Περιεχόμενα
Καλώς ήρθατε στην υγρή κόλαση: 600 μίλια ανοιχτής θάλασσας με βάθος έως και 6.000 μέτρα, και μερικές από τις πιο δύσκολες συνθήκες στον πλανήτη – με μια εξίσου αφιλόξενη γη χιονιού και πάγου να σας περιμένει στο τέλος της.
Πρόκειται για το Πέρασμα του Ντρέικ (ή και Πορθμό του Ντρέικ), ένας πορθμός μεταξύ του ακρωτηρίου Χορν της Νότιας Αμερικής και των Νοτίων Νήσων Σέτλαντ της Ανταρκτικής. Συνδέει το νοτιοδυτικό τμήμα του Ατλαντικού ωκεανού (Θάλασσα της Σκωτίας) με το νοτιοανατολικό τμήμα του Ειρηνικού ωκεανού και εκτείνεται στον Νότιο ωκεανό.
Ο πορθμός πήρε το όνομά του από τον Άγγλο κουρσάρο Φράνσις Ντρέικ (Sir Francis Drake) του 16ου αιώνα, ο οποίος διέσχισε τον πορθμό του Μαγγελάνου, τον Σεπτέμβριο του 1578.
Κάποτε καταφύγιο εξερευνητών και θαλάσσιων σκύλων, το Ντρέικ είναι σήμερα μια τρομακτική πρόκληση για έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό ταξιδιωτών στην Ανταρκτική – και όχι μόνο επειδή χρειάζονται έως και 48 ώρες για να το διασχίσουν. Για πολλούς, το να μπορούν να καυχηθούν ότι επιβιώνουν από το “Drake shake” είναι μέρος της έλξης να πάνε στη “λευκή ήπειρο”.
Οι ταξιδιώτες διασχίζοντας το Ντρέικ μπορεί να αντιμετωπίσουν κύματα που μπορούν να φτάσουν και τα 15 μέτρα σε ύψος, για να λένε ότι επέζησαν από το «Drake shake», το κούνημα του Ντρέικ.
Τι είναι όμως αυτό που προκαλεί το «Drake shake»; Και πώς πλοηγούνται οι ναυτικοί στα πιο άγρια νερά του πλανήτη;
Οι ισχυρότερες καταιγίδες του κόσμου
Το νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής και η λεπτή χερσόνησος που εξέχει από την Ανταρκτική μοιάζουν με τα δάχτυλα του Θεού και του Αδάμ που τείνουν το ένα προς το άλλο, από τη γνωστή τοιχογραφία του Μιχαήλ Άγγελου στην Καπέλα Σιστίνα.
Αυτό δημιουργεί το φαινόμενο του σημείου συμπίεσης, με το νερό να συμπιέζεται μεταξύ των δύο χερσαίων μαζών.
«Είναι το μόνο μέρος στον κόσμο όπου αυτοί οι άνεμοι μπορούν να σαρώσουν τον πλανήτη χωρίς να χτυπήσουν στη στεριά – και η στεριά τείνει να αποσβένει τις καταιγίδες», λέει ο ωκεανογράφος Αλεξαντερ Μπρίλεϊ, επικεφαλής των ανοικτών ωκεανών στο British Antarctic Survey.
Οι άνεμοι τείνουν να πνέουν από τα δυτικά προς τα ανατολικά, λέει – και τα γεωγραφικά πλάτη 40 έως 60 είναι διαβόητα για τους ισχυρούς ανέμους και τις καταιγίδες, καθώς δεν υπάρχει ξηρά για να τους επιβραδύνει στο γεωγραφικό πλάτος του Ντρέικ, πουθενά στον πλανήτη.
«Στη μέση του Περάσματος του Ντρέικ οι άνεμοι μπορεί να έχουν διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα μέχρι να φτάσουν εκεί που βρίσκεστε», λέει ο Μπρίλεϊ. «Η κινητική ενέργεια μετατρέπεται από τον άνεμο σε κύματα και δημιουργεί κύματα καταιγίδας, που μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 15 μέτρα».
