Η αγάπη είναι ένα εξαιρετικά περίπλοκο και ποικίλο συναίσθημα που είναι δύσκολο να αξιολογηθεί μέσω πειραμάτων μιας και κάθε άνθρωπος βιώνει πολύ προσωπικά το συγκεκριμένο συναίσθημα.
Παρόλα αυτά, οι ψυχολόγοι διεξάγουν έξυπνα πειράματα για να κατανοήσουν καλύτερα αυτήν την πολύ προσωπική εμπειρία.
Μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε τώρα στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science επικεντρώθηκε στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο τα ζευγάρια βιώνουν την αγάπη (Bhargava, 2023).
Η μελέτη, που συντάχθηκε από τον επιστήμονα Saurabh Bhargava από το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon, αποτελούταν από δύο πειράματα.
Το πρώτο πείραμα βασίστηκε σε μια προσέγγιση ηλεκτρονικού ημερολογίου. Συνολικά, 3.867 εθελοντές έπρεπε να συμπληρώσουν μερικές ερωτήσεις κάθε 30 λεπτά, ενώ ήταν ξύπνιοι για 10 ημέρες.
Στο τέλος κάθε ημέρας, οι εθελοντές έπρεπε επίσης να συμπληρώσουν ένα μεγαλύτερο ερωτηματολόγιο. Οι ερωτήσεις αφορούσαν κυρίως τη χρήση του χρόνου, τις ηδονικές και συναισθηματικές εμπειρίες και την ευημερία.
Το δεύτερο πείραμα ήταν ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο στο οποίο οι εθελοντές έπρεπε να απαντήσουν εάν είχαν βιώσει ανησυχία, αγάπη, ενθουσιασμό ή θυμό την ώρα πριν συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο.
Εκείνα τα άτομα που είχαν αναφέρει ότι είχαν νιώσει αγάπη, προχώρησαν σε ένα ακόμη στάδιο και απάντησαν σε περαιτέρω ερωτήσεις σχετικά με το είδος και τον στόχο της αγάπης.
Τι έδειξε η μελέτη για την αγάπη;
Τα αποτελέσματα της μελέτης παρείχαν πολλές ενδιαφέρουσες ιδέες για το πώς οι άνθρωποι βιώνουν την αγάπη:
- Η αγάπη προς τον σύντροφο είναι το πιο κοινό είδος εμπειρίας αγάπης (εντυπωσιακό ότι είναι σημαντικό το ποσοστό και όσων αγαπούν ένα μέρος ή πράγμα)
Στο πείραμα 2, η αγάπη προς τον σύντροφο ήταν ο πιο συνηθισμένος τύπος αγάπης (53,3%), ακολουθούμενη από την αγάπη προς ένα από τα παιδιά (20,9%), την αγάπη προς ένα άλλο μέλος της οικογένειας (13,8%), την αγάπη προς οποιοδήποτε άλλο άτομο (9,3%) ), και αγάπη προς ένα μέρος ή ένα πράγμα (2,8%).
- Οι γυναίκες νιώθουν αγάπη πιο συχνά από τους άνδρες
Στο πείραμα 1, οι γυναίκες ανέφεραν ότι ένιωσαν αγάπη κατά 4% περισσότερο στο χρονικό διάστημα που συμπλήρωναν τα ερωτηματολόγια, σημαντικά πιο συχνά από τους άνδρες (2,3% του χρόνου που συμπλήρωναν τα ερωτηματολόγια).
- Οι άντρες είναι πιο πιθανό να νιώθουν αγάπη προς τον/τη σύντροφό τους σε σχέση με τις γυναίκες και λιγότερο πιθανό προς τα παιδιά τους ή τους φίλους
Στη συνέχεια, ο επιστήμονας ανέλυσε περαιτέρω τα δεδομένα του πειράματος 1, εξετάζοντας για ποιο άτομο αισθάνθηκαν αγάπη οι εθελοντές (σύντροφος, παιδιά, άλλα μέλη της οικογένειας, φίλοι).
Οι άνδρες σημείωσαν χαμηλότερο ποσοστό αγάπης και στις 4 κατηγορίες, αλλά το χάσμα μεταξύ των φύλων ήταν μεγαλύτερο για τους φίλους και τα παιδιά και το μικρότερο για τους ερωτικούς συντρόφους.
