοιράζονταν την εμμονή του Bin Laden πριν από την 11η Σεπτεμβρίου. Ο Scheuer και ο Clarke ήταν, από πολλές απόψεις, ίδιοι: έξυπνοι, εργασιομανείς, εκκεντρικοί, απολιτικοί, πεισματάρηδες.
Όπως ο Scheuer, έτσι και ο Clarke είχε ένα έντονα πιστό προσωπικό και συχνά ανακάτευε τα πράγματα με την ανυπομονησία του. Ένας πρώην της CIA, γνώστης της κατάστασης σημειώνει πως «Μπορώ να πω ότι, μεταξύ των ατόμων που τείνω να εμπιστεύομαι, ο Clarke θεωρούνταν πιο σοβαρός για την τρομοκρατία στη δεκαετία του 1990 από οποιονδήποτε άλλον στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, αλλά ήταν ένα πραγματικά επώδυνο άτομο να συνεργαστείς μαζί του».
Έτσι ακριβώς έβλεπε ο Clarke τον Scheuer. «Το να έχεις ξεσπάσματα δεν βοηθά», λέει ο Clarke. «Είναι ωραίο που καταλήξατε στο ίδιο συμπέρασμα στο οποίο έχουμε καταλήξει όλοι, είναι κατανοητό να είστε κουρασμένοι δουλεύοντας γι’ αυτό και έχετε δυσκολίες με την υπηρεσία, αλλά δεν είναι καλό που είστε τόσο δυσλειτουργικοί μέσα στην υπηρεσία σας».
Από την πλευρά του, ο Scheuer υπενθυμίζει ότι «ο Clarke ήταν παρεμβατικός, μιλούσε για πράγματα που δεν γνώριζε και τα “σκότωνε”». Και προσθέτει, «Ο Clarke ήταν ένας οικοδόμος αυτοκρατοριών. Έχτισε την κοινότητα και αυτό ήταν το μικρό του παιχνίδι. Έπαιζε πάντα το F.B.I. εναντίον μας ή εμείς εναντίον της N.S.A. [Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας]».
Μια τέτοια σχέση δεν προμηνύει τίποτε καλό για τις πρώτες προσπάθειες να στοχοποιηθεί ο Bin Laden. Υπήρχε όμως κάτι χειρότερο: ο Scheuer και το F.B.I. Οι πράκτορες που είχαν διοριστεί στο γραφείο του δεν τα πήγαιναν καλά μαζί του.
Αξιωματούχοι κλειδιά του FBI αντιστάθηκαν εξαρχής στην ιδέα της συνεργασίας με τον «Σταθμό Alec». Επικεφαλής ανάμεσά τους ήταν ο κορυφαίος τύπος της αντιτρομοκρατίας του F.B.I., ένας ταλαιπωρημένος, παλαιάς σχολής G-man ονόματι John O’Neill (ο οποίος πέθανε στις 9/11 στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, όπου μόλις είχε ξεκινήσει μια νέα δουλειά ως επικεφαλής ασφάλειας). «Ο O’Neil δεν ήταν συνεργάσιμος στον Σταθμό Alec», θυμάται ο MacGaffin, προσθέτοντας πως O’Neil και ο Scheuer «ήταν στα μαχαίρια».
Στην αρχή κιόλας της συνεργασίας τους, ο O’Neill αρνήθηκε να παραδώσει στη CIA ένα σημειωματάριο που πήρε από έναν πράκτορα της Αλ Κάιντα που συνελήφθη από το F.B.I. Σύμφωνα με τον MacGaffin, ο O’Neill είπε, «Άντε γ@μήσου. Το έχω. Το κρατάω. Είναι δικό μου. Αυτό είναι το F.B.I.».
Από τεχνικής άποψης, το σημειωματάριο ήταν αποδεικτικό στοιχείο σε μια δικαστική υπόθεση, αλλά ο MacGaffin, ο οποίος ήταν εκείνη τη στιγμή στο F.B.I., θυμάται ότι «ο O’Neill μου είπε προσωπικά: “Απλώς δεν θέλω να το έχουν. Θέλω να είναι στον έλεγχο του FBI…”. Το κράτησαν (το F.B.I.) για περίπου 12 μήνες, και αυτό σημαίνει ότι όλα αυτά τα χρόνια αναλυτικής εμπειρίας και πληροφοριών της C.I.A σε βάσεις δεδομένων για αυτές τις τρομοκρατικές οργανώσεις δεν αξιοποιήθηκαν για αυτό το βιβλίο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα».
