Περιεχόμενα
Διαβάζεις την ιστορία του Eduardo Tirella και αν ισχύουν όσα το Vanity Fair έβγαλε στην επιφάνεια, μια λέξη σου έρχεται πρώτα στο μυαλό: συγκάλυψη. Το σκαλίζεις παραπάνω και ένα αίσθημα οργής σε χτυπάει, υπενθύμιση περισσότερο είναι, αδυναμίας: Όσοι έχουν το χρήμα (λέγε με Doris Duke), έχουν και την εξουσία, τα μέσα να κάνουν αυτό που θέλουν, να πάρουν αυτό που χρειάζονται. No matter what; Έτσι φαίνεται.
Πόσο άξιζε άραγε η ζωή ενός άσημου άνδρα το μακρινό 1966; Κι αν όντως δολοφονήθηκε άγρια και απολύτως εκούσια από την πλουσιότερη τότε γυναίκα της Αμερικής, Doris Duke; Κι αν, 96 μόλις ώρες μετά, η τοπική αστυνομία έβαλε άρον άρον την υπόθεση στο αρχείο κατατάσσοντάς την ως «ατύχημα» επειδή έτσι της είπαν «μεγάλα κεφάλια»; Κι αν λίγες μέρες αργότερα, η ύποπτη άρχιζε να κάνει τη μία δωρεά μετά την άλλη στην πόλη που συνέβη το κακό για να ανταποδώσει τη «χάρη»;
Μοιάζει μια ιστορία φτιαγμένη για αστυνομική σειρά του Netflix, με την ειδοποιό διαφορά πως είναι πέρα για πέρα αληθινή. Με παρά πολλά «αν» να τη συνοδεύουν ακόμα και σήμερα. Κυριότερο αυτών το πως όσο το ψάχνεις, βλέπεις ελάχιστη προβολή του θέματος από τα Μέσα. Λες και κανείς δεν θέλει να μιλάει γι’ αυτό. Λες και δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για το τι συνέβη. Για δες όμως, υπάρχει.
Ο Eduardo Tirella έφτασε αποφασισμένος στο Newport
Δεδομένο είναι πως την προτελευταία μέρα της ζωής του – στις 6 Οκτωβρίου 1966 – ο Eduardo Tirella έφτασε αεροπορικώς στο Newport του Rhode Island, φημισμένο θέρετρο των πλούσιων αριστοκρατικών οικογενειών των ΗΠΑ. Τον συνάντησε στο αεροδρόμιο η Doris Duke, και πήγαν μαζί οδικώς στο Rough Point, το 10 στρεμμάτων κτήμα της στη λεωφόρο Bellevue.
Πριν φύγει, ο Eddie, όπως έλεγαν όλοι οι φίλοι του τον Tirella, είχε ενημερώσει τους οικείους του ότι μετά από μια δεκαετία ως καλλιτεχνικός επιμελητής και διακοσμητής των οικημάτων της Doris Duke, σχεδίαζε να διακόψει οριστικά τους επαγγελματικούς δεσμούς μαζί της. Και πως είχε φτάσει η στιγμή να την ενημερώσει, πρόσωπο με πρόσωπο.
Την προηγούμενη χρονιά, ο Eduardo Tirella είχε βγάλει το αντίστοιχο σε σημερινά λεφτά ποσό των 350 χιλ. δολαρίων εργαζόμενος σε πετυχημένες παραγωγές του Hollywood ως σκηνογράφος. Ήταν περιζήτητος, είχε φτιάξει όνομα και το μέλλον του φάνταζε λαμπρό. Στα 42 του, ήθελε να ανοίξει τα φτερά του, να πατήσει αποκλειστικά στα πόδια του.
Μετά από 7 χρόνια υπηρεσιών, είχε κουραστεί να είναι ο «άνθρωπος για όλες τις δουλειές» της ζάμπλουτης εργοδότριας του. Η Doris Duke ζητούσε τη γνώμη του για όλα, τον ήθελε διαθέσιμο 24/7 ει δυνατόν, αλλά την ίδια ώρα δεν τον πλήρωνε όσο θα έπρεπε, ενώ τον έκανε να υποφέρει με τη συχνά αυταρχική και κυκλοθυμική συμπεριφορά της.
