Περιεχόμενα
Για δεκαετίες ο όρος «γυναίκα πολιτικός» είχε συνδεθεί με πρόσωπα όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ και η Άνγκελα Μέρκελ, ή ακόμα και η Γκόλντα Μέιρ και η Ίντιρα Γκάντι. Γυναίκες που έμοιαζαν φτιαγμένες από σίδερο, που είχαν αποφασίσει να σκληρύνουν από μέσα προς τα έξω, για να αντιμετωπίσουν την ζούγκλα της πολιτικής και της εξουσίας.
Η νέα γενιά γυναικών πολιτικών παρουσιάζεται πιο ευάλωτη. Μόνο τον τελευταίο χρόνο ούτε μία, ούτε δύο, αλλά πέντε γυναίκες πολιτικοί με κορυφαία αξιώματα όχι μόνο έχασαν τη θέση ευθύνης τους, αλλά περιθωριοποιήθηκαν από την πολιτική ζωή, είτε με δική τους πρωτοβουλία, είτε του πολιτικού τους περίγυρου.
Η τελευταία περίπτωση είναι αυτή της Φινλανδής Σάνα Μάριν. Η μέχρι πρότινος πρωθυπουργός της χώρας μετά την ήττα της στις βουλευτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής αποφάσισε να παραιτηθεί και από την ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος «για να έχει μια πιο ήρεμη ζωή», όπως χαρακτηριστικά είπε. Έχει μια 5χρονη κόρη και κατά τη διάρκεια της θητείας της είπε πολλές φορές ότι οι υποχρεώσεις της δεν της επιτρέπουν να την χαίρεται όσο θέλει.
Δεν είναι κάτι μεμονωμένο: Πολλές «συνάδελφοί» της με το που έχασαν το αξίωμά τους είπαν ότι η πίεση είναι αφόρητη και η ανάγκη να στηρίξουν την οικογένεια μεγάλη. Κι έριξαν νερό στο μύλο όσων μισογύνηδων υποστηρίζουν ότι «δεν κάνουν τα κορίτσια για την πολιτική».
Τζασίντα Άρντερν: Προτεραιότητα η κόρη
Ο προηγούμενος χρονικά κρίκος της αλυσίδας, εξίσου ηχηρός, ήταν αυτός της Τζασίντα Άρντερν. Τα έξι χρόνια πρωθυπουργίας στο τιμόνι της Νέας Ζηλανδίας αποδείχτηκαν πολλά για την 42χρονη πολιτικό, η οποία ανακοίνωσε τον Ιανουάριο την παραίτησή της, αλλά και την απόφασή της να μην είναι υποψήφια στις εκλογές που θα γίνουν τον προσεχή Οκτώβριο.
Η Άρντερν τόνισε ότι θέλει να περάσει περισσότερο χρόνο με τον σύντροφό της Κλαρκ Γκέιφορντ (ο οποίος είναι παρουσιαστής σε μια δημοφιλέστατη τηλεοπτική εκπομπή ψαρέματος!) και την 5χρονη κόρη της. Παραδέχτηκε ότι το να είσαι πολιτικός σε θέση ευθύνης και μαμά παράλληλα είναι κάτι ανυπέρβλητα δύσκολο και μοιραία θα υποβαθμίσεις έναν από τους δύο ρόλους. Παρ’ όλα αυτά, άντεξε πέντε χρόνια στην πρωθυπουργία, χαρίζοντας μάλιστα και μερικές εξαιρετικές φωτογραφίες. Όπως το 2018 που κατέφθασε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη αγκαλιά με την κορούλα της.
Σοφί Βίλμες: Στο πλευρό του συζύγου
Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι αυτή της Σοφί Βίλμες. Η Βελγίδα πολιτικός έγινε η πρώτη γυναίκα στη χώρα της που αναρριχήθηκε στην πρωθυπουργία, αλλά και στο πόστο της υπουργού εξωτερικών. Μέλος του Μεταρρυθμιστικού Κόμματος, τον Οκτώβριο του 2019 διαδέχτηκε τον Σαρλ Μισέλ στην πρωθυπουργία, σε ηλικία 44 ετών κι έχοντας τρία παιδιά από τον γάμο της με τον Αυστραλό επιχειρηματία και πρώην ποδοσφαιριστή Κρις Στόουν.
Η κυβέρνησή της χαρακτηρίστηκε ως μεταβατική, αλλά κράτησε σχεδόν ακριβώς ένα χρόνο. Έφαγε όλη τη μπόρα της πανδημίας COVID-19, όπου χτύπησε πολύ σφοδρά το Βέλγιο. Την διαδέχτηκε ο Αλεξάντερ ντε Κρόο, από το ίδιο κόμμα, όμως την τοποθέτησε υπουργό εξωτερικών, επίσης μια τιμητική θέση. Τον Απρίλιο του 2022 η Βιλμές ανακοίνωσε ότι θα αποσύρεται από τα καθήκοντά της, προκειμένου να αφοσιωθεί στον σύζυγο και την οικογένειά της. Ο Κρις Στόουν δυστυχώς διαγνώστηκε με επιθετικό καρκίνο στον εγκέφαλο κι έχει ανάγκη από καθημερινή πολύωρη φροντίδα, την οποία αποφάσισε να του προσφέρει η ίδια.
