Περιεχόμενα
Το εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό, που ανήκε σε μια «βιομηχανική αυτοκρατορία» που ιδρύθηκε το 1874 και άφησε βαθύ αποτύπωμα στην ιστορία της Ελλάδας, πρόκειται να μετατραπεί σε τοπόσημο για τη σύγχρονη εποχή στην Αθήνα. Αυτό θα επιτευχθεί με τη μετεγκατάσταση εννέα υπουργείων και τη δημιουργία ενός πάρκου 80 στρεμμάτων.
Σύμφωνα με τη μελέτη θα κατεδαφιστούν 66 υφιστάμενα βιομηχανικά κτήρια της ΠΥΡΚΑΛ συνολικής κάλυψης περίπου 44.500 τ.μ. και συνολικής δόμησης περίπου 68.500 τ.μ.
Η περιοχή του πάρκου, που έχει καθοριστεί ως Πολεοδομικό Κέντρο και θα φιλοξενήσει Υπουργεία και άλλους φορείς, θα καλύπτει περίπου 77 στρέμματα, που αντιστοιχούν στο 50% της συνολικής έκτασης.
Από αυτά, το 40% θα παραχωρηθεί ως εισφορά σε γη για τη δημιουργία κοινών και κοινωφελών χώρων, οι οποίοι θα συνδέονται και θα επεκτείνουν τόσο χωρικά όσο και λειτουργικά τον ελεύθερο χώρο πρασίνου.
Στους κοινωφελείς χώρους του Πολεοδομικού Κέντρου θα διατηρηθούν και αποκατασταθούν ορισμένα υφιστάμενα κτήρια, τα οποία θα λειτουργήσουν ως μουσεία, συνεδριακοί χώροι κ.ά.
Στην υπόλοιπη έκταση των 77 στρεμμάτων, η χρήση θα είναι γενικής κατηγορίας «Ελεύθεροι χώροι – Αστικό Πράσινο», περιλαμβάνοντας επίσης κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι. Η οικοδομήσιμη έκταση στο Κυβερνητικό Πάρκο θα καλύψει το 30% της συνολικής επιφάνειας.
Σύμφωνα με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για την περιοχή, η δόμηση θα αυξηθεί κατά 68%, ενώ η κάλυψη του εδάφους θα μειωθεί κατά 34%, με παράλληλη μείωση του αριθμού των κτήρίων κατά 67%.
Ο στόχος είναι να παραχωρηθούν στο κοινό περισσότεροι ελεύθεροι και αδόμητοι χώροι. Το επιτρεπόμενο ύψος των κτήρίων θα φτάνει τα 28 μέτρα, γεγονός που επηρεάζει τη διαμόρφωση των ποσοστών.
Ωστόσο, υπάρχουν αντιρρήσεις από επιστημονικούς φορείς και πολίτες, οι οποίοι εκφράζουν ανησυχίες για τις συνέπειες της πλήρους εκκένωσης του Κέντρου της Αθήνας από τη δημόσια διοίκηση, η οποία δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ως προς τις επιπτώσεις στην ιστορική φυσιογνωμία της πόλης.
Εγκαταστάσεις πολιτιστικού και ψυχαγωγικού ενδιαφέροντος κι απελευθέρωση της Αθήνας
Από τα δύο διατηρητέα κτήρια που καλύπτουν συνολική έκταση περίπου 30.000 τ.μ., τα 13 θα προορίζονται για δημόσιες εγκαταστάσεις πολιτιστικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα.
Επτά από τα διατηρητέα κτήρια θα στεγάσουν διοικητικές υπηρεσίες, ενώ τέσσερα κοινόχρηστα διατηρητέα κτήρια θα φιλοξενήσουν υποστηρικτικές εγκαταστάσεις για τις διοικητικές υπηρεσίες, και συνεπώς περιλαμβάνονται στον υπολογισμό των μεικτών τετραγωνικών ανά εργαζόμενο.
Τα συγκεκριμένα κτήρια, που βρίσκονται σε κεντρικό σημείο του ακινήτου, θα στεγάσουν τις κεντρικές εγκαταστάσεις εστίασης (FnB) του συγκροτήματος, ενώ το κτήριο αριθ. 66 προτείνεται να λειτουργήσει ως συνεδριακό κέντρο, περιλαμβάνοντας αμφιθέατρο, αίθουσες διαλέξεων και αίθουσες συνεδριάσεων.
Συνολικά, για τις διοικητικές υπηρεσίες θα χρησιμοποιηθούν 11 διατηρητέα κτήρια. Το προτεινόμενο αναπτυξιακό σχέδιο περιλαμβάνει επίσης την κατασκευή τεσσάρων νέων κτήρίων γραφείων, με συνολικό εμβαδόν περίπου 99.000 τ.μ.
Το πάρκο της ΠΥΡΚΑΛ βρίσκεται μεν στον Υμηττό, αλλά η μεταφορά τόσων υπαλλήλων και οχημάτων από το κέντρο εκεί, θα απελευθερώσει το κέντρο της Αθήνας, ταυτόχρονα όμως θα φέρει προκλήσεις για την περιοχή και μια αλλαγή ταυτότητας. Νέα μαγαζιά θα ανοίξουν κοντά για να εξυπηρετούν, θα αλλάξει η περιοχή του Υμηττού.