Doris Duke: Η ζηλιάρα και κτητική κληρονόμος μιας «αυτοκρατορίας»
Ο ορισμός του «δεν ξέρει τι έχει». Ο Τύπος της εποχής χαρακτήριζε την Doris Duke ως την «πλουσιότερη γυναίκα στον κόσμο» και καμία υπερβολή σε αυτό δεν υπήρχε. Κληρονόμος μιας αμύθητης περιουσίας, που είχε δημιουργήσει η οικογένειά της από τις εταιρείες American Tobacco Co., Alcoa Aluminum, Duke Power (Duke Energy, πλέον), έβγαζε λεφτά και μόνο που… ανέπνεε.
Τον είχαν προειδοποιήσει τον Tirella πως κανείς δεν άφηνε έτσι απλά την Doris Duke. Πως εκείνη δεν θα το έπαιρνε ψύχραιμα, ούτε θα του το έκανε εύκολο. Ήταν διαβόητα κτητική και ζηλιάρα, γνωστή επίσης για τη βίαιη ιδιοσυγκρασία της, Στο παρελθόν, είχε τραυματίσει με μαχαίρι ένα σύντροφό της μετά από καυγά.
Η Doris Duke είχε σωρεία ερωτικών σχέσεων στη ζωή της, από το κρεβάτι της πέρασαν μεταξύ άλλων και οι ηθοποιοί Errol Flynn και Marlon Brando. Με τον Tirella πάντως δεν υπήρχε τίποτα το σεξουαλικό, καθώς αυτός ήταν ανοιχτά ομοφυλόφιλος.
Η μοιραία μέρα – Τι συνέβη
Σε κάθε περίπτωση, μόλις της είπε τα καθέκαστα για την απόφαση που είχε πάρει για το επαγγελματικό του μέλλον, την επομένη της άφιξής του στο Newport, έγινε χαμός. Επί μακρόν άκουγαν οι εργαζόμενοι στη βίλα τις φωνές των δυο τους. Κάποια στιγμή το πράγμα φάνηκε να ηρεμεί κάπως και η Doris Duke με τον Tirella μπήκαν στο αμάξι για να φύγουν.
Μάλλον για να πάνε σε έναν τοπικό επιχειρηματία και να αγοράσουν μια αντίκα – η Duke δεν αγόραζε σχεδόν τίποτα για κανένα από τα πάμπολλα σπίτια της αν δεν έπαιρνε πρώτα τη γνώμη του 42χρονου διακοσμητή της.
Όταν έφτασαν στις τεράστιες σιδερένιες πόρτες του οικήματος, ο Eduardo Tirella, που οδηγούσε, κατέβηκε για να ανοίξει τις αλυσίδες. Ξάφνου και για άγνωστο λόγο, η Doris Duke «γλίστρησε» στη θέση του οδηγού, σήκωσε το χειρόφρενο και πάτησε γκάζι. Κατά ένα φριχτό και τραγικό λάθος, θα υποστήριζε μετά.
Ουσία είναι πως το όχημα έπεσε με ορμή πάνω στον Eddie, διαλύοντας την πόρτα και ένα φράχτη απέναντι, μέχρι να σταματήσει βίαια σε ένα δέντρο. Το σώμα του Tirella έμεινε παγιδευμένο κάτω από τους τροχούς. Πέθανε ακαριαία.
Μόλις 96 ώρες μετά, ο αρχηγός της Αστυνομίας του Newport, Joseph A. Radice βασιζόμενος μόνο στη μαρτυρία της Doris Duke έκλεισε την υπόθεση, καταχωρώντας την ως «ατύχημα». Οκτώ μέρες μετά, η Doris άρχισε να κάνει τη μία γενναία δωρεά μετά την άλλη στην πόλη. Για να ανακαινιστούν ιστορικά κτήρια, για να φτιαχτούν νέες δομές, για να ανακτήσει ο τόπος την παλιά του δόξα και λάμψη.
