Αν κάποτε μπορούσε κάποιος να γράψει ένα βιβλίο δυστοπίας για την Αθήνα, τότε πιστεύω πως με αυτό το θέμα θα μπορούσε άνετα να κάνει το βιβλίο παγκόσμιο best seller. Μια πόλη όπου το 1/3 είναι ιδιοκτήτες σε κατάστημα εστίασης και τα υπόλοιπα 2/3 είναι σερβιτόροι. Και οι πελάτες του ενός είναι ιδιοκτήτες ή σερβιτόροι του άλλου. Κι εκεί δεν θα υπήρχε χρήμα να διαφεντεύει την οικονομία, θα ήταν όλα ανταλλακτικά. Ένα brunch εμείς, ένα dinner εσείς.
Είναι πραγματικά τρομερό αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα το 2024. Από τον Οκτώβριο του 2023 για την ακρίβεια, αλλά ειδικά το 2024 έχει χαθεί το μέτρημα. Η Αθήνα ετοιμάζεται από τον Ιανουάριο για τεράστιο αριθμό τουριστών και πάρα πολλοί επιχειρηματίες της εστίασης, αποφάσισαν να ανοίξουν ένα νέο κατάστημα πιστεύοντας πως στο 4μηνο-5μηνο του έντονου τουρισμού, θα μπορέσουν να βγάλουν λεφτά για να διατηρείται το μαγαζί βιώσιμο όλο τον χρόνο. Κι ενώ οι Αθηναίοι γεμίζουν τα μαγαζιά σε όλη την επικράτεια, σε βαθμό που αναρωτιέσαι πόσοι άνθρωποι ζούμε τελικά σε αυτή την πόλη.
Δεν είναι μόνο μια αίσθηση αυτό για την Αθήνα. Ευτυχώς, υπάρχει ο ρεπόρτερ των ημερών μας, το Instagram. Και το Facebook. Ο αλγόριθμος λειτουργεί προς όφελος της αναζήτησης, αφού αν κάνεις like σε προφίλ καταστημάτων εστίασης ή στις αναρτήσεις τους, αν πατάς στις χορηγούμενες, μετά αρχίζει και σου εμφανίζει όλο και συχνότερα τέτοια.
Στο δικό μου προφίλ, που λόγω δουλειάς ψάχνω για νέα μαγαζιά ή για μαγαζιά που δεν γνωρίζω εγώ, μόνο την τελευταία εβδομάδα μου εμφάνισε ο αλγόριθμος 6 μαγαζιά που έχουν ανοίξει από τον Φεβρουάριο και μετά. Αν τα προσθέσω στα περίπου 30-40 μαγαζιά που έχουμε γράψει από την αρχή του 2024 τα οποία έκαναν εγκαίνια εντός του έτους ή στο φινάλε του 2023 στην Αθήνα, τότε μιλάμε για ένα πολύ μεγάλο αριθμό. Ένας αριθμός που έρχεται να προστεθεί στα ήδη υπάρχοντα μαγαζιά εστίασης που είναι πολλά για να τα υποστηρίξει ο αριθμός κατοίκων της πόλης. Και δεν αναφέρομαι καν στα μαγαζιά που έχουν ανοίξει στην υπόλοιπη χώρα.
Μόνο τα αφιερώματα που έχουμε κάνει στο Intronews το 2024 σε περιοχές στην Αθήνα και σε μαγαζιά πιο συγκεκριμένα, θα χάσει το μέτρημα. Και συνήθως γράφουμε για 7-8 μαγαζιά. Υπάρχουν τριπλασια που δεν έχουμε αναφέρει γιατί δε χωράνε ή δεν ταιριάζουν στα αισθητικά μας κριτήρια.
