Αυτό που συνέβη στις αρχές Οκτωβρίου με την πτώση των Facebook και Instagram για σχεδόν 7 ώρες, μπορεί να γίνει κανονικότητα στο μέλλον. Στο εγγύς μέλλον. Κι αυτό γιατί ο Mark Zuckerberg, μέσω μιας επιστολής του στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στις ΗΠΑ, αναφέρει πως ένας συγκεκριμένος ευρωπαϊκός νόμος δεν του επιτρέπει να έχει όπως θέλει τις επιχειρήσεις της εταιρείας στην ήπειρο και αν δεν αλλάξει αυτό, θα αναγκαστεί να τις αποσύρει από την ευρωπαϊκή αγορά.
Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο της Ε.Ε., οι εταιρείες που συλλέγουν δεδομένα και τα επεξεργάζονται, θα πρέπει να το κάνουν σε σέρβερ που βρίσκονται στην Ευρώπη. Για τη Facebook αυτό γίνεται και σε αμερικάνικους και σε ευρωπαϊκούς σέρβερ, κάτι που είναι σημαντικό για τη στόχευση διαφημίσεων και για τις επιχειρήσεις που έχουν το βασικό κομμάτι της δουλειάς του σε αυτές τις πλατφόρμες.
Ο αντιπρόεδρος της Meta στο τμήμα Διεθνών Σχέσεων, Nick Clegg, προσεπιρρώνει στην επιστολή που εστάλη πως θα είναι καταστροφική η αποχώρηση της εταιρείας από την ευρωπαϊκή αγορά για τις επιχειρήσεις που περνάνε όλο τον κύκλο εργασιών τους μέσα από τις δύο πλατφόρμες. Αυτή η επιστολή έρχεται μια εβδομάδα μετά την ραγδαία πτώση των μετοχών της Meta, κάτι που συνηγόρησε σε απώλειες 230 και πλέον δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Mark Zuckerberg: «Βγήκε» από τη δεκάδα των πλουσιότερων ανθρώπων – Πώς έχασε 30 δις σε μια μέρα
Υπ΄αυτό το καθεστώς, η απειλή που εκτοξεύθηκε από τον Mark Zuckerberg κρίνεται από τους αναλυτές ως μέσο για να διεκδικήσει ευνοϊκότερους όρους και μεταχείριση, παρά ως ουσιαστική πρόθεση.
Η ευρωπαϊκή απόφαση Schrems II από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ε.Ε. που τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2020, ανακήρυξε ως παράνομη την Ασπίδα Ιδιωτικότητας που ισχύει στους μηχανισμούς μεταφοράς προσωπικών δεδομένων. Αυτή η Ασπίδα βασίζεται σε έναν αμερικάνικο νόμο που επιτρέπει στις αρχές των ΗΠΑ να συλλέγουν προσωπικά δεδομένα για ανθρώπους και επιχειρήσεις εντός Ε.Ε.
Το Ανώτατο Δικαστήριο την έκρινε ως ανεπαρκή, αφού και τα υποκείμενα των οποίων τα δεδομένα συλλέγονται, δεν είχαν τρόπο να απευθυνθούν στην αμερικανική κυβέρνηση. Η συγκεκριμένη Ασπίδα δεν είναι συμβατή κιόλας με τα προαπαιτούμενα του GDPR που εφαρμόστηκε.
Η εν λόγω απόφαση βασίζεται στην περίπτωση του συγγραφέα, ακτιβιστή και Αυστριακού νομοθέτη Maximillian Shrems που συνέταξε 1.222 σελίδες για πληροφορίες που τον αφορούν και είχε στην κατοχή του το Facebook. Κάποιες απ΄αυτές πίστευε ότι τις είχε διαγράψει και για άλλες δεν είχε δώσει τη συγκατάθεση του για τον διαμοιρασμό τους. Έκανε λοιπόν μια επίσημη αναφορά παραπόνων στα κεντρικά της εταιρείας στην Ιρλανδία και μετά από χρόνια δικαστικής διαμάχης, έδωσε το έναυσμα στην Ε.Ε. για να αλλάξει το πλαίσιο.
Το Schrems αποτελεί πρόβλημα και για τις Google, Microsoft και Amazon οι οποίες φέρονται να εξετάζουν κινήσεις για να αλλάξει το υπάρχον πλαίσιο. Η Google είχε αντιμετωπίσει εναντίον της δικαστική απόφαση για το Google Analytics και το Google Fonts, τα οποία έστελναν προσωπικά δεδομένα σε άλλη υπηρεσία δίχως άδεια και χωρίς να υπάρχει αξιόπιστος λόγος.
Για πολλούς η Ευρώπη έχει μπει τα τελευταία δύο χρόνια σε μια περίοδο που φαίνεται να αποξενώνεται από τους μεγάλους παρόχους cloud, και η αποφαση κατά της Google Fonts καθιερώνει προηγούμενο για αντίστοιχες μελλοντικές περιπτώσεις.
Η στάση της Meta και του Mark Zuckerberg λοιπόν, μπορεί να προκαλέσει ντόμινο εξελίξεων στην ευρωπαϊκή αγορά, με τους νομοθέτες της Ε.Ε. να φαίνονται αδιάλλακτοι στο ζήτημα και να κρίνουν πως η αμερικανική αγορά έχει λιγότερες προστασίες και πιο χαλαρό πλαίσιο για τα προσωπικά δεδομένα.