Περιεχόμενα
Δε χρειάζεται να ζήσει κάποιος πολύ καιρό στο Λονδίνο για να καταλάβει τι έχει συμβεί σε αυτή τη μεγάλη πρωτεύουσα του κόσμου. Κάποιοι λένε πως είναι η Νέα Υόρκη της Ευρώπης. Μέσα σε ένα μήνα όμως μπορείς να καταλάβεις ότι είναι κάτι πολύ πιο βαθύ. Ακόμα και στη Νέα Υόρκη υπάρχει μια επενδυτική πολυπολιτισμικότητα. Στο Λονδίνο, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, κατά 95% θα βρεις από κάτω έναν Ρώσο μεγιστάνα. Κι αν βρεις έναν Ρώσο μεγιστάνα, πιθανότατα θα βρεις και τον Putin. Κάπως έτσι έφτασε το Λονδίνο να αποκαλείται «Η Μόσχα του Τάμεση» ή, το ακόμα πιο ακριβές, Londongrad.
Η λέξη «grad» σημαίνει φρούριο στα ρώσικα. Και οι Σοβιετικοί συνήθιζαν να ονοματίζουν έτσι τις πόλεις τους. Stalingrad, Leniningrad (σημερινή Αγία Πετρούπολη), Danilovgrad, Blagoevgrad κτλ. Το Londongrad σημαίνει επομένως το φρούριο του Λονδίνου. Ένα φρούριο που για τους Ρώσους τα τελευταία 30 σχεδόν χρόνια έγινε ένα πλυντήριο περιουσιών.
Η εισβολή των Ρώσων στη βρετανική αγορά ξεκίνησε κάπου στα μέσα των 90’s και έφτασε να κορυφωθεί με τις αγορές ομάδων όπως η Τσέλσι από τον Abramovich, η Άρσεναλ και μετά η Έβερτον από τον Usmanov κοκ. Αυτή τη στιγμή οι Ρώσοι στη Βρετανία έχουν στην κατοχή τους ακίνητα αξίας 1.5 δισεκατομμυρίων λιρών. Κι αυτό αφορά μόνο σπίτια.
Αν θέλει κανείς να βρει το επίκεντρο αυτής της εισβολής, θα πρέπει να κοιτάξει το Canary Wharf. Μια περιοχή γεμάτη τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, δικηγορικά γραφεία, με πανύψηλα κτήρια και πανάκριβες προσόψεις.
Το Londongrad και η ρωσική διείσδυση σε κάθε επιχειρηματικό κλάδο
Αυτό είναι το Londongrad. Το Λονδίνο υποδέχτηκε με ανοιχτές αγκάλες τις ρωσικές επενδύσεις, ειδικά στο real estate και έγινε για ένα διάστημα ο παράδεισος φύλαξης των χρημάτων των Ρώσων, οι οποίοι βέβαια στην πορεία μετέφεραν περί τα 44 δισ. δολάρια σε φορολογικούς παραδείσους στην Καραϊβική. Το 55% των ακινήτων άλλωστε, ανήκει σε off-shore εταιρείες
Εκτός από το ποδόσφαιρο, που είναι το πιο ιερό πράγμα για τους Βρετανούς, άλλο κομμάτι που οι Ρώσοι επεκτάθηκαν και διείσδυσαν, είναι οι τέχνες. Το Tate Foundation για παράδειγμα, χρηματοδοτείται από τον Viktor Vekselberg που είναι και επίτιμο μέλος. Τέλος, υπάρχουν και οι πολιτικές χορηγίες. Από τ0 2010, το κόμμα του Boris Johnson έχει λάβει χορηγίες 3.5 εκατομμυρίων λιρών από Ρώσους ολιγάρχες.
Σύμφωνα με μια αναφορά της Επιτροπής Ασφάλειας του Κοινοβουλίου, ήταν το 1994 όταν η βρετανική κυβέρνηση εγκαινίασε την επενδυτική βίζα που επέτρεπε σε όσους επένδυαν πάνω από 2 εκατομμύρια λίρες στοο Ηνωμένο Βασίλειο, θα είχαν έκδοση μόνιμης διαμονής με fast track διαδικασίες. Και όσο μεγαλύτερη η επένδυση, τόσο πιο γρήγορη η έκδοση της άδειας παραμονής για τους επενδυτές και τις οικογένειες τους.
