12:01 Τέλος στο debate. Καλό σας βράδυ.
11:41 Στο φινάλε του debate, οι 6 αρχηγοί έχουν 3 λεπτά για να μιλήσουν στους ψηφοφόρους και στο τηλεοπτικό κοινό.
Ο κ. Βαρουφάκης ζήτησε να ληφθούν μέτρα για να ψηφίσουν οι νέοι που δουλεύουν σεζόν, στον τόπο που δουλεύουν και κατηγόρησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη πως τρέμει τη γενιά των Τεμπών και «ιδρώνει με τη σκέψη ότι θα ψηφίσουν όσοι δουλεύουν στα κάτεργα. Όσον αφορά το διακύβευμα των εκλογών, υπάρχουν τρία αφηγήματα, τα τρία κόμματα που πέρασαν από την εξουσία. Εμείς λέμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο 3ο μνημόνιο που υπέγραψε το 2018 ο κ. Τσίπρας και μας πάει ως το 2060. Έχουμε ένα χρέος 20% μεγαλύτερο από το 2007. Τα τρία κόμματα θα μαψειρέψουν την δημοσιονομική πειθαρχία σε μια νέα εποχή λιτότητας».
Ακολούθησε ο κ. Βελόπουλος που είπε τα εξής: «Οι συνάδελφοι δε μας φιλοξένησαν ποτέ στα κανάλια τους, με εξαίρεση τον ΑΝΤ1, την ΕΡΤ και λίγο τον ALPHA. Αυτή είναι μια πικρία πολιτική γιατί δε μπορέσαμε να πούμε αυτό που πιστεύουμε. Αρκεί στο τιμόνι της χώρας να υπάρχει κάποιος που την αγαπάει και αγαπάει τους Έλληνες».
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας ξεκίνησε λέγοντας πως «αποκαλύπτονται αντιφάσεις και τα αδιέξοδα ενός συστήματος που μας έχουν φτάσει ως εδώ. Όλοι εδώ οι παριστάμενοι, παρότι είπατε ότι θα έπρεπε να έχουμε πιο ζωντανή συζήτηση, όπως είχε προτείνει το ΚΚΕ στην διακομματική, είτε ως Πρωθυπουργοί είτε ως Υπουργοί κυβερνήσεων, έχουν όλοι εδώ ευθύνη για αυτή την κατάσταση. Είναι μέρος του προβλήματος, θα έλεγα. Δε μπορούν να αποτελέσουν επομένως μέρος της λύσης. Κυβέρνηση θα βγει το επόμενο διάστημα. Εμείς εκτιμάμε ότι θα μπορούσε να βγει στη βάση των προγραμμάτων ακόμα και την 22α Μαΐου. Άλλες επιταγές τους οδηγούν σε μια ταλαιπωρία για την οικονομία, για τη χώρα, με επόμενες εκλογές. Αυτή η κυβέρνηση θα είναι αντιλαϊκή από χέρι».
Ο Νίκος Ανδρουλάκης ανέφερε ότι «στις 21 Μαΐου κρίνεται αν θα αλλάξει κάτι δραστικά στη χώρα ή αν θα έχουμε μία από τα ίδια. Η χώρα χρειάζεται αλλαγές προς όφελος της κοινωνίας, του πολίτη, της οικονομίας. Κυβέρνηση θα υπάρχει την επόμενη των εκλογών. Το θέμα είναι τι κυβέρνηση. Μια που χαϊδεύει τους ισχυρούς ή που θα λειτουργήσει για τους πολίτες, τους νέους. Ο λαός έχει βυθιστεί σε έναν ωκεανό κρίσης εμπιστοσύνης σε σχέση με το πολιτικό σύστημα. Εγώ ό,τι λέω σήμερα, θα κάνω και αύριο. Γι΄αυτό και λέω λίγα πράγματα και συγκεκριμένα. Χρειάζεται διαφάνεια και αξιοκρατία».
Ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι «τα 4 τελευταία χρόνια η ανισότητα έγινε καθεστώς. Οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες έχουν μια θηλιά στον λαιμό, πνίγονται στα χρέη. Χιλιάδες αγρότες σκέφτονται αν θα μπορούν να παράγουν και την επόμενη μέρα. Οι νέοι σκέφτονται να φύγουν από τη χώρα. 700.000 νοικοκυριά αγωνιούν αν θα χάσουν τις περιουσίες τους στους πλειστηριασμούς. Δε μας αξίζει αυτή η Ελλάδα, της οικογενειοκρατίας, της διαφθοράς. Σε αυτές τις εκλογές ψηφίζουμε με απλή αναλογική και απλή λογική. Νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ένα πρώτο βήμα για την αλλαγή, για μια κυβέρνηση που θα αλλάξει τις ζωές μας, που θα στηρίξει το ΕΣΥ και το κοινωνικό κράτος. Κυβερνήσαμε στις πιο δύσκολες συνθήκες στη μεταπολίτευση. Κάναμε λάθη. Αλλά βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια, από την κρίση, με γεμάτα μνημόνια. Αλλά δεν κυβερνήσαμε με βάση το πρόγραμμά μας. Ζητάμε μια πρώτη ευκαιρία να το κάνουμε».
Τελευταίος ο Πρωθυπουργός, κ. Μητσοτάκης. «Σε 10 μέρες έχουμε εκλογές όπου θα αποφασίσουμε αν θα προχωρήσουμε μπροστά ή αν θα κυλήσουμε σε ένα παρελθόν που θέλουμε να ξεχάσουμε. Μπορώ να κοιτάξω στα μάτια τους πολίτες και να πω ότι ήμουν συνεπής και κράτησα τη χώρα εν μέσω παγκόσμιων κρίσεων. Έχω ένα ξεκάθαρο όραμα για την Ελλάδα του 2027. Μια Ελλάδα παραγωγική, που θα συνεχίσει την τροχιά ανάκαμψης με ρυθμούς διπλάσιους του ευρωπαϊκού μέσου όρου, που θα φέρει την ανεργία κάτω από το 10%. Αυτό δε θα γίνει αλλιώς, παρά μόνο αν συνεχίσουμε στον δρόμο που έχουμε χαράξει, δίνοντας στους νέους καλύτερες προοπτικές. Ξέρω ότι στην Ελλάδα που οραματίζομαι, έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε. Έχω όμως ένα σαφές σχέδιο για να την κάνουμε καλύτερη. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει πρωταγωνίστρια στην πράσινη ανάπτυξη. Είναι απαραίτητο για να μειώσουμε το κόστος για τα νοικοκυριά. Μια Ελλάδα ισχυρή, πρωταγωνίστρια, που θα συμμετέχει ισότιμα στις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Αυτή την Ελλάδα μπορούμε να την κάνουμε πράξη. Είναι στο χέρι μας αν θα προχωρήσουμε σταθερά, τολμηρά, για την Ελλάδα που οραματιζόμαστε».
11:37 Τελευταίος ο κ. Βελόπουλος, που η Μάρα Ζαχαρέα ρώτησε για την επικοινωνιακή πολιτική των κομμάτων να μιλήσουν στους νέους από σύγχρονα κανάλια όπως το TikTok.
«Πώς να πιστέψει η νεολαία τους πολιτικούς που την κοροϊδεύουν; Διαβάζουν τα παιδιά, δε μπορείς να τα δουλέψεις. Να ζητήσω αυτή τη στιγμή συγγνώμη από τους γονείς που έχασαν τα παιδιά τους στα Τέμπη. Εγώ ζητάω συγγνώμη από τα νέα παιδιά για όλους, γιατί δεν κάναμε τίποτα και τους αναγκάζουμε να πάνε να δουλέψουν στα κάτεργα των νησιών με 10 άτομα μαζί για 600 ευρώ. Κάποια παιδιά φαίνεται πως είναι περισσότερο παιδιά από τα δικά μας παιδιά. Ο νέος βλέπει ότι δεν υπάρχει αξιοκρατία, υπάρχει κομματικός σωλήνας».
11:33 Τελευταία ερώτηση για τη Ράνια Τζίμα και τον κ. Κουτσούμπα που απάντησε στο ενδεχόμενο να σπρώχνει στην αποχή τη νέα γενιά πως «οι νέοι έζησαν πολλά. Ήταν στους δρόμους με όμορφα συνθήματα για τα Τέμπη, που μας συγκίνησαν όλους και τους λέμε να πάνε να ψηφίσουν. Δεν είναι αντισυστημική η αποχή. Η αποχή ενισχύει τα κόμματα που κάνουν χειρότερη τη ζωή της. Κάθε κυβέρνηση είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Εμείς καταθέσαμε και πρόταση νόμου που δεν έγινε δεκτή, τα παιδιά που είναι για παράδειγμα σε δουλειά για σεζόν, να ψηφίσουν όπου δουλεύουν και όχι να ισχύσει η ετεροδημότευση. Υπάρχουν τρόποι για να ψηφίσουν στο μέρος όπου πήγαν για δουλειά. Λέμε στους νέους να ψηφίσουν».
