Οι δημοσκόποι που θέλουν να κάνουν καλά τη δουλειά τους έχουν δύο κύρια χαρακτηριστικά: Είναι αριθμολάγνοι και πραγματιστές. Αποφεύγουν να βάζουν ταμπέλες και κοιτούν ψυχρά δεδομένα, χωρίς να επηρεάζονται από κομματικές προτιμήσεις. Με όποιον απ’ αυτούς κι αν μιλήσεις τις τελευταίες ημέρες, το συμπέρασμα είναι ίδιο: Ο χώρος που αποκαλούν «δεξιά της Ν.Δ.» είναι ένας από τους πιο κομβικούς στην (διπλή;) εκλογική αναμέτρηση που έχουμε μπροστά μας.

Τι σημαίνει «δεξιά της Ν.Δ.»; Η οριοθέτηση είναι ασαφής, ακριβώς διότι και τα πρόσωπα που κινούνται και δρουν στο συγκεκριμένο χώρο (και θα επιδιώξουν να τον εκφράσουν) έχουν και διαφορετικές καταβολές και διαφορετικό πολιτικό υπόβαθρο. Γι’ αυτό φίλοι και αντίπαλοι τους αποκαλούν με πολλά ονόματα: Από «λαϊκοί δεξιοί» και «πατριωτική δεξιά» και «εθνικιστές» και «ακροδεξιοί» μέχρι «φιλοχουντικοί», «βασιλόφρονες» και «νεοναζί».

Οι ζυμώσεις που παρατηρούνται σ’ αυτό το χώρο το τελευταίο διάστημα δεν έχουν προηγούμενο. Είθισται πριν από εκλογές να υπάρχει μια αναταραχή, αλλά οι συνεννοήσεις με πρόσωπα και ομάδες, οι συμμαχίες και οι διαφωνίες, τα προβεβλημένα πρόσωπα που πρόκειται να μπουν στο χορό συνθέτουν ένα πολύ μπερδεμένο γαϊτανάκι.

Το ενδιαφέρον γι’ αυτό το γαϊτανάκι αποδεικνύει πρωτίστως ότι αυτός ο χώρος είναι υπαρκτός. Πάντα ήταν, άσχετα αν σε κάποιες περιπτώσεις η απουσία οργάνωσης οδηγούσε τους θιασώτες του είτε να απέχουν, είτε να ρέπουν προς τον μεγάλο ένοικο της δεξιάς πολυκατοικίας (ΝΔ), είτε να ψηφίζουν κόμματα και κομματίδια που δεν είχαν καμία προοπτική κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης.

Η σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, που συρρίκνωσε τα ποσοστά της ΝΔ, και η (δυνητική) πιθανότητα μπλόκου από τον Άρειο Πάγο στο Εθνικό Κόμμα-Έλληνες (που εμφανίζεται ενισχυμένο στις τελευταίες δημοσκοπήσεις) αύξησαν την κινητικότητα τις τελευταίες ημέρες. Το τοπίο παραμένει, ωστόσο αξίζει τον κόπο να ρίξει κάποιος μια ματιά στα μέχρι τώρα δεδομένα. Ποιοι είναι οι σχηματισμοί που θα επιχειρήσουν να εκφράσουν τον χώρο και πώς θα κινηθούν κάποια προβεβλημένα πρόσωπα, τα οποία μπορούν να δώσουν ακόμα μεγαλύτερη δυναμική.

ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ

Ελληνική Λύση: To μεγαλύτερο δημοσκοπικά κόμμα του χώρου, το οποίο μάλιστα δείχνει να αυξάνει και τις δυνάμεις του μετά την τραγωδία των Τεμπών. Η βόρεια Ελλάδα ήταν κατ’ εξοχήν η προνομιακή του περιφέρεια. Για την ώρα ο Κυριάκος Βελόπουλος δεν έχει δείξει ενδιαφέρον να ενσωματώσει κάποιο ανένταχτο πρόσωπο από αυτόν τον χώρο. Ούτως ή άλλως σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις ξεπερνά με άνεση το κρίσιμο 3%, οπότε η παρουσία του στην επόμενη Βουλή θεωρείται δεδομένη. Οι νυν βουλευτές θα είναι και εκ νέου υποψήφιοι. Υπάρχει η διάθεση συνεργασίας με πολιτευτές που για διάφορους λόγους έφυγαν από τη Νέα Δημοκρατία ή ακόμα και κεντρώους, ώστε να καλλιεργηθεί περισσότερο το αφήγημα περί πολυσυλλεκτικού πατριωτικού κόμματος και όχι ακροδεξιού.

Εθνικό Κόμμα – Έλληνες: Αποτελεί ένα από τα μεγάλα ερωτηματικά του χώρου, πρωτίστως για το αν θα πάρει την άδεια συμμετοχής στις εκλογές και αν θα επιχειρήσει να συνδεθεί, έστω και παρασκηνιακά, με τον de facto ηγέτη του Ηλία Κασιδιάρη.

