Πώς το να είναι σήμερα κανείς Αλβανός είναι το «new black»; Ποια είναι η πραγματικότητα πίσω από τους στίχους της τραπ μουσικής που μιλούν για ναρκωτικά, γυναίκες, όπλα και λεφτά; Τι αποτελεί για εκείνον έμπνευση; Και ποια «παραξενιά» μας αποκάλυψε για τον εαυτό του, που δεν ξέρει κανείς; Hint: αφορά το φαγητό. Ο Toquel, ο Mr. «777» της ραπ σκηνής, δίνει τις απαντήσεις του στο Nitro Magazine προς όσους λένε ότι η τραπ είναι σκουπίδια.
O νέος σου δίσκος Beverly Hills έγινε μόλις πλατινένιος σε χρόνο-ρεκόρ. Τι σημαίνει αυτό, ουσιαστικά, για την επιτυχία του δίσκου σε σχέση με τον πολύ πετυχημένο προκάτοχο του, το 777, σε μια εποχή κιόλας που η digital εμπειρία έχει αλλάξει την διαδικασία ακρόασης;
Ναι! Έγινε πλατινένιος, πιο γρήγορα μάλιστα από τον προηγούμενό μου δίσκο, τον 777. Από χώρα σε χώρα είναι διαφορετικά τα κριτήρια, έχουν να κάνουν με τον πληθυσμό κτλ. Στην Ελλάδα, λοιπόν, έφτασε τα κριτήρια αυτά είναι έγινε πλατινένιος. Παλιά που πωλούσαν CD, ένας δίσκος γινόταν πλατινένιος όταν έκανε συγκεκριμένο αριθμό πωλήσεων. Πλέον όμως, ο τάδε αριθμός streams αντιστοιχεί στις ανάλογες πωλήσεις που θα έκανε πριν χρόνια ένα φυσικό album στο δισκάδικο. Αφού πλέον οι καλλιτέχνες δεν πουλάνε τόσο CDs, μετράνε και τα streams μαζί ώστε να υπάρχει ένα δείγμα της επιτυχίας του κάθε δίσκου. Πάλι γίνεται εμπόριο μέσα στην μουσική. Βέβαια, εγώ πουλάω ακόμη CDs, ίσως είμαι μάλιστα από τους μόνους ράπερ που πουλάνε ακόμη σε φυσικά καταστήματα.
Όλα αυτά μαζί προσμετρώνται. Έτσι, όταν ένα LP που έχει πάνω από 7 κομμάτια φτάσει τα 9 εκατομμύρια streams στο Spotify, το Apple Music και τις άλλες digital πλατφόρμες γίνεται χρυσός. Μόλις φτάσει 18 εκατομμύρια streams γίνεται πλατινένιος και μετά κάθε άλλες 18 εκατομμύρια ακροάσεις δίνουν άλλη μία πλατίνα.
Το 777 είναι τρεις φορές πλατινένιο μέχρι στιγμής στα τρία χρόνια που έχει κυκλοφορήσει και το Beverly Hills είναι ήδη πλατινένιο μία φορά μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες, πιο γρήγορα από τον προηγούμενο. Έτσι, θεωρείται ήδη μία προσωπική μου επιτυχία να ξεπεράσω την προηγούμενη μου δουλειά.
Το 777, ο προηγούμενος σου δίσκος, έθεσε πολύ ψηλά τα standards. Ένιωσες άγχος και πίεση μετά την τεράστια επιτυχία του ότι θα έπρεπε να δημιουργήσεις κάτι εξίσου καλό, ίσως και καλύτερο;
Εννοείται πως είχα άγχος και μάλιστα πάρα πολύ. Ο πήχης τέθηκε πολύ ψηλά με το 777. Εγώ και οι παραγωγοί του δίσκου ζούσαμε κάτω από μία σκιά. Την σκιά του 777. Όταν αυτός ο δίσκος θεωρείται classic στο είδος του και είναι τόσο αγαπητός από τον κόσμο, θεοποιείται και λίγο. Γίνεται «θρυλικός». Και εάν φτάσει ένας δίσκος σου να γίνει θρυλικός, άντε πέρνα τον μετά. Είναι πολύ δύσκολο.
