Περιεχόμενα
Όταν καλείσαι να γράψεις για αυτό το νησί, οποιοσδήποτε αριθμός μπορεί να σε περιορίσει. Το τρίτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας (1.633 τ.χλμ.), η Λέσβος, με ακτογραμμή πάνω από 400 χιλιόμετρα, έχει την ευλογία να παρουσιάζει τόσο διαφορετικά πρόσωπα και να κρύβει τόσες πολλές ομορφιές, που δεν μπορούν να καταγραφούν όλες σ’ ένα κομμάτι, όσο μεγάλο κι αν είναι.
Το νησί σε προσκαλεί για εξερεύνηση
Μοιραία, λοιπόν, καταλήγουμε στα πιο εντυπωσιακά: Τοποθεσίες, παραλίες και λιχουδιές. Η Λέσβος έχει απ’ όλα, μπορεί να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό τουρίστα. Κυρίως, είναι ένα νησί που τέλος Σεπτεμβρίου έχει τιμές που δεν τις βρίσκεις εύκολα σε άλλο νησί, ακόμα και τέτοια εποχή. Με 250-300 ευρώ βρίσκεις πολύ καλό κατάλυμα για 4 βράδια, τα 2 άτομα. Ιδανικό.
Σαρδέλα Καλλονής/ούζο
Ξεκινάμε από τα βασικά: Το ελληνικό… σούσι. Η σαρδέλα Καλλονής (οι ντόπιοι την αποκαλούν παπαλίνα) είναι διάσημη σ’ όλη την υφήλιο όχι μόνο για το μικρό της μέγεθος, αλλά για την μοναδική της γεύση, που προκύπτει από την σύντομη επεξεργασία της, το «πάστωμα» στο αλάτι.
Η γεύση πραγματικά δεν περιγράφεται. Σε αντίθεση με ό,τι άλλο παστό έχεις γευθεί, η σαρδέλα Καλλονής γίνεται αφράτη και παραμένει ζουμερή. Η παραδοσιακή διαδικασία σερβιρίσματος, μάλιστα, σε χαρτί εφημερίδας (!) είναι κάτι μοναδικό. Το ψάρεμα της σαρδέλας ξεκΗ ινά τον Ιούλιο και ολοκληρώνεται το Νοέμβριο, οπότε αυτή είναι και η πιο κατάλληλη περίοδος για να δοκιμάσετε.
Το ούζο, βέβαια, είναι ένα άλλο ονομαστό προϊόν της Λέσβου και δεν έχει… χρονικό περιορισμό. Η Λέσβος υπερηφανεύεται για τις πολλές ονομαστές μάρκες, που τις βρίσκει κανείς κι εκτός του νησιού. Οι ντόπιοι προτιμούν ΜΙΝΙ. Ξέρουν κάτι παραπάνω;
Πέτρα/Μόλυβος
Δύο λέξεις, εκατοντάδες πανέμορφες εικόνες. Δύο οικισμοί που λόγω της οικιστικής ανάπτυξης έχουν σχεδόν ενωθεί, στα βόρεια του νησιού, προσφέρουν μια ξεχωριστή εμπειρία. Πλαζ οργανωμένη, αλλά χωρίς συνωστισμό και κοσμοπολίτικη φασαρία, με αρκετά δέντρα που προσφέρουν απλόχερα τη σκιά τους. Αγναντεύεις το Κάστρο (η Λέσβος δεν έχει και πολλά τέτοια), που χτίστηκε στην θέση της αρχαίας ακρόπολης της Μήθυμνας κι έχει αρκετές ενετικές επιρροές από την ανακατασκευή του τον 14ο αιώνα από τους Γατελούζους, τους άρχοντες της περιοχής. Ελαιόδεντρα παντού, σοκάκια γραφικά, φαγητό συγκλονιστικό. Ένα απ’ αυτά τα σοκάκια ψηφίστηκε ως ο «ωραιότερος δρόμος στον κόσμο», τέτοια ομορφιά. Λέσβος χωρίς Πέτρα και Μόλυβο; Το ταξίδι θα μείνει για πάντα… μισό.