Σε μια άλλη περίπτωση, ένα πράκτορας του F.B.I. στον Σταθμό Alec πιάστηκε να κρύβει φακέλους της CIA κάτω από το πουκάμισό του για να τους πάει στον O’Neill στη Νέα Υόρκη. «Εδώ, λοιπόν, ο Scheuer θυμώνει, ξέρει ότι τον χρησιμοποιούν», θυμάται ο MacGaffin.
Σύμφωνα με τον Scheuer, το F.B.I. έκανε ελάχιστα για να παρακολουθήσει τις πληροφορίες από τον σταθμό Alec. Το 2004, στο βιβλίο του, Imperial Hubris, το οποίο η CIA του ζήτησε να δημοσιεύσει ανώνυμα, ο Scheuer έγραψε: «Οι αξιωματικοί του FBI με τους οποίους συνεργάστηκα —μερικοί από τους οποίους ήταν υπό την εποπτεία μου— έλαβαν εντολή από τους ανωτέρους τους να μείνουν στην υπηρεσία μου… Μόνο ένας από αυτούς τους αξιωματικούς του FBI έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε για να μην είναι λειτουργικός ο Σταθμός Alec».
Ούτε το F.B.I. λέει ο Scheuer, πρόσφερε πολλή βοήθεια. Στη συνέντευξή του στο V.F., προσθέτει, «Στοιχηματίζω ότι στείλαμε 700 ή 800 αιτήματα για πληροφορίες στο F.B.I. και δεν πήραμε ποτέ απάντηση σε κανένα από αυτά».
Θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου εάν οι υπεύθυνοι για την προστασία μας είχαν συνεργαστεί καλύτερα; Ακόμη και σε 567 πυκνά διατυπωμένες, μερικές φορές ηλεκτρισμένες σελίδες, η δημοσιευμένη έκθεση της επιτροπής για την 11η Σεπτεμβρίου αποφεύγει επιμελώς να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα. Σε αυτό το κενό, κάποιοι ήδη βγαίνουν μπροστά για να υποστηρίξουν ότι οι επιθέσεις δεν μπορούσαν, στην πραγματικότητα, να αποφευχθούν.
«Και αν γνωρίζαμε ποιοι είναι οι αεροπειρατές;»
Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πιο πειστικοί από τους απολογητές «κατοικούν» στους ανώτερους ορόφους του F.B.I. και της CIA: «Θα μπορούσαμε να είχαμε πάει στην πόρτα του [επικεφαλής των αεροπειρατών] Mohammed Atta στις 10 Σεπτεμβρίου. Θα έλεγε, «Γεια σας κύριοι του F.B.I., είμαι ο Mohammed Atta. Κάνω μαθήματα στη σχολή αεροπλοΐας – ελάτε μέσα», λέει ο Michael Rolince, ειδικός πράκτορας και υπεύθυνος αντικατασκοπείας για το γραφείο πεδίου του F.B.I. στην Ουάσιγκτον.
“Τι κάνεις στη σχολή πτήσης;” θα τον ρωτούσαμε.
“Η μόνη μου φιλοδοξία είναι να γίνω πιλότος της EgyptAir. Πώς αλλιώς μπορώ να σας βοηθήσω;”.
Και η δεύτερη ερώτηση του F.B.I. θα ήταν… τι; Κανένα πρακτορείο στον κόσμο δεν θέλει αυτόν τον τύπο. Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι. Νομίζετε ότι ένας από αυτούς τους τύπους θα είχε σπάσει [και θα μιλούσε]; Όχι. Αυτοί οι τύποι ήταν επαγγελματίες. Για να είχαμε κάνει οτιδήποτε, αυτοί οι τύποι έπρεπε να κάνουν ένα λάθος. Και δεν το έκαναν. Θα μπορούσαμε να είχαμε συγκεντρώσει αρκετές πληροφορίες για να τους αποτρέψουμε να ανέβουν στα αεροπλάνα; Αμφιβάλλω».
