Σε δεκαήμερο καύσωνα που έχει να εμφανιστεί από το 1987 μπαίνει από σήμερα η χώρα, με τις θερμοκρασίες να φτάνουν τους 38-39 βαθμούς και να εκτοξεύονται τις επόμενες ημέρες μέχρι και τους 45! Σύμφωνα με τις προβλέψεις των μετεωρολόγων, ο καύσωνας θα διαρκέσει σίγουρα μέχρι τις 5 Αυγούστου, ενώ δεν είναι απίθανο να πάει ως και τις 7 του ίδιου μήνα.
Ο μετεωρολόγος Γιάννης Καλλιάνος έγραψε στο προφίλ του στο Facebook τα εξής:
«Σήμερα Τρίτη και αύριο Τετάρτη έρχεται η ώρα αρχικά της δυτικής Ελλάδος. Με θερμοκρασίες στην Ήπειρο τη δυτική Στερεά και τη δυτική Πελοπόννησο να προσεγγίζουν τους 40 με 41 βαθμούς Κελσίου και πιθανώς την Τετάρτη και τους 42 βαθμούς Κελσίου. Αυτό σημαίνει ότι αρχικά ο καύσωνας σήμερα και την Τετάρτη θα χτυπήσει τη δυτική Ελλάδα όχι ότι στις υπόλοιπες περιοχές δεν θα κάνει ζέστη απλά ο υδράργυρος δεν θα ξεπεράσει τους 37 με 38 βαθμούς Κελσίου και τοπικά τους 39 βαθμούς συμπεριλαμβανομένης και της Αττικής.
Από την Πέμπτη και μετά περιμένουμε τον βαρύ καύσωνα ο οποίος θα έρθει. Οι θερμές αέριες μάζες που θα είναι στη δυτική Ελλάδα θα επεκταθούν και θα επηρεάσουν και τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας. Από την Πέμπτη και το Παρασκευοσαββατοκύριακο και κυρίως αυτές τις τρεις ημέρες δηλαδή Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, θα είναι οι πιο θερμές όλων αυτών των ημερών.
Ο υδράργυρος θα αγγίξει τους 42 με 43 βαθμούς Κελσίου και 44 βαθμούς Κελσίου στη δυτική Ελλάδα, τους 42 με 43 βαθμούς στα ανατολικά και βόρεια ηπειρωτικά και τους 39 με 40 στα νησιωτικά τμήματα του Αιγαίου και του Ιονίου και κυρίως του Ιονίου. Φαίνεται ότι οι ευπαθείς στη ζέστη περιοχές θα είναι τμήματα του νομού Άρτας, Πρεβέζης Αιτωλοακαρνανίας, Ηλείας Αχαΐας και Μεσσηνίας.
Εκεί την Παρασκευή και το Σαββατοκύριακο θα έχουμε 43 με 44 βαθμούς Κελσίου. Από την άλλη στο Κιλκίς στη Θεσσαλονίκη, στο νομό Τρικάλων, Καρδίτσας, Λάρισας, στη Βοιωτία, στην Αττική, στη Φθιώτιδα και στην ανατολική Πελοπόννησο δηλαδή Αργολίδα, Κορινθία, Λακωνία και ανατολική Αρκαδία η θερμοκρασία αναμένεται στους 41 με 42 και τοπικά τους 43 βαθμούς Κελσίου. Και μιλάμε για το Παρασκευοσαββατοκύριακο».
Αυτό το νέο κύμα καύσωνα έρχεται πριν καν περάσουν 2 εβδομάδες από το προηγούμενο κι ενώ σε πολλά μέρη του πλανήτη αυτή τη στιγμή, βιώνουν ακριβώς την ίδια κατάσταση, με την Καλιφόρνια να βρίσκεται πάλι στο έλεος πυρκαγιών. Συγκεκριμένα, είναι 81 οι εστίες φωτιάς σε 11 πολιτείες που έχουν αναγκάσει σε εκκένωση 8.400 ανθρώπους, με πολλούς να επιχειρούν να προστατεύσουν τα σπίτια τους πριν αποχωρήσουν.
Είναι χαρακτηριστικό πως μέσα στο 2021, 67 μετεωρολογικοί σταθμοί στις ΗΠΑ, από την Ουάσινγκτον μέχρι το Νέο Μεξικό, έχουν καταγράψει θερμοκρασίες-ρεκόρ όλων των εποχών. Οι προβλέψεις ως το τέλος Ιουλίου φέρνουν θερμοκρασίες ως και 17 βαθμούς παραπάνω από το συνηθισμένο.