Χώροι πρασίνου και κοινόχρηστοι
Στο προτεινόμενο σχέδιο ανάπτυξης, προβλέπεται η αστική αναμόρφωση του οικοπέδου με στόχο τη δημιουργία εκτεταμένων χώρων πρασίνου, οι οποίοι θα καλύπτουν συνολική έκταση 116.000 τ.μ.
Οι νέοι χώροι πρασίνου θα αποτελέσουν ένα σημαντικό κομμάτι του πράσινου δικτύου που θα συνδέει τον Υμηττό μέσω του Πάρκου Αλέξανδρου Άρη, το Κυβερνητικό Πάρκο «Ανδρέας Λεντάκης» και τη Γυμναστική Ακαδημία με το σταθμό του Μετρό «Δάφνη».
Επιπλέον, στο εσωτερικό του οικοπέδου της ΠΥΡΚΑΛ προβλέπεται η κατασκευή κοινόχρηστων διαδρόμων κυκλοφορίας μήκους 8.800 μέτρων, οι οποίοι θα εξυπηρετούν τόσο τους εργαζομένους του Κυβερνητικού Πάρκου όσο και το κοινό, διασφαλίζοντας ασφαλή πρόσβαση σε όλο το αναπτυσσόμενο Πάρκο Πρασίνου.
Σήραγγα θα συνδέει με το Μετρό
Στα έργα περιλαμβάνεται και η κατασκευή μίας υπόγειας σήραγγας πεζών με σκοπό τη διασύνδεση του έργου με τον σταθμό του Μετρό «Δάφνη».
Επίσης, στο πλαίσιο της κατασκευής του έργου, θα απαιτηθούν και εργασίες απορρύπανσης του ακινήτου και απομάκρυνσης επιβλαβών ή και επικίνδυνων υλικών (π.χ. αμιάντου), συντήρησης, καθαριότητας, φύλαξης, διαχείρισης απορριμμάτων κλπ.
Η ιστορία της ΠΥΡΚΑΛ στην Αθήνα
Η ΠΥΡΚΑΛ ιδρύθηκε το 1874 και γρήγορα καθιερώθηκε ως ο βασικός προμηθευτής πυρομαχικών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ οι εξαγωγές της ήταν πάντα σημαντικές παγκοσμίως.
Αρχικά γνωστή ως «Ελληνικόν Πυριτιδοποιείον Α.Ε.», η εταιρία είχε ως κύριο ανταγωνιστή τις «Αδελφοί Μαλτσινιώτη», με τον ανταγωνισμό τους να φτάνει σε ένταση μέχρι το 1908, όταν τελικά συγχωνεύτηκαν, σχηματίζοντας την Εταιρία Πυριτιδοποιείου και Καλυκοποιείου. Το όνομα ΠΥΡΚΑΛ καθιερώθηκε αργότερα.
Πέρα από την παραγωγή πυρομαχικών και εκρηκτικών, η ΠΥΡΚΑΛ επεκτάθηκε και σε άλλους τομείς, όπως η κατασκευή όπλων πεζικού, πετρελαιοκινητήρων, βιομηχανικών μηχανημάτων, εργαλείων και άλλων προϊόντων.
Από το 1934, η εταιρία πέρασε στα χέρια του Πρόδρομου Μποδοσάκη-Αθανασιάδη, ο οποίος την ενσωμάτωσε σε μια μεγάλη βιομηχανική αυτοκρατορία, με δραστηριότητες σε τομείς όπως οι εξορύξεις, η κλωστοϋφαντουργία, τα χημικά και τα λιπάσματα, η υαλουργία και η μηχανουργία.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι Γερμανοί κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ, τις οποίες όμως βρήκαν σε καλή κατάσταση, καθώς οι σχεδιαζόμενες ενέργειες απομάκρυνσης και καταστροφής του εξοπλισμού δεν πραγματοποιήθηκαν. Ωστόσο, όταν αποχώρησαν από την Ελλάδα, άφησαν το εργοστάσιο σε ερείπια και φυγάδευσαν τον εξοπλισμό, αναγκάζοντας την ΠΥΡΚΑΛ να ξεκινήσει από την αρχή.
Αρχικά στράφηκε στην παραγωγή μεταλλικών και καταναλωτικών προϊόντων, αλλά σύντομα ανακάμπτει χάρη σε παραγγελίες από τον Ελληνικό Στρατό, το ΝΑΤΟ και τη Δυτική Γερμανία. Μετά από δύο δεκαετίες, η ΠΥΡΚΑΛ αναγεννήθηκε και επεκτάθηκε με νέες εγκαταστάσεις και καινοτόμα προϊόντα.
Σημαντικό πλήγμα υπέστη το 1976 όταν το κράτος ίδρυσε την ΕΒΟ, η οποία ανέλαβε την παραγωγή του τυφεκίου G3 για τον Ελληνικό Στρατό, ανταγωνιζόμενη την ΠΥΡΚΑΛ που είχε ήδη ξεκινήσει την παραγωγή του FN FAL. Η ανάπτυξη της ΕΒΟ οδήγησε σε απώλεια σημαντικών εξαγωγών και πελατών, ενώ η ΠΥΡΚΑΛ υπέστη και άλλες δυσκολίες στη δεκαετία του 1970. Το κράτος τελικά παρενέβη τη δεκαετία του 1980 για να στηρίξει την εταιρία.
