Τα λαζάνια είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και κλασικά πιάτα ζυμαρικών, με ιστορία που πιθανόν φτάνει στα πρώιμα στάδια της ιταλικής γαστρονομίας. Η διάδοσή τους σε όλο τον κόσμο είναι δικαιολογημένη, καθώς έχουν αγαπηθεί από πολλές κουλτούρες και παραμένουν πάντα δημοφιλή.
Αυτό το ιδιαίτερο ζυμαρικό είναι τόσο αγαπητό που οι Ιταλοί έχουν θεσπίσει την Παγκόσμια Ημέρα Λαζανιών (World Lasagna Day), η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 29 Ιουλίου.
Παρά τη μοναδική τους νοστιμιά σε οποιαδήποτε συνταγή, αυτό που δεν είναι πάντα σίγουρο είναι αν το κομμάτι λαζανιού που θα κόψετε και θα τοποθετήσετε στο πιάτο θα παραμείνει όρθιο ή θα διαλυθεί, ιδιαίτερα όταν είναι ακόμα ζεστό.
Οι περισσότεροι σεφ προτείνουν να αφήσουμε τα λαζάνια να «ξεκουραστούν» για τουλάχιστον μισή ώρα πριν τα κόψουμε και τα σερβίρουμε. Σύμφωνα με την ιταλική τουριστική εταιρεία Walks of Italy, πολλοί Ιταλοί, για να εξασφαλίσουν ότι τα λαζάνια δεν θα «απλώσουν» στο πιάτο, εναλλάσσουν την κατεύθυνση των ζυμαρικών σε κάθε στρώμα κατά την προετοιμασία του ταψιού, σαν να φτιάχνουν έναν πύργο Jenga.
Αν ξεκινήσετε με την πρώτη στρώση ζυμαρικών τοποθετημένη κατά μήκος, η δεύτερη στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί σταυρωτά, εναλλάσσοντας τη φορά κάθε φορά. Αυτή η μέθοδος προσφέρει μεγαλύτερη δομική σταθερότητα σε κάθε κομμάτι λαζανιού.
Τα λαζάνια, εκτός από τη γεύση που προσφέρουν, είναι και μια εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών. Περιέχουν υδατάνθρακες, οι οποίοι αποδίδουν ενέργεια στον οργανισμό με σταδιακό ρυθμό, κάτι που είναι πολύτιμο για όλους, και ιδιαίτερα για τα παιδιά που βρίσκονται σε φάση αυξημένης ανάπτυξης. Παρόλα αυτά, πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο λόγω της υψηλής θερμιδικής τους αξίας. Για το λόγο αυτό, το λαζάνια αξίζει να βρίσκεται ψηλά στις μαγειρικές μας επιλογές.
Λίγα μαθήματα ιστορίας
Τα λαζάνια, στην ουσία, είναι σαν τη μαμά: μπορεί να υπάρχει μόνο μία, αλλά κάθε έκδοσή της είναι μοναδική. Η ιστορία τους ξεκινά από την αρχαία Ρώμη, όταν οι γκουρμέ της εποχής, με πρώτο τον Μάρκο Γάβιο Απίκιο, δημιούργησαν το πρώτο πρότυπο, το οποίο ονόμαζε «λαγκάνα». Ήταν ένα είδος παστίτσιου με λεπτή σφολιάτα και κρέας, ψημένο στον φούρνο. Από τα “λαγκάνα” του Απίκιου έως τα σύγχρονα λαζάνια, η διαδρομή ήταν μεγάλη, αλλά η ουσία παρέμεινε αναλλοίωτη.
Στην πορεία, οι σεφ του Μεσαίωνα, κυρίως από την αυλή του Φρειδερίκου του 2ου στο Παλέρμο και των Ανζού στη Νάπολη, έβαλαν το δικό τους στίγμα. Στον 13ο αιώνα, στο βιβλίο Liber de coquina, καταγράφηκε η τελική συνταγή για τα λαζάνια, με το όνομα De lasanis, που σημαίνει «Τα λαζάνια» στα ιταλικά. Ήταν στρώματα από λεπτή σφολιάτα, εναλλασσόμενα με κρέας, τυρί και μυρωδικά. Η ντομάτα, που αργότερα θα γίνει βασικό συστατικό, έλειπε ακόμη, αλλά η βασική συνταγή παρέμενε η ίδια.
Σήμερα, τα λαζάνια στην Ιταλία έχουν πολλές τοπικές παραλλαγές, με τις δύο κυριότερες σχολές να είναι εκείνη της Μπολόνια και εκείνη της Νάπολης. Η πρώτη περιλαμβάνει σφολιάτα, μπεσαμέλ και κιμά, ενώ η δεύτερη χρησιμοποιεί σφολιάτα, ντομάτα, κεφτεδάκια, τυρί πρόβολα και μυζήθρα.
Ενδιάμεσα, υπάρχουν πολλές άλλες παραλλαγές, όπως τα λαζάνια με πέστο από τη Λιγυρία, με ραδίκια από τη Βενετία, με σπανάκι από το Αμπρούτσο, τα λαζάνια από τη Σαρδηνία με ψωμί αντί για μακαρόνια, και τα σικελικά με μελιτζάνες. Κάθε περιοχή έχει τη δική της εκδοχή, και αυτό δημιουργεί την πλούσια και ποικιλόμορφη ταυτότητα της ιταλικής κουζίνας, που συνδυάζει τοπικές παραδόσεις και διεθνή επιρροή.
Σήμερα, οι συνταγές για λαζάνια είναι σχεδόν ατελείωτες, με υλικά όπως μανιτάρια, σπανάκι, αγκινάρες, ρικότα, σπαράγγια, προσούτο, κολοκυθάκια, μελιτζάνες, ακόμα και θαλασσινά όπως γαρίδες και χτένια, να προσφέρουν αμέτρητες γευστικές παραλλαγές.
*Photo Credit: Shutterstock
