Περιεχόμενα
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου. Θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 1977 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ για να αναδείξει τα προβλήματα και να προωθήσει τα δικαιώματα της γυναίκας.
Προέκυψε από το εργατικό κίνημα, και μέσα στα χρόνια κατάφερε να γίνει μια αναγνωρισμένη ετήσια εκδήλωση από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ). Σύμφωνα με το BBC, οι σπόροι του κινήματος φυτεύτηκαν το 1908, όταν 15.000 γυναίκες παρέλασαν στη Νέα Υόρκη ζητώντας λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερες αμοιβές και δικαίωμα ψήφου.
Ένα χρόνο αργότερα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αμερικής κήρυξε την πρώτη Εθνική Ημέρα της Γυναίκας.
Ποια ήταν η Κλάρα Ζέτκιν
Η ιδέα ώστε να γίνει η ημέρα διεθνής προήλθε από την Κλάρα Ζέτκιν, ακτιβίστρια και υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών. Το 1910, σε ένα Διεθνές Συνέδριο Εργαζόμενων Γυναικών στην Κοπεγχάγη, μπροστά σε 100 γυναίκες, από 17 χώρες, η ίδια πρότεινε να γίνει Παγκόσμια Ημέρα, τότε όλες οι παρούσες γυναίκες συμφώνησαν.
Πότε γιορτάστηκε πρώτη φορά
Γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1911, στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελβετία. Η εκατονταετηρίδα γιορτάστηκε το 2011, επομένως φέτος γιορτάζουμε την 111η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Επισημοποιήθηκε το 1975 όταν τα Ηνωμένα Έθνη συμπεριέλαβαν την ημέρα στους εορτασμούς.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας έχει γίνει ορόσημο όλων όσων έχουν κατακτηθεί από το γυναικείο φύλο σε τομείς όπως η κοινωνία, η πολιτική, η οικονομία, ενώ, δεν παύουν να οργανώνονται κάθε χρόνο πορείες ευαισθητοποίησης για τις ανισότητες.
Η ιδέα της Κλάρα Ζέτκιν, για την Ημέρα της Γυναίκας δεν είχε καθορισμένη ημερομηνία και δεν είχε επισημοποιηθεί μέχρι και την απεργία των γυναικών στη Ρωσία το 1917. Τέσσερις ημέρες μετά την απεργία ο Τσάρος αναγκάστηκε να παραιτηθεί και η προσωρινή κυβέρνηση παραχώρησε στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου. Η ημερομηνία κατά την οποία ξεκίνησε η απεργία των γυναικών στο Ιουλιανό ημερολόγιο, το οποίο τότε χρησιμοποιούταν στη Ρωσία, ήταν η Κυριακή 23 Φεβρουαρίου. Αυτή η ημέρα στο Γρηγοριανό ημερολόγιο ήταν 8 Μαρτίου – και γιορτάζεται από τότε μέχρι και σήμερα.
Τα χρώματα για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας
Το μοβ, το πράσινο και το λευκό αποτελούν τα χρώματα για την συγκεκριμένη Ημέρα, σύμφωνα με την σχετική ιστοσελίδα. “Το μοβ σημαίνει δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια. Το πράσινο συμβολίζει την ελπίδα. Το λευκό αντιπροσωπεύει την αγνότητα, -αν και πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη έννοια-. Τα χρώματα προήλθαν από την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών (WSPU) στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1908, επισημαίνεται στο BBC.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι εθνική εορτή σε πολλές χώρες:
- Στη Ρωσία, οι πωλήσεις λουλουδιών διπλασιάζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Στην Κίνα, πολλές γυναίκες λαμβάνουν άδεια μισής ημέρας από την εργασία τους στις 8 Μαρτίου.
- Στην Ιταλία, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ή la Festa della Donna, γιορτάζεται με την προσφορά μιμόζας.
- Στις ΗΠΑ, ο μήνας Μάρτιος είναι ο μήνας της ιστορίας των γυναικών. Μια προεδρική διακήρυξη που εκδίδεται κάθε χρόνο τιμά τα επιτεύγματα των Αμερικανών γυναικών.
