Περιεχόμενα
Η στυτική δυσλειτουργία είναι πιο συχνή απ’ όσο νομίζει κανείς. Περισσότεροι από τους μισούς άνδρες άνω των 40 ετών αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα στύσης και η συχνότητα αυξάνεται με την ηλικία (αν και οι άνδρες στα 20 και 30 τους μπορούν επίσης να βιώσουν μία ανάλογη κατάσταση).
Η εμπειρία αυτή μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην ευημερία ενός άνδρα. Ωστόσο, ένας συγκλονιστικός αριθμός ανδρών δεν αναζητά βοήθεια. Μια έρευνα του κλάδου δείχνει ότι μόλις το 51% των ανδρών με στυτική δυσλειτουργία είχαν συζητήσει το θέμα με τον γιατρό τους και ακόμη λιγότεροι είχαν μιλήσει με τις ίδιες τις συντρόφους τους γι’ αυτό.
Δεν υπάρχει «καμία ιατρική πάθηση που να γνωρίζω που να επηρεάζει τη ζωή περισσότερων ανδρών», δήλωσε ο δρ Μοχίτ Κέρα, ουρολόγος και πρόεδρος της Sexual Medicine Society of North America, στους New York Times.
Υπάρχουν όμως αποτελεσματικές θεραπείες, εκτός από τα γνωστά φάρμακα, όπως το Viagra. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν αντλίες κενού, ενέσεις, εμφυτεύματα, τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής, θεραπεία αντικατάστασης τεστοστερόνης και σεξουαλική θεραπεία.
Κάποιος συνδυασμός αυτών των επιλογών, λένε οι ειδικοί, σχεδόν πάντα βελτιώνει τις στύσεις, ακόμη και στις πιο σοβαρές περιπτώσεις.
Ωστόσο, πριν οι άνδρες προχωρήσουν στη λήψη του χαπιού ή χρησιμοποιήσουν μια αντλία, θα πρέπει να υποβληθούν σε μια ιατρική εξέταση για να κατανοήσουν τα αίτια της δυσλειτουργίας, τα οποία μπορεί να υποδεικνύουν ένα πιο σοβαρό πρόβλημα υγείας.
«Το πέος μπορεί να θεωρηθεί ως βαρόμετρο για ολόκληρη την υγεία του ατόμου», εξηγεί η δρ Ρέιτσελ Ρούμπιν, ουρολόγος και ειδική σεξουαλικής ιατρικής στο Μέριλαντ.
Γιατί οι στύσεις δεν… ολοκληρώνονται;
Όταν οι άνδρες διεγείρονται, ο εγκέφαλος απελευθερώνει χημικές ουσίες που οδηγούν τους μυς να χαλαρώσουν και το αίμα να ρέει στο πέος, προκαλώντας την σκλήρυνσή του.
Πολλοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν τη διακοπή αυτής της διαδικασίας. Οι φραγμένες αρτηρίες και η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορούν να μειώσουν την κυκλοφορία του αίματος -ασθένειες όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας και η νόσος του Πάρκινσον μπορούν να διαταράξουν τις νευρολογικές οδούς- όπως και τα τραύματα στην πύελο από χειρουργικές επεμβάσεις, η ακτινοθεραπεία ή τραυματισμοί μπορούν να βλάψουν τους ιστούς του πέους.
Η συχνότητα και η σοβαρότητα της στυτικής δυσλειτουργίας μπορεί επίσης να ποικίλλει. Ορισμένοι άνδρες αντιμετωπίζουν προβλήματα περιοδικά, ενώ περίπου το 5% των ανδρών 40 ετών και άνω έχουν πλήρη στυτική δυσλειτουργία.
Ορισμένοι άνδρες μπορεί να ξυπνούν με πρωινή στύση ή μπορούν να την επιτύχουν κατά τη διάρκεια του αυνανισμού, αλλά δυσκολεύονται να παραμείνουν σε στύση κατά τη διάρκεια του διεισδυτικού σεξ.
Εύρεση της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής για τη στυτική δυσλειτουργία
Υπάρχει μια «αυξανόμενη εκτίμηση ότι τα άτομα μπορεί να έχουν πολύ διαφορετικές προσδοκίες» για την στύση τους, δήλωσε ο δρ Πέταρ Μπαζίκ, διευθυντής της υγείας των ανδρών στο Urological and Kidney Institute Glickman στο Cleveland.
Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχει σαφής κανόνας για το πότε οι άνδρες πρέπει να αναζητήσουν θεραπεία. Ορισμένοι άνδρες μπορεί να ελπίζουν να έχουν συχνά διεισδυτικό σεξ -άλλοι μπορεί να είναι ικανοποιημένοι με μια στύση αρκετά ισχυρή για αυνανισμό.