Η πρώτη φορά που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα ήταν όταν βγάλαμε το πρώτο single μετά τον δίσκο, το Πιστόλι. Μόλις βγάλαμε το πιστόλι λέγαμε «τώρα ρε φίλε πως θα το ακούσει ο κόσμος μετά την τεράστια επιτυχία του 777; Θα τους αρέσει;». Παρόλο που είναι ένα ωραίο κομμάτι, φοβόμασταν ότι θα θεωρηθεί μέτριο μετά την θεοποιήση του τελευταίο δίσκου. Είναι δύσκολο και να το φτάσεις αλλά ακόμη περισσότερο και να το ξεπεράσεις. Μπορεί να βγάλεις ακόμη και το ίδιο καλό υλικό και να μην γίνει το ίδιο αποδεκτό στο κοινό αυτό το υλικό, γιατί βρίσκεται υπό την σκιά του προηγουμένου.
Είχα, σε μία τέτοια μορφή, να αντιμετωπίσω τον ίδιο μου τον εαυτό.
Στο Πιστόλι σπάσαμε το πρώτο φράγμα και τώρα που βγήκε ο επόμενος, ολοκληρωμένος δίσκος, σπάσαμε το δεύτερο. Οπότε τώρα δεν υπάρχει πια άγχος. Στην αρχή είχα αγωνία να δω πως θα αποδώσει όχι μόνο σε αριθμούς αλλά και σε κριτικές. Αυτό είναι το καλύτερο σε αυτόν τον δίσκο. Ότι πρώτη φορά λαμβάνω τόσο θετικές κριτικές, καλύτερες ακόμη και από το 777. Όποιος τον έχει ακούσει, κάθε ηλικίας, είτε είναι πιτσιρικάδες 12 χρονών που απλά τον ακούν και χορεύουν είτε είναι 40 ετών και είναι σε θέση να σου δώσουν μία ολοκληρωμένη κριτική, έχουν να μου πουν κάτι καλό για το Beverly Hills.
Ασχολείσαι πολλά χρόνια με τον χώρο της μουσικής. Σήμερα, έχεις σημειώσει τεράστια επιτυχία. Πες ότι ερχόμουν πριν από μία δεκαετία και έβρισκα τον Toquel και του έλεγα ότι είμαι από το μέλλον και ότι θα γέμιζε στάδια με 50.000+ άτομα, τι θα μου έλεγε;
Τι θα σου έλεγα; Αναλόγως. Μπορεί να ήταν ένα «το περίμενα», μπορεί και ένα «φύγε δεν σε πιστεύω».
Ενώ στις αρχές θα σου έλεγα ότι το περίμενα, μετά από έναν χρόνο μπορεί να άλλαζα άποψη. Ξέρεις, από την στιγμή που δεν «πετυχαίνεις» και αρχίζει και περνάει και περνάει και περνάει ο καιρός, μετά από έναν χρόνο θα σου έλεγα πλέον ότι δεν το πιστεύω.
Μετά από έναν χρόνο θα είχα πάρει πάλι τα πάνω μου και θα σου έλεγα πάλι ότι ήταν αναμενόμενο. Μία θα πήγαινε έτσι, μία θα πήγαινε αλλιώς.
Αυτό γιατί εμένα, η πορεία μου μέχρι να πετύχω, ήταν 10 χρόνων. Στα 10 χρόνια έκανα το μεγάλο μου το μπραφ. Εννοείται ότι δούλευα, έγραφα, δημιουργούσα και όλα καλά αλλά δεν μπορούσα να ζήσω από την μουσική, κάτι που κάνω τώρα.
Επομένως, μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια, αναλόγως σε τι mood θα με πετύχαινες μπορεί να σου έλεγα «ναι εννοείται πως θα πετύχω» ή «άσε τις μαλακίες, εμείς δεν είμαστε για τέτοια».
Σήμερα ναι, θα σου έλεγα ότι το περίμενα.
Θα σε ρωτήσω αυτό που αναρωτιόμαστε όλοι, ειδικά τον τελευταίο καιρό με διάφορα που συμβαίνουν στην trap σκηνή. Είναι όντως τέτοιο το lifestyle των ράπερς; «Πιστόλια», «μπίζνες», «κόκο»… ή υπάρχει και μία υπερβολή χάρην της δημιουργίας;
Ξέρεις πόσοι άνθρωποι κουβαλάνε πιστόλι στην Αθήνα; Ξέρεις πόσοι άνθρωποι πουλάνε κόκα στην Αθήνα; Γιατί είναι περίεργο το να είναι αλήθεια;
Αλλά. Επειδή μιλάμε για ένα είδος μουσικής, δεν χρειάζεται να είναι real οι στίχοι των τραγουδιών και αυτά που περιγράφουν. Και οι μεταλάδες δεν σημαίνει ότι ήταν σατανιστές. Εννοείται λοιπόν, πως και οι rappers πουλάνε ένα image, ένα brand, μία περσόνα.