Λουτρά στα Θέρμα
Αν έχεις συνδέσει στο νου σου τα «ιαματικά λουτρά» με παππούδες και γιαγιάδες, είναι καιρός να αλλάξεις γνώμη. Οι ιαματικές πηγές στα Θέρμα, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Μυτιλήνη στο δρόμο προς τα χωριά της Γέρας, συνδέουν το παρελθόν με το παρόν με τον καλύτερο τρόπο. Γνωστές οι πηγές από την αρχαιότητα, το νερό αναβλύζει σε θερμοκρασία 39,5 βαθμών από τα βάθη της γης και πραγματικά σε αναζωογονεί.
Η Λέσβος έχει πολλά θερμά λουτρά σε διάφορα σημεία. Στα Θέρμα υπάρχουν τα κλειστά λουτρά, στα οποία έχουν διατηρηθεί οι αρχαίες γούρνες, έτσι μπορείς να κάνεις μια πραγματική βουτιά στο παρελθόν. Αλλά και οι ανοιχτές πισίνες, πιο σύγχρονες, σε ανοιχτό χώρο, όπου μπορείς μαζί με το αναζωογονητικό μπάνιο να αγναντεύεις την πανέμορφη θέα στον κόλπο της Γέρας. Η όλη υπηρεσία είναι φουλ οικονομική κι απευθύνεται σε όλους.
Σκάλα Συκαμιάς
Ή Συκαμινέας ή Σκαμνιάς, ανάλογα με το αν θέλετε να είστε σωστός ως προς την ορθογραφία ή αν θέλετε να περάσετε για ντόπιος. Το ίδιο μέρος περιγράφουν όλα τα ονόματα, τον βορειότερο οικισμό στο νησί, στον οποίο θαρρείς πως ο χρόνος έχει σταματήσει. Η Σκάλα είναι το επίνειο, το λιμανάκι, του χωριού Συκαμιά, που απέχει 2,5 ανηφορικά χιλιόμετρα. Σπίτια πετρόκτιστα, σοκάκια γραφικά (εννοείται χωρίς την παρουσία αυτοκινήτων), ψαροκάικα με τα δίχτυα τους αραδιασμένα στο μώλο και η θρυλική μουριά, κάτω από την οποία καθόταν ο περίφημος Στρατής Μυριβήλης και εμπνεόταν τα σπουδαία έργα του. Η Λέσβος έχει πολλά γνωστά τέκνα, άλλωστε, στον καλλιτεχνικό χώρο.
Γιορτή κερασιού στην Αγιάσο
Ένας από τους κυριότερους λόγους για να επισκεφθείς τη Λέσβο νωρίς. Αρχές Ιουνίου κάθε χρόνο διοργανώνεται σ’ αυτό το πανέμορφο κεφαλοχώρι στο κέντρο του νησιού μια γιορτή αφιερωμένη στα κεράσια. Λίγες μέρες μετά την πρώτη συγκομιδή μπορείς να γευτείς (δωρεάν, εννοείται) μια από τις πιο γλυκές ποικιλίες της πατρίδας μας. Κι αν δυσκολεύεσαι στον ύπνο, μην ξεχάσεις να πάρεις κι ένα μαξιλάρι που φτιάχνουν οι γυναίκες του χωριού από τα κουκούτσια των κερασιών. Είναι πολύ πιο άνετο απ’ όσο νομίζεις.
Η Αγιάσος, όπως και η Λέσβος γενικότερα, ούτως ή άλλως έχει μεγάλη παράδοση στα τεχνουργήματα κάθε λογής. Θα βρεις εξαιρετικά κεραμικά, φοβερά ξυλόγλυπτα, αλλά και συγκλονιστικά γλυκά κουταλιού, παραδοσιακά γλυκά όπως πλατζέντα, μπακλαβού και χαλβά. Το ταλέντο στα χέρια είναι τόσο μεγάλο που οι… σαντουριέρηδες της Αγιάσου θεωρούνται οι καλύτεροι της Ελλάδας.