Όταν αισθάνονταν αγάπη, οι άνδρες είχαν 28% περισσότερες πιθανότητες να είναι προς έναν ρομαντικό σύντροφο από τις γυναίκες, αλλά 52% λιγότερες πιθανότητες σε σχέση με τις γυναίκες να είναι προς τα παιδιά τους.
Το ίδιο μοτίβο αποτελεσμάτων βρέθηκε επίσης στο Πείραμα 2.
Εδώ, το έλλειμμα αγάπης άνδρα-γυναίκας ήταν 9,4% για την αγάπη προς τον σύντροφο, 43,7% για την αγάπη προς ένα παιδί και 38,1% για την αγάπη προς ένα άλλο μέλος της οικογένειας. Συμπέρασμα, οι γυναίκες βιώνουν την αγάπη προς τα παιδιά τους πιο συχνά από τους άνδρες.
- Τα ζευγάρια που είναι παντρεμένα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα βιώνουν ρομαντική αγάπη λιγότερο συχνά
Για να διερευνηθεί η εμπειρία της αγάπης μεταξύ ανθρώπων που παντρεύτηκαν για διαφορετικές χρονικές περιόδους, συγκρίθηκαν πολλές ομάδες ζευγαριών.
Τα άτομα που ήταν παντρεμένα για 3 χρόνια ή περισσότερο ανέφεραν 36,7% λιγότερη αγάπη για τον σύντροφό τους από τα άτομα που ήταν παντρεμένα για 2 χρόνια ή λιγότερο.
- Η ρομαντική αγάπη εξαφανίζεται πιο έντονα στις γυναίκες παρά στους άνδρες
Είναι ενδιαφέρον ότι η απώλεια της αγάπης στα ζευγάρια που παντρεύτηκαν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα οφείλεται κυρίως στις γυναίκες.
Ενώ οι άνδρες παρουσίασαν μείωση 9,2% μεταξύ των ζευγαριών που παντρεύτηκαν για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα, οι γυναίκες παρουσίασαν πολύ μεγαλύτερη μείωση 55,2%. Έτσι, η ρομαντική αγάπη εξαφανίζεται πιο έντονα στις γυναίκες παρά στους άνδρες.
- Μετά το γάμο, το πάθος εξασθενεί πιο έντονα στις γυναίκες παρά στους άνδρες
Παρόμοιο αποτέλεσμα βρέθηκε και για το πάθος στο Πείραμα 2. Σε σύγκριση με τις ανύπαντρες γυναίκες, οι παντρεμένες γυναίκες εμφάνισαν μείωση 55,3% στο πάθος για τον σύντροφό τους.
Στους άνδρες, η μείωση αυτή ήταν μόνο 22,7% και δεν είχε σημασία για τη σύγκριση μεταξύ παντρεμένων και ανύπαντρων ανδρών.
- Η αγάπη αυξάνεται, αν δεν συναντούμε τους συντρόφους μας για κάποιο διάστημα
Μια περαιτέρω ανάλυση που πραγματοποιήθηκε στη μελέτη ήταν μετά από ποια περίοδο χωρισμού το αίσθημα αγάπης για τον σύντροφο αυξάνεται.
Λοιπόν, είναι αλήθεια η παλιά παροιμία «Η απουσία κάνει την καρδιά να αγαπάει» ή μήπως λησμονούμε την αγάπη;
Η εμπειρία αγάπης προς το σύντροφο παρουσίασε τάση αύξησης μετά από χωρισμούς 8 ωρών ή περισσότερο, με τις γυναίκες να παρουσιάζουν αύξηση 37% και τους άνδρες κατά 15%.
- Το να νιώθουμε αγάπη μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα
Αναλύθηκε επίσης εάν η εμπειρία της αγάπης είχε θετική επίδραση στη διάθεση και στην ευτυχία. Συνολικά, οι άνθρωποι που ένιωθαν περισσότερη αγάπη, ήταν πιο χαρούμενοι και με καλύτερη διάθεση. Εδώ τα ποσοστά ταυτίζονταν σε άνδρες και γυναίκες.