Ίσως αν ήμασταν στο Μέχικο Σίτι που έχει πληθυσμό 22.5 εκατομμύρια, να ήταν λογική η τόση επένδυση στην εστίαση. Μιλάμε όμως για μια Αθήνα με 5.5 εκατομμύρια κατοίκους, απλωμένους σε 50-60 περιοχές, με τις 20-25 να είναι τρομερά δημοφιλείς και να συναντάς κόσμο στα μαγαζιά κάθε μέρα αν μιλάμε για καλοκαίρι και τις μισές μέρες αν μιλάμε για χειμώνα. Από τη μία δηλαδή το ερώτημα είναι πώς μένουν όρθια τόσα μαγαζιά και από την άλλη πόσα λεφτά έχουν πια οι Έλληνες που και γεμίζουν προορισμούς στα τόσα τριήμερα του 2024 και τα δίνουν αφειδώς στα μαγαζιά για φαγητό και ποτό.
Μόνο εστίαση και ξενοδοχεία συναντά κανείς στην Αθήνα
Νιώθω ότι η ανάγκη για χρήμα, που συνδυάζεται βέβαια και με ένα πάθος να φτιάξεις έναν ωραίο χώρο με καλό φαγητό ή/και ωραία κοκτέιλ, έχει στρέψει όλη την επιχειρηματική σκέψη των Αθηναίων στην εστίαση σε βαθμό που, μάλλον υπερβολικά, αναρωτιέμαι αν στο μέλλον θα υπάρχουν γιατροί ή άλλα αναγκαία επαγγέλματα ή θα πηγαίνουμε για διάγνωση για πόνο στο στήθος στον ντελιβερά. Μαζί με την πίτσα που θα μας φέρνει, θα έχει κι ένα στηθοσκόπιο και θα έχει εκπαιδευτεί για να ανιχνεύει διάφορα στο στήθος μας χωρίς ακτινογραφία.
Κι αν το δούμε κι από τη μεριά του καταναλωτή, αν συνεχίζει να υπάρχει καταναλωτής και δεν είμαστε όλοι υπάλληλοι σε καταστήματα εστίασης ή ιδιοκτήτες – άλλωστε πολλοί που έχουν δουλέψει χρόνια σέρβις ή μετρ σε εστίαση, αργά ή γρήγορα επενδύουν στο δικό τους μαγαζί – καθίσταται πια εξουθενωτικό να έχεις τόσες επιλογές.
Είμαι μάλιστα βέβαιος πως υπάρχουν σίγουρα περιοχές όπου κάποιος θα βρει ένα κενό και, ορθά, θα πει: «α, εδώ δεν έχουν μαγαζί για μπριζόλες». Και θα το ανοίξει. Ενώ δηλαδή υπάρχει αυτή η υπέρμετρη αφθονία, μπορούν να βρεθούν και σημεία ελλείψεων.
Αν σε όλο αυτό συνυπολογίσουμε και τα μαγαζιά στην Αθήνα που τα καλοκαίρια μετακομίζουν σε Μύκονο, Σαντορίνη, Πάρο και αλλού, θα οδηγηθούμε, σωστά, στο συμπέρασμα πως η Αθήνα είναι το χαρακτηριστικότερο δείγμα μιας χώρας που παραδίνεται όλο και περισσότερο κάθε χρόνο στις ορέξεις των τουριστών.
Απορώ που ακόμα δεν έχουμε δει να εκλείπουν επαγγέλματα. Ακόμα κι αν δεν είναι όλοι επιχειρηματίες εστίασης ή σερβιτόροι/ντελιβεράδες, το ποσοστό που μένει είναι TikTokers/Influencers που πάνε σε αυτά τα μαγαζιά και τα προωθούν ή δημοσιογράφοι που τρώμε στο τζαμπατζιλίκι με αντάλλαγμα τα κείμενά μας.
Μοιάζει ανησυχητικό και αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα στη σκέψη του αν είμαι υπερβολικός ή αν είναι δικαιολογημένο το άγχος μου για το αν η Αθήνα θα είναι μια βιώσιμη πόλη ή θα έχει ξενοδοχεία και cafe-bar-restaurants.
Παλιά έβλεπες να ανοίγουν συχνά μαγαζιά, αλλά έκλειναν και άνοιγαν άλλα στη θέση τους. Τώρα, βλέπεις να ανοίγουν, να μην κλείνουν, και να προστίθενται και καινούργια.
Μήπως έχουμε σε τίποτα σήραγγες κρυμμένο χρήμα και δεν το ξέρω;
