Πρόκειται για την πραγματική Λέιντι Γουίστλνταουν, μια γυναίκα συγγραφέα που κυκλοφορούσε ένα πικάντικο ανώνυμο κουτσομπολικό φύλλο, το οποίο έθιγε την κοινωνία του Λονδίνου του 18ου αιώνα.

Όπως και η φανταστική φυλλάδα από την επιτυχία του Netflix, Bridgerton, που επέστρεψε για τρίτη σειρά την περασμένη εβδομάδα, το «The Parrot» της Ελίζα Χέιγουντ, που δημοσιεύτηκε το 1746, αποτελεί μια χαρακτηριστική, ρηξικέλευθη φωνή και στοχεύει τους ψηλά καθώς «λέει την αλήθεια στην εξουσία».

Τώρα, ένα νέο βιβλίο θα επανεκδώσει το αστείο, ανατρεπτικό περιοδικό της Χέιγουντ, το οποίο έγραψε από την οπτική γωνία ενός θυμωμένου πράσινου παπαγάλου, και θα επιχειρήσει να ευαισθητοποιήσει το κοινό για το επαναστατικό της έργο.

Μια πολυμήχανη αντιρατσίστρια, φεμινίστρια συγγραφέας, η Χέιγουντ χρησιμοποίησε το παραβατικό ενημερωτικό δελτίο της για να εκθέσει την υποκρισία του 18ου αιώνα σχετικά με τη φυλή και το φύλο. Δημοσιευόταν εβδομαδιαία σε εννέα τεύχη.

Ο παπαγάλος ενημερώνει τους κατά κύριο λόγο άντρες αναγνώστες του, οι οποίοι σύχναζαν στα καφέ όπου κυκλοφορούσαν τέτοια περιοδικά, ότι είναι ένα σκλαβωμένο πλάσμα, που το πήραν από την πατρίδα του στις Ανατολικές Ινδίες και το έστειλαν σε όλη την Ευρώπη πριν φτάσει στο Λονδίνο.

Από το κλουβί του σε ένα αριστοκρατικό οικογενειακό σπίτι, έχει παρατηρήσει τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται οι άνδρες και οι γυναίκες στην αγγλική κοινωνία και μπορεί να διακρίνει τις αδυναμίες και τη σκληράδα τους.

Ο Άνταμ Σμίθ, αναπληρωτής καθηγητής στον τομέα της λογοτεχνίας του 18ου αιώνα στο York St John University, ο οποίος ηγήθηκε ενός προγράμματος για την αναδημοσίευση κάθε γνωστού τεύχους του περιοδικού στο επερχόμενο ebook «The Parrot» από την Ελίζα Χέιγουντ, δήλωσε: «Αυτός ο παπαγάλος έχει γυρίσει όλο τον κόσμο, γι’ αυτό και νομίζει ότι έχει τα διαπιστευτήρια για να κρίνει τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται οι άνθρωποι στην Αγγλία. Μιλάει από την σκοπιά του εξωτερικού παρατηρητή».

«Τα περισσότερα σύγχρονα περιοδικά γράφονταν από άνδρες συγγραφείς. Με το να προσθέσει μια διαφορετική φωνή σε αυτή την κουλτούρα των εντύπων, η Χέιγουντ μετέδωσε την δύσπεπτη ιδέα ότι «δεν είναι όλοι σαν εσένα», δήλωσε ο Σμιθ.

«Παρουσιάζει αυτή την ιδέα της διαφορετικότητας, η οποία δημιουργεί ένα χώρο για τις γυναίκες ή τους μη λευκούς ανθρώπους».

Σε ένα σημείο, ο παπαγάλος παραπονιέται ότι κρίνεται και περιθωριοποιείται επειδή είναι πράσινος και αναρωτιέται γιατί η εμφάνιση του θα πρέπει να επηρεάζει την αξία των ιδεών του. «Λες και η επιδερμίδα του σώματος έχει κάποια επιρροή στις ικανότητες του μυαλού», γράφει η Χέιγουντ. «Ωστόσο, μόνο και μόνο γι’ αυτό το θέμα αποφασίζουν, σωστά ή λάθος, να καταδικάσουν όλα όσα λέω εκ των προτέρων».

Ο Σμιθ ανέφερε: «Το πιο προφανές είναι ότι μιλάει για το ότι είναι πράσινη, αντί να μιλάει για το ότι είναι μαύρη. Έτσι, λέει: «Δεν πρέπει να κρίνετε τους μαύρους ανθρώπους με βάση την εμφάνισή τους, αλλά με βάση το περιεχόμενο των ιδεών τους, τον χαρακτήρα τους, τη συμπεριφορά τους κ.λπ… τελικά, το μήνυμα είναι: μην κρίνετε τους ανθρώπους με βάση την εξωτερική εμφάνιση».