Αυτό το κόλπο της βίζας, σε συνδυασμό με την χαλάρωση των περιορισμών προς τους ξένους και μαζί με την άνοδο του real estate στο Λονδίνο, έκαναν την πρωτεύουσα έναν ελκυστικό προορισμό για οποιονδήποτε ήθελε να σπρώξει και να καθαρίσει τα χρήματα του. Το Londongrad έγινε laundromat, δηλαδή ένα πλυντήριο που βασίστηκε σε ένα πολύπλοκο σύστημα ψεύτικων εταιρειών και δανείων και εξαρτιόταν αρκετά στην έλλειψη επίβλεψης από τις αρχές.
Κράτησε σχεδόν 22 χρόνια αυτό το κόλπο, για να παύσει στις 17 Φεβρουαρίου η βίζα, ώστε να σταματήσει η διεφθαρμένη ελίτ να απειλεί την εθνική ασφάλεια σπρώχνοντας βρώμικο χρήμα στο Λονδίνο και αλλού. «Σχεδόν τρεις δεκαετίες βρώμικου χρήματος στις πόλεις μας δε μπορεί να ξεβραστεί τόσο εύκολα. Και η ρωσική επιρροή στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει γίνει η νέα κανονικότητα», εξηγεί η Priti Patel, υπουργός Εσωτερικών.
Ουκρανία: Πώς οι πρόσφυγες είναι εκτεθειμένοι στα κυκλώματα trafficking
500 ολιγάρχες μετέφεραν τον ρωσικό πλούτο στο Λονδίνο
Το Londongrad, αυτός ο ευφημισμός, δημιούργησε και την φήμη. Βρετανικοί οργανισμοί απέκτησαν τη φήμη πως διατίθενται με μεγάλη επιθυμία να δεχτούν τα ρώσικα χρήματα με μια διαδικασία που ονομάζεται «reputation laundering», δηλαδή ξέπλυμα μέσω φήμης.
Οι κυρώσεις που επέβαλλε η Βρετανία σε αυτόν τον ένα μήνα και πλέον πολέμου, έχει αποτέλεσμα, αλλά τοπικό και σίγουρα όχι μακροπρόθεσμο. Για την ακρίβεια, μακροπρόθεσμα μπορεί να πλήξει άσχημα το Λονδίνο. Ίσως να είναι και για καλό. Το να κατάσχονται πάντως ιδιωτικά σκάφη στη νότια Γαλλία ή επαύλεις στην Μπελγκράβια ή να επιβάλλονται ποινές σε ποδοσφαιρικούς συλλόγους, σε γκαλερί τέχνης και άλλες επιχειρήσεις ολιγαρχών, δεν θα αρκεί. Από τη στιγμή που όλοι έχουν περιουσίες σε παράκτιες εταιρείες, το πλήγμα είναι μικρό.
Ο Oliver Bullough, συγγραφέας του Butler to The World, εξηγεί ότι η Ρωσία είναι χώρα των 500 ανθρώπων που βρίσκονται γύρω από τον Putin. Σε αυτούς ανήκει το 98% του πλούτου και στα υπόλοιπα 140 εκατομμύρια το υπόλοιπο 2%.
Πίσω στο Λονδίνο, στα δυτικά και στα νοτιοδυτικά, ιδίως στο Σάρεϊ, υπήρχε μια ζώνη περιοχών που έγινε γνωστή ως stockbroker belt, δηλαδή ζώνη των χρηματιστών. Εκεί χτίστηκε η επαρχία των πλούσιων χρηματιστών που δούλευαν στο κέντρο του Λονδίνου, αλλά επέστρεφαν στα σπίτια τους που ήταν σύμβολα της κυριαρχίας και της κοινωνικής τους θέσης.
Η περιοχή στον λόφο του St. George έχει χαρακτηριστεί ως το Beverly Hills της Βρετανίας. Εδώ οι κατοικίες κοστίζουν ως και 20 εκατομμύρια λίρες και οι περισσότερες ανήκουν σε Ρώσους. Κάποια θα προλάβουν να πωληθούν πριν τα επιτάξει η βρετανική κυβέρνηση για να φιλοξενήσει Ουκρανούς πρόσφυγες.
