Το άλλοτε βιομηχανικό λιμάνι της Κοπεγχάγης σχεδιάστηκε έτσι ώστε να είναι όλα -από σχολεία και παιδικές χαρές μέχρι επιχειρήσεις και χώροι αναψυχής– προσβάσιμα μέσα σε πέντε λεπτά.
Το Nordhavn ίσως είναι η πιο cool νέα πόλη της Ευρώπης, απέχοντας μόλις 15 λεπτά με το μετρό από τον κεντρικό σταθμό της Κοπεγχάγης.
Μία ματιά σε αυτή την πόλη θα σε ενθουσιάσει με τα αστραφτερά κτίρια διαμερισμάτων, χώρους γραφείων υψηλών προδιαγραφών και έναν παραλιακό πεζόδρομο με καφέ κατά μήκος του πρώην βιομηχανικού λιμανιού.
Δεκάδες άνθρωποι βρίσκονται εκεί για στιγμές χαλάρωσης, ξαπλωμένοι σε πολύχρωμες πετσέτες θαλάσσης στην προκυμαία, απολαμβάνοντας όλοι τον σκανδιναβικό καλοκαιρινό ήλιο. Γιατί το Nordhavn έχει σχεδιαστεί ειδικά για να κάνει τη ζωή σας ευκολότερη.
«Παρόλο που μοιάζει με οποιαδήποτε σύγχρονη συνοικία, είναι η πρώτη “πόλη των πέντε λεπτών” στον κόσμο», εξήγησε ο ξεναγός Μπέντε Χόφμαν από την εταιρεία πολιτιστικών περιηγήσεων Slow Tours. «Όταν το έργο ολοκληρωθεί, όλα όσα χρειάζεστε θα βρίσκονται σε απόσταση 400 μέτρων με τα πόδια».
Η μετακίνηση είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σύγχρονης ζωής, καθώς προσθέτει πολύ χρόνο στην καθημερινή ρουτίνα.
Το Nordhavn (επίσημα μια συνοικία της Κοπεγχάγης, αλλά περιγράφεται ως πόλη λόγω της κλίμακας και του εύρους της) έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι τα πάντα -από σχολεία και παιδικές χαρές μέχρι επιχειρήσεις και χώροι αναψυχής- προσβάσιμα μέσα σε πέντε λεπτά.
Θέτει ένα σχέδιο για έναν κόσμο όπου οι κάτοικοι μπορούν να προλάβουν την πρωινή τους προπόνηση πριν ξεκινήσουν για το γραφείο, να γευματίσουν σε ένα χαριτωμένο καφέ, να κολυμπήσουν γρήγορα στο λιμάνι και να προλάβουν να επιστρέψουν εγκαίρως στο σπίτι για να πάνε τα παιδιά τους στην παιδική χαρά -όλα αυτά πριν απολαύσουν ένα άνετο δείπνο με κεριά στο σπίτι.
Φανταστείτε να τα κάνετε όλα αυτά χωρίς να οδηγείτε από το ένα σημείο στο άλλο, χωρίς να αισθάνεστε εξαντλημένοι, και να μπορείτε να τα επαναλαμβάνετε κάθε μέρα παραμένοντας ουδέτεροι ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
«Δημιουργούμε μια γειτονιά που ανταποκρίνεται στις καθημερινές ανάγκες και στις ειδικές περιστάσεις», εξηγεί ο Πέτερ Μπουρ Άντερσεν, αρχιτέκτονας από το BRIQ Studios που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό του Nordhavn.
«Τα πάντα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο, ελαχιστοποιώντας την ανάγκη για μετακινήσεις. Η περιοχή προωθεί επίσης έναν τρόπο ζωής χωρίς αυτοκίνητο ως επί το πλείστον, καθώς συνδέεται με ποδηλατόδρομους και το μετρό».
Η Κοπεγχάγη είναι σήμερα η Παγκόσμια Πρωτεύουσα Αρχιτεκτονικής της Unesco (μέχρι το 2026) και καινοτόμες λύσεις για έξυπνη διαβίωση έχουν αναπτυχθεί σε ολόκληρη τη δανική πρωτεύουσα:
από το Paper Island, το οποίο σχεδιάστηκε για να επικεντρωθεί στους δημόσιους χώρους και τη στέγαση για όλες τις εισοδηματικές ομάδες, μέχρι το Carlsberg City District, το οποίο είναι χτισμένο σε τέσσερις πυλώνες παραγωγής μπύρας: επιστήμη, καινοτομία, τέχνη και πολιτισμός.
Ωστόσο, η ιδέα της Nordhavn για την «πόλη των πέντε λεπτών» είναι μοναδική. Ενώ υπάρχουν μερικές πόλεις των 10 λεπτών που αναπτύσσονται σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης μιας στη Σεούλ της Νότιας Κορέας, η μοναδική ιδέα του Nordhavn είναι το πιο φιλόδοξο σχέδιο αστικής ανάπτυξης στη Σκανδιναβία.
Είναι επίσης η μόνη νέα αστική συνοικία οπουδήποτε στον κόσμο που έλαβε χρυσή πιστοποίηση βιωσιμότητας από το Γερμανικό Συμβούλιο Βιώσιμης Δόμησης ή DGNB (το μεγαλύτερο δίκτυο για τη βιώσιμη δόμηση στην Ευρώπη), σύμφωνα με τον Άντερσεν.