Λιζ Τρας: Στο «βάθος του πάγκου»
Η Λιζ Τρας έγινε το πρόσωπο της ημέρας στη Βρετανία την περασμένη χρονιά, αλλά έσπασε ένα ρεκόρ για το οποίο δεν μπορεί να είναι υπερήφανη: Είναι η πρωθυπουργός με την μικρότερη θητεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, μόλις για 47 ημέρες.
Η αναρρίχησή της στο Συντηρητικό Κόμμα υπήρξε αλματώδης, αλλά εφήμερη. Ούτε και η ίδια πρόλαβε να συνειδητοποιήσει πώς κλήθηκε να αντικαταστήσει τον Μπόρις Τζόνσον. Αντιμετώπισε εξαρχής έντονη κριτική και υποχρεώθηκε σε παραίτηση όταν απέτυχε να περάσει τον προϋπολογισμό του κράτους για την επόμενη χρονιά, όπου και δικά της στελέχη τον χαρακτήρισαν ανέφικτο.
Σε συνέντευξή της αμέσως μετά την παραίτηση η Τρας είπε ότι θα παραμείνει στην Βουλή των Κοινοτήτων στο ρόλο του “backbencher”. Δηλαδή σ’ αυτό που στο ελληνικό κοινοβούλιο αποκαλούμε «τα ορεινά της βουλής» ή στο ποδόσφαιρο «το βάθος του πάγκου», ένα στέλεχος που απλώς βρίσκεται εκεί και ψηφίζει, χωρίς να έχει φυσικά κυβερνητικό αξίωμα, αλλά και χωρίς να διεκδικεί προβολή και ιδιαίτερο ρόλο. Τόνισε, μάλιστα, ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί ο ρόλος της μητέρας, καθώς και οι δύο της κόρες είναι στην εφηβεία (17 και 15 ετών).
Νατάλια Γκαβριλίτσα: Αποφόρτιση θέλω, έκανα θυσίες
H Νατάλια Γκαβριλίτσα ανέλαβε πρωθυπουργός της Μολδαβίας τον Αύγουστο του 2021 και κράτησε τη θέση της μέχρι και πριν από δύο μήνες. Η 45χρονη πολιτικός είχε χρηματίσει προηγουμένως και υπουργός οικονομικών, όμως η υποψηφιότητά της για την πρωθυπουργία είχε απορριφθεί δύο φορές από την βουλή και χρειάστηκε η προσωπική παρέμβαση της προέδρου της χώρας Μάια Σάντου για να πάρει την ευκαιρία της.
Η Γκαβριλίτσα παραιτήθηκε εν μέσω σφοδρής οικονομικής κρίσης και πληροφοριών ότι μεθοδεύεται η ανατροπή της με δάκτυλο της Ρωσίας. Η Μολδαβία ως υποψήφιο προς ένταξη μέλος της Ε.Ε. πήρε ξεκάθαρα το μέρος της Ουκρανίας μετά τη ρωσική εισβολή, παρά το γεγονός ότι έχει ανοιχτή πληγή στα ανατολικά της σύνορα, την περιοχή της Υπερδνειστερίας, η οποία λειτουργεί ως ντε φάκτο αυτόνομο κράτος υπό τη σκέπη των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων που σταθμεύουν εκεί.
Η παραίτησή της έφερε στο προσκήνιο τον Ντορίν Ρετσεάν, σύμβουλό της σε θέματα άμυνας και πρώην υπουργό εσωτερικών. Αυτός ανέλαβε πρωθυπουργός, με στόχο να σταθεροποιήσει τη χώρα ειδικά στον τομέα των ενόπλων δυνάμεων. Στη Γκαβριλίτσα προτάθηκε υπουργείο στη νέα κυβέρνηση, όμως η ίδια αρνήθηκε να πάρει περαιτέρω ευθύνες και τόνισε ότι χρειάζεται αποφόρτιση, δεδομένου ότι η δουλειά αυτή απαίτησε πολλές προσωπικές θυσίες το τελευταίο 18μηνο.
Οι αριθμοί, πάντως, δείχνουν ότι ολοένα και περισσότερα κράτη της γης εμπιστεύονται γυναίκες σε ανώτερα αξιώματα που έχουν σχέση με εκτελεστική εξουσία. Αυτή τη στιγμή πάνω από 50 κράτη έχουν θηλυκού γένους ηγέτες, εκλεγμένους ή μη, που διαχειρίζονται τις τύχες τους. Από τη Τζόρτζια Μελόνι της Ιταλίας μέχρι τη Ντίνα Μπολουάρτε του Περού κι από την Σιομάρα Κάστρο της Ονδούρας μέχρι την Σαμία Χασάν της Τανζανίας.