Η Mary Galligan, η οποία ήταν επικεφαλής της ομάδας αντι-τρομοκρατίας του F.B.I. το καλοκαίρι του 2001, εκφράζει παρόμοια άποψη: «Αν είχαμε τον Atta—ας πούμε, πως μας τηλεφωνούσε ένας γείτονας και στέλναμε έναν τύπο εκεί—δεν θα μας μαρτυρούσε ποτέ το σχέδιο δράσης. Οπότε, ο πράκτορας θα επέστρεφε και θα μου έλεγε, “Mary, δεν είναι τίποτα”. Και τι θα μπορούσα να κάνω; Τίποτα. Ή ας υποθέσουμε ότι μαθαίναμε τα ονόματα των αεροπειρατών το 2000. Θα τους παρακολουθούσαμε και θα ακούγαμε τις συνομιλίες τους. Αλλά ξέρουμε τώρα ότι δεν ήξεραν καν το σχέδιο εκείνη τη στιγμή. Αν πλησιάζαμε απλά θα έφευγαν από τη χώρα. Θα έστελνε τότε ο Bin Laden περισσότερους ανθρώπους; Ναι, θα έστελνε».
Κατά τη διάρκεια των ακροάσεων της Επιτροπής για την 11η Σεπτεμβρίου, ο Διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (D.C.I.) George Tenet ρωτήθηκε: «Πιστεύετε ότι αν είχατε αποκτήσει με οποιονδήποτε τρόπο, πληροφορίες γύρω από τον Bin Laden το έτος 2001, θα είχατε αποτρέψει τις επιθέσεις της 11/9;». Ο Tenet απάντησε: «Δεν το πιστεύω».
Στο τέλος, πολλοί από αυτούς τους αξιωματούχους επιστρέφουν στο ίδιο σημείο. Υποστηρίζουν ότι η αποτυχία να αποτραπούν οι επιθέσεις δεν ήταν «αποτυχία της φαντασίας», όπως την αποκάλεσε περίφημα η επιτροπή της 11ης Σεπτεμβρίου. Ήταν αποτυχία πόρων, επιμένουν. Οι επαγγελματίες μυστικών υπηρεσιών υποστηρίζουν ότι ο μηχανισμός πληροφοριών της Αμερικής απλώς δεν είχε τους ανθρώπους, τα χρήματα, την εντολή —ή τους σωστούς νόμους— για να σταματήσει τις επιθέσεις.
Αλλά άλλοι, όπως ο Scheuer, βλέπουν την 11η Σεπτεμβρίου, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, ως μια αποτυχία της γραφειοκρατίας των Μυστικών Υπηρεσιών, που προκαλείται από την έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των συνιστωσών της. Σε μισή ντουζίνα περιπτώσεις, οι μελλοντικοί αεροπειρατές εμφανίστηκαν στις οθόνες των ραντάρ τόσο της CIA, όσο και του FBI.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν διερευνήθηκαν σωστά. Όταν συνέβη αυτό, οι «αντίπαλες» υπηρεσίες απέτυχαν να μοιραστούν τις πληροφορίες. «Φανταστείτε να σας φροντίζουν σε ένα νοσοκομείο με μια σύνθεση καλών ειδικών γιατρών, ικανών και συνεργάσιμων και ευσυνείδητων, αλλά χωρίς έναν θεράποντα ιατρό να διαχειρίζεται την υπόθεση», λέει ο Philip Zelikow, εκτελεστικός διευθυντής της επιτροπής για την 11η Σεπτεμβρίου.
Ξανά και ξανά, οι ενδείξεις αγνοήθηκαν. Τόσο ο πρόεδρος Bush όσο και η Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Condoleezza Rice, είπαν ότι κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι τα αεροπλάνα που είχαν καταληφθεί θα χρησιμοποιούνταν ως όπλα και θα πετούσαν σε κτίρια. Η αλήθεια είναι ότι ήταν μια γνωστή πιθανότητα εντός των υπηρεσιών πληροφοριών χρόνια πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, και μια πιθανότητα ότι ένα F.B.I. πράκτορας προειδοποιήθηκε τις εβδομάδες πριν από τις επιθέσεις.
Ένας επόπτης που εργαζόταν στο γραφείο στη Μινεάπολη, δεν επετράπη από τα κεντρικά γραφεία να ερευνήσει περαιτέρω τον Zacarias Moussaoui, έναν Γάλλο υπήκοο μαροκινής καταγωγής, ο οποίος είχε τεθεί υπό κράτηση από το F.B.I. όταν οι υπάλληλοι μιας τοπικής σχολής πτήσεων που φοιτούσε τον υποψιάστηκαν. Ο επόπτης στη Μινεάπολη έστειλε ένα υπόμνημα σε έναν πράκτορα στα κεντρικά του FBI δύο εβδομάδες πριν από τις επιθέσεις ότι «προσπαθούσε να εμποδίσει κάποιον να πάρει ένα αεροπλάνο και να πέσει στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου».