Κάποιοι από εμάς, όντως μπορεί να έχουν κάνει εμπόριο ναρκωτικών, κάποιοι άλλοι να κουβαλούσαν μαζί τους ή να κουβαλούν ακόμη πιστόλι μαζί τους. Μπορεί, εξάλλου, να έχουν παρεξηγήσεις με πολύ κόσμο, στην κοινωνική τους ζωή. Πρέπει, επόμένως, να προστατεύονται.
Υπάρχουν όμως, και αυτοί που το υποδύονται ότι τα κάνουν όλα αυτά γιατί είναι και ψιλό hot για την εικόνα τους.
Η αλήθεια είναι ότι και ο κόσμος αυτό θέλει. Την ίντριγκα. Να του πεις «έπιασαν τον Τρανό με πιστόλι», «πιάσανε τον Light στο club και είχε τρία πιστόλια» ξέρω ‘γω. Κάποιο μικρό ποσοστό είναι true stories, κάποια από αυτά που γράφονται στους στίχους στέκονται και όντως ισχύουν αλλά ένα μεγάλο ποσοστό παίζει απλά ένα θέατρο. Επειδή αυτή είναι η φάση. Λένε «ραπ», άρα τι κάνουν οι ράπερ; Φοράνε chains με διαμάντια, κουβαλάνε πιστόλια και σκοτώνουν, είναι δολοφόνοι και πουλάνε κοκαΐνες. Εντάξει, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από αυτούς δεν κάνει τίποτα τέτοιο. Τα λέμε έτσι, για το «θέατρο» της υπόθεσης.
Για κάποιους, όμως, είναι όντως η ζωή τους αυτή. Αλλά ακόμη και αυτοί, επειδή τέχνη κάνουμε στο κάτω-κάτω, εννοείται ότι βάζουν «σάλτσες» και «αλατοπίπερα». Και εμένα μου έχει τύχει να αλλάξω κάτι, να έχω 20 χιλιάρικα στο σπίτι και να σου πω 15. Γιατί; Γιατί ταίριαζε καλύτερα στον στίχο, που μπορεί να τέλειωνε σε -ετε. It’s cool.
Στο τέλος της ημέρας, μπορείς να τα διαμορφώσεις και λίγο. Δεν πάμε στο δικαστήριο να τα πούμε, ομοιοκαταληξία προσπαθούμε να κάνουμε.
Μπορείς να βάλεις και λίγη «σάλτσα», κάποιοι βέβαια, βάζουν μόνο «σάλτσα». Μακαρόνια… καθόλου.
Δεν γίνεται να μην σε ρωτήσω για το θέμα των ημερών μας. Για το περιστατικό βίας που έλαβε χώρα στα Mad Awards 2022 ανάμεσα στον Snik και τον Light. Εσένα ποια είναι η γνώμη σου για το περιστατικό ως ράπερ; καθώς εκπροσωπείς και εσύ το είδος της trap, στο οποίο πολλοί επιτίθενται με αφορμή το συμβάν.
Εγώ να κάνω κάτι για την επίθεση στο τραπ, γενικά, δεν μπορώ.
Η γνώμη μου είναι ότι οι διοργανωτές ήξεραν ποιους καλούν και γνώριζαν και πολύ καλά τι θα συμβεί εκείνο το βράδυ του Ιουνίου. Από ότι φάνηκε και από τα βίντεο αλλά και από τα screenshots που κυκλοφόρησαν στο internet, τους έβαλαν να καθίσουν κοντά μεταξύ τους. Ότι αυτοί οι δύο είναι μαλωμένοι εδώ και καιρό, είναι ευρέως γνωστό.
Επομένως, ενδιαφέρθηκαν για ένα τέτοιο σκηνικό. Να κάνουν νούμερα, να προμοτάρουν την διοργάνωση. Και πρέπει να έγιναν και πολύ χαρούμενοι γιατί τέτοιος ντόρος δεν έχει ξανά γίνει ποτέ για τα Mad Awards 2022.
Το είπε και ο Taki Tsan πολύ σωστά, ένας από τους παλαιότερους rappers στην Ελλάδα. Εμείς οι rappers, γιατί rap κάνουμε όλοι, δεν έχουμε καμία ανάγκη ούτε για Mad Awards, ούτε για κανέναν από αυτούς τους θεσμούς που έχουν μείνει πίσω δέκα χρόνια, αντιθέτως αυτοί έχουν ανάγκη εμάς.
Επομένως, εάν έχουν στο νου τους να μας κάνουν cancel, πολύ κακώς γιατί απλά δεν μπορούν να το κάνουν.