«Εάν δεν διατηρείτε μια στύση αρκετά ικανοποιητική για να κάνετε ό,τι θέλετε με αυτήν, τότε αξίζει να μιλήσετε με έναν γιατρό», επισημαίνει η δρ Ρούμπιν.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να εξετάσετε είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής σας. Η παχυσαρκία, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η χρήση ψυχαγωγικών ναρκωτικών είναι γνωστοί παράγοντες που συμβάλλουν στη στυτική δυσλειτουργία.
Ο δρ Χέρα εξηγεί ότι η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση μπορούν μερικές φορές να βελτιώσουν τη δύναμη της στύσης, χωρίς καμία άλλη παρέμβαση.
Είναι επίσης σημαντικό να εξεταστούν πιθανά ψυχολογικά αίτια, όπως το άγχος ή η κατάθλιψη, ιδίως στους νεότερους άνδρες. Σε μια μελέτη, μια τέτοια «ψυχογενής» δυσλειτουργία αντιπροσώπευε πάνω από το 85% των περιπτώσεων μεταξύ ανδρών κάτω των 40 ετών.
Επιπλέον, σκεφτείτε ποια φάρμακα παίρνετε. Αρκετά συνταγογραφούμενα φάρμακα είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στη στυτική δυσλειτουργία, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντικαταθλιπτικών και της φιναστερίδης, ενός φαρμάκου που αντιμετωπίζει τη διόγκωση του προστάτη και την τριχόπτωση στους άνδρες.
Έχοντας όλα αυτά κατά νου, οι γιατροί και οι ασθενείς μπορούν να συνεργαστούν για να αναπτύξουν ένα σχέδιο θεραπείας που θα περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής και ίσως μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες θεραπευτικές επιλογές.
Φαρμακευτική αγωγή
Υπάρχουν σήμερα τέσσερα από του στόματος συνταγογραφούμενα φάρμακα εγκεκριμένα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας: σιλδεναφίλη (Viagra), ταδαλαφίλη (Cialis), βαρδεναφίλη (Levitra) και αβαναφίλη (Stendra).
Όλα λειτουργούν ουσιαστικά με τη χαλάρωση των μυών και τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, επιτρέποντας τη ροή περισσότερου αίματος. Ενώ τα από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά, δεν λειτουργούν περίπου στο ένα τρίτο των ασθενών, συνήθως στις πιο σοβαρές περιπτώσεις.
Οι φθηνότερες γενόσημες εκδόσεις του Viagra και του Cialis αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των συνταγών στυτικής δυσλειτουργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Viagra λειτουργεί καλύτερα με άδειο στομάχι και διαρκεί τρεις έως τέσσερις ώρες, ενώ το Cialis πρέπει να λαμβάνεται με φαγητό και παραμένει στον οργανισμό έως και 36 ώρες. Μικρότερες δόσεις του Cialis μπορούν επίσης να συνταγογραφηθούν για καθημερινή χρήση.
Οι ιστότοποι τηλεϊατρικής όπως το Hims και το Roman έχουν γίνει ένας ολοένα και πιο συνηθισμένος τρόπος πρόσβασης των ανδρών στα από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα – τουλάχιστον εν μέρει επειδή οι άνδρες μπορούν να παραλείψουν τις αμήχανες προσωπικές συζητήσεις με τους γιατρούς τους και να επιλέξουν ένα πακέτο με το ταχυδρομείο.
Αν και οι τιμές είναι συχνά υπερβολικές, η προμήθεια φαρμάκων μέσω αυτών των ιστότοπων μπορεί να είναι καλή, λέει η δρ Ρούμπιν, εφόσον οι άνδρες δημιουργούν επίσης μια σχέση με έναν γιατρό που γνωρίζει το ιατρικό ιστορικό τους.
Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι ορισμένες εταιρείες άμεσης πώλησης στον καταναλωτή τηρούν μόνο εν μέρει τις κατευθυντήριες γραμμές ελέγχου της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρείας, πράγμα που σημαίνει ότι οι υποκείμενοι παράγοντες που συμβάλλουν στη σωματική και ψυχική υγεία μπορεί να μείνουν απαρατήρητοι.
Συσκευές κενού
Οι συσκευές κενού πέους -περισσότερο γνωστές ως αντλίες πέους- είναι επίσης μια εκπληκτικά αποτελεσματική, μη επεμβατική επιλογή, ιδιαίτερα για τους άνδρες που διαπιστώνουν ότι τα από του στόματος φάρμακα δεν τους βοηθούν.
