Περιεχόμενα
H πρώτη φράση που έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε κάποιον να αποθεώνει τα ιταλικά ζυμαρικά, και να αναλύει με ύφος ειδικού τα λιγκουίνι, τις καμπανέλες, τα φετουτσίνι και τα ραβιόλι, είναι μάλλον επιθετική: «Είχες και στο χωριό σου τέτοια ζυμαρικά κι έτρωγες κάτω από τη μουριά στην αυλή»; Συγγνώμη. Δεν μπορούμε άλλο μ’ αυτή την πλύση εγκεφάλου, που έρχεται αιώνες τώρα από τα δυτικά μας σύνορα.
Έχεις φάει ματσάτα από τη Φολέγανδρο; Φλωμάρια από τη Λήμνο; Έχει γευτεί ο ουρανίσκος σου μακαρούνες από την Κάρπαθο; Πιταρίδια από την Κω; Για να μην αναφέρουμε τις παραδοσιακές χυλοπίτες ή τον τραχανά, που τον βρίσκουμε σχεδόν σε κάθε μέρος της ηπειρωτικής Ελλάδας. Φάε πρώτα και μετά ανάλυσε τα τορτελίνι, τα λαζάνια και τα καπελέτι.
Οφείλουμε να το παραδεχτούμε. Στην προώθηση, στο μάρκετινγκ που λένε, των ζυμαρικών ως Ελλάδα είμαστε πίσω. Η γενική αίσθηση που υπάρχει και στη χώρα μας είναι ότι τα ζυμαρικά, οι «μακαρονάδες» όπως τις έλεγαν παλιά (που στα ελληνικά τραπέζια βρισκόταν μόνο το σπαγγέτι από απέναντι), είναι ιταλική εφεύρεση. Κι εμείς τις μάθαμε πολύ αργότερα, πρώτα οι τόποι που είχαν δυτικές επιρροές από την Ιταλία και μετά οι υπόλοιποι. Η αλήθεια είναι ότι τα ζυμαρικά είναι τόσο παλιά στον ελληνικό χώρο, όσο και στον ιταλικό. Δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς.
Ο μεγάλος πρόλογος είναι απαραίτητος για να αποκαταστήσουμε τη μεγάλη αδικία που μας κατατρώει τα σωθικά όταν είδαμε τη λίστα του tasteatlas.com για τα 100 πιο δημοφιλή ζυμαρικά στον κόσμο. Περιμέναμε, βέβαια, ότι η Ιταλία, λόγω του μάρκετινγκ που λέγαμε, θα κυριαρχούσε. Αλλά όχι κι έτσι. Στη λίστα αυτή τα 87 από τα 100 πιο δημοφιλή ζυμαρικά στην υφήλιο προέρχονται από την Ιταλία! Κι αυτό όχι τόσο επειδή είναι πιο νόστιμα, αλλά διότι είναι πιο γνωστά. Με συνέπεια, τα τελευταία (κατά τη γνώμη μας πάντα) να είναι πιο νόστιμα από τα πρώτα!
Χωρίς υπερβολή, η κάθε περιοχή της Ιταλίας, το κάθε χωριό μη σου πω, έγινε διάσημο για την παραλλαγή ζυμαρικών που τρώει. Ενώ στην Ελλάδα θα πρέπει να επισκεφθείς την περιοχή που δημιουργούνται τα ζυμαρικά-διαμάντια για να τα γευτείς και να την ψάξεις παραπάνω να τα βάλεις στο διαιτολόγιό σου και το χειμώνα.
Τα ελληνικά ζυμαρικά ανάμεσα στα 100 πρώτα
Στα 100 πρώτα ζυμαρικά του κόσμου περιλαμβάνονται τέσσερα ελληνικά: ο τραχανάς, οι χυλοπίτες, οι μακαρούνες και η ματσάτα. Άλλα τρία ζυμαρικά, τα σκιουφιχτά, τα φλομάρια και τα πιταρίδια, είναι διαθέσιμα προς βαθμολόγηση. Υπενθυμίζουμε ότι στη συγκεκριμένη πολύ δημοφιλή ιστοσελίδα δεν καταχωρούνται οι απόψεις ενός συνεργάτη ή μιας ομάδας συνεργατών, αλλά του κοινού, που αξιολογεί, βαθμολογεί και ανεβοκατεβάζει θέσεις.
Ας δούμε, όμως, πώς «παρουσιάζει» η ιστοσελίδα τα ελληνικά ζυμαρικά, για να τα αξιολογήσει ο κόσμος:
Χυλοπίτες (20η θέση)
Οι χυλοπίτες είναι μια παραδοσιακή ελληνική ποικιλία ζυμαρικών. Συνήθως φτιάχνεται στο χέρι στο τέλος του καλοκαιριού. Τα ζυμαρικά φτιάχνονται συνήθως με αλεύρι, νερό ή γάλα, ελαιόλαδο, αυγά και λίγο αλάτι. Η ζύμη κόβεται σε στενές λωρίδες ή μικρά ορθογώνια, ανάλογα με την περιοχή. Το ζυμαρικό στεγνώνει κάτω από τον καλοκαιρινό ήλιο πριν αποθηκευτεί σε λευκά φακελάκια, για να χρησιμοποιηθεί το χειμώνα. Η πιο δοκιμασμένη συνταγή είναι με τριμμένη μυζήθρα και σάλτσα ντομάτας.
Τραχανάς (25η θέση)
Ο τραχανάς είναι ένα παραδοσιακό ελληνικό προϊόν που μοιάζει με ζυμαρικά που αποτελείται από μικρούς χονδροειδείς κόκκους που παρασκευάζονται με συνδυασμό σιταριού και γαλακτοκομικών προϊόντων όπως γάλα, ξινόγαλα, βουτυρόγαλα ή γιαούρτι. Αυτό το προϊόν έχει αρχαία προέλευση και η πανάρχαια παράδοση παρασκευής του πιστεύεται ότι ήταν αρχικά ένα μέσο συντήρησης του γάλακτος σε προκαταρκτικούς χρόνους ψύξης.
Παρασκευάζεται συνήθως με αλεύρι σίτου, αλεύρι σιμιγδαλιού, σπαστό σιτάρι ή πλιγούρι (ειδικά στην Κρήτη), ενώ ορισμένες εκδοχές μπορεί να απαιτούν και την προσθήκη αυγών. Παραδοσιακά, το μείγμα στεγνώνεται στον ήλιο (κλασική ελληνική έκφραση παλαιότερα «απλώνω τραχανά») προτού χωριστεί σε ομοιόμορφα κομμάτια ή μπορεί πρώτα να βράσει σε σύσταση σαν χυλό και μετά να αποξηρανθεί στον ήλιο.
Σκιουφιχτά (39η θέση)
Τα σκιούφιχτα είναι ένα παραδοσιακό χειροποίητο κρητικό ζυμαρικό. Είναι φτιαγμένο από αλεύρι ολικής αλέσεως, αλάτι, νερό και ελαιόλαδο ή βούτυρο. Η ζύμη τυλίγεται σε λεπτές λωρίδες, στη συνέχεια κόβεται σε κομμάτια που πιέζονται με μια σπειροειδή κίνηση των δακτύλων, με αποτέλεσμα το τυπικό στριφτό σχήμα των ζυμαρικών.
Το όνομα του ζυμαρικού προέρχεται από το ρήμα «σκιουφίζω» της κρητικής διαλέκτου, που σημαίνει στρίβω και αναφέρεται σε αυτόν τον τρόπο παραγωγής που απαιτεί εμπειρία και δεξιοτεχνία. Οι παραδοσιακές συνταγές απαιτούν «κάψιμο» των ζυμαρικών σε βούτυρο και μετά από πάνω τους με μεγάλες ποσότητες τριμμένο ανθότυρο ή μυζήθρα.
Μακαρούνες (82η θέση)
Οι Μακαρούνες είναι μια ποικιλία ελληνικών ζυμαρικών που παρασκευάζονται σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, όμως έχουν μεγάλη παράδοση στο νησί της Κάρπαθου. Συνήθως φτιάχνονται με αλεύρι και νερό και χωρίς αυγά. Δεν υπάρχουν αυστηρές μετρήσεις των συστατικών, ενώ ακόμη και η διαδικασία παρασκευής των ζυμαρικών διαφέρει συχνά από οικογένεια σε οικογένεια.
Η ζύμη των ζυμαρικών ανοίγεται πρώτα και κόβεται σε μακριές και λεπτές κλωστές, στη συνέχεια σε μικρότερα κομμάτια τα οποία τυλίγονται και πλάθονται σε μικρά κελύφη ζυμαρικών με τα δάχτυλα. Οι βραστές μακαρούνες είναι το βασικό συστατικό μιας τοπικής σπεσιαλιτέ ζυμαρικών που συνδυάζει τα κελύφη των ζυμαρικών με σοταρισμένα κρεμμύδια, σκόρδο, βούτυρο και μια γενναιόδωρη ποσότητα τριμμένου τοπικού πρόβειου ή κατσικίσιου τυριού.
Φλωμάρια (90η θέση)
Τα φλωμάρια είναι μια ποικιλία ελληνικών ζυμαρικών που παράγεται στο νησί της Λήμνου Μετά το στέγνωμα, τα ζυμαρικά μπορούν να κοπούν σε δύο διαφορετικά σχήματα: κοντές και λεπτές κλωστές σαν κορδόνια, που μοιάζουν με σπίρτα ή επίπεδες και στενές κλωστές που μοιάζουν με λιγκουίνια. Παραδοσιακά, τα φλωμάρια παρασκευάζεται το καλοκαίρι και διατηρείται σε βαμβακερά σακουλάκια για μελλοντική χρήση. Συνήθως συνδυάζεται με βούτυρο και τυρί ή σερβίρεται ως συνοδευτικό για πουλερικά, κρέας, κυνήγι ή σαλιγκάρια.
Ματσάτα (96η θέση)
Τα ματσάτα είναι μια τοπική ποικιλία από φρέσκα σπιτικά ζυμαρικά από το νησί της Φολεγάνδρου. Παρασκευάζεται συνήθως με αλεύρι, ελαιόλαδο, αλάτι και νερό. Η ζύμη κόβεται σε κορδέλες που μοιάζουν με ταλιατέλες, οι οποίες συνήθως καταναλώνονται αμέσως μετά την προετοιμασία τους, αν και μπορούν επίσης να στεγνώσουν και να αποθηκευτούν για μελλοντική χρήση. Τα ζυμαρικά βράζονται σε αλατισμένο νερό και στη συνέχεια συνοδεύουν κόκορα, κουνέλι ή κατσικάκι που έχουν μαγειρευτεί σε παραδοσιακή ελληνική σάλτσα ντομάτας. Το πιάτο ζυμαρικών ολοκληρώνεται συχνά με τριμμένα τοπικά σκληρά τυριά όπως λαδοτύρι, κεφαλοτύρι ή μυζήθρα.