Πάντως, για να μην τρομάζετε πολύ, το μέσο ύψος των κυμάτων στο Πέρασμα του Ντρέικ είναι αρκετά μικρότερο, τέσσερα έως πέντε μέτρα. Βέβαια εξακολουθούν να είναι διπλάσια από τα κύματα που θα βρείτε στον Ατλαντικό, για παράδειγμα.
«Ο Νότιος Ωκεανός είναι γενικά πολύ θυελλώδης, αλλά στο Ντρέικ το νερό πραγματικά συμπιέζεται μεταξύ της Ανταρκτικής και του νότιου ημισφαιρίου», προσθέτει. «Αυτό εντείνει τις καταιγίδες καθώς περνούν, είναι το λεγόμενο φαινόμενο διοχέτευσης».
«Δεν τζογάρουμε με το Ντρέικ»
Η πλοήγηση στο Πέρασμα του Ντρέικ είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο έργο που απαιτεί ταπεινότητα και μια δόση φόβου, λέει ο καπετάνιος Στάνισλας Ντέβορσιν, ένας από τους τρεις καπετάνιους του Le Commandant Charcot, ενός πολικού σκάφους της εταιρείας Ponant, που προσφέρει κρουαζιέρες περιπέτειας.
«Πρέπει να έχεις έναν υγιή φόβο», λέει για το Ντρέικ. «Είναι κάτι που σε κρατάει συγκεντρωμένο, σε εγρήγορση, ευαίσθητο στο πλοίο και στον καιρό. Πρέπει να έχεις συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να είναι επικίνδυνο – ότι δεν είναι ποτέ ρουτίνα».
Ο Devorsine έκανε το ντεμπούτο του στο Ντρέικ ως καπετάνιος πριν από 20 χρόνια, οδηγώντας ένα παγοθραυστικό γεμάτο επιστήμονες στην Ανταρκτική για μια ερευνητική αποστολή. «Είχαμε πολύ, πολύ άγριες θάλασσες – πάνω από 20 μέτρα κύματα», λέει. «Είχε πολύ αέρα, ήταν πολύ άγρια».
Όχι ότι οι πελάτες της Ponant αντιμετωπίζουν κάτι τέτοιο. Άλλα είναι τα επίπεδα άνεσης και ασφάλειας σε ένα ερευνητικό πλοίο και άλλα σε ένα ειδικά προσαρμοσμένο πλοίο κρουαζιέρας. «Είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί – ο ωκεανός είναι ισχυρότερος από εμάς», λέει. «Πηγαίνουμε σε άγριες θάλασσες, αλλά πάντα με ένα μεγάλο περιθώριο ασφαλείας. Δεν τζογάρουμε με το Ντρέικ».
Ακόμη και με αυτό το επιπλέον περιθώριο ασφαλείας, όμως, παραδέχεται ότι ο διάπλους του Ντρέικ μπορεί να είναι μια δύσκολη εμπειρία. «Πρέπει να επιλέξουμε την καλύτερη στιγμή για να το διασχίσουμε. Μερικές φορές αλλάζουμε την πορεία μας για να έχουμε καλύτερη γωνία με τα κύματα. Μπορεί να επιβραδύνουμε για να αφήσουμε μπροστά μας ένα μονοπάτι χαμηλής πίεσης ή να επιταχύνουμε για να προσπεράσουμε ένα πριν αυτό φτάσει».
Προετοιμασία σε άλλο επίπεδο
Κάθε φορά που επιβιβάζεστε σε ένα πλοίο, το πλήρωμα θα έχει ήδη σχεδιάσει σχολαστικά το ταξίδι, ελέγχοντας τα πάντα, από τον καιρό μέχρι τις παλίρροιες και τα ρεύματα. Αλλά ο σχεδιασμός για μια διάσχιση του Περάσματος του Ντρέικ είναι σε εντελώς άλλο επίπεδο.