Οι συσκευές κενού λειτουργούν βοηθώντας στην αύξηση της ροής του αίματος στο πέος για την επίτευξη στύσης, η οποία στη συνέχεια διατηρείται με τη βοήθεια ενός δακτυλίου συστολής που τοποθετείται στη βάση του πέους και του όσχεου.
«Με περίπου 300 δολάρια, οι άνδρες μπορούν να κάνουν σεξ όποτε θέλουν, για όσο χρόνο θέλουν», εξηγεί ο δρ Χέρα, αναφερόμενος στις συσκευές ιατρικού βαθμού.
Αν και αποτελεσματικές και μια καλή λύση για ορισμένους από τους ασθενείς του δρ Χέρα, άλλοι τις βρίσκουν δύσχρηστες, λέει, καθώς υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις κάθε φορά που θέλουν να κάνουν σεξ.
Ενέσεις
Δύο μείγματα φαρμάκων, γνωστά ως bimix και trimix, προκαλούν επίσης στύση βελτιώνοντας τη ροή του αίματος. Χορηγούνται στο σπίτι μετά την αρχική καθοδήγηση στο ιατρείο από γιατρό. Ωστόσο, οι ασθενείς πρέπει να τα εγχύσουν απευθείας στο πέος πέντε έως 20 λεπτά πριν από τη σεξουαλική επαφή.
Οι ενέσεις χρησιμοποιούνται με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα, προκαλούν στύση είτε ο άνδρας είναι διεγερμένος είτε όχι.
Θεραπεία αντικατάστασης τεστοστερόνης
Τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης μπορεί να μειώσουν τη σεξουαλική ορμή και να οδηγήσουν σε αδύναμες στύσεις, αν και σπάνια αυτό είναι η μοναδική αιτία της στυτικής δυσλειτουργίας. Με την πάροδο του χρόνου, η ανεπάρκεια ορμονών μπορεί να προκαλέσει ατροφία των ιστών του πέους, καθιστώντας τις στύσεις ακόμη πιο δύσκολες.
Η κατάσταση είναι εύκολα αντιμετωπίσιμη με θεραπεία υποκατάστασης τεστοστερόνης, η οποία μπορεί επίσης να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που λαμβάνονται από το στόμα. Αλλά είναι σημαντικό να συνεργάζεστε με έναν γιατρό για την παρακολούθηση της κατάστασης.
Εμφυτεύματα
Τα εμφυτεύματα πέους, τα οποία υπάρχουν από τη δεκαετία του 1970, ήταν η πρώτη σημαντική θεραπεία για τη στυτική δυσλειτουργία. Παραμένουν μια αποτελεσματική επιλογή για τους άνδρες που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες (ή δεν τους αρέσουν).
Αν και τα εμφυτεύματα απαιτούν χειρουργική επέμβαση, έχουν ποσοστό ικανοποίησης 93%, σύμφωνα με μια μελέτη, πιθανότατα επειδή οι άνδρες μπορούν να επιτύχουν και να διατηρήσουν στύση κατά βούληση, εξηγεί ο δρ Χέρα.
Τα εμφυτεύματα πέους χρησιμοποιούν φουσκωτούς κυλίνδρους που εισάγονται από ουρολόγο στο εσωτερικό του πέους. Οι κύλινδροι συνδέονται με έναν σάκο γεμάτο νερό που συνήθως εμφυτεύεται κάτω από το κοιλιακό τοίχωμα.
Ο χρήστης πιέζει μια μικρή συσκευή αντλίας (που εμφυτεύεται στο όσχεο) για να γεμίσει το πέος με υγρό. Μια βαλβίδα απελευθέρωσης στην ίδια συσκευή επαναφέρει το πέος σε χαλαρή κατάσταση.
Αμφισβητήσιμα διορθωτικά μέτρα
Τι γίνεται λοιπόν με εκείνα τα χάπια που διατίθενται σε μαγαζιά ευρείας κατανάλωσης ή μέσω διαφημίσεων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης που υπόσχονται στους άνδρες πιο σφριγηλή και μεγαλύτερης διάρκειας στύση, χωρίς επίσκεψη σε γιατρό ή συνταγογραφούμενα φάρμακα;
«Ο αγοραστής να προσέχει», τονίζει η δρ Ρούμπιν. Αυτά τα συμπληρώματα, που μερικές φορές αποκαλούνται «χάπια ρινόκερου», δεν ρυθμίζονται από την επίσημους οργανισμούς φαρμάκων, λέει, πράγμα που σημαίνει ότι οι κατασκευαστές «βάζουν ό,τι συστατικά θέλουν σε αυτά».