Ο κ. Κουτσούμπας άφησε αιχμή περί Παπανδρέου ως προς τον Τσίπρα και πανηγύρισε για την πρωτιά της Πανσπουδαστικής στις φοιτητικές εκλογές.
11:29 Ο Γιώργος Παπαδάκης ρώτησε τον κ. Ανδρουλάκη για τους 400.000 νέους που δεν εκφράζονται από κανένα κόμμα και δεν έχουν καταλήξει τι θα ψηφίσουν και μήπως δεν έχει κι αυτός την ικανότητα να επικοινωνήσει με τους νέους.
«Οι νέοι έχουν πολλά εφόδια, αλλά λιγοστές ευκαιρίες. Γι’ αυτό πολλοί έχουν οδηγηθεί στο εξωτερικό. Εγώ λέω ότι πρέπει να δούμε σήμερα τι κάνουμε για όσους έμειναν εδώ, να φρενάρουμε το brain drain και να γυρίσουν κάποιοι και πίσω. Αυτό που γίνεται με τον αφελληνισμό της οικονομίας και αναιμική ανάπτυξη, δε λύνει το πρόβλημα. Χρειάζονται επενδύσεις σε ανταγωνιστικούς τομείς και στήριξη της καθημερινότητας. Στήριξη στα ζευγάρια και στις κοινωνικές κατοικίες που θα νοικιάζονται σε νέα ζευγάρια και φοιτητές με χαμηλό κόστος. Έτσι θα πέσουν τα ενοίκια στα αστικά κέντρα».
Σε εκ νέου ερώτηση για τις υποκλοπές και την φυλακή που θεωρεί ότι πρέπει να πάνε κάποιοι όπως ο κ. Μητσοτάκης που εννόησε ο κ. Ανδρουλάκης, η απάντησή του ήταν ότι «εγώ δε λέω κάτι εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου. Θέλω να σχολιάσω όμως κι εγώ εκτός θέματος ότι ο κ. Τσίπρας είχε διορίσει στη Σαντορίνη διοικητή νοσοκομείου έναν ιδιοκτήτη βουλκανιζατέρ».
11:25 Για το Youth Pass των 150 ευρώ ρωτήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας και για το αν η κατάργηση της βάσης εισαγωγής είναι η δική του δωροδοκία προς τους νέους.
«Τόσα χρόνια είχαμε στον τόπο μας εξετάσεις χωρίς ελάχιστη βάση εισαγωγής. Τόσοι υπουργοί πέρασαν από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Με τον Μητσοτάκη ήρθε αυτή. Όταν έχεις συγκεκριμένο αριθμό ατόμων για τα πανεπιστήμια, το αν θα γράψεις 8 ή 12 εξαρτάται από τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων. Η κ. Κεραμέως έβαλε την ελάχιστη βάση εισαγωγής για να αυγατίσει η πελατεία των ιδιωτικών κολλεγίων. Μείωσε ευθέως τους εισακτέους, όχι εμμέσως, λέγοντας ότι θες να αυξήσεις το γνωστικό επίπεδο των πανεπιστημίων. Και λέμε ότι αν έχουμε μια προοδευτική κυβέρνηση με επικεφαλής των ΣΥΡΙΖΑ, θα μπουν 20.000 νέοι στα πανεπιστήμια».
Για τη σύγκριση με τον Παπανδρέου και αν έχει ως πνευματικό πρότυπο τον Φλωράκη ή τον Κύρκο, ο κ. Τσίπρας είπε χαριτολογώντας πως «μην τσακωθώ με τον κ. Κουτσούμπα που θεωρεί δικαίωμα του τον Φλωράκη. Κάποτε κατηγορούσαν τον Παπανδρέου ότι έκλεψε συνθήματα, σήμερα κατηγορούν εμένα. Τα συνθήματα γίνονται επίκαιρα μόνα τους. Αυτό που μπορεί να σώσει τον λαό, είναι η ενότητα».
11:22 Ο Αντώνης Σρόιτερ ρώτησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη τι θα έλεγε στους νέους για την διαχείρισή του σε αυτή την 4ετία σε όλες τις καυτές πατάτες που κράτησε.
