Ο ορισμός της βιωσιμότητας σε οποιονδήποτε τομέα του καταναλωτισμού, ισχύει και στα «βιώσιμα αρώματα» και εξελίσσεται συνεχώς. Δεν υπάρχει νομικός ορισμός για το τι καθιστά ένα άρωμα βιώσιμο και πολλοί παράγοντες λαμβάνονται υπόψη από τους παραγωγούς αρωμάτων και τους συνειδητοποιημένους αγοραστές.

Η βιομηχανία ομορφιάς δημιουργεί περίπου 120 δισεκατομμύρια μονάδες συσκευασίας κάθε χρόνο, και στη συνέχεια υπάρχουν τα ζητήματα της «υπερκαλλιέργειας, των πτητικών οργανικών ενώσεων και των υπερβολικών αποβλήτων (που προκαλούνται από τις διαδικασίες παραγωγής)», λέει η Amy Christiansen, ιδρύτρια του πολυτελούς οίκου αρωμάτων Sana Jardin.

Όλα αυτά, και η βιομηχανία αρωμάτων δεν εξαιρείται από το «greenwashing». Καθώς η ζήτηση για οικολογικά αρώματα αυξάνεται, υπάρχουν εταιρείες αρωμάτων που επιλέγουν τoν εύκολο δρόμο χωρίς να εξετάζουν τις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά και περιλαμβάνουν την αλυσίδα εφοδιασμού τους ή τα απόβλητα που δημιουργούνται από την υπερπαραγωγή.

«Υπάρχει μια δημιουργική ηθική που βασίζεται στην παραγωγή ενός αρώματος με υψηλής ποιότητας συστατικά, ώστε να μυρίζει μοναδικά, να διαχέεται όμορφα και να διαρκεί πολύ. Η άλλη ηθική είναι η προμήθεια», λέει στο Bazaar ο αρχι-αρωματοποιός Aurélien Guichard. Είναι η μύτη πίσω από αμέτρητα διάσημα αρώματα -από το Burberry Hero μέχρι το Narciso Poudrée του Narciso Rodriguez και τώρα τον δικό του οίκο αρωμάτων, Matière Première.

Αλλά με την αγορά αρωμάτων να αναπτύσσεται ραγδαία, η εύρεση ενός βιώσιμου αρώματος μπορεί να είναι δύσκολη. Δείτε πώς θα ξεχωρίσετε ένα βιώσιμο άρωμα.

Ελέγξτε για πιστοποιήσεις στη συσκευασία του αρώματος

Οι διαπιστεύσεις που υποδεικνύουν ηθική παραγωγή μπορεί να είναι χρήσιμες, για αυτό ψάξτε για αναγραφές όπως:

Leaping Bunny:  cruelty-free
Fairtrade: fair labour
Positive Luxury Butterfly Mark: high standards for people and nature

Ένα άλλο δημοφιλές σύμβολο είναι το B Corp, που θέτει ένα σημείο αναφοράς για τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, τα B Corps έχουν αμφισβητηθεί για την απονομή της διαπίστευσης, οπότε αναζητήστε πρόσθετες πιστοποιήσεις όπως οι παραπάνω.

Συστατικά του αρώματος

Η ιχνηλασιμότητα της αλυσίδας εφοδιασμού, η οποία περιλαμβάνει τη διασφάλιση της βιώσιμης προέλευσης όλων των συστατικών και την επαλήθευση της συμμόρφωσης των προμηθευτών με τα ηθικά πρότυπα, αποτελεί πρόκληση που αντιμετωπίζουν πολλές εταιρείες αρωμάτων.

Συχνά -παρόμοια με πολλές άλλες βιομηχανίες- οι οίκοι αρωμάτων συνεργάζονται με διάφορους εξωτερικούς πόρους για τα συστατικά και τη συσκευασία τους, και ενώ η σχολαστική παρακολούθηση κάθε μέρους της παραγωγικής διαδικασίας μπορεί να είναι πολύπλοκη και δαπανηρή, μια μάρκα οφείλει να δείξει τη δέουσα επιμέλεια προκειμένου να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς της περί βιωσιμότητας. Προς το παρόν δεν υπάρχουν όργανα που να επιβλέπουν τη διαδικασία.

«Επομένως, εναπόκειται στη μάρκα και στους προμηθευτές της να μοιραστούν την ευθύνη για τη διασφάλιση της ηθικής δημιουργίας του αρώματός τους», λέει η Christiansen, η οποία συνεργάζεται στενά με τον μη κερδοσκοπικό εταίρο Nest για την προμήθεια των ανθοκομικών συστατικών της, ενώ προσφέρει επιχειρηματική καθοδήγηση στις γυναίκες συλλέκτριες στο Μαρόκο.