Προς το παρόν το όνομα και η φωτογραφία του Κασιδιάρη υπάρχουν στον κατάλογο των (περίπου 200) στελεχών στην ιστοσελίδα του κόμματος, όμως όχι σε προβεβλημένο χώρο. Στο κείμενο παρουσίασης του κόμματος δεν γίνεται αναφορά σε αυτόν και η τελευταία ειδησεογραφία που προβάλλεται μέσω social media και αναρτήσεων στην ιστοσελίδα προβάλλει τη δραστηριότητα πολλών άλλων υποψηφίων. Είναι φανερή η προσπάθεια, τουλάχιστον επισήμως, να αποποιηθεί την σφραγίδα «κόμμα Κασιδιάρη», ώστε να διασφαλίσει την συμμετοχή του στις εκλογές.

Το συγκεκριμένο κόμμα, που συγκεντρώνει πάντως αρκετά στελέχη και πολιτευτές της Χρυσής Αυγής την περασμένη δεκαετία, εμφανίζει επίσης άνοδο στα ποσοστά του μετά τα Τέμπη. Σύμφωνα με κάποιες δημοσκοπήσεις ξεπερνά και το 3% πριν την αναγωγή επί των εγκύρων. Σε περίπτωση που δεν πάρει άδεια συμμετοχής στις εκλογές, θα υπάρξουν προφανώς πολλοί μνηστήρες.

Εθνική Δημιουργία: Εκλογικός συνασπισμός μεταξύ της Δημιουργίας Ξανά του Θάνου Τζήμερου και της Νέας Δεξιάς του Φαήλου Κρανιδιώτη από τον Φεβρουάριο του 2021. Είναι γνωστό ότι στην αρχή συμμετείχε και ο σχηματισμός ΠΑΤΡΙΔΑ του Κωνσταντίνου Μπογδάνου, ο οποίος όμως απομακρύνθηκε από τον συνασπισμό τον Αύγουστο του 2022.

H Δημιουργία Ξανά είχε πάρει μέρος αυτόνομα στις εκλογές του 2019 συγκεντρώνοντας 0,74% (41.631 ψήφοι). Τα ίδια πάνω-κάτω συγκέντρωσε καις τις ευρωεκλογές, που έγιναν δύο μήνες νωρίτερα (0,69% με 39.217 ψήφους). Η Νέα Δεξιά δεν είχε συμμετοχή στις εθνικές εκλογές του 2019, στις ευρωεκλογές συγκέντρωσε 0,66% με 37.540 ψήφους.

Δημοσκοπικά το κόμμα κινείται γύρω από τη μονάδα. Πότε την ξεπερνάει και προβάλλει αυτόνομα στις κάρτες πρόθεσης ψήφου, πότε όχι και συγκαταλέγεται στα «λοιπά κόμματα».

Πατριωτική Ένωση: Το κόμμα που απασχόλησε περισσότερο την ειδησεογραφία τις τελευταίες ημέρες, λόγω της προσχώρησης του Κωνσταντίνου Μπογδάνου, ο οποίος σύμφωνα με την ανακοίνωση αναλαμβάνει και αντιπρόεδρος. Ιδρυτής και πρόεδρος του κόμματος είναι ο 85χρονος επιχειρηματίας Πρόδρομος Εμφιετζόγλου, δραστήριος στο χώρο των κατασκευών. Παρά την ηλικία του και τα δεδομένα προβλήματα υγείας που τον ταλαιπωρούν επί μακρύ διάστημα, ο Εμφιετζόγλου κάνει συχνά δημόσιες εμφανίσεις και περιοδείες, οι οποίες αναμένεται να ενταθούν το επόμενο διάστημα.

Στο στελεχιακό δυναμικό του κόμματος καταγράφονται πρώην βουλευτές των ΑΝΕΛ (Κώστας Γιοβανόπουλος, Σταυρούλα Ξουλίδου) καθώς και πολιτευτές που είχαν δραστηριοποιηθεί υπό τον Πάνο Καμμένο την περασμένη δεκαετία. Η Πατριωτική Ένωση καταγράφεται πιο συχνά από την Εθνική Δημιουργία άνω της μονάδας (άρα και αυτόνομη… μπάρα στις κάρτες των δημοσκοπήσεων), αλλά αν λάβουμε υπ’ όψιν τους αριθμούς ακόμα και μετά την προσχώρηση Μπογδάνου απέχει σημαντικά από το όριο του 3%.

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

Εκτός από τα πρόσωπα, ρόλο στο χώρο παίζουν και συγκεκριμένα πρόσωπα (είτε αυτόνομα, είτε επικεφαλής ομάδων και σχηματισμών), τα οποία ακούγεται ότι συζητούν γενικώς. Δεν αποκλείεται τα περισσότερα απ’ αυτά να έχουν παρουσία στην εκλογική μάχη, είτε αυτόνομα, είτε ως μέλη των ήδη υφιστάμενων κομμάτων.