Και η αποτυχία δεν ήταν αυστηρά αμερικανική. Ενώ οι αναλύσεις από την επιτροπή της 11ης Σεπτεμβρίου και άλλες αμερικανικές οντότητες επικεντρώνονται αναπόφευκτα στην CIA και το F.B.I., αποσπάσματα της συνωμοσίας που ετοιμαζόταν πριν από τις επιθέσεις εμφανίστηκαν σε ξεχωριστές έρευνες στη Γερμανία, την Ισπανία, τη Μεγάλη Βρετανία και τον Περσικό Κόλπο. Τώρα γνωρίζουμε ότι πολλές πληροφορίες που μπορεί να είχαν αποδειχθεί πολύτιμες, που θα μπορούσαν να είχαν αποτρέψει την 11η Σεπτεμβρίου, είτε δεν διαβιβάστηκαν ποτέ στις αρμόδιες αρχές είτε χάθηκαν στη γραφειοκρατία.
Γερμανοί πράκτορες πληροφοριών που παρακολουθούσαν ισλαμιστές φονταμενταλιστές στο Αμβούργο, για παράδειγμα, προσπάθησαν να ερευνήσουν έναν από τους αεροπειρατές της 11ης Σεπτεμβρίου μετά από υποκλοπή κλήσης τον Ιανουάριο του 1999 – δυόμισι ολόκληρα χρόνια πριν πέσουν οι Δίδυμοι Πύργοι. Οι Γερμανοί επιβεβαιώνουν τώρα ότι πραγματοποίησαν μια μυστική επιχείρηση πολλών ετών και με την κωδική ονομασία «Operation Zartheit» που είχε σκοπό να εντοπίσει τους ισλαμιστές εξτρεμιστές στο Αμβούργο. Ένα πρόγραμμα παρακολούθησης και υποκλοπών οδήγησε στον εντοπισμό δύο από τους αεροπειρατές, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού, Mohammed Atta.
Αλλά λόγω των ίδιων νομικών περιορισμών που απογοήτευσαν τους Αμερικανούς ειδικούς στην αντιτρομοκρατική, οι Γερμανοί αποφάσισαν ότι δεν είχαν αρκετά στοιχεία για να πείσουν μια κοινοβουλευτική επιτροπή να εγκρίνει τις υποκλοπές για την ομάδα (αργότερα γνωστή ως «Πυρήνας του Αμβούργου») που ζούσε σε ένα διαμέρισμα στη Marienstrasse. Ένας μοναχικός πράκτορας της CIA, αποκαλύπτουν οι Γερμανοί, προσπάθησε να συνεργαστεί μαζί τους, αλλά τα αιτήματά τους για εντατικότερη συνεργασία με τη CIA, όπως ισχυρίζονται, απέβησαν άκαρπα.
Καθώς κάποιος μελετά τις χαμένες ευκαιρίες, μερικές φορές φαίνεται ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών του κόσμου κάνουν τα πιο δύσκολα πράγματα καλύτερα και τα πιο απλά, χειρότερα. Ηρωικές ατομικές προσπάθειες οδήγησαν στον εντοπισμό σκοτεινών υπόπτων ισλαμιστών, συμπεριλαμβανομένων μερικών από τους ενδεχόμενους αεροπειρατές, ωστόσο επανειλημμένα δεν προέκυψε τίποτα από τέτοια κατορθώματα. Οι αντιπαλότητες, οι διυπηρεσιακές διαμάχες και τα αμέτρητα γραφειοκρατικά εμπόδια εμπόδισαν την κοινή χρήση βασικών πληροφοριών.
Η ιστορία της 11ης Σεπτεμβρίου είναι μια από τις τρύπες στο δίχτυ ασφαλείας που υποτίθεται ότι είχε σταματήσει τους τρομοκράτες. των κυβερνητικών υπηρεσιών και εκείνων που τις διοικούσαν που αρνούνται να προχωρήσουν πέρα από τις ιστορίες και τους εγωισμούς τους. Των ηγετών που απέτυχαν να λάβουν υπόψη τις προειδοποιήσεις των δικών τους ειδικών, όσο δυνατά κι αν ηχούσαν οι κώδωνες του κινδύνου. Είναι, πάνω απ’ όλα, η ιστορία ενός τεράστιου, εξελιγμένου αμυντικού συστήματος που απέτυχε να προσαρμοστεί σε έναν νέο εχθρό και να αποδεχτεί την προφανή και τρομακτική απειλή που αποτελούσε. Μέχρι σήμερα, λένε πολλοί, τίποτα δεν έχει αλλάξει.
Όπως δημοσιεύτηκε στο V.F.