Στην πολιτεία της Μοντάνα, που βρίσκεται στα βόρεια των ΗΠΑ, περιοχές όπως το Μπίλινγκς θα έχουν το Σάββατο θερμοκρασίες από 38 βαθμούς Κελσίου μέχρι και 42. Στο Salt Lake City στη Γιούτα, όπου έχουν γίνει στο παρελθόν χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, έχουν ήδη καταγραφεί 15 φορές φέτος θερμοκρασίες πλέον των 38 βαθμών Κελσίου.
Δύο δεκαετίες νωρίτερα τέτοια φαινόμενα
O καθηγητής και πρόεδρος της Εθνικής Ειδικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, Κωνσταντίνος Συνολάκης ανέφερε σε δηλώσεις του πως η συχνότητα και η ένταση τέτοιων φαινομένων καύσωνα είχαν προβλεφθεί να συμβούν προς το 2040.
Στα μοντέλα με τα οποία κάνουν τις προβλέψεις τους οι μετεωρολόγοι, καύσωνας όπως αυτός που θα βιώσουμε, είχε τοποθετήσει σε εκείνη τη χρονιά, όμως η κλιματική κρίση και η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1.5 βαθμούς Κελσίου, φαίνεται πως επέσπευσε με ραγδαίο τρόπο τα ακραία φαινόμενα.
«Προφανώς δεν είναι φυσιολογικό. Είναι κάτι το οποίο, δυστυχώς, είναι συμβατό με τις προβλέψεις που γίνονταν από τα κλιματολογικά μοντέλα εδώ και 10 χρόνια, για τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κι αυτό πραγματικά είναι ανησυχητικό» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Συνολάκης.
Τις τελευταίες 5 εβδομάδες το δυτικό ημισφαίριο έχει ζήσει 4 κύματα καύσωνα. Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερες πόλεις πλήττονται από πλημμύρες, με τελευταία περίπτωση τις επαρχίες Namur και Walloon Brabant στα νοτιοανατολικά των Βρυξελλών, όπου σημειώθηκαν δύο πλημμύρες σε μία εβδομάδα.
Για το επελαύνον κύμα καύσωνα που ήρθε στην Ελλάδα, το meteo.gr εξηγεί ότι οφείλεται σε θερμές αέριες μάζες από την Αφρική, οι οποίες έρχοντα σε συνδυασμό με μείωση των ανέμων.
«Το προαναφερθέν διάστημα, πολύ θερμές αέριες μάζες από την Αφρική θα κυριαρχήσουν στην Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο, στην Ιταλία, στα Βαλκάνια, στην Κύπρο και στην Τουρκία, ενώ η χώρα μας θα επηρεάζεται στο σύνολό της καθ’ όλη τη διάρκεια του θερμού κύματος. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, πολλές περιοχές της χώρας, τόσο ηπειρωτικές όσο και νησιωτικές, θα έχουν μέγιστες θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, ενώ τοπικά στα ηπειρωτικά οι μέγιστες θα κινηθούν στα επίπεδα των 43-44 βαθμών Κελσίου».
Οι περιοχές της χώρας όπου εντοπίζονται οι πιο έντονες μορφές του καύσωνα είναι:
εσωτερικό κεντρικής Μακεδονίας
εσωτερικό Θεσσαλλίας
Αγρίνιο
Πύργο Ηλείας
Αργολίδα
Λακωνία
Μεσσηνία
νότια τμήματα Κρήτης
εσωτερικό Ρόδου – Λήμνο 38-40
Η θερμοκρασία υγρού βολβού
Η κλιματική κρίση επισπεύδει διαδικασίες που η επιστημονική κοινότητα περίμενε να γίνουν σε τέτοια συχνότητα από το 2050 και μετά. Πλέον όμως, καύσωνες όπως αυτός, έχουν από 2 ως 7 φορές περισσότερες πιθανότητες να συμβούν, ενώ η πρόβλεψη είναι πως από το 2050 οι πιθανότητες θα είναι τριπλάσιες ως και 21 φορές περισσότερες. Κι αυτή η εκτίμηση γίνεται πάλι με το ανοιχτό παράθυρο ότι αν δε δράσουμε άμεσα, ίσως αυξηθεί κι άλλο η θερμοκρασία, άρα θα έρθουν εξίσου νωρίτερα τα ακραία φαινόμενα ζέστης το καλοκαίρι και κρύου το χειμώνα.
Αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνεται κι από έρευνα που διεξήγαγαν ο καθηγητής Έριχ Φίσερ και η ομάδα του από το Swiss Federal Institute of Technology, που δημοσιεύτηκε στο Nature Climate Change. Η έρευνα έδειξε πως αν δεν υπήρχε η υπερθέρμανση, ένας τέτοιος καύσωνας θα είχε ως και 5 φορές λιγότερες πιθανότητες να γίνει. Είναι ενδεικτικό πως από τον 19ο αιώνα έχουν υπάρξει τρία φαινόμενα υπερθέρμανσης, τα δύο εξ αυτών σημειώθηκαν από το 1975 και μετά. Αυτός είναι ένας ρυθμός που δεν επιτρέπει την προσαρμογή στο φυσικό περιβάλλον.
Το στοιχείο που επιτείνει την αίσθηση του καύσωνα, είναι η υγρασία. Σε πάρα πολλές περιοχές – χαρακτηριστικό παράδειγμα το Πακιστάν όπου κάθε καλοκαίρι η υγρασία είναι πάνω από το 50%. Ο συνδυασμός τέτοιας υγρασίας με θερμοκρασία πάνω από 37 βαθμούς, είναι καταστροφική και θανατηφόρα. Είναι ο λόγος που στα τέλη Ιουνίου πέθαναν αρκετοί άνθρωποι (τουλάχιστον 200) στις ΗΠΑ.
Ένας άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες πάνω από 36 βαθμούς Κελσίου για αρκετές ημέρες εφόσον η υγρασία είναι χαμηλή. Αυτό σημαίνει πως η ζέστη στην ατμόσφαιρα θα προκαλεί ιδρώτα στο σώμα του και θα τον εξατμίζει προς τα πάνω, επομένως ο ιδρώτας θα απομακρύνει τη ζέστη από τον οργανισμό. Στην περίπτωση που η υγρασία είναι υψηλή, τότε ο ιδρώτας δεν έχει τη δυνατότητα να εξατμιστεί, μένει στο σώμα και η ζέστη εγκλωβίζεται.
Αυτή είναι και η περιλάλητη τις τελευταίες εβδομάδες θερμοκρασία υγρού βολβού. Οι μετεωρολογικοί σταθμοί έχουν δύο τρόπους να μετρούν τη θερμοκρασία. Στη μία το θερμόμετρο μετράει κανονικά τη θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα. Στην έτερη, το θερμόμετρο τυλίγεται με μια βρεγμένη πετσέτα και αν με αυτή την υγρασία πάνω του δείξει πάνω από 35 βαθμούς Κελσίου, τότε κρούει ο κώδωνας του κινδύνου.
Ένα μετεωρολογικό μοντέλο έχει προβλέψει ότι ως το 2050 θα υπάρχουν περιοχές στις ΗΠΑ όπου οι άνθρωποι θα βιώνουν υψηλές θερμοκρασίες με υψηλή υγρασία τουλάχιστον 1 ημέρα για κάθε 20 ημέρες του έτους.
«Είναι ένα πολύ επιθετικό και επικίνδυνο καλοκαίρι, κάποια από τα κύματα καύσωνα είναι αφόρητα ζεστά. Σίγουρα περιμέναμε τέτοια φαινόμενα όσο εξελίσσεται η υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά κανείς δε νομίζω ότι περίμενε να είναι τόσο ζεστά, αυτή τη στιγμή» τόνισε στη Guardian ο καθηγητής Μάικλ Βένερ του Lawrence Berkeley National Laboratory.
«Αναμένεις πιο ζεστά κύματα καύσωνα, αλλά φαίνεται πως τα μοντέλα προβλέψεων ήταν αρκετά συντηρητικά. Για τον καύσωνα στον βορειοδυτικό Ειρηνικό Ωκεανό μπορούμε να πούμε ότι θα ήταν απίθανο να συμβεί χωρίς την κλιματική αλλαγή, αλλά σύμφωνα με μια στατιστική ανάλυση που έγινε το προηγούμενο καλοκαίρι, ένα τέτοιο φαινόμενο είναι απίθανο ακόμα και με την κλιματική αλλαγή. Κι όμως συνέβη» λέει με χαρακτηριστικό τρόπο.
«Είναι μια διδακτική περίοδος αυτή που ζούμε για να καταλάβουν οι άνθρωποι ότι η κλιματική κρίση είναι εδώ και είναι επικίνδυνη. Δεν είναι πια πρόβλημα των εγγονών μας, αλλά δικό μας. Κι εμείς οι επιστήμονες για το κλίμα μαθαίνουμε πολλά το φετινό καλοκαίρι».