Επτά μήνες αργότερα, ο Radice θα συνταξιοδοτηθεί από το Σώμα. Το «εφάπαξ» που πήρε δύσκολα δικαιολογούσε τα 2 διαμερίσματα που απέκτησε στη Φλόριντα αμέσως μετά.
Αντικαταστάτης του ως αρχηγός ήταν ο αστυνομικός που είχε κάνει την ανάκριση της Doris Duke. Μόνο που για να συμβεί αυτό «έφαγε» 2 άτομα που ήταν από πάνω του στην ιεραρχία και είχαν προτεραιότητα για τη θέση. Γενικά όλοι οι αστυνομικοί που είχαν εμπλοκή στην υπόθεση, πήραν προαγωγή. Περίεργο, ε;
«Σκοτώνοντας» ξανά τον Eduardo Tirella
Η ίδια η Doris Duke παραδέχτηκε αργότερα, κατά τη διάρκεια της δίκης της, ότι πάντα ζητούσε τη συμβουλή του Eduardo πριν αγοράσει κάτι. Από τι έργα τέχνης θα βάλει στη συλλογή της, μέχρι το πώς θα μεταμορφώσει εγκαταλελειμμένες αγροικίες σε ζηλευτούς βοτανικούς κήπους. Του είχε φτιάξει μάλιστα δικό του χώρο να μένει σε όλα της τα σπίτια.
Αλλά την ίδια στιγμή, ο δικηγόρος της Doris Duke τον μείωσε κατά την ακροαματική διαδικασία με το χειρότερο τρόπο ως επαγγελματία, χαρακτηρίζοντάς τον «ανήμπορο» και «συκοφάντη» – μεταξύ πολλών άλλων.
Τα 75.000 δολάρια σε αστικές αποζημιώσεις που επιδικάστηκε στην Doris Duke να πληρώσει στην οικογένειά του Eduardo Tirella για φόνο εξ αμελείας ήταν ψίχουλα γι’ αυτήν – ένα μήνα νωρίτερα χαρακτηριστικά είχε δώσει 102.000 δολάρια για να πάρει ένα έπιπλο (!) ενώ έβγαζε 1 εκατ. δολάρια την εβδομάδα μόνο από τόκους καταθέσεων. Το 1966 αυτά, να υπενθυμίσουμε…
Αλλά η Duke δεν αρκέστηκε, καθώς φαίνεται, στο να καταστρέψει τη φήμη του Eddie. Μετά βάλθηκε να τον σβήσει ως θύμηση. Για δεκαετίες, η εκκεντρική δισεκατομμυριούχος χρησιμοποίησε μια σειρά από δικηγόρους, ερευνητές και δικούς της δημοσιογράφους προκειμένου να της προλειάνουν το έδαφος για μια «αγιογραφία».
Καλλιέργησε επιμελώς το προφίλ της φιλάνθρωπου, δίνοντας γενναίες δωρεές για την καταπολέμηση του AIDS και της παιδικής φτώχειας, χρηματοδοτώντας ιατρικές έρευνες. Όταν πέθανε το 1993 σε ηλικία 80 ετών, ο «επικήδειός» της της απλώθηκε στα δύο τρίτα μιας σελίδας στους New York Times. Το όνομα του Eduardo Tirella αναφέρθηκε μόνο σε μια πρόταση 34 λέξεων. Λιτά, ψυχρά.
Ο επίμονος ρεπόρτερ που δεν πείστηκε ποτέ
Η υπόθεση θα είχε ξεχαστεί δίχως την επιμονή ενός δημοσιογράφου. Ο Peter Lance, ρεπόρτερ του Vanity Fair, το είχε πάρει και προσωπικά το όλο ζήτημα, καθώς μεγάλωσε στο Newport και από μικρό παιδί άκουγε συνέχεια ιστορίες γι’ αυτό το γεγονός.
Με τα στοιχεία που έφερε στο φως και αντλήθηκαν στοιχεία γι’ αυτό το κείμενο, προκάλεσε ισχυρούς τριγμούς στην επίσημη άποψη για το τι είχε συμβεί. Υποστηρίζοντας με σθένος και βεβαιότητα πως ήταν, ξεκάθαρα, ανθρωποκτονία από πρόθεση.
Μέχρι τότε λίγοι έλεγαν κάτι τέτοιο. Και αυτοί πολύ μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Γιατί, ναι, η τοπική κοινωνία του Newport δεν σταμάτησε να ψιθυρίζει. Πως ήταν ένα φριχτό έγκλημα. Που αποσιωπήθηκε. Που συγκαλύφθηκε. Που εξαγοράστηκε. Η τοπική κοινωνία ένιωθε και τύψεις. Γιατί η ανοικοδόμηση της πόλης είχε στηριχτεί σε «βρόμικο χρήμα».
O Lance συνέχισε απτόητος, έγραψε και βιβλίο 438 σελίδων με τίτλο «Homicide at Rough Point» το οποίο ισχυρίζεται πως περιέχει ακλόνητες αποδείξεις πως η Duke σκότωσε με τη θέληση της τον Eduardo και ότι οι δικηγόροι της, σε συνεννόηση με την αστυνομία, φρόντισαν να το κουκουλώσουν. Από την ιατροδικαστική αναφορά ως την ετεροχρονισμένη εξομολόγηση ενός αυτόπτη μάρτυρα, που φοβήθηκε τότε να μιλήσει.
Ο φάκελος Eduardo Tirella άνοιξε ξανά – για λίγο μόνο όμως
Για λίγο φάνηκε πως τα κατάφερε. Η υπόθεση άνοιξε ξανά από την Αστυνομία, το 2021. Για να κλείσει όμως οριστικά λίγο μετά λόγω έλλειψης πειστηρίων για κάτι διαφορετικό, όπως ανακοινώθηκε.
Κατά τον Peter Lance αυτή ήταν η 3η δολοφονία του Eduardo Tirella. Μετά δηλαδή τη σωματική και αυτή της μνήμης του κατά την ατάκα που του είχε πει άλλοτε η ανιψιά του θύματος: «Τον σκότωσε δύο φορές. Πρώτα διέλυσε το σώμα του και μετά τη θύμησή του».
Γιατί όμως να έκανε κάτι τέτοιο η Duke; Απλά επειδή έγινε έξαλλη που της πήγε κόντρα, που αποφάσισε πως μακριά της θα είναι καλύτερα; Κι όμως αυτό θα μπορούσε να είχε συμβεί.
Καθότι γι’ αυτήν ήταν «δικός» της, κατά τον Lance. Ή αυτό ή τίποτα. «Μην εμπιστεύεσαι κανέναν» της είχε πει ο πατέρας της, στο νεκροκρέβατό του, ως τελευταία λόγια. Πώς να μη γίνει (και) παρανοϊκή η κόρη;
Σίγουρα είναι πολύ ύποπτο πως ο 16σέλιδος φάκελος της υπόθεσης είχε μυστηριωδώς εξαφανιστεί από τα αρχεία της Αστυνομίας του Newport. Θα ερχόταν στην κατοχή του Αμερικανού δημοσιογράφου μόνο πολλά χρόνια μετά.
Εκεί θα αποκαλυπτόταν πως ο αρμόδιος γιατρός δεν άφησε τους αστυνομικούς να πάρουν κατάθεση από τη βαθύπλουτη κληρονόμο καθώς ήταν «σε κατάσταση σοκ»
Δύο μόνο μέρες μετά το τραγικό συμβάν, εμφανίζονται να της κάνουν ερωτήσεις. Παρουσία του δικηγόρου και του μάνατζερ της. Η οποία κατά τον Lance ήταν μια ψεύτικη κατασκευασμένη ανάκριση, «σενιαρισμένη» για να βγει λάδι η Doris Duke.
Γιατί, διαβάζοντας πίσω από τις λέξεις, η «πιο πλούσια γυναίκα της Αμερικής» με απίστευτη οικονομική δύναμη και διασυνδέσεις με τα μεγαλύτερα πολιτικά και επιχειρηματικά κεφάλια της χώρας δεν θα μπορούσε ποτέ να κατηγορηθεί για φόνο. Πολύ απλά κάτι τέτοιο (θα) ήταν αδύνατο.
* Κεντρική φωτογραφία: Getty Images