Εκτός από την οικονομική επέκταση των Ρώσων, υπάρχει και η διπλωματική-κατασκοπική προέκταση. Αυτές οι επενδύσεις δεν έγιναν για να έχει απλώς η Ρωσία ένα πάτημα σε μια ηγέτιδα της ευρωπαϊκής οικονομίας, έστω κι εκτός Ε.Ε. Έγιναν και για να μπορεί ο Putin να φιμώνει τους εχθρούς του στο εξωτερικό.
Σε αυτά τα 30 χρόνια έχουν γίνει σίγουρα 14 δολοφονίες Ρώσων που είχαν διαφύγει στο Λονδίνο και μιλούσαν κατά του Putin. Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις αυτές των Alexander Litvinenko και Sergei Skripal που δολοφονήθηκαν σε βρετανικό έδαφος.
Μεγιστάνες ονόματι Donald Duck και Mickey Mouse
Στη Βρετανία γίνεται εδώ και ένα μήνα αγώνας για να γίνει ανίχνευση του πλούτου. Που καταλήγει όλο αυτό το χρήμα, ποιος το κατέχει πραγματικά. Γι΄αυτό και θα τεθεί προς ψήφιση το Economic Crime Bill που θα φέρει αλλαγές και διαφάνεια στην ιδιοκτησία περιουσίας. Μέχρι να συμβεί αυτό, οι Ρώσοι ολιγάρχες βρίσκουν τα κενά του νόμου για να προλάβουν να κρύψουν καλά την ταυτότητα τους και να πουλήσουν.
Εξάλλου, σύμφωνα με το Open Democracy, ο νέος νόμος που προωθείται να άρει την προϋπόθεση για έλεγχο της ταυτότητας, ώστε να αποτρέπονται τα ψεύτικα ονόματα, μια πρακτική που είναι συνηθισμένη και κανείς δεν έχει μπορέσει να τη σταματήσει.
Κάποιος θα συναντήσει στη Βρετανία εταιρείες κατοχυρωμένες σε κάποιον Donald Duck ή στον Mickey Mouse, κάτι που δείχνει ότι οι Ρώσοι ολιγάρχες όχι απλώς μπορούν να κρυφτούν καλά, αλλά τρολάρουν και το ίδιο το σύστημα.
Κι εδώ εντοπίζεται το έτερο πρόβλημα που δε μπορεί να τελειώσει το Londongrad. Οι νομοθεσίες δεν είναι αρκετές αν τα ελεγκτικά σώματα δε μπορούν να διασφαλίσουν την τήρηση τους.
Η κατάσταση που υπάρχει στο Λονδίνο, έχει θορυβήσει περισσότερο αυτές τις ημέρες τις ΗΠΑ που δε μπορούν να τα βάλουν με την κλεπτοκρατία και βλέπουν πως τα κενά νόμου, επιτρέπουν στους ολιγάρχες να μη νιώσουν στο πετσί τους τις κυρώσεις και να απειλούν πλέον την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Το Economic Crime Bill είναι μια τελευταία προσπάθεια της Βρετανίας να μην υποστούν κυρώσεις στην Αμερική οι εταιρείες της που συνδέονται με το ρωσικό χρήμα.
Η σχέση της Βρετανίας με τη Ρωσία πάει πίσω στην μεταπολεμική περίοδο. Τότε, η Βρετανία ήταν στο χείλος της χρεωκοπίας και οι σοβιετικές τράπεζες, που δεν ήθελαν να έχουν αποθέματα σε δολάρια, στράφηκαν εκεί για να μεταφέρουν τον πλούτο τους. Αυτές οι τράπεζες δάνειζαν η μία στην άλλη «ευρωδολάρια» και άνθισε μια τραπεζική αγορά που δε μπορούσε να ελεγχθεί.
* Με πληροφορίες από Investigative Europe και Time
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Ουγγαρία: Ο Viktor Orbán παίζει κρυφτό με τη Δύση και στηρίζει Putin
Ο λόγος που εταιρείες της Δύσης δεν έχουν σταματήσει τη δραστηριότητα τους στη Ρωσία