Οι ομοσπονδιακές έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα «απολύτως φυσικά» προϊόντα που υπόσχονται ορισμένες από αυτές τις μάρκες συχνά περιέχουν τα ενεργά συστατικά φαρμάκων, όπως αυτπά που περιέχουν το Viagra και το Cialis, μερικές φορές σε ανθυγιεινές ποσότητες.
Οι εναλλακτικές θεραπείες για τη στυτική δυσλειτουργία, όπως τα αμινοξέα, το τζίνσενγκ και ο βελονισμός, είναι δημοφιλείς, αλλά εξακολουθούν να μην έχουν επαρκή στοιχεία για να συνιστώνται.
Υπάρχουν διάφορες αναγεννητικές θεραπείες που βρίσκονται επί του παρόντος σε εκτεταμένη έρευνα, συμπεριλαμβανομένων των ενέσεων πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια, της θεραπείας με βλαστοκύτταρα και της θεραπείας με κρουστικά κύματα. Αν και ορισμένες είναι υποσχόμενες βάσει πρώιμων δοκιμών, ο δρ Χέρα εξηγεί ότι «καμία από αυτές δεν είναι ακόμη έτοιμη για την prime time».
Αντιμετώπιση της υποκείμενης υγείας και ψυχολογίας
Αν οι άνδρες δεν θέλουν να επισκεφθούν έναν γιατρό για χάρη του πέους τους, θα πρέπει να το κάνουν για την καρδιά τους. Οι καρδιακές παθήσεις είναι η πιο κοινή αιτία στυτικής δυσλειτουργίας, η οποία συχνά αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι της πάθησης.
Σε μια μελέτη, το 15% των ανδρών με επαναλαμβανόμενα προβλήματα στύσης παρουσίασαν ένα καρδιαγγειακό συμβάν, όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, μέσα σε επτά χρόνια από την έναρξη του προβλήματος. Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί επίσης να αποτελεί πρώιμη ένδειξη άλλων σοβαρών παθήσεων, όπως ο διαβήτης και η υπέρταση.
Η αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων μέσω της αλλαγής του τρόπου ζωής όχι μόνο θα βελτιώσει τη γενική υγεία, αλλά μπορεί να βελτιώσει τη στύση, χωρίς άλλες παρεμβάσεις.
Δεν υπάρχει «ένα χάπι στον πλανήτη ισχυρότερο από τη διατροφή και την άσκηση», επισημαίνει ο δρ Χέρα. Ήταν επικεφαλής μιας μετα-ανάλυσης του 2023 που διαπίστωσε ότι η αερόβια άσκηση ήταν εξίσου αποτελεσματική στη θεραπεία της στυτικής λειτουργίας με τα φάρμακα από το στόμα.
Παράγοντες ψυχικής υγείας -όπως το άγχος, η κατάθλιψη, το στρες και τα προβλήματα σχέσεων- μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε προβλήματα στύσης. Και τα προβλήματα στύσης, με τη σειρά τους, μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη και άγχος στους άνδρες, δηλώνει η δρ Ντανιέλα Γουίτμαν, σεξοθεραπεύτρια και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Michigan.
Αν δεν αντιμετωπιστούν, οι καταστάσεις μπορούν να επιδεινώσουν η μία την άλλη, οδηγώντας σε άγχος απόδοσης ή απελπισία, προσθέτει.
Η σεξοθεραπεία, η οποία αντιμετωπίζει τα ψυχολογικά και συναισθηματικά εναύσματα της στυτικής δυσλειτουργίας, είναι συχνά πιο επιτυχής όταν χρησιμοποιείται παράλληλα με φάρμακα από το στόμα.
Ανεξάρτητα από την αιτία, ωστόσο, οι περισσότεροι άνδρες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το να μάθουν πώς «η ψυχική και η σεξουαλική τους ευεξία συνδέονται», συμπληρώνει.
Με μια τόσο ισχυρή εργαλειοθήκη διαθέσιμη, επισημαίνει η δρ Ρούμπιν, οι περισσότεροι άνδρες δεν χρειάζεται να ζουν με τις συνέπειες της στυτικής δυσλειτουργίας. Το δύσκολο κομμάτι είναι να κάνει τους άνδρες να περάσουν την πόρτα του γιατρού.
«Είναι δική σας δουλειά να με βοηθήσετε να καταλάβω τι σας συμβαίνει και τι είδους σεξ θέλετε», λέει. Στη συνέχεια «μπορούμε να βρούμε το καλύτερο σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος».
Με πληροφορίες από New York Times