«Κύριε Σρόιτερ, οι νέοι έχουν κάθε δίκιο να είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην εξουσία. Και θα μας κρίνουν αυστηρά, όπως πρέπει. Αναφερθήκατε σε μια σειρά από σφάλματα που έγιναν στη διακυβέρνηση, ζήτησα συγγνώμη όπου το έκανα. Ένα λάθος όμως, γίνεται σφάλμα, μόνο όταν επαναλαμβάνεται. Ουδείς αλάθητος. Ο βαθμός που θα μπει στην κυβέρνηση, θα είναι το εκλογικό ποσοστό που θα πάρουμε στην κάλπη της 21ης Μαΐου γιατί μια κυβέρνηση κρίνεται συνολικά για τα καλά που έχει κάνει και για τις αστοχίες, γιατί πάντα θα υπάρχουν λάθη. Θα παρότρυνα τους νέους να αξιολογήσουν αυστηρά τα κόμματα και να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία και να γνωρίζουν ότι ψηφίζουν για το δικό τους μέλλον».
Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε από τους άλλους αρχηγούς να καταθέσουν τα προγράμματα τους για να αξιολογηθεί πόσο τελικά κοστίζει το πρόγραμμα του κάθε κόμματος.
11:19 Αρχή στον 6ο και τελευταίο γύρο με την κ. Κοσιώνη να ρωτά τον κ. Βαρουφάκη για τη νέα γενιά.
«Από τότε που γύρισα στην Ελλάδα, το 2000, έδωσα τον καλύτερο μου εαυτό, ως καθηγητής, να προσφέρω συνθήκες ασφάλειας στα νέα παιδιά. Γνωρίζω τι σημαίνει ανασφάλεια στο Πανεπιστήμιο. Έχω κλειδωθεί με φοιτητές μου, με διάφορους εξωσχολικούς να μας απειλούν. Ασφάλεια δε σημαίνει αστυνομοκρατία τύπου Κεραμέως. Σημαίνει διαφύλαξη του ασύλου των πανεπιστημίων. Η ιδέα ότι βάζεις αστυνομία στο πανεπιστήμιο, είναι όνειδος. Δεν έχουν καταλάβει πώς λειτουργούν η Οξφόρδη και το Κέιμπριτζ. Ή έχουν καταλάβει και ψεύδονται μπροστά σε ένα ακροατήριο. Η Μητσοτάκης Α.Ε. καλλιεργεί κλίμα τρομοκρατίας στα πανεπιστήμια με την τρομοκρατία».
Σε ερώτηση για το αν στήριξε την καθηγήτρια κ. Νικολαΐδου που την τραμπούκισαν αναρχικοί, ο κ. Βαρουφάκης είπε ότι «είμαι δίπλα σε όποιον έχει απειληθεί για την έκφραση των ιδεών του».
11:15 Για τα περιβαλλοντικά προβλήματα στις Κυκλάδες ρώτησε τον κ. Κουτσούμπα η Μάρα Ζαχαρέα.
«Το βασικό πρόβλημα με το ζήτημα της ενέργειας και της ανοικοδόμησης των κατοικιών, όχι των λεφτάδων φυσικά, αλλά τον φτωχών, θα το λύσει μια άλλη εξουσία, μια πραγματική λαϊκή εξουσία. Εδώ ερχόμαστε στο ζήτημα της ενέργειας και της πράσινης μετάβασης. Η εγκληματική πολιτική της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, της απολιγνιτοποίησης, της απελευθέρωσης, του χρηματιστηρίου ενέργειας – θα έλεγα στον κ. Τσίπρα να μην ξύνεται στη γκλίτσα του τσοπάνη και ζητά συνεργασία από το ΚΚΕ».
11:11 Η Ράνια Τζίμα ρώτησε τον κ. Ανδρουλάκη για τη ΔΕΗ με τη σειρά της και την δική του προσέγγιση κι αν θα ήταν προαπαιτούμενο για ένα κυβερνητικό σχήμα.