«Είναι σημαντικό να αφιερώσετε χρόνο για να ερευνήσετε τους διάφορους παραγωγούς πρώτων υλών και να βεβαιωθείτε ότι οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται είναι βιολογικές, όπου είναι δυνατόν», προσθέτει ο Guichard.

«Η προέλευση των συστατικών μπορεί να πιστοποιηθεί από διάφορους οργανισμούς, όπως οι Fair for Life, ECOCERT και Fairtrade». Ο Guichard καλλιεργεί τα δικά του αρωματικά φυτά, χρησιμοποιώντας βιολογικές, cruelty-free και βιώσιμες μεθόδους παραγωγής, και έχει συνεργάτες των οποίων η κοινωνική και περιβαλλοντική συμπεριφορά είναι ισότιμη.

Εκτός από την πρόσβαση σε φυσικά συστατικά που παράγονται υπεύθυνα, ο κλάδος προσφέρει αυξανόμενη πρόσβαση σε νέα συνθετικά συστατικά που παράγονται σύμφωνα με τις αρχές της «πράσινης» χημείας.

Τα ανακυκλωμένα συστατικά απαιτούνται επίσης στην αρωματοποιία, με οίκους αρωμάτων όπως οι Miller Harris, La Bouche Rouge και Sana Jardin να τα ενσωματώνουν.

Οι εξελίξεις στην τεχνολογία αρωματοποιίας επιτρέπουν επίσης τη δημιουργία συνθετικών μορίων αρωμάτων που μοιάζουν με τα φυσικά, έτσι ώστε να μπορεί να αναπαραχθεί το άρωμα της φύσης χωρίς να βλάπτεται ή να συλλέγεται καταχρηστικά το πραγματικό, όπως για παράδειγμα ο μόσχος.

Τα οικολογικά αρώματα ήρθαν για να μείνουν – Πώς τα ξεχωρίζουμε;

Αρώματα και διαδικασία παραγωγής

«Οι μάρκες πρέπει να προσέχουν την ποσότητα των προϊόντων που παράγουν», πιστεύει ο Christiansen. «Οι μικρότερες σειρές παραγωγής μπορούν να μειώσουν τον αντίκτυπο στο περιβάλλον».

Η συγκομιδή των συστατικών, η δημιουργία της φόρμουλας και η παραγωγή του τελικού προϊόντος είναι όλα εξίσου σημαντικά. Αυτό είναι κάτι που η Guerlain, ένας από τους παλαιότερους -και πιο σεβαστούς- οίκους αρωμάτων στον κόσμο, λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη της.

Μεταξύ των βασικών πυλώνων εργασίας της γνωστής φίρμας είναι: η βιοποικιλότητα (προστασία των πρώτων υλών και των οικοσυστημάτων στις τοποθεσίες), ο οικολογικός σχεδιασμός (κατασκευή με ταυτόχρονο περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των προϊόντων και των δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των εκπομπών CO2 που προκαλούνται από τις μεταφορές και τα ταξίδια), οι βιώσιμες προμήθειες (συμφωνία βιώσιμων συνεργασιών με συνεργάτες, προμηθευτές και παρόχους υπηρεσιών) και η κοινωνική ευθύνη (προώθηση της ποικιλομορφίας και βελτίωση των συνθηκών εργασίας και της ζωής των εργαζομένων και των τοπικών κοινοτήτων, με παράλληλη υποστήριξη φιλανθρωπικών οργανώσεων που ευθυγραμμίζονται με τη μάρκα).

Εναλλακτικά, η Ffern πουλάει τα προϊόντα της με ένα σύστημα «λογιστικών βιβλίων» κατά παραγγελία κάθε σεζόν, ενώ βρετανικά αρωματοποιεία, όπως η Maya Njie και η Deya, προσφέρουν ελάχιστα λανσαρίσματα ετησίως.

Η φιλοσοφία του «αγοράζω λιγότερα αλλά καλύτερα» ισχύει και για τα αρώματα. Είναι πολύ καλύτερο για το περιβάλλον να επενδύσετε χρόνο στην έρευνα ενός αρώματος που αγαπάτε πραγματικά, αντί να αγοράζετε πολλαπλά αρώματα που καταλήγουν ξεχασμένα στα συρτάρια.

Τα οικολογικά αρώματα ήρθαν για να μείνουν – Πώς τα ξεχωρίζουμε;

Κοινωνικός αντίκτυπος και έμφαση στις ανθρωπιστικές αξίες

Από τους συλλέκτες λουλουδιών μέχρι τους αγρότες, συχνά -κυριολεκτικά- χρειάζεται ένα χωριό για να παραχθεί το αγαπημένο σας μπουκάλι αρώματος, και κάθε ένας από αυτούς τους ανθρώπους αξίζει μια δουλειά που να τους φέρεται καλά.