Απολιθωμένο δάσος στο Σίγρι
Το λένε και «Πομπηία των φυτών» γιατί αυτό ακριβώς είναι. Ένα δάσος που πέτρωσε από ηφαιστειακή δραστηριότητα πριν από περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια! Απίστευτο, κι όμως αληθινό. Ένα μοναδικό θέαμα, ένα σεληνιακό τοπίο, με τεράστιους κορμούς δέντρων πετρωμένους. Τις ποικιλίες αυτών των δέντρων δεν τις συναντάς πια πουθενά στην Ευρώπη, γι’ αυτό εξαιτίας αυτής της τοποθεσία η Λέσβος είναι διάσημη στους παλαιοντολόγους και τους γεωλόγους όλης της γης. Οι οποίοι και σπεύδουν να… προσκυνήσουν, όποτε τους δίνεται η ευκαιρία.
Λόγω του απολιθωμένου δάσους το νησί της Λέσβου έχει ανακηρυχθεί «Γεωδάσος» από την UNESCO. Ένα μοναδικό θέαμα, που θα σε ανταμείψει για την απόσταση που θα καλύψεις. Το Σίγρι βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού, σε απόσταση περίπου δύο ωρών με το αυτοκίνητο από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη. Αν δεν το’ χεις συνειδητοποιήσει, η Λέσβος είναι μεγάλο νησί.
Μοναστήρι Ταξιάρχη στον Μανταμάδο
Ακόμα κι αν η θρησκεία δεν είναι το φόρτε σου, μια επίσκεψη στο μοναστήρι των Παμμέγιστων Ταξιαρχών είναι αυτό που λέμε «must do». Το τοπίο σου προκαλεί τέτοια γαλήνη και δέος, που δεν χρειάζεσαι κάτι άλλο, ούτε καν να μπεις στα κτίρια του μοναστηριού. Στον εξωτερικό χώρο υπάρχει κυλικείο με πάρα πολλά τραπέζια, μέσα στο πράσινο και τη δροσιά. Η σπεσιαλιτέ του μαγαζιού είναι λουκουμάδες, από τις ωραιότερες γεύσεις που έχεις δοκιμάσει ποτέ.
Αν είσαι της θρησκείας, το μέρος οπωσδήποτε θα το γνωρίζεις. Είναι από τα πιο δημοφιλή θρησκευτικά μέρη όλης της Ελλάδας, με χιλιάδες ανθρώπων που παίρνουν δύναμη από την θαυματουργή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Η Κυριακή των Μυροφόρων, η τρίτη Κυριακή μετά το Πάσχα, είναι το αποκορύφωμα του εορτασμού. Χιλιάδες προσκυνητές ξεκινούν με τα πόδια από τη Μυτιλήνη και καλύπτουν μια δύσκολη απόσταση περίπου 40 χλμ. μέχρι το μοναστήρι. Πεζοί ή ακόμα και έφιπποι, με άλογα. Νεαροί και νεαρές, στην πλειοψηφία τους, αλλά και μεγαλύτεροι σε ηλικία. Η Λέσβος είναι εκεί όλο το χρόνο. Αξίζει τον κόπο να το ζήσεις έστω μια φορά, αν και δεν βρίσκεται μέσα στην «επίσημη» τουριστική περίοδο.
Παραλία Βατερών
Στο ανατολικό «άνοιγμα» του κόλπου της Καλλονής βρίσκεται μια από τις μεγαλύτερες σε μήκος νησιώτικες παραλίες όλης της Ελλάδας. Η παραλία των Βατερών έχει έκταση 8 χιλιόμετρα, άρα όποιος πει «δεν τελειώνει» δεν λέει καθόλου ψέματα. Υπάρχουν εκατοντάδες ξαπλώστρες και ομπρέλες που δίνουν την αίσθηση της οργάνωσης, αλλά το μέρος είναι τόσο μεγάλο που μπορείς και να απομονωθείς, σε σημείο που η κοντινότερη πετσέτα να βρίσκεται στα 50 μέτρα! Ένα συναίσθημα μοναδικό στις πακτωμένες ελληνικές παραλίες στα Κυκλαδονήσια. Η Λέσβος είναι από τους λίγους τόπους στην Ελλάδα που προσφέρει αυτό το προνόμιο.