«Αυτή τη στιγμή το 34% των μετοχών της ΔΕΗ, ανήκουν στο δημόσιο. Όλοι οι άλλοι μαζί δε σχηματίζουν πλειοψηφία. Οπότε το ελληνικό δημόσιο καθορίζει την πολιτική της ΔΕΗ. Οπότε αυτό δεν αλλάζει αν θέλει το κράτος να έχει η ΔΕΗ μια πολιτική πιο φιλική στον καταναλωτή. Η ΔΕΗ κερδοσκόπησε πολλαπλάσια. Για μένα πρέπει να διασυνδέσουμε την απολιγνιτοποίηση με την οικονομία μας για να πετύχουμε την εξάρτηση της χώρας από το φυσικό αέριο. Και ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ συμμετείχαν σε αυτή την εξάρτηση. Με ένα καλό δίκτυο θα έχουμε προτεραιότητα αγρότες, δήμους, θα εκδημοκρατίσουμε την πράσινη ενέργεια και θα εμποδίσουμε τις ανισότητες».
11:07 Ο Γιώργος Παπαδάκης ρώτησε τον κ. Τσίπρα για το προεκλογικό πρόγραμμα με την μείωση των φόρων κατανάλωσης, αλλά που έχει ένα υψηλό δημοσιονομικό κόστος.
«Για να μην πέσει κάτω, είπε ο κ. Ανδρουλάκης να μη διορίζουμε κομματικά παιδιά στα νοσοκομεία. Εγώ συμφωνώ με αυτό και γίνεται καίρια, μετά το δυστύχημα των Τεμπών όπου ένα ρουσφέτι οδήγησε 57 ανθρώπους στον θάνατο. Έρχομαι στο ερώτημα σας και του κ. Μητσοτάκη. Το 2022 έχουμε υπέρβαση εσόδων από τον υψηλο ΦΠΑ κοντά στα 4.5 δισ. ευρώ. Γιατί δεν ρίχνει τον ΦΠΑ που το ζητάνε και βουλευτές του; Για να εξυπηρετεί τα διυλιστήρια και τις επιχειρήσεις. Εμείς θα σταματήσουμε τον μηχανισμό αναδιανομής του εισοδήματος από τους πολλούς σε λίγους και ισχυρούς. Να τα λεφτά. Θα πάρει ανάσα έτσι ο καταναλωτής».
Για την επαναφορά της ΔΕΗ στον έλεγχο του δημοσίου και πώς επηρεάζει τους καταναλωτές, ο κ. Τσίπρας απάντησε ότι «η ΔΕΗ δεν αύξησε ούτε ένα ευρώ τους λογαριασμούς στη θητεία μας. Και ο κ. Μητσοτάκης την ιδιωτικοποίησε πριν την κρίση. Το 80% των υπερεσόδων και ουρανοκατέβατων κερδών, πάει στη ΔΕΗ, όπου τα γαλάζια παιδιά δίνουν μπόνους στους εαυτούς τους».
11:04 Ο Παναγιώτης Στάθης ρώτησε τον κ. Μητσοτάκη γιατί η στήριξη της κυβέρνησής του σε πολίτες δεν κρίνεται ως στήριξη ως προς το πρόγραμμα του Τσίπρα.
«Για τον απλούστατο λόγο ότι αυτές οι παρεμβάσεις μας ήταν κατ’ εξαίρεση από την Ε.Ε. Είμαι περήφανος που κρατήσαμε όρθια την κοινωνία και προστατεύσαμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην πανδημία και από τις αυξήσεις στην ενέργεια. Από δω και στο εξής, η χώρα πρέπει να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα. Άρα η ακριβής κοστολόγηση έχει τεράστια σημασία για την επόμενη μέρα. Αναφέρω ότι μόνο τα δύο εμβληματικά μέτρα του ΣΥΡΙΖΑ στοιχίζουν 4 δισ. ετησίως. Να μας πει ο κ. Τσίπρας από πού θα βρει τα χρήματα».
Για τα Τέμπη και τον ΟΣΕ, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «πληρώσαμε τις αστοχίες και τις ελλείψεις. Αλλά επενδύουμε στα μέσα σταθερής τροχιάς, επεκτείνουμε τη γραμμή 2, κάνουμε τη γραμμή 4 του μετρό και στις αρχές του επόμενου έτους παραδίδουμε το μετρό Θεσσαλονίκης που θα αλλάξει την όψη της συμπρωτεύουσας».
11:01 Σε παρόμοια ερώτηση του κ. Σρόιτερ, ο κ. Βαρουφάκης απάντησε πως «οι εξορύξεις θέλουν τουλάχιστον 15 χρόνια μέχρι να παράγουν και αν παράγουν. Μέχρι τότε μάλιστα, οι τιμές για ΑΠΕ θα είναι φθηνότερες. Οι εξορύξεις είναι οικοκτονία, καