Διαβάζεις το άρθρο στην ηλεκτρονική σελίδα των New York Times κι αναρωτιέσαι: Πόσα χρόνια είχε να αναφερθεί ο διεθνής τύπος στην Ελλάδα με θετικά λόγια όσον αφορά την οικονομία της; O τίτλος είναι κάτι παραπάνω από εύγλωττος: «Greece, Battered a Decade Ago, is Booming». Η Ελλάδα, χτυπημένη εδώ και μία δεκαετία, ανθίζει.
Το άρθρο υπογράφει όχι κάποιος ανταποκριτής της εφημερίδας στην Αθήνα, αλλά η Λιζ Άντελμαν, υπεύθυνη του οικονομικού ρεπορτάζ στις ευρωπαϊκές χώρες. Άρα κάποια που έχει εμπειρία από τέτοια θέματα και μπορεί να κάνει διεθνείς συγκρίσεις. Η εικόνα που δίνει είναι γενικά αισιόδοξη, παρά τα προβλήματα που επισημαίνονται.
«Η οικονομία αναπτύσσεται με διπλάσιο ποσοστιαίο ρυθμό απ’ ότι στην υπόλοιπη Ευρωζώνη», αναφέρεται στο κείμενο. «Η ανεργία, αν και ακόμη βρίσκεται ψηλά στο 11%, είναι στο μικρότερο ποσοστό της την τελευταία δεκαετία. Οι τουρίστες επέστρεψαν κατά μυριάδες και τροφοδοτούν μια φρενίτιδα κατασκευών και νέων δουλειών. Μεγάλες διεθνείς εταιρείες, όπως η Microsoft και η Pfizer, επενδύουν εδώ. Και οι τράπεζες, οι οποίες σχεδόν κατέρρευσαν ολοσχερώς πριν λίγα χρόνια, έχουν «καθαρίσει» σε μεγάλο βαθμό τα χρέη τους και δανείζουν ξανά, με οφέλη προς την γενική οικονομία».
Φυσικά από το άρθρο δεν λείπουν και οι αναφορές στα προβλήματα. «Το βουνό του χρέους συρρικνώθηκε, αλλά βρίσκεται στο 166% της οικονομίας της και είναι ανάμεσα στα μεγαλύτερα της υφηλίου. Οι τράπεζες της χώρας, οι οποίες ανήκουν στο δημόσιο, έχουν ακόμα ένα ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο είναι αισθητά μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και η μιζέρια της ύφεσης είναι ακόμα φρέσκια για πολλούς ανθρώπους κι έγινε χειρότερη από τον υψηλό πληθωρισμό, λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Δύσκολα βήματα για να επιβιώσει
Στο άρθρο γίνεται ειδική αναφορά στην περίοδο της μεγάλης κρίσης, η οποία σημειώθηκε μετά τα γεγονότα στη Γουόλ Στριτ το 2008. «Η Ελλάδα χρειάστηκε τρία πακέτα διάσωσης, από το 2010 ως το 2015, με συνολικό ύψος βοήθειας που ξεπέρασε τα 320 εκ. ευρώ. Τα εισοδήματα και οι συντάξεις περικόπηκαν και το ΑΕΠ συρρικνώθηκε σχεδόν κατά ένα τέταρτο. Οι τράπεζες αντιμετώπισαν σημαντικό πρόβλημα επιβίωσης, έτσι χιλιάδες επιχειρήσεις κάθε είδους αναγκάστηκαν να κλείσουν».
Φιλοξενούνται και δηλώσεις του Γιάννη Στουρνάρα, πρώην υπουργού οικονομικών και νυν προέδρου της Τράπεζας της Ελλάδας, ο οποίος παραδέχτηκε ότι «θα θέλαμε να είναι πιο ήπια η ύφεση, αλλά τα μέτρα ήταν η προσφορά της Ελλάδα για να σωθεί. Η χώρα μας έπρεπε να κάνει αυτά τα δύσκολα βήματα, προκειμένου να επιβιώσει».
Σημειώνεται, πάντως, ότι η Ελλάδα βρέθηκε εκτός μνημονίων το 2018 και οι πράξεις της κυβέρνησης οδήγησαν σε νέα εμπιστοσύνη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόλις το 2021 η Ε.Ε. ενέκρινε την χορήγηση σχεδόν 30 δις ευρώ στην Ελλάδα για επενδύσεις που αφορούν την πράσινη ανάπτυξη και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτά τα χρήματα είναι μέρος ενός σχεδίου για τόνωση των ευρωπαϊκών οικονομιών κυρίως μετά την λαίλαπα που έφερε η πανδημία COVID-19.
Αναβάθμιση για την ελληνική οικονομία
Ένα τέτοιο «θετικό» κείμενο δεν θα μπορούσε να μην αναφέρει και την αλλαγή στάση των διεθνών οίκων αξιολόγησης απέναντι στην ελληνική οικονομία. «Αυτό το μήνα η DBRS Morningstar αποφάσισε να αναβαθμίσει την ελληνική οικονομία σε επίπεδο επενδυτικής βαθμίας. Αυτό ανοίγει το δρόμο για μεγάλους επενδυτές και ασφαλιστικά ταμεία του εξωτερικού να αγοράσουν ομόλογα που θα έχουν εκδοθεί από την κυβέρνηση.
Αυτό προφανώς θα μειώσει το κόστος δανεισμού για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, ακόμα και την ίδια την κυβέρνηση, μετά τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκιά της για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό». Αναφέρεται, επίσης, ότι ο οίκος Moody’s, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες αξιολόγησης παγκοσμίως, ανέβασε την Ελλάδα κατά δύο μονάδες και τώρα βρίσκεται μόλις ένα επίπεδο κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.
Όσο για τους παγκόσμιους επενδυτές, αναφέρεται στην επένδυση της Microsoft να κατασκευάσει ένα κέντρο δεδομένων ανατολικά της Αθήνας, το οποίο αναμένεται να κοστίσει σχεδόν 1 δις δολάρια. Στο βορρά η Pfizer κατασκευάζει ήδη ένα ερευνητικό εργαστήριο αξίας σχεδόν 650 εκ. ευρώ. Διάφορες άλλες εταιρείες, όπως η Cisco και η JP Morgan, μέχρι και η Meta, έχουν δρομολογήσει επενδύσεις στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια.
