«Batdambng σημαίνει avei chnganh; Υπάρχει κάτι νόστιμο στο Battambang;» τραγούδησε ο δημοφιλής Καμποτζιανός τραγουδιστή και τραγουδοποιός Sinn Sisamouth στο ομώνυμο κομμάτι του. Για τους Καμποτζιανούς ωστόσο, όλα είναι νόστιμα στο Battambang και τώρα, προς μεγάλη τους χαρά, η Unesco συμφωνεί.
Μια ήσυχη επαρχιακή πρωτεύουσα στη βορειοδυτική Καμπότζη που μοιάζει με μια μεγάλη επαρχιακή πόλη, έχει ονομαστεί πόλη της γαστρονομίας από την Unesco και είναι ένα από τα 55 μέρη που προστέθηκαν σε αυτό το δίκτυο δημιουργικών πόλεων με προορισμούς γνωστούς για τις χειροτεχνίες και τη λαϊκή τέχνη, το design, τον κινηματογράφο, τη γαστρονομία, τη λογοτεχνία και τη μουσική.
Ωστόσο, κανένα εστιατόριο της περιοχής δεν έχει εμφανιστεί ποτέ σε μια παγκόσμια λίστα με τα προτεινόμενα μέρη για φαγητό και η πόλη δεν έχει ούτε έναν εκλεκτό χώρο εστίασης με έναν νέο, δημιουργικό σεφ.
Το πιο κοντινό σε αυτές τις προϋποθέσεις εστιατόριο είναι το Jaan Bai, που σημαίνει «μπολ με ρύζι» στα Χμερ, ένα κομψό μπιστρό και μπαρ που άνοιξε πριν από μια δεκαετία από τον διάσημο Αυστραλό σεφ David Thompson.
Αυτό που έχει το Battambang είναι οι πλούσιες γαστρονομικές παραδόσεις και η φήμη ότι παράγει το πιο νόστιμο φαγητό της χώρας: γευστικά φρούτα και λαχανικά, βραβευμένο ρύζι, προϊόντα όπως νουντλς από φρέσκο ρύζι και ρυζόχαρτο φτιαγμένα όπως φτιάχνονταν πάντα, νόστιμο street food και παραδοσιακό φαγητό που πωλείται σε αγορές, πάγκους δίπλα στο δρόμο και ρουστίκ εστιατόρια.
Οι εκπρόσωποι των αρχών τουρισμού και πολιτισμού, που υπέβαλαν αίτηση για να ενταχθούν στο Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων το 2021, ελπίζουν ότι η ονομασία της πόλης ως κέντρο γαστρονομίας της Unesco θα καθιερώσει την ως προορισμό για τους καλοφαγάδες.
«Για τον λαό της Καμπότζης, η επαρχία Battambang είναι γνωστή για το φαγητό της», είπε ο Yong Yi, ο οποίος είναι υπεύθυνος του κέντρου τουριστικών πληροφοριών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης της πόλης.
«Το φαγητό Battambang είναι διάσημο στην Καμπότζη, αλλά όχι μόνο για τη γεύση του. Το φαγητό είναι στενά συνδεδεμένο με την κουλτούρα των Battambangers, όπως τα πολλά τραγούδια για το Battambang από τον καλύτερο τραγουδιστή μας από την Καμπότζη, τον Sinn Sisamouth», συμπλήρωσε.
Η επαρχία Battambang είναι ευρέως γνωστή για τα εύφορα εδάφη της. Η γραφική ύπαιθρος είναι διάσπαρτη με υψηλούς ζαχαροφοίνικες, παραδοσιακά ξύλινα σπίτια και καταπράσινους ορυζώνες, όπου οι αγρότες καλλιεργούν τη διάσημη ποικιλία phka rumdoul του αρωματικού ρυζιού γιασεμί που στέφθηκε το καλύτερο ρύζι στον κόσμο πέρυσι για πέμπτη φορά.
