Ο υπερτουρισμός έχει εξελιχθεί σε μεγάλο πρόβλημα στην Ισπανία καθώς πολλές παραθαλάσσιες πόλεις της χώρας βρίσκονται σε σημείο έκρηξης.
Διαδηλώσεις έχουν γεμίσει τους δρόμους από τη Βαρκελώνη έως τη Μάλαγα αυτό το καλοκαίρι, με τους κατοίκους να απαιτούν από τους τουρίστες να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Αλλά μακριά από τις πολυσύχναστες ακτές της χώρας, τα ερημωμένα αγροτικά χωριά είναι πρόθυμα να καλύψουν το κενό.
«Για χρόνια, η Ισπανία προωθούσε τον τουρισμό με επίκεντρο τον ήλιο και τις παραλίες», λέει ο Φραντζίσκο Μέστρε, πρόεδρος του Los Pueblos Más Bonitos de España. «Ωστόσο, είναι τα χωριά και οι μικρές πόλεις στο εσωτερικό της Ισπανίας που δείχνουν την αυθεντικότητα της χώρας».
Με πρότυπο τη γαλλική ένωση «Les Plus Beaux Villages de France», ο οργανισμός έχει βραβεύσει 116 από τα πιο όμορφα χωριά και πόλεις της Ισπανίας την τελευταία δεκαετία για την αρχιτεκτονική, την πολιτιστική κληρονομιά και τους χώρους πρασίνου τους.
Ανάμεσά τους είναι το Ανέντο, ένα γραφικό χωριό που βρίσκεται σε μια ασβεστολιθική κοιλάδα στην επαρχία της Σαραγόσα.
Μέσα σε 10 χρόνια, από 100 κατοίκους και 2.000 επισκέπτες το χρόνο, έφτασε να υποδέχεται περίπου 45.000 τουρίστες ετησίως. Έρχονται για την τιρκουάζ φυσική πηγή και την εντυπωσιακή γοτθική εκκλησία του.
Για να διατηρηθεί αυτή η δυναμική, πρόσφατα χτίστηκαν στο χωριό δύο νέα εστιατόρια, ένα ξενοδοχείο, αγροτουριστικά διαμερίσματα και ένα τουριστικό γραφείο, ενώ το πρώην γήπεδο ποδοσφαίρου έχει μετατραπεί σε χώρο στάθμευσης.
Δεν είναι η μόνη ισπανική πόλη που προσπαθεί να αντιστρέψει την ερήμωση μέσω του τουρισμού.
Από τα ορυχεία στη λογοτεχνία
Παρά το όνομά του που σημαίνει «βιβλία» στα ισπανικά, το χωριό Λίμπρος δεν έχει βιβλιοθήκη.
Πολλοί πιστεύουν ότι το παρατσούκλι του παραπέμπει στο σχήμα των βουνών που περιβάλλουν τον οικισμό, ο οποίος βρίσκεται σε μια κοιλάδα στην ανατολική επαρχία Τερουέλ.
Αλλά τώρα, το Λίμπρος εκμεταλλεύεται το όνομά του για να ξαναγίνει η λογοτεχνική πρωτεύουσα της Ισπανίας.
Αντιμέτωπο με την ερήμωση μετά το κλείσιμο των ορυχείων θειούχων μεταλλευμάτων του το 1956, το Λίμπρος έχει σήμερα μόλις 114 κατοίκους.
Αλλά ο δήμαρχος έχει ένα σχέδιο για να επαναφέρει το χωριό στην παλιά του δόξα.
Κατά τη διάρκεια ενός από τα κινηματογραφικά φεστιβάλ της ένωσης Mi Pueblo Lee (Το χωριό μου διαβάζει), προέκυψε η ιδέα να γίνει το Λίμπρος η λογοτεχνική πρωτεύουσα.
Μια ανάρτηση στο X από τη Μάριμπελ Μεντίνα, συγγραφέα από τη Ναβάρα, που ρωτούσε γιατί το χωριό δεν είχε βιβλιοθήκη, οδήγησε στην άφιξη βιβλίων στο Λίμπρος από όλες τις γωνιές του κόσμου, από την Αργεντινή μέχρι τη Γερμανία. Μέσα σε ένα χρόνο είχαν σταλεί περισσότερα από 50.000 βιβλία.
Στο τέλος του τρέχοντος έτους, θα ξεκινήσει στο Λίμπρος η κατασκευή ενός ξενοδοχείου-βιβλιοθήκης που θα στεγάσει τα βιβλία που δωρίστηκαν, ενώ υπάρχουν επίσης σχέδια για την ανάπλαση της πρώην περιοχής των ορυχείων.
Δρόμοι στην πόλη έχουν από τότε πάρει τα ονόματα διάσημων συγγραφέων, ενώ υπάρχουν σχέδια για τη δημιουργία μιας λογοτεχνικής λεωφόρου με φωτιστικά που θα φέρουν αποσπάσματα από βιβλία.
«Ήδη από το πρώτο tweet της Μεντίνα, οι τουρίστες άρχισαν να εμφανίζονται στο χωριό», λέει ο δήμαρχος Ραούλ Αράνα Καλομάρντε. «Προς το παρόν, έχουμε μόνο δύο ξενώνες για τουρίστες, αλλά ήδη προσελκύουν μεγάλο ενδιαφέρον, οπότε σύντομα θα χτίσουμε ένα ξενοδοχείο με 20 δωμάτια.
«Μας έρχονται τουρίστες που θέλουν ηρεμία και δραστήριες διακοπές ανάμεσα στο ποτάμι, τα βουνά και τα δάση».