Για τη Nordhavn, η βιωσιμότητα είναι κάτι περισσότερο από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Κάθε κτήριο που κατασκευάζεται πρέπει να εξετάζει τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του.
Για παράδειγμα, ο κινηματογράφος Big Bio -το νεότερο θέατρο της πόλης- είναι κατασκευασμένος από ανακυκλώσιμα υλικά όπως αλουμίνιο, σε περίπτωση που το κτήριο χρειαστεί ποτέ να κατεδαφιστεί.
Και, σύμφωνα με τον Άντερσεν, η κοινωνική και οικονομική ένταξη ήταν στο επίκεντρο όλου του σχεδιασμού. «Είναι σημαντικό να επαναφέρουμε αυτό που λειτούργησε καλά στην ιστορία», δήλωσε.
«Παλιά είχαμε τον κρεοπώλη, τον τεχνίτη, τον φούρναρη και το τυροπιτάδικο -αυτή η ποικιλομορφία στις καθημερινές συναντήσεις. Η μελλοντική πόλη θα πρέπει να αναμειγνύει χώρους αναψυχής, πολιτιστικούς και εμπορικούς χώρους, όλοι εύκολα προσβάσιμοι μέσα στη γειτονιά».
Αλλά μέχρι σχετικά πρόσφατα κανείς δεν θα σκεφτόταν να ζήσει σε αυτή την άλλοτε βιομηχανική συνοικία. Η Ίρσια Νασρίν, μια μηχανικός που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο κέντρο της Κοπεγχάγης, λέει: «Ενώ προσπαθούσα να βρω μια νέα γειτονιά για να μετακομίσω από το κέντρο της πόλης, ποτέ δεν σκέφτηκα ότι θα μετακόμιζα εδώ».
Πριν γίνουν όλα αυτά, για αιώνες το Nordhavn ήταν ένα ελεύθερο λιμάνι, γεμάτο με φορτηγά πλοία, σιλό σιτηρών και μεταλλικά εμπορευματοκιβώτια.
Τα κτίρια που υπήρχαν ήταν αποθήκες και βιομηχανικές ναυτιλιακές κατασκευές. Στη συνέχεια, το 2008, διεξήχθη ένας διαγωνισμός για τη δημιουργία μιας βιώσιμης γειτονιάς για το μέλλον της Κοπεγχάγης: Υποβλήθηκαν 179 προτάσεις και μια ομάδα τεσσάρων αρχιτεκτονικών γραφείων, οι COBE Architects, Sleth, Rambøll και Polyform ήταν οι νικητές.
Σχεδίασαν μια αστική περιοχή «ήπιας κινητικότητας», όπου είναι ευκολότερο να περπατάς, να κάνεις ποδήλατο ή να χρησιμοποιείς τα μέσα μαζικής μεταφοράς παρά να οδηγείς -και έθεσαν την ιδέα των υβριδικών χώρων- κάτι που «αποφεύγει τη δημιουργία άψυχων χώρων και προάγει την κοινότητα μεταξύ των κατοίκων, των εργαζομένων και των επισκεπτών», σύμφωνα με τον Άντερσεν, στο επίκεντρό της.
Για παράδειγμα, στο Nordhavn, ένας πολυώροφος χώρος στάθμευσης θα μπορούσε να έχει ένα γυμναστήριο στην οροφή του, μια πολυκατοικία θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα δημόσιο εστιατόριο και ένα ξενοδοχείο θα μπορούσε να στεγάσει ένα concept store.
Παρόλο που ολόκληρο το έργο Nordhavn δεν θα ολοκληρωθεί πριν από το 2060, αναπτύσσεται σε νησίδες (μικρά νησιά), με βασικές περιοχές, όπως το Nordø και το Århusgadekvarteret, ήδη ολοκληρωμένες και γεμάτες ζωή, που σφύζουν από ντόπιους και τουρίστες. Μια επέκταση του μετρό προς το Nordhavn και το Orientkaj άνοιξε το 2020, παρέχοντας εύκολη πρόσβαση από το κέντρο της πόλης.
Τοπ τιπς:
Πότε να πάτε: Αύγουστο για πιο ζεστό καιρό.
Τι να κάνετε: Κάντε μια περιήγηση με τα πόδια. Εξερευνήστε τα καταστήματα design στην περιοχή του λιμανιού. Πηγαίνετε στο Konditaget Lüders, μια ταράτσα πάρκινγκ που λειτουργεί ως υπαίθριο δημόσιο γυμναστήριο. Παρακολουθήστε μια ταινία στο Big Bio Cinema.
Πού να μείνετε: Audo House, μια πρώην αποθήκη που μετατράπηκε σε μπουτίκ ξενοδοχείο με καφέ και concept store.
Πού να φάτε:
- Το Restaurant Silo βρίσκεται στον 17ο όροφο ενός πρώην σιλό σιτηρών και προσφέρει εντυπωσιακή θέα και εποχιακό μενού.
- Με επικεφαλής τον Rosio Sanchez, πρώην σεφ επιδόρπιων από το Noma, το Hija de Sanchez Cantina απέχει δύο λεπτά με τα πόδια από το λιμάνι Sandkaj.
- Το Palmarès Bike Café είναι ένα μοναδικό σημείο για τους ποδηλάτες, προσφέροντας καφέ, κρουασάν και ένα εργαστήριο ποδηλάτων, με μέρη ποδηλάτων ως διακόσμηση.