Ο Ντέβορσιν γνωρίζει τι ακριβώς τον περιμένει πολύ πριν οι επιβάτες φτάσουν στο πλοίο. «Συνήθως κοιτάζω τον καιρό 10 ημέρες ή μια εβδομάδα πριν, για να έχω μια ιδέα για το τι μπορεί να συμβεί», λέει. «Στη συνέχεια, ελέγχω την πρόγνωση μία φορά την ημέρα, ενώ δύο ή τρεις ημέρες πριν από την αναχώρηση αρχίζω να την κοιτάζω δύο φορές την ημέρα. Αν είναι δύσκολες συνθήκες, την κοιτάζω κάθε έξι ώρες και πολύ προσεκτικά, για να προσαρμόσω ανάλογα την ώρα αναχώρησης».
Σε ακραίες συνθήκες, ζητάει επιπλέον συμβουλές για τον καιρό από τα κεντρικά της Ponant, με τα οποία βρίσκονται σε επαφή με δορυφορικές κεραίες υψηλού επιπέδου καθ’ όλη τη διάρκεια του διάπλου – η επαφή δεν πρόκειται να χαθεί, όποιες καιρικές συνθήκες κι αν επικρατούν, λέει ο Ντέβορσιν.
Συμβουλές για τολμηρούς ταξιδιώτες
Ως διευθύνουσα σύμβουλος του Mundy Adventures, ενός ταξιδιωτικού πρακτορείου περιπέτειας, η Εντβίνα Λονσντέιλ συμβουλεύει τους τολμηρούς που θέλουν να διασχίσουν το Ντρέικ για να επισκεφθούν την Ανταρκτική να επιλέξουν προσεκτικά το πλοίο τους.
Στο παρελθόν, τα πλοία που πήγαιναν στην Ανταρκτική να είναι άβολα μεταλλικά κουτιά κατασκευασμένα για να αντέχουν σκληρά χτυπήματα. Αλλά τα τελευταία χρόνια, οι εταιρείες έχουν εισαγάγει πιο προηγμένα πλοία, όπως το Le Commandant Charcot, το οποίο ήταν το πρώτο επιβατηγό πλοίο στον κόσμο με κύτος Polar Class 2 – που σημαίνει ότι μπορεί να εισχωρήσει βαθύτερα και περισσότερο στους πάγους στις πολικές περιοχές – όταν έκανε το ντεμπούτο του το 2021.
Δύο από τα πλοία της εταιρείας Aurora Expeditions, το Greg Mortimer και το Sylvia Earle, χρησιμοποιούν μια πατενταρισμένη ανεστραμμένη πλώρη, η οποία έχει σχεδιαστεί για να γλιστράει απαλά μέσα στα κύματα, μειώνοντας τους κραδασμούς και βελτιώνοντας τη σταθερότητα.
Η Λονσντέιλ εξηγεί ότι τα νεότερα σκάφη διαθέτουν συχνά πιο ευρύχωρα δωμάτια και μεγαλύτερα παράθυρα, ώστε να μπορείτε να παρακολουθείτε τον ορίζοντα, γεγονός που βοηθάει στη μείωση της ναυτίας.
Κι αν κατά τη διάρκεια της διαδρομής προκύψει το «Drake shake»; Τα περισσότερα πλοία διαθέτουν καραμέλες τζίντζερ κατά τη διάρκεια κακοκαιρίας, αλλά φέρτε μαζί σας και δικές σας, καθώς και όποιο φάρμακο κατά της ναυτίας θέλετε να πάρετε – αρκεί να το πάρετε πριν βγείτε στην ανοικτή θάλασσα, γιατί μετά θα είναι αργά. Ορισμένοι επιβάτες προτιμούν τους «σπόρους» βελονισμού: μικροσκοπικές αιχμές, που στερεώνονται στα αυτιά σας με ένα αυτοκόλλητο, σχεδιασμένες για να διεγείρουν τα σημεία βελονισμού. Ορισμένα πλοία προσφέρουν βελονισμό εν πλω – εναλλακτικά μπορείτε να τον κάνετε από πριν, καθώς οι σπόροι διαρκούν για αρκετό καιρό.
Ο καπετάνιος Λονσντέιλ συμβουλεύει επίσης να έχετε τα μάτια σας στον ορίζοντα, να κρατιέστε από την κουπαστή όταν περπατάτε και να είστε προσεκτικοί γύρω από τις πόρτες.
Πηγή: CNN // Πηγή φωτογραφίας: Pixabay