Γιατί είναι σημαντική
Τον περασμένο χρόνο, οι γυναίκες σε πολλές χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Ιράν, η Ουκρανία και οι ΗΠΑ αγωνίστηκαν για τα δικαιώματά τους εν μέσω πολέμου, βίας και αλλαγών πολιτικής.
Στο Αφγανιστάν, η αναζωπύρωση των Ταλιμπάν, έχει εμποδίσει την πρόοδο στα ανθρώπινα δικαιώματα, με τις γυναίκες να απαγορεύεται να φοιτήσουν στο Πανεπιστήμιο και να μένουν σπίτι, να μην πραγματοποιούν εξόδους χωρίς κάποιον άνδρα συνοδό και να μην κυκλοφορούν με ακάλυπτα πρόσωπα.
Στο Ιράν, πραγματοποιήθηκαν πέρσι εξεγέρσεις, λόγω της δολοφονίας της Mahsa Amini, μιας 22χρονης γυναίκας που συνελήφθη από την Αστυνομία Ηθικής στην Τεχεράνη στις 13/9/22 επειδή φέρεται να παραβίασε τον νόμο που θέλει τις γυναίκες να φορούν μαντήλα δημόσια.
«Γυναίκα, ζωή, ελευθερία»
Έκτοτε, οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν σε ολόκληρη τη χώρα με πολλούς Ιρανούς -τόσο γυναίκες όσο και άνδρες- να ζητούν καλύτερα δικαιώματα για τις γυναίκες και μια αλλαγή από την υπάρχουσα πολιτική ηγεσία. «Γυναίκα, ζωή, ελευθερία» ήταν το σύνθημα των διαδηλώσεων, όπου 500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Πόλεμος στην Ουκρανία
Μετά την εισβολή στην Ουκρανία από τις ρωσικές δυνάμεις στις 24 Φεβρουαρίου 2022, τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν ότι οι διαφορές μεταξύ των φύλων στην επισιτιστική ανασφάλεια, τον υποσιτισμό, τη φτώχεια και την αυξημένη έμφυλη βία έχουν επιδεινωθεί εντός της Ουκρανίας και σε όλο τον κόσμο λόγω των αυξήσεων των τιμών και των ελλείψεων που προκλήθηκαν από τον πόλεμο.
Αμβλώσεις
Στις 24 Ιουνίου 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε το Roe v. Wade, ένα ιστορικό νομοσχέδιο που προστάτευε το δικαίωμα στην άμβλωση για τις Αμερικανίδες, προκαλώντας ευρεία κατακραυγή και διαδηλώσεις στις ΗΠΑ. Πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις στις ΗΠΑ ως αντίδραση στην ανατροπή του Roe v Wade.
”Αλλαγή σελίδας” από τις χώρες της Ευρώπης
Τον Νοέμβριο του 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε νόμο -μετά από μια μάχη 10 ετών- ώστε να διασφαλιστεί ότι περισσότερες γυναίκες θα εκπροσωπούνται στα συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών έως τον Ιούλιο του 2026. «Υπάρχουν πολλές γυναίκες που πληρούν τις προϋποθέσεις για κορυφαίες θέσεις εργασίας και με τη νέα μας ευρωπαϊκή νομοθεσία, να είστε βέβαιοι ότι θα έχουν μια πραγματική ευκαιρία να τις αποκτήσουν», ανέφερε η ΕΕ.
Άδεια εμμήνου ρύσεως
Εν τω μεταξύ, οι νόμοι για τη γονική άδεια ενημερώθηκαν στην Αρμενία και την Κολομβία, και η Ισπανία ψήφισε νόμους για την υποστήριξη της άδειας για την έμμηνο ρύση και την επέκταση της πρόσβασης στην άμβλωση.
Αθλήματα
Στους Χειμερινούς Αγώνες του Πεκίνο το 2022, οι γυναίκες αποτέλεσαν το 45% των αθλητών.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών της FIFA το 2023, επεκτάθηκε πρόσφατα, με 36 ομάδες να συμμετέχουν. Πριν από τη διοργάνωση, η Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου των ΗΠΑ κατέληξε σε μια ιστορική συμφωνία να πληρώνει ισότιμα τις ομάδες ανδρών και γυναικών, καθιστώντας την την πρώτη στο άθλημα που υπόσχεται χρήματα και για τα δύο φύλα.
