Περιεχόμενα
Μονομαχία. Η πρακτική της είναι τόσο παλαιά όσο και ο πόλεμος. Ως μονομαχία ορίζεται η μάχη μεταξύ δύο πολεμιστών, δύο αντίμαχων η οποία συνήθως ελάμβανε χώρα στο πλαίσιο αντιπαράθεσης δύο στρατευμάτων και χρησίμευε ως τρόπος αποφυγής γενικευμένων απωλειών, αφού ο νικητής αναδείκνυε και τον νικητή της μάχης. Ωστόσο, μονομαχίες διεξάγονταν και ως μέσο επίλυσης διαφορών και ήταν, ναι, μέχρι τελικής πτώσεως.
Οι λόγοι συμμετοχής στις μονομαχίες ποικίλουν. Κάποιοι ήθελαν να κερδίσουν δύναμη και δόξα, άλλοι ήθελαν απλώς να σκοτώσουν τους αντιπάλους τους, ενώ άλλοι μάχονταν για λόγους τιμής, εκδίκησης, ή από ανάγκη. Διασημότερη όλων υπήρξε η μονομαχία του Αχιλλέα με τον Έκτορα κατά την διάρκεια του Τρωικού Πολέμου.
Όχι στις ΗΠΑ όμως όπου μια μέρα σαν κι αυτή, 11 Ιουλίου 1804, αντιπρόεδρος της χώρας Ααρον Μπερ πυροβολεί και σκοτώνει τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Αλεξάντερ Χάμιλτον, λύνοντας με αυτό τον τρόπο τις πολιτικές τους διαφορές. Όχι, παίζουμε…
Η αντιπάθεια και η πρόκληση
Το 1804 ήταν μια χρονιά πολιτικών εντάσεων στις ΗΠΑ και έλαβε χώρα η πλέον διάσημη μονομαχία στην αμερικανική ιστορία, μεταξύ του Αλεξάντερ Χάμιλτον, κορυφαίου φεντεραλιστή (οπαδού της κοινωνικής ομοσπονδιοποίησης) και πρώην υπουργού Οικονομικών και του Άαρον Μπερ, ο οποίος υπηρετούσε τότε ως αντιπρόεδρος ΗΠΑ επί προεδρίας Τόμας Τζέφερσον.
Ο Χάμιλτον αντιπαθούσε τον Μπερ, τον οποίον θεωρούσε καιροσκόπο και καταφέρθηκε εναντίον του κατά την διάρκεια αποτυχημένης προεκλογικής εκστρατείας να εκλεγεί κυβερνήτης της Νέας Υόρκης. Ο Μπερ επέλεξε να αποκαταστήσει τη φήμη του προκαλώντας τον Χάμιλτον σε μονομαχία για λόγους τιμής.
Οι αντίπαλοι συναντήθηκαν στο Γουιχόκεν (Weehawken) του Νιού Τζέρσεϊ. Σύμφωνα με ορισμένους παριστάμενους, ο Χάμιλτον δεν σκόπευε να στοχεύσει τον Μπερ, πυροβολώντας συμβολικά στον αέρα, στοχεύοντας σε ειρηνική επίλυση του θέματος.
Η θανατηφόρος σφαίρα
Χωρίς καμία συζήτηση, οι δύο άνδρες πήραν τις θέσεις τους. Ασυνήθιστο για μονομαχία αυτού του είδους, οι δύο πυροβόλησαν με διαφορά περίπου 4-5 δευτερολέπτων. Το ποιος πυροβόλησε πρώτος δεν είναι γνωστό ως σήμερα. Η σφαίρα του Μπερ χτύπησε τον Χάμιλτον και τον έριξε κάτω. Στη συνέχεια ο Μπερ γύρισε αμέσως και έφυγε. Η σφαίρα διαπέρασε τα πλευρά του Χάμιλτον και προκάλεσε βλάβη στους πνεύμονες και το συκώτι του.
Ο Χάμιλτον μεταφέρθηκε στο σπίτι ενός φίλου του στο Μανχάταν, όπου τον συνάντησαν η σύζυγος και τα παιδιά του. Ζήτησε από δύο ιερείς να του δώσουν τη Θεία Κοινωνία, αλλά του αρνήθηκαν. Τελικά ο επισκοπικός επίσκοπος Μπέντζαμιν Μουρ του έδωσε το μυστήριο. Ο Χάμιλτον πέθανε το επόμενο πρωί.