Αφροδίτη Λατινοπούλου: Η πρώην πολιτευτής της Νέας Δημοκρατίας που ακολούθησε τον Κωνσταντίνο Μπογδάνο στην ίδρυση του ΠΑΤΡΙΔΑ διαγράφηκε από την πολιτική γραμματέα του κόμματος λίγο πριν ανακοινωθεί η σύμπραξη Μπογδάνου-Εμφιετζόγλου. Μετά απ’ αυτή την εξέλιξη τα πράγματα είναι ρευστά. Η ίδια τονίζει ότι θέλει να εκφράσει τους ψηφοφόρους που έμειναν ανέστιοι μετά την απόφαση Μπογδάνου, άρα να στραφεί σε πιο δεξιό ακροατήριο. Η φημολογία τη φέρνει να έχει ήδη αποφασίσει τη δημιουργία κόμματος, σε συνεργασία με την ομάδα  «ΚΥΜΑ Ελληνισμού», υποστηρικτών του δικηγόρου Κωνσταντίνου Πλεύρη.

Η δυναμική, πάντως, ενός τέτοιου εγχειρήματος παρουσιάζεται καταδικασμένη. Η μορφή, όμως, της εκλογικής μάχης μπορεί να την ωθήσει να καταγράψει δυνάμεις στις πρώτες κάλπες και να ενταχθεί σε άλλον σχηματισμό ενόψει της δεύτερης αναμέτρησης

Πάνος Παναγιωτόπουλος: Ο πρώην υπουργός της ΝΔ είναι επικεφαλής του σχηματισμού «Δύναμη για την Ελλάδα», το οποίο δεν αποκαλεί κόμμα, αλλά δεξαμενή σκέψης. Ήδη έχει διαψεύσει, και μάλιστα πολύ έντονα, ρεπορτάζ που τον φέρνουν να έχει συμφωνήσει με τον Πρόδρομο Εμφιετζόγλου. Δεν αποκλείεται, όμως, τέτοιο ενδεχόμενο, για δημιουργία «Ενωτικού Εθνικού Ψηφοδελτίου» των «Δημοκρατικών, Πατριωτικών και Κοινωνικών Δυνάμεων». Οι συνομιλητές του λένε ότι θα είναι οπωσδήποτε υποψήφιος, αλλά δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα με ποιον.

Νίκος Νικολόπουλος: Ο Αχαιός πρόεδρος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος και πρώην υφυπουργός εργασίας επί ΝΔ φέρεται επίσης να έχει προσεγγιστεί από τον Πρόδρομο Εμφιετζόγλου, αλλά τηρεί κι αυτός στάση αναμονής. Το μόνο που έχει ξεκαθαρίσει είναι ότι δεν πρόκειται να κατέβει αυτόνομα στις εκλογές. Αυτό που τον διαφοροποιεί από τον Παναγιωτόπουλο για την ώρα είναι ότι σκέφτεται περισσότερο να δραστηριοποιηθεί αν και εφ’ όσον υπάρξει δεύτερη εκλογική αναμέτρηση.

Πάρις Κιουρτζίδης: Ο 54χρονος δημοσιογράφος είναι ο πρόεδρος των «Ελεύθερων Ανθρώπων», του κόμματος που είχε ιδρύσει ο Γιώργος Τράγκας τον Φεβρουάριο του 2021. Η δυναμική του κόμματος και οι αθρόες προσχωρήσεις προσώπων και πολιτικών ομάδων ήταν ανοδική, και διακόπηκε βίαια από την ασθένεια του Τράγκα, που οδήγησε τελικά και στην απώλειά του. Οι Ελεύθεροι Άνθρωποι συμμετέχουν στον συνασπισμό «Ελληνική Ανατροπή» με όμορες πολιτικές ομάδες, ωστόσο δεν έχει ανακοινωθεί η αυτόνομη κάθοδος του κόμματος στις εκλογές. Τα σενάρια φουντώνουν για πιθανή συνεργασία με το κόμμα Εμφιετζόγλου, ωστόσο μέχρι στιγμής αντιμετωπίζονται με σιωπή. Αυτό που δεν αρνείται καμία πλευρά είναι οι συνομιλίες, κυρίως του Κουρτζίδη με τον Μπογδάνο.

Νίκος Καχαράλιος: Ο 53χρονος νομικός και πρώην σύμβουλος στρατηγικής τριών προέδρων της ΝΔ (Καραμανλή, Σαμαρά, Μεϊμαράκη) ίδρυσε τον Μάιο του 2022 την κίνηση «Γαλάζιοι» με άλλα πρώην στελέχη της ΝΔ (Τσιτουρίδης, Γιαννόπουλος, Σκορδάς, Παναγιωτόπουλος, Νικολόπουλος). Ακόμα ένα πρόσωπο που αναμένεται να προσδώσει δυναμική στο χώρο που θα ενταχθεί, δεδομένου ότι ο φορέας δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές.

Φαίδων Βόβολης: Ο καρδιολόγος που προβλήθηκε πολύ την περίοδο της πανδημίας ως αρνητής του κορωνοϊού το 2021 το κίνημα Ελεύθεροι Ξανά. Κατά τις δικές του εκτιμήσεις ο σχηματισμός έχει την αποδοχή τουλάχιστον 200.000 ψηφοφόρων, πλην όμως δεν έχει καταγραφεί άνω της μονάδας σε καμία από τις δημοσκοπήσεις που έχουν παρουσιαστεί μέχρι στιγμής.