Κακά νέα για το περιβάλλον: Η τεκίλα θα ξεπεράσει τη βότκα ως δημοφιλέστερο ποτό στις ΗΠΑ
Πώς σχετίζεται η είδηση της αναμενόμενης επικράτησης του εθνικού ποτού του Μεξικού με το περιβάλλον; Η απάντηση θα σου πάρει μόλις τρία λεπτά.
Στις αμερικάνικες μπάρες και τα τραπέζια, τα κλασικά μαρτίνι μειώνονται για χάρη των μαργαριτών. Όλα τα στοιχεία του Distilled Spirits Council των ΗΠΑ φανερώνουν την επικράτηση των ποτών με βάση την αγαύη, όπως η τεκίλα και το μεσκάλ: Η συγκεκριμένη ήταν η ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία οινοπνευματωδών ποτών για το 2022, και τώρα είναι έτοιμη να ξεπεράσει τη βότκα ως το ποτό με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες φέτος, αφού πρώτα έριξε το ουίσκι στην τρίτη θέση πέρυσι.
Αν και αυτή η νίκη μπορεί να εορταστεί όπως της αρμόζει και στα δικά μας beach bar, εντούτοις, αυτή ακριβώς δεν μια νίκη για το περιβάλλον. Ο συνδυασμός ευελιξίας και γεύσης της τεκίλα – τόσο εύκολος στην ανάμειξη όσο η βότκα σε ένα κοκτέιλ, αλλά στο τέλος, πιο ήπια στον ουρανίσκο – έχει υψηλότερο περιβαλλοντικό κόστος.
Σύμφωνα με τη μεξικανική νομοθεσία, η τεκίλα πρέπει να παρασκευάζεται από φυτά μπλε αγαύης που καλλιεργούνται σε μία από τις πέντε πολιτείες του Μεξικού. Για το μεσκάλ προστίθενται μερικές ακόμη πολιτείες και ποικιλίες αγαύης στο μείγμα, αλλά το περιορισμένο εύρος ανάπτυξης του παχύφυτου σημαίνει ότι τα μεξικάνικα αποστάγματα πρέπει να μεταφερθούν με φορτηγά σε μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν στους προορισμούς τους.
Η αυξανόμενη παγκόσμια δημοτικότητα της τεκίλα έχει επίσης οδηγήσει σε απώλεια της γενετικής ποικιλότητας, καθώς οι κατασκευαστές στρέφονται σε μονοκαλλιέργειες υψηλής απόδοσης που απαιτούν αυξανόμενες ποσότητες φυτοφαρμάκων. Η βότκα, από την άλλη, μπορεί να παρασκευαστεί οπουδήποτε, από μια μεγάλη γκάμα δημητριακών, ζαχαρότευτλων και πατάτας.
Για να φτιάξουν τεκίλα και μεσκάλ, οι ζυθοποιοί συγκεντρώνουν τη συγκομιδή του φυτού της αγαύης μόλις ωριμάσει (συνήθως επτά έως 12 χρόνια, αν και ορισμένες ποικιλίες μπορούν να συγκομιστούν νωρίτερα). Η επεξεργασία του φυτού δημιουργεί πολλά απόβλητα: για κάθε λίτρο τεκίλας που παράγεται, δημιουργείται περίπου 5 κιλά πολτού και 10-15 λίτρα ενός όξινου υγρού, της βινάσης. Εάν απορριφθεί ακατάλληλα, η βινάση μολύνει τόσο το έδαφος όσο και το νερό, οδηγώντας σε οικολογικές νεκρές ζώνες. Αντίθετα, η βότκα έχει πολύ χαμηλότερη αναλογία απορριμμάτων προς προϊόν.
Τα φυτά αγαύης της τεκίλας αντιμετωπίζουν πολύ μεγαλύτερη απειλή από την κλιματική αλλαγή από ό,τι οι διαφοροποιημένοι σπόροι και οι κόνδυλοι της βότκας. Οι αυξανόμενες παγκόσμιες θερμοκρασίες καταστρέφουν τα καιρικά μοτίβα στα κεντρικά και νότια μέρη του Μεξικού όπου φυτρώνει η αγαύη και το παχύφυτο, αν και είναι ανθεκτικό στην ξηρασία, είναι πολύ εύθραυστο για να αντιμετωπίσει όλο και πιο ξαφνικές μετατοπίσεις από την ακραία ζέστη σε ακατάλληλες καταιγίδες.
Η άνοδος της θερμοκρασίας απειλεί επίσης τη μεξικανική νυχτερίδα με μακριά μύτη, τον κύριο επικονιαστή της μπλε αγαύης. Μια μελέτη του 2019 που δημοσιεύτηκε στο Nature υποδηλώνει ότι η επικάλυψη μεταξύ της εμβέλειας των νυχτερίδων και των περιοχών αγαύης θα μπορούσε να μειωθεί έως και 75% μέσα σε 50 χρόνια, κάτι που θα ήταν καταστροφή για τη βιομηχανία.
Όσον αφορά τις εκπομπές, η παραγωγή τεκίλα και βότκας είναι ισοδύναμη, εκπέμποντας περίπου 3 κιλά CO2 ανά λίτρο, που ισοδυναμεί με τη φόρτιση ενός smartphone κάθε μέρα για ένα χρόνο. Μια νέα μάρκα βότκας, που ονομάζεται Air, αποστάζει το αλκοόλ από το νερό και το διοξείδιο του άνθρακα που συλλαμβάνεται από την ατμόσφαιρα, υποστηρίζοντας ότι αφαιρεί ένα κιλό CO2 για κάθε μπουκάλι που παράγεται – θεωρητικά, το πρώτο αρνητικό σε άνθρακα αλκοόλ στον κόσμο. Όσο και αν μοιάζει παράδοξο, ίσως ο καλύτερος τρόπος για να σώσουμε το φυτό της αγαύης, τη μακρομύτη νυχτερίδα και τις Μαργαρίτες είναι πίνοντας βότκα.