Για πόλεις όπως το Ανέντο και το Λίμπρος, ο τουρισμός δεν είναι μόνο μια ευκαιρία για την τόνωση της οικονομίας αλλά απλώς για την επιβίωση, καθώς δημιουργεί θέσεις εργασίας προσελκύοντας νέους κατοίκους.
Ξενοδοχεία σπηλαίων και υπόγεια λουτρά αντί για παραλίες
Λιγότερο από δύο ώρες με το τρένο από τη Μάλαγα, το Γουαδίξ εργάζεται επίσης σκληρά για να προσελκύσει τουρίστες από τις πολυσύχναστες ακτές της Ισπανίας στο βραχώδες εσωτερικό της.
Εδώ, οι ελαιώνες σβήνουν σε ένα οδοντωτό έδαφος με ώχρα που κρύβει τα ενδιαφέροντα υπόγεια σπίτια που χάρισαν στην πόλη των 20.000 κατοίκων τον τίτλο της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας των Σπηλαίων.
Ενώ ορισμένα από αυτά κατοικούνται από τους προϊστορικούς χρόνους, το Γουαδίξ μόλις πρόσφατα άρχισε να σέρνεται στα ραντάρ των τουριστών.
«Το Γεωπάρκο της UNESCO βοήθησε να μπει η πόλη στον τουριστικό χάρτη», λέει η Μαρία Παζ Εσποζίτο Αράντα από το τουριστικό γραφείο του Γουαδίξ, αναφερόμενη στο γεγονός ότι η πόλη θα ενταχθεί στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων το 2020.
«Ενώ οι τουρίστες επισκέπτονταν μόνο φευγαλέα, σήμερα πολλοί από αυτούς περνούν αρκετές ημέρες εδώ. Οι εγχώριοι τουρίστες έρχονται το καλοκαίρι και οι ξένοι τουρίστες το χειμώνα».
Έχουν περάσει 30 χρόνια από τότε που χτίστηκαν τα πρώτα ξενοδοχεία σπηλαίων στην επαρχία της Γρανάδας. Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 2.000 από αυτά στο γεωπάρκο – και συνεχώς εμφανίζονται νέα.
«Κάθε χρόνο έρχονται περισσότεροι τουρίστες στο Γουαδίξ», λέει ο Άνχελ Όλερ Ντελ Αγκουίλα, ο οποίος άνοιξε πρόσφατα το Όρο υ Αρκουίλα, μια συλλογή τριών τουριστικών διαμερισμάτων στα σπήλαια. «Υπάρχει μια έκρηξη στα διαμερίσματα στα σπήλαια, οπότε δεν είχα καμία αμφιβολία ότι άξιζε τον κόπο να επενδύσω τα χρήματα εδώ».
Από τα σημεία θέασης της πόλης, μπορείτε να δείτε ένα πλήθος λευκών καμινάδων, καθεμία από τις οποίες αντιστοιχεί σε ένα από τα υπόγεια σπήλαια. Αυτό είναι μέρος του συστήματος εξαερισμού τους.
«Τα σπήλαια αποτελούν την καλύτερη συνέργεια μεταξύ ανθρώπου και φύσης», λέει η Ναταλία Γκουιντάνι από την Ένωση Σπηλαίων της Ανδαλουσίας. «Είναι ήσυχα μέσα, οπότε είναι μια ευκαιρία για χαλάρωση. Η θερμοκρασία είναι σταθερή μεταξύ 18 και 22 βαθμών, οπότε δεν χρειάζεται κλιματισμός ή θέρμανση. Δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά πάνω απ’ όλα βιώσιμο».
Οι ξενοδόχοι δεν είναι οι μόνοι που εξαργυρώνουν αυτά τα προνόμια στο Γουαδίξ. Οινοποιεία, εστιατόρια, ιαματικά λουτρά και ακόμη και παρεκκλήσια έχουν επίσης εγκατασταθεί στο υπόγειο δίκτυο της πόλης. Πολλοί κάτοικοι του οικισμού των σπηλαίων προσκαλούν επίσης τουρίστες στα σπηλαιώδη σπίτια τους για να τους δείξουν πώς είναι οι συνθήκες διαβίωσης κάτω από το έδαφος.
Περισσότεροι από 50.000 τουρίστες επισκέπτονται ετησίως το υπόγειο παρεκκλήσι στην ενορία San Pedro Poveda, όχι μόνο καθολικοί.
«Κάποιοι αναζητούν εδώ θετική ενέργεια, για άλλους είναι ένας τόπος ανάμνησης. Άλλοι ανανεώνουν εδώ τους όρκους τους ή βαφτίζουν τα παιδιά τους ή προσεύχονται για αγαπημένα τους πρόσωπα», λέει ο Μανουέλ Αμεζκούα Μορίλας, εφημέριος των δύο ενοριακών ιερών, της Παναγίας της Χάριτος και του Σαν Πέντρο Ποβέντα .
Στο κέντρο της πόλης, οι επισκέπτες μπορούν επίσης να θαυμάσουν τα ερείπια ενός ρωμαϊκού θεάτρου από το έτος 25 μ.Χ., καθώς και τον μπαρόκ καθεδρικό ναό και το μαυριτανικό Alcazaba (φρούριο). Αυτό όμως που κάνει το Γουαδίξ μοναδικό στο χάρτη της Ευρώπης είναι ο σπηλαιώδης οικισμός του.
Πηγή: Euronews
* Photo credits: Shutterstock