Η άμμος είναι πραγματικά χρυσή, τα μικροσκοπικά βοτσαλάκια έχουν ούτως ή άλλως κονιορτοποιηθεί από το αδιάκοπο πήγαινε-έλα της θάλασσας. Νερά κρυστάλλινα, βλέπεις το βυθό σε μεγάλη απόσταση. Πάνω από το δρόμο υπάρχουν μπόλικα ξενοδοχεία και εστιατόρια.
Υδροβιότοπος φλαμίνγκο
Η Ελλάδα έχει πολλούς υδροβιότοπους, αλλά η Λέσβος ξεχωρίζει γι’ αυτόν του Κόλπου Καλλονής (ενταγμένος στο πρόγραμμα NATURA 2000) είναι μοναδικός, καθώς είναι ο μεγαλύτερος που βρίσκεται σε νησί και αυτός με τη μεγαλύτερη ποικιλία. Έχουν καταγραφεί 134 είδη πουλιών. Πάνω από τα μισά είναι αποδημητικά και έρχονται από τρεις ηπείρους (Ευρώπη, Ασία, Αφρική). Πραγματικό παγκόσμιο σταυροδρόμι.
Βασιλιάς του υδροβιότοπου τα εντυπωσιακά ροζ φλαμίνγκο, τα οποία μπορείς να τα απολαύσεις και τους καλοκαιρινούς μήνες. Αν, μάλιστα, είσαι τυχερός μπορείς να τα δεις να πετούν σε σχηματισμούς που κόβουν την ανάσα, πάνω από το κεφάλι σου.
Ερεσός
Η πατρίδα της αρχαίας ποιήτριας Σαπφούς έχει εξελιχθεί σ’ έναν παγκόσμιο προορισμό των ομοφυλόφιλων γυναικών ανά τον κόσμο (παγκόσμιο σημείο η Λέσβος), αλλά η ομορφιά και η αρχοντιά της ξεπερνάει αυτόν τον χαρακτηρισμό. Παρ’ ότι στη μεγάλη της παραλία (μήκος σχεδόν 3 χλμ.) υπάρχει αρκετή οργάνωση με ομπρέλες και ξαπλώστρες, υπάρχουν εστιατόρια και καταλύματα, ως και θερινό σινεμά (!), η αίσθηση που έχεις είναι ότι ο μαζικός τουρισμός δεν έχει αγγίξει αυτό το κομμάτι γης. Αν θέλεις, λοιπόν, να έχεις τις ανέσεις που προσφέρει ο «συμβατικός» τουρισμός (σε αντίθεση με τον «εναλλακτικό»), με ποιότητα, ηρεμία και προσιτές τιμές, την Ερεσό θα τη λατρέψεις.
Περίπατος στα αρχοντικά της Μυτιλήνης
Η διαδρομή από το αεροδρόμιο της Μυτιλήνης προς την πρωτεύουσα (και φυσικά μεγαλύτερη πόλη) του νησιού προσφέρει μια εμπειρία ανεπανάληπτη. Στη δυτική πλευρά της πόλης δεσπόζουν τα φημισμένα αρχοντικά, ένα θέαμα που δεν το συναντάς πουθενά αλλού στην Ελλάδα. Οι Μυτιληνιοί άρχοντες, οι οικονομικά ισχυροί του νησιού από αιώνες, συναγωνίζονταν ο ένας τον άλλο σε καλαισθησία στην αρχιτεκτονική. Κι επειδή οι περισσότεροι ήταν έμποροι και ταξίδευαν παντού, έφερναν στα σπίτια τους και επιρροές από την κεντρική Ευρώπη, τη Βρετανία, μέχρι και τη Σκανδιναβία! Γι’ αυτό και για πολλούς οι έννοιες Λέσβος και Μυτιλήνη είναι σχεδόν ταυτόσημες.
Το αποτέλεσμα; Από τους ωραιότερους περιπάτους που μπορεί να προσφέρει ένα νησί. Ένα ταξίδι στην ιστορία και την αρχιτεκτονική, που μπορείς να το κάνεις μόνος σου, με την παρέα σου, με το αμόρε σου ή και με τα παιδιά σου. Όλα τα αρχοντικά μπορείς να τα δεις και να τα θαυμάσεις. Και, φυσικά, να διαλέξεις ένα απ’ αυτά, το αγαπημένο σου, που θα συντροφεύει τα όνειρά σου.