Τις προάλλες, ο Mente Fuerte έκανε μία δήλωση στο podcast της Μαρίας Σολωμού που σχολιάστηκε πολύ. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι λογικό είναι να φορούν και να κάνουν flex τα chains και τα χρυσαφικά τους οι rappers, όταν έχουν ζήσει την στέρηση και με πολύ κόπο έβγαλαν τα χρήματά τους. Πολλοί το κατακρίνουν αυτό ως «υπερβολική επίδειξη πλούτου». Εσύ τι λες για αυτό;
Ναι, φυσικά και όταν ένας άνθρωπος έχει στερηθεί στη ζωή του, μόλις ευημερήσει έχει κάθε δικαίωμα να «εκθέτει» όλα τα καλά που απέκτησε. Εννοείται ότι θέλουμε να δείξουμε τα διαμάντια μας, να θέλουμε να «γυαλίζουμε». Υπερβολική επίδειξη πλούτου επειδή φοράνε χρυσαφικά και μπιχλιμπίδια; Δεν θα το έλεγα. Δικά του είναι τα χρήματα του καθενός, όπως θέλει τα δείχνει, ό,τι θέλει θα αγοράζει. Αυτή είναι η γνώμη μου.
Φαντάζομαι ότι στην ζωή σου όπως και στα ξεκινήματά σου στην μουσική θα έχεις βιώσει και ρατσισμό. Σήμερα, που έχεις κατακτήσει και καταφέρει τόσα πολλά, αισθάνεσαι ποτέ διάκριση σε βάρος σου; Λαμβάνεις ακόμη υποτιμητικά σχόλια και απαξιωτικά βλέμματα για την καταγωγή σου;
Ναι, σίγουρα έχω βιώσει ρατσισμό στο παρελθόν. Σήμερα όμως, καμία σχέση. Οι Αλβανοί είναι… το «new black», να ξέρεις. Τα τελευταία τρία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά αυτό.
Πριν βγάλω το «Πιστόλι», εκεί που λέω «US Visa μες στο αλβανικό passport», μίλαγα με έναν φίλο μου που γενικά βασίζομαι πολύ στην γνώμη του. Και μου λέει για τον συγκεκριμένο στίχο: «μήπως να τον βγάλεις; Μην το πάρει το κοινό κάπως;». Αυτός ζει τα τελευταία αρκετά χρόνια στην Αλβανία, άρα δεν ήξερε πώς είναι σήμερα η κατάσταση εδώ σχετικά με τον ρατσισμό. Την εποχή που βγήκε το «Πιστόλι», μόλις είχε γίνει το transition.
To λέω 100% και το βλέπω και μπροστά μου. Οι νέες γενιές μεγαλώνουν διαφορετικά, είναι ακομπλεξάριστες, δεν τις νοιάζει εάν είσαι Μαύρος ή Κινέζος ή Σύρος και κοιτάνε περισσότερο την πραγματικότητα έτσι όπως είναι. Βλέπουν έναν άνθρωπο και τον κρίνουν ως άτομο και όχι ως περιτύλιγμα. Επομένως, τις νέες γενιές δεν τις ενδιαφέρει καθόλου αυτό το περιτύλιγμα και δεν είναι καθόλου ρατσιστές.
Το ίδιο, λοιπόν, συνέβη και προς τους Αλβανούς. Έτσι, του λέω αυτού του φίλου μου στο τηλέφωνο: «Δεν είναι έτσι όπως τα θυμάσαι. Έχουν αλλάξει τα πράγματα τα τελευταία 1-2 χρόνια. Είναι πιο cool». Εκείνος, επειδή έφυγε πριν χρόνια από την Ελλάδα, την άφησε τότε που υπήρχαν ακόμη διακρίσεις. Και εγώ, που ήμουν στην Κρήτη, υπήρχαν σε μεγαλύτερο βαθμό διακρίσεις.
Από τότε που έγινε το transition αυτό, που άλλαξε η αντιμετώπιση προς τους Αλβανούς, μπορώ να σου πω ότι είναι και cool να είσαι Αλβανός. Ή δεν ξέρω και εγώ τι άλλο, αλλά είμαστε και εμείς οι Αλβανοί πολύ cool.
* Ολόκληρη η συνέντευξη του Toquel δημοσιεύεται στο 5ο τεύχος του περιοδικού Nitro που κυκλοφορεί στα περίπτερα
** Φωτογραφίες: Νίκος Κοντουδάκης/Γιάννης Στασινόπουλος/Peter Hadjipateras
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Ο Mente Fuerte συστήνεται ξανά: Τα κιλά που έχασε, τα ράστα που έφυγαν και η «σέξι μ…ρα» Ζαρίφη