Τη νύχτα πριν από τη μονομαχία, ο Χάμιλτον έγραψε τη διαθήκη του, επιστολές σε φίλους και, τέλος, ένα γράμμα στη σύζυγό του…
Η μονομαχία…
…ξεκίνησε τα ξημερώματα της 11ης Ιουλίου 1804, κατά μήκος της δυτικής όχθης του ποταμού Χάντσον, σε μια βραχώδη προεξοχή στο Νιου Τζέρσεϊ. Και οι δύο αντίπαλοι μεταφέρθηκαν με βάρκα από το Μανχάταν χωριστά από διαφορετικές τοποθεσίες, καθώς το σημείο δεν ήταν προσβάσιμο από τα δυτικά λόγω της απότομης κλίσης των παρακείμενων βράχων.
Κατά σύμπτωση, η μονομαχία έλαβε χώρα σχετικά κοντά στην τοποθεσία της μονομαχίας που είχε τερματίσει τη ζωή του μεγαλύτερου γιου του Χάμιλτον, του Φίλιπ, τρία χρόνια νωρίτερα. Ο νεαρός είχε σκοτωθεί υπερασπιζόμενος την τιμήν του πατέρα του (μάλιστα η εν λόγω απώλεια ώθησε τον Χάμιλτον να καταγγείλει και να συστρατευθεί με τους πολέμιους αυτών).
Έπεσε ο κλήρος για την επιλογή της θέσης και για το ποιος δεύτερος θα ξεκινούσε τη μονομαχία. Και τα δύο τα κέρδισε ο δεύτερος του Χάμιλτον, ο οποίος επέλεξε την άνω άκρη του πεζούλιου για τον Χάμιλτον με θέα την πόλη προς τα ανατολικά, προς τον ανατέλλοντα ήλιο. Αφού οι δεύτεροι μέτρησαν τα βήματα, ο Χάμιλτον, σύμφωνα τόσο με τον Γουίλιαμ Φαν Νες όσο και με τον Μπερ, σήκωσε το πιστόλι του «σαν να ήθελε να δοκιμάσει το φως» και αναγκάστηκε να φορέσει τα γυαλιά του για να μην εμποδιστεί η όρασή του.
Ο Χάμιλτον αρνήθηκε επίσης την πιο ευαίσθητη ρύθμιση του ελατηρίου για τα πιστόλια μονομαχίας που του προσέφερε ο παριστάμενος Ναθάνιελ Πέντλετον.
Ο αντιπρόεδρος Μπερ πυροβόλησε τον Χάμιλτον, με αποτέλεσμα να τον τραυματίσει θανάσιμα. Ο πυροβολισμός του Χάμιλτον έσπασε ένα κλαδί δέντρου ακριβώς πάνω από το κεφάλι του Μπερ. Κανένας από τους δεύτερους, ούτε ο Πέντλετον ούτε ο Φαν Νες, δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν ποιος πυροβόλησε πρώτος, καθώς ο καθένας ισχυρίστηκε ότι ο άλλος πυροβόλησε πρώτος.
Ο γιατρός που είχε διαπιστώσει τον θάνατο του γιου Χάμιλτον…
Αργότερα, ειδικοί μέτρησαν και τριγωνοποίησαν τον πυροβολισμό, αλλά δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν από ποια γωνία πυροβόλησε ο Χάμιλτον. Ο πυροβολισμός του Μπερ χτύπησε τον Χάμιλτον στην κάτω κοιλιακή χώρα πάνω από το δεξί ισχίο του. Η σφαίρα εξοστρακίστηκε από το δεύτερο ή τρίτο ψεύτικο πλευρό του Χάμιλτον, το οποίο έσπασε και προκάλεσε σημαντική ζημιά στα εσωτερικά του όργανα, ιδίως στο συκώτι και το διάφραγμα, προτού σφηνωθεί στον πρώτο ή δεύτερο οσφυϊκό σπόνδυλο.
Ο βιογράφος Ρον Τσέρνοου θεωρεί ότι οι περιστάσεις υποδεικνύουν ότι, αφού σημάδεψε σκόπιμα, ο Μπερ πυροβόλησε δεύτερος, ενώ ο βιογράφος Τζέιμς Ερνστ Κουκ υποστηρίζει ότι ο Μπερ σημάδεψε προσεκτικά και πυροβόλησε πρώτος και ο Χάμιλτον πυροβόλησε ενώ έπεφτε, αφού χτυπήθηκε από τη σφαίρα.
Ο παράλυτος και ετοιμοθάνατος Χάμιλτον δέχτηκε αμέσως την φροντίδα του ίδιου χειρουργού που είχε περιθάλψει τον ετοιμοθάνατο γιο του, Φίλιπ και μεταφέρθηκε στην πανσιόν του φίλου του Γουίλιαμ Μπάγιαρντ Τζούνιορ στο Γκρίνουιτς Βίλατζ, ο οποίος περίμενε στην αποβάθρα.
