Περιεχόμενα
Όσοι είστε εξοικειωμένοι με την τεχνολογία και τον τρόπο λειτουργίας των κρυπτονομισμάτων, όταν διαβάζετε για «εξόρυξη Bitcoin» ασφαλώς δεν πάει το μυαλό σας σε ορυχεία, αξίνες και εργάτες με καπνισμένα πρόσωπα και κράνος με προβολέα. Η εικόνα που σχηματίζει ο περισσότερος κόσμος είναι η εξής: Κάποιοι σπασίκλες των υπολογιστών, που κάθονται με τις ώρες μπροστά σε διάφορες οθόνες και παλεύουν με εκατομμύρια ακατανόητους αριθμούς, ενώ μπροστά τους έχουν ένα μάτσο χαρτιά και δύο-τρία πληκτρολόγια και ποντίκια.
Δεν είναι ακριβώς έτσι. Η «εξόρυξη Bitcoin», όπως αποδίδεται στα ελληνικά το Bitcoin mining, για τους επαγγελματίες του είδους είναι πια μια αυτόματη διαδικασία. Τόσο αυτόματη, αλλά και τόσο τεράστια, που καταναλώνει τρομακτικές ποσότητες ηλεκτρικού ρεύματος, ικανές να «γονατίσουν» δίκτυα ηλεκτροδότησης από τα μεγαλύτερα και αρτιότερα στον κόσμο.
Οι «μονάδες εξόρυξης Bitcoin», όπως λέγονται τεράστιοι χώροι-αποθήκες, όπου εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες υπολογιστές στοιβαγμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο κάνουν συνεχώς αριθμητικές πράξεις, βρίσκονται διασπαρμένες σε πολλές χώρες του κόσμου. Με την έξαρση του Bitcoin και των κρυπτονομισμάτων γενικώς, οι ΗΠΑ θέλησαν να γίνουν πρωτοπόρες και σ’ αυτόν τον τομέα. Όσοι προσπάθησαν να προσελκύσουν τέτοιες επενδύσεις, το πληρώνουν τώρα πολύ ακριβά. Η έρευνα που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στους New York Times δίνει μια διάσταση που πολύ λίγοι είχαν συνειδητοποιήσει. Στην ουσία, οι μονάδες αυτές έχουν μεγαλώσει τόσο πολύ, που κρατούν σε καθεστώς ομηρίας τα δίκτυα ηλεκτροδότησης των περιοχών τους.
Τι είναι η «εξόρυξη Bitcoin»;
Ας το πάρουμε από την αρχή. Τι είναι αυτή η «εξόρυξη Bitcoin»; Μια διαδικασία υπολογισμού και εύρεσης κωδικών, οι οποίοι προσδιορίζονται από τον κεντρικό αλγόριθμο του κρυπτονομίσματος. Αν κάποιες λέξεις από την προηγούμενη πρόταση σας είναι άγνωστες, ας το κάνουμε πιο απλό.
Κάθε συναλλαγή που γίνεται σε Bitcoin παγκοσμίως έχει έναν συγκεκριμένο κωδικό. Φανταστείτε το σαν τον μοναδικό κωδικό που υπάρχει τυπωμένος σε κάθε χαρτονόμισμα. Για να δημιουργηθούν καινούργια Bitcoins πρέπει να «εξορυχθούν», δηλαδή κάποιος να τα ανακαλύψει.
Ο αλγόριθμος δημιουργεί καινούργιους κωδικούς για κάθε μπλοκ από Bitcoin (φανταστείτε το σαν μια κρυμμένη ράβδο χρυσού, ας πούμε) και οι «εργάτες», οι υπολογιστές δηλαδή, προσπαθούν να ανακαλύψουν αυτόν τον κωδικό ματσάροντας εκατομμύρια των εκατομμυρίων γράμματα και αριθμούς, μέχρι να τους βρουν στη σωστή θέση του κωδικού. Σαν να προσπαθεί κάποιος, δηλαδή, να βρει τον κωδικό ενός χρηματοκιβωτίου δοκιμάζοντας όλες τις πιθανές παραλλαγές.
Μόλις ένας υπολογιστής βρίσκει τον κωδικό, αυτόματα δημιουργείται ένα ακόμα (άυλο, βέβαια) block από Bitcoin και, φυσικά, «ο ευρών αμειφθήσεται». Ποια είναι η αμοιβή; Παλαιότερα ήταν μεγαλύτερη (50 Bitcoin ανά κωδικό), αλλά προοδευτικά μειώθηκε, επειδή ο όγκος έρευνας είναι πια τεράστιος. Σήμερα αναλογούν 6,25 Bitcoin σε κάθε καινούργιο κωδικό. Με την σημερινή τιμή του Bitcoin να αγγίζει τα 27.873 δολάρια ανά μονάδα, η αμοιβή για κάθε κωδικό είναι 174.206 δολάρια. Καθόλου άσχημα. Θυμηθείτε, επίσης, ότι το Νοέμβριο του 2021 η τιμή μονάδας του Bitcoin είχε φτάσει τα 56.278 δολάρια.
Μονάδες με χιλιάδες υπολογιστές
Πριν τρέξετε να εγκατασταθείτε μπροστά στον υπολογιστή σας και αρχίσετε να τοποθετείτε γράμματα και αριθμούς, μάθετε ότι έχουν προλάβει άλλοι και με πολύ πιο επαγγελματικό τρόπο. Καθώς απαιτούνται τρισεκατομμύρια πράξεις για να βρεθεί ένας και μόνο κωδικός, πολλοί που είχαν τη δυνατότητα δημιούργησαν αυτό που λέμε «μονάδες εξόρυξης Bitcoin». Τεράστιες αποθήκες με υπολογιστές που κάνουν πράξεις 24 ώρες το 24ωρο.