Δεν είναι γνωστά πολλά για τη Χέιγουντ, η οποία γεννήθηκε τη δεκαετία του 1690, ή για την ανατροφή της, είπε ο Σμίθ. «Κέρδιζε τα προς το ζύν της γράφοντας – από αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε δημοσιογραφία μέχρι θεατρικά έργα και μικρά μυθιστορήματα».

Η Φαντομίμα, η πιο διάσημη νουβέλα της, δημοσιεύτηκε το 1725: κεντρικός χαρακτήρας της είναι μια γυναίκα που προσποιείται ότι είναι σεξεργάτρια, ώστε να μπορεί να κάνει προγαμιαίο σεξ με έναν ελκυστικό άνδρα που σκοπεύει να παντρευτεί, για να ανακαλύψει – πολύ αργά – ότι ο άνδρας που θα την απατούσε δεν είναι τελικά τόσο ελκυστικός.

Το βιβλίο αγνοήθηκε για αιώνες, εν μέρει επειδή ο Αλεξάντερ Ποπ απαξίωσε τη Χέιγουντ ως συγγραφέα στο χλευαστικό επικό ποίημα του «The Dunciad», αλλά αναδείχθηκε στη δεκαετία του 1980, όταν ανακαλύφθηκε εκ νέου από φεμινίστριες.

«Το διδάσκω πάντα και οι μαθητές μου δεν μπορούν να πιστέψουν ότι πρόκειται για ένα πραγματικό κείμενο που γράφτηκε τον 18ο αιώνα», δήλωσε ο Σμιθ.

Το πρώτο δημοφιλές περιοδικό της Χέιγουντ, το [Female Spectator», αναγνωρίζεται συχνά ως «το πρώτο περιοδικό από γυναίκες για ένα αποκλειστικά γυναικείο κοινό», πρόσθεσε.

Τον 18ο αιώνα, οι γυναίκες συγγραφείς συχνά υποτιμούνταν και κατακρίνονταν από τους άνδρες συναδέλφους τους ως «όμορφες φλύαρες» και «ξεδιάντροπες γραφιάδες» που απλώς επαναλάμβαναν -ή παπαγάλιζαν- τις ιδέες των ανδρών που είχαν συναντήσει, χωρίς να σκέφτονται οι ίδιες.

Μετατρέποντας τον εαυτό της σε «απλό παπαγάλο», η Χέιγουντ χρησιμοποίησε τη σάτιρα για να πει την αλήθεια στην εξουσία σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο, δήλωσε ο Σμιθ.

Ο παπαγάλος ενημερώνει τους αναγνώστες του ότι, αν και βλέπει τα πάντα, δεν «ενδιαφέρεται για το κουτσομπολιό για χάρη του κουτσομπολιού – ενδιαφέρεται για το κουτσομπολιό με μια ηθική επιταγή».

Για παράδειγμα, ένα τεύχος περιλαμβάνει ένα ανέκδοτο για έναν πολύ σεβαστό κύριο ονόματι Οράν, ο οποίος βασανίζει μύγες μπροστά στον παπαγάλο, τραβώντας τους τα πόδια και τα φτερά όταν δεν είναι κανένας άνθρωπος εκεί.

Ο σοκαρισμένος παπαγάλος δεν μπορεί, στην αρχή, να καταλάβει πώς αυτή τη συμπεριφορά συνδέεται με την αξιοσέβαστη φήμη του Οράν στην κοινωνία – αλλά τελικά συνειδητοποιεί ότι υπάρχει μόνο μία εξήγηση.

«Ο παπαγάλος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Οράν πρέπει, στην πραγματικότητα, να είναι ένας σκληρός άνθρωπος και ο μόνος λόγος που τόσοι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν το αντίθετο είναι επειδή τους έχουν πει να το πιστεύουν αυτό», δήλωσε ο Σμιθ.

«Η Χέιγουντ ανατρέπει τις υποθέσεις των ανθρώπων ότι τον 18ο αιώνα οι γυναίκες δεν είχαν φωνή, ότι είχαν φιμωθεί», δήλωσε ο Σμιθ.

«Έτσι, αν οι άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι με το Bridgerton και θέλουν να διαβάσουν ένα πραγματικό περιοδικό, γραμμένο από μια πραγματική γυναίκα, η οποία λέει πράγματα που συνάδουν σε μεγάλο βαθμό με τις σύγχρονες προοδευτικές δεσμεύσεις για κοινωνική δικαιοσύνη, μπορούν να το κάνουν – επειδή υπάρχει στα αλήθεια».

Πηγή: The Guardian

Photo Credit: Liam Daniel/Netflix