Η κουζίνα της πόλης δοκιμάζεται καλύτερα σε μια βόλτα στις πληθωρικές αγορές της, με στάσεις για σνακ όπως τραγανές τηγανητές μπανάνες με μαύρο και άσπρο σουσάμι και ζεστές πουτίγκες με κρέμα καρύδας μαγειρεμένες σε πήλινα μαγκάλια από χαμογελαστές γυναίκες με αταίριαστες λουλουδάτες πιτζάμες ή άντρες με γυαλιά και καπέλα.
Οι επισκέπτες που έχουν έναν ντόπιο ως ξεναγό, μπορούν να δοκιμάσουν φρέσκα νουντλς ρυζιού περιχυμένα σε ποώδη κάρυ σε πολυσύχναστα εστιατόρια για πρωινό μόνο για ντόπιους, να κουρνιάσουν σε πλαστικά σκαμπό σε πάγκους δίπλα στον δρόμο που πωλούν φρέσκα σπρινγκ ρολ, γεμιστές τηγανίτες με κιμά, καπνιστά ψητά σουβλάκια από μοσχαρίσιο κρέας στριμωγμένα σε μπαγκέτες, ή ακόμα και προσκλητήριο για μια σπιτική γιορτή με παραδοσιακό φαγητό της υπαίθρου.
Ο Kim Nou, ιδιοκτήτης του boutique hotel Maisons Wat Kor καλωσόρισε την αναγνώριση από την Unesco. «Φυσικά είμαι τόσο περήφανος για το Battambang. Για τους Καμποτζιανούς, το Battambang είναι πολύ γνωστό για το ότι έχει το καλύτερο φαγητό», λέει.
«Τώρα ελπίζουμε οι άνθρωποι εκτός της χώρας να αρχίσουν να γνωρίζουν το Battambang για τη γαστρονομία του. Αυτή είναι μια καλή αρχή για το Battambang».
Η ξεναγός Sokin Nou μοιράζει τον χρόνο της μεταξύ της γενέτειράς της στο Battambang και του τουριστικού σημείου Siem Reap, όπου είναι αρχαιολογική ξεναγός που οδηγεί εκδρομές σε αγορές, χωριά και αγροκτήματα αλλά και στους ναούς του Angkor.
«Το Battambang έχει πολλά περισσότερα να προσφέρει από δημοφιλείς τουριστικές εμπειρίες όπως το τρένο με μπαμπού και η σπηλιά των νυχτερίδων», λέει. «Ο τρόπος με τον οποίο οι ντόπιοι ετοιμάζουν φαγητό για εσάς είναι ο τρόπος που το μαγειρεύουν στο σπίτι».
«Το φαγητό του Battambang είναι τόσο νόστιμο και τόσο διάσημο στην Καμπότζη που ορισμένα φαγητά που πωλούνται σε άλλες πόλεις και επαρχίες χρησιμοποιούν το ίδιο όνομα. Αλλά το φαγητό της Καμπότζης δεν είναι ακόμη ευρέως γνωστό. Ελπίζουμε ότι η πιστοποίηση της Unesco θα βάλει την πόλη Battambang στον χάρτη.
Νομίζω ότι οι ντόπιοι θα ενθαρρυνθούν περισσότερο τώρα να συνεχίσουν να διατηρούν τις διατροφικές μας παραδόσεις. Το Battambang είναι κοντά στην Ταϊλάνδη, επομένως μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το φαγητό μας μοιάζει περισσότερο με ταϊλανδέζικο φαγητό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι.
Έχουμε το δικό μας στυλ φαγητού Battambang, που μπορώ να πω ότι ενέπνευσε τους Ταϊλανδούς αλλά εμπνεύστηκε και από αυτούς, γιατί δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι το φαγητό ταξιδεύει μέσω των ανθρώπων», συμπλήρωσε.
«Αυτή τη στιγμή το μόνο που θέλω να κάνω είναι να επιστρέψω στο Battambang, να επισκεφτώ την οικογένειά μου και να φάω», λέει, «γιατί μου λείπει το φαγητό του Battambang τόσο πολύ».