Μετά της τελευταίες επισκέψεις της οικογένειας και των φίλων του και σημαντική ταλαιπωρία για τουλάχιστον 31 ώρες, ο Χάμιλτον πέθανε της 2 το μεσημέρι της επόμενης ημέρας, της 12 Ιουλίου 1804, στο σπίτι του Μπάγιαρντ, ακριβώς κάτω από τη σημερινή οδό Γκάνσεβοορτ.
Οι πατέρες της πόλης σταμάτησαν της της επιχειρήσεις το μεσημέρι δύο ημέρες αργότερα για την κηδεία του Χάμιλτον, η διαδρομή της πομπής των περίπου δύο μιλίων που οργανώθηκε από την Εταιρεία του Σινσινάτι είχε τόσους πολλούς συμμετέχοντες από κάθε τάξη πολιτών που χρειάστηκαν ώρες για να ολοκληρωθεί, ενώ οι εφημερίδες έκαναν ευρεία αναφορά σε εθνικό επίπεδο. Ο κυβερνήτης Μόρις εκφώνησε τον επικήδειο λόγο στην κηδεία του και ίδρυσε κρυφά ένα ταμείο για τη στήριξη της χήρας και των παιδιών του. Ο Χάμιλτον τάφηκε στο νεκροταφείο Trinity Churchyard στο Μανχάταν.
Τι απέγινε ο Μπερ και πόσο σπουδαίος ήταν ο Χάμιλτον
Εκείνη την εποχή ελάχιστες μονομαχίες για θέματα τιμής κατέληξαν σε θανάτους και το έθνος εξοργίσθηκε από την δολοφονία ενός επιφανούς άνδρα, όπως ο Χάμιλτον. Η κοινή γνώμη στράφηκε εναντίον του Μπερ, ο οποίος κατηγορήθηκε για δολοφονία και αργότερα συνελήφθη για προδοσία, σε μη συνδεόμενο περιστατικό. Αθωώθηκε χάρις σε μια τεχνική λεπτομέρεια και κατέφυγε στην Ευρώπη, ενώ αργότερα επέστρεψε στην Νέα Υόρκη.
Ο, δε, Αλεξάντερ Χάμιλτον ήταν πολιτικός, πολιτικός θεωρητικός και οικονομολόγος. Ήταν μάλιστα ένας από τους ιδρυτές των Ηνωμένων Πολιτειών και ο πρώτος υπουργός Οικονομικών στην ιστορία της χώρας ενώ έγινε γνωστός και για τη δημιουργία μιας εθνικής τράπεζας.
Ήταν ένας από τους διαμορφωτές του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών. Μαζί με τον Τζέιμς Μάντισον και τον Τζον Τζέι, έγραψε τα Federalist Papers, τα οποία υποστήριζαν το νέο Σύνταγμα.
Ο Χάμιλτον έγινε υπουργός Οικονομικών υπό τον Τζορτζ Ουάσινγκτον. Βοήθησε στη δημιουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ και ως ηγέτης του Ομοσπονδιακού Κόμματος, ήταν επί μακρόν αντίπαλος του Τόμας Τζέφερσον. Σήμερα, ο Χάμιλτον θεωρείται συνήθως ως ένας από τους σημαντικότερους από τους πρώτους ηγέτες. Το πορτρέτο του Χάμιλτον εμφανίζεται στο χαρτονόμισμα των δέκα δολαρίων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το 1800 ο πολιτικός αντίπαλος του Χάμιλτον, ο Τζέφερσον, νίκησε τον ομοσπονδιακό Τζον Άνταμς. Ο Τζέφερσον και ο Χάμιλτον είχαν πολύ διαφορετικές ιδέες για την κατεύθυνση που θα έπρεπε να ακολουθήσει η νέα χώρα, αν και αμφότεροι ήταν σημαντικοί ιδρυτές.
Ο Χάμιλτον είχε μακροχρόνια αντιπαλότητα και με τον αντιπρόεδρο του Τζέφερσον, Άαρον Μπερ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μονομαχία τους. Ο λόγος ήταν ότι ο Χάμιλτον απέτρεψε την εκ νέου υποψηφιότητα του Μπερ για αντιπρόεδρος και αργότερα, όταν ο Μπερ έθεσε υποψηφιότητα για κυβερνήτης της πολιτείας της Νέας Υόρκης, ο Χάμιλτον έκανε εκστρατεία εναντίον του ως ανάξιου. Προσβεβλημένος, ο Μπερ τον προκάλεσε σε μονομαχία στις 11 Ιουλίου 1804. Σαν σήμερα…