Ένας πολιτιστικός γίγαντας, η περιοχή Matanzas, αναγεννιέται. Ιδρύθηκε το 1693 με εντολή του Ισπανού βασιλιά Καρόλου Β’ και καθιερώθηκε ως ένα κύριο λιμάνι. Άκμασε στην πλάτη των κερδοφόρων φυτειών ζάχαρης όπου πλούσιοι Ισπανοί γαιοκτήμονες εκμεταλλεύονταν σκλάβους από τη Δυτική Αφρική. Μέχρι τη δεκαετία του 1860, είχε μεταμορφωθεί στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του έθνους μετά την Αβάνα, και οι τοπικές αρχές το βάφτισαν «Αθήνα της Κούβας» προς τιμήν της κομψής πολιτιστικής της ζωής και της αφθονίας εγχώριων ποιητών και συγγραφέων.
Κατά τα χρόνια της δόξας του 19ου αιώνα, χτίστηκαν κλασικά θέατρα και ο τοπικός συγγραφέας, José Jacinto Milanés, αναδείχθηκε ο καλύτερος θεατρικός συγγραφέας της Κούβας. Ακόμα, ανακάλυψαν νέα είδη μουσικής και χορού, συμπεριλαμβανομένου του danzón, ενός αργού χορού με παρτενέρ. Ακούστηκε για πρώτη φορά από τον Κουβανό ηγέτη του συγκροτήματος, Miguel Faílde. Επίσης, το mambo, μια εκδοχή του danzón που επικράτησε στην Αμερική κατά τη δεκαετία του 1940. Πέρα από τις λατινογενείς επιρροές του, το Matanzas, ήταν, και εξακολουθεί να είναι, κοιτίδα της αφρικανικής θρησκείας και παράδοσης. Επηρέασαν τη ρούμπα, την κρουστική μαύρη χορευτική μουσική που ξεκίνησε στην αποβάθρα La Marina του Matanzas τη δεκαετία του 1880 και ακούγεται στην πόλη μέχρι και σήμερα.
Όλα βέβαια αποτελούν πλέον παρελθόν. Μετά την επανάσταση της Κούβας το 1959, με το νέο καθεστώς, η σημασία του Matanzas ως πολιτιστικού κόμβου μειώθηκε. Παραμελήθηκε και ερημώθηκε, με το μεγαλύτερο πλήγμα να σημειώνεται την δεκαετία του 90. Παρήκμασε κατά τη διάρκεια της «Ειδικής Περιόδου» της χώρας, μια δεκαετία λιτότητας μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, οι επιδοτήσεις της οποίας αποτελούσαν περίπου το 30% του κουβανικού ΑΕΠ. Τότε, οι ξένοι επισκέπτες μεταφέρονταν από το αεροδρόμιο σε εντυπωσιακά νέα θέρετρα στην κοντινή πόλη Βαραδέρο, όπου οι Κουβανοί επισκέπτες απαγορευόταν. Το Calle Narváez ήταν μια παραμελημένη περιοχή αποθήκης. Το Parque Libertad ήταν σκοτεινό και δεν το επέλεγαν, ενώ τα εστιατόρια ήταν ανύπαρκτα.
Πώς το Matanzas απέκτησε την παλιά του αίγλη
Σιγά σιγά, όμως, το Matanzas αρχίζει να ανακτά την παλιά του αίγλη. Το 2018, οι κουβανικές αρχές με την βοήθεια του Eusebio Leal, του αρχιτέκτονα του επιτυχημένου έργου αποκατάστασης της Παλιάς Αβάνας τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, αποφάσισαν να τιμήσουν την 325η επέτειο του Matanzas με ένα πρόγραμμα αποκατάστασης. Τρία νέα ξενοδοχεία άνοιξαν μέσα και γύρω από το Parque Libertad σε κεντρική τοποθεσία, και το εμβληματικό θέατρο Sauto αποκαταστάθηκε.
Ακόμα, φιλοξένησε πολιτισμικές εκδηλώσεις, όταν το 2019, το μεγαλύτερο φεστιβάλ τέχνης της Κούβας, η Biennial de la Habana, έγινε για πρώτη φορά στο Matanzas. Ήταν το μεγαλύτερο γεγονός που είχε δει η πόλη από την Παγκόσμια Έκθεση του 1881. Η κυβέρνηση μπορεί να ευθύνεται για την αφύπνιση της περιοχής, αλλά ήταν οι καλλιτέχνες της πόλης που την αναδιαμόρφωσαν. Οι Biennial, καλλιτέχνες που χαρακτηρίζονται από ένα μείγμα performance art, της υπαίθριας γλυπτικής, των αναγνώσεων ποίησης και των εκθέσεων στο ιστορικό δικαστικό μέγαρο της πόλης, μεταμόρφωσε το Matanzas.
Γεμάτη θετικές αλλαγές, η πόλη είναι ξανά ζωντανή. Οι νέοι συνωστίζονται σε καλλιτεχνικά επιμελημένα καφέ, ενώ ένα νέο τουριστικό λεωφορείο που συνδέει το Matanzas με το Varadero βρίσκεται στα σχέδια. Και δεν είναι μόνο η τέχνη που έφερε το Matanzas ξανά στο προσκήνιο. Όλη η πολιτιστική σφαίρα ανθίζει, από την αρχιτεκτονική μέχρι τη μουσική.