Όπως και στην Guerlain, η Sana Jardin πιστεύει ότι η ενσωμάτωση των ανθρωπιστικών αξιών στην αλυσίδα εφοδιασμού είναι ζωτικής σημασίας.

«Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε το βιώσιμο άρωμα ως μέσο για τον κοινωνικό αντίκτυπο και την ενδυνάμωση των γυναικών», λέει η Christiansen.

Για παράδειγμα, το μοντέλο της μάρκας ενδυναμώνει τις συλλέκτριες λουλουδιών με τις δεξιότητες και τα υλικά που χρειάζονται για να αυξήσουν τους μισθούς τους μέσω του εμπορίου και όχι της φιλανθρωπίας.

«Αυτό το εναλλακτικό επιχειρηματικό μοντέλο βασίζεται στην «ανακύκλωση λουλουδιών» και δείχνει ότι οι επιχειρήσεις πολυτελείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση της κοινωνικής αλλαγής».

Η συσκευασία ενός αρώματος παίζει ρόλο

Η συσκευασία ενός αρώματος είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τον αντίκτυπό του στον πλανήτη. Για να είναι βιώσιμη, όλα τα υλικά της μάρκας που χρησιμοποιούνται για ένα άρωμα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο φιλικά προς το περιβάλλον και πλήρως ανακυκλώσιμα.

Σκεφτείτε: τα επαναχρησιμοποιήσιμα (γενικά σε επαναγεμιζόμενη μορφή), ανακυκλώσιμα ή βιοδιασπώμενα να είναι αδιαπραγμάτευτα περιουσιακά στοιχεία σε ένα άρωμα.

Επιπλέον, η Christiansen λέει ότι: «Το άρωμα πρέπει να είναι ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν τα αρώματα: Οι μάρκες θα πρέπει επίσης να κατανοήσουν την ανάγκη προσαρμογής και εξέλιξης ώστε να αντικατοπτρίζουν το διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο».

Στη Sana Jardin αναζητά πιο φιλικές προς το περιβάλλον εναλλακτικές λύσεις για κάθε λεπτομέρεια, όπως η ανακύκλωση χάρτινων ποτηριών καφέ μίας χρήσης σε χάρτινες ίνες για την εξωτερική συσκευασία και βιοπλαστικά καπάκια από ανακυκλωμένα υφασμάτινα απορρίμματα.

Τα οικολογικά αρώματα ήρθαν για να μείνουν – Πώς τα ξεχωρίζουμε;

100% διαφάνεια στην αλυσίδα παραγωγής

Τελικά, οι καλύτερες μάρκες κατανοούν ότι η πλήρης διαφάνεια όσον αφορά την αλυσίδα εφοδιασμού, την παραγωγή, την προμήθεια και όλα τα ενδιάμεσα είναι ο δρόμος προς τα εμπρός.

Ως καταναλωτές, χρησιμοποιήστε τη φωνή σας και, όταν έχετε αμφιβολίες, απευθυνθείτε στις αγαπημένες σας επωνυμίες για περαιτέρω διευκρινίσεις -όσες είναι ανοιχτές στις άβολες συζητήσεις είναι μια σημαντική «πράσινη» σημαία.

Η Bastille Parfums, για παράδειγμα, προχωρά ένα βήμα παραπέρα, παρέχοντας έναν κωδικό QR σε κάθε συσκευασία, ο οποίος περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με την ιχνηλασιμότητα των συστατικών και τη ζωντανή παρακολούθηση της παραγωγής.

«Ένα από τα πιο ηθικά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι μάρκες αρωμάτων είναι να προμηθεύονται πρώτες ύλες που παράγονται με σεβασμό στη φύση και τον άνθρωπο», λέει ο Guichard, όταν ερωτάται αν είναι δυνατόν τα αρώματα να είναι 100% βιώσιμα.

«Για παράδειγμα, το βασικό συστατικό στο άρωμά μας Santal Austral είναι το αυστραλιανό βιολογικό έλαιο σανταλόξυλου, το οποίο προμηθευόμαστε από ανθρώπους που φυτεύουν 20 νέα δέντρα για κάθε ένα που κόβουν.

Αυτό αποδεικνύει τη δέσμευσή μας στην υπεύθυνη εμπορική πρακτική και την επιθυμία μας να στηρίξουμε τις τοπικές κοινότητες. Η δεύτερη σκέψη είναι να δημιουργήσουμε πολυτελή αρώματα που θα αντέξουν και οι άνθρωποι θα απολαύσουν να φορούν και την τελευταία σταγόνα τους».

Με άλλα λόγια, αγοράστε μόνο ό,τι αγαπάτε, ώστε τίποτα να μην πάει χαμένο.