Οι υπολογιστές για να δουλέψουν χρειάζονται ρεύμα. Όχι μόνο για τη λειτουργία τους αυτή καθ’ εαυτή, αλλά και για να ψύχεται το περιβάλλον και να παραμένουν σε χαμηλή θερμοκρασία, ώστε να κάνουν συνεχώς τη δουλειά τους. Που είναι να μαζεύουν λεφτά για τον ιδιοκτήτη τους.
Οι πρώτες μεγάλες μονάδες εξόρυξης Bitcoin δημιουργήθηκαν στην Κίνα. Πολύ γρήγορα η κυβέρνηση αποφάσισε να τους κόψει το ρεύμα, όταν διαπίστωσε ότι κατανάλωναν τεράστιες ποσότητες, που της ήταν απαραίτητες για τους κατοίκους της. Έκτοτε αρκετές απ’ αυτές τις μονάδες μεταφέρθηκαν στο Ιράν και το Καζακστάν.
Μυρίστηκαν την ευκαιρία, όχι τη φάκα
Πολύ σύντομα, όμως, οι ΗΠΑ μπήκαν στο παιχνίδι, με συγκεκριμένες περιοχές να μυρίζονται την ευκαιρία, όπως νόμιζαν τότε, και να κάνουν προσπάθεια κιόλας να προσελκύσουν τέτοιες μονάδες. Το Τέξας, η Τζόρτζια και η Βόρεια Ντακότα, μέσω των κυβερνητών τους μάλιστα, δήλωσαν φιλικές προς τις επενδύσεις του Bitcoin. Λίγο αργότερα, βέβαια, διαπίστωσαν ότι πέρα από την ανέγερση των αποθηκών αυτών, οι «μονάδες εξόρυξης» ούτε θέσεις εργασίας δημιουργούν, ούτε προσφέρουν στις τοπικές οικονομίες. Και καταναλώνουν ρεύμα. Πολύ ρεύμα. Πολύτιμο ρεύμα.
Τόσο ρεύμα, που οι επιχειρήσεις αυτές πια έχουν στο χέρι τα τοπικά δίκτυα. Πολλές απ’ αυτές έχουν συνάψει και συμφωνίες με ρήτρες, σε περίπτωση ανάγκης. Αν π.χ. υπάρξει μια κακοκαιρία, καθόλου απίθανο ειδικά για τις συγκεκριμένες τοποθεσίες, η «μονάδα εξόρυξης» τίθεται εκτός λειτουργίας, ώστε να περισσέψει ρεύμα για την υπόλοιπη κοινότητα. Αποζημιώνεται, όμως. Με ποσά ασύλληπτα, πολύ μεγαλύτερα από την τρέχουσα τιμή του ρεύματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, είναι πιο προσοδοφόρο για τον ιδιοκτήτη να είναι η μονάδα του εκτός λειτουργίας, παρά να προσπαθεί να βρει κωδικούς.
Ίδιο ρεύμα και μόλυνση με μια πόλη
Μα καλά, τόσο πολύ ρεύμα χρειάζεται; Βεβαίως! Η μονάδα που βρίσκεται στο Κέρνι της Νεμπράσκα, για παράδειγμα, καταναλώνει το 50% του ρεύματος όλης της περιοχής, που αριθμεί 73.000 κατοίκους! Όσο ρεύμα χρειάζεται για όλους τους κατοίκους θέλει η μονάδα μόνη της. Στο Ντάλντον της Τζόρτζια η μονάδα υπολογίζεται ότι καταναλώνει τόσο ρεύμα, όσο και τα 97.000 (!) νοικοκυριά που την περιβάλλουν.
Αυτή η τεράστια ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα ήταν λογικό να φέρει αυξήσεις στις τιμές. Από το 2021 και μετά το ηλεκτρικό ρεύμα σε ολόκληρο το Τέξας αυξήθηκε κατά 15%. Από την άλλη, υπάρχει και το τεράστιο πρόβλημα της μόλυνσης. Οι 34 μονάδες που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ καταναλώνουν τέτοια ενέργεια και μολύνουν το ίδιο αν 3,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα κινούνταν στους αμερικανικούς δρόμους μέρα-νύχτα χωρίς σταματημό.
Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι πολλές απ’ αυτές τις μονάδες λένε ότι είναι αυτάρκεις σε ενέργεια μέσω φωτοβολταϊκών. Πρόκειται για αυταπόδεικτο ψέμα. Για να τροφοδοτηθεί η μονάδα π.χ. της Νεμπράσκα και να μην καταναλώνει ρεύμα από την περιοχή θα έπρεπε να καλυφθεί με φωτοβολταϊκά μια περιοχή πάνω από 40.000 στρέμματα. Αδύνατο. Ακόμα και οι μονάδες που χρησιμοποιούν φωτοβολταϊκά εξαρτώνται σε ποσοστό περίπου 85% από το ρεύμα του δικτύου.
Το 92% της ενέργειας που χρειάζεται η μονάδα στο Άφτον του Τέξας παράγεται από ορυκτά καύσιμα. Αυτό σημαίνει 400.000 τόνοι διοξιδείου του άνθρακα παραπάνω κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα.
Αξίζει τον κόπο; Πολλές κυβερνήσεις πια αρχίζουν να το σκέφτονται σοβαρά. Άλλες είναι εξασφαλισμένες ως τώρα, δεδομένου ότι η υψηλή τιμή του ρεύματος καθιστά ασύμφορη την επένδυση στο έδαφός τους. Με δεδομένο ότι οι μονάδες αυτές εξυπηρετούν μόνο τον ιδιοκτήτη τους και μερικές μόνο δεκάδες εργαζομένων, η θεσμική παρέμβαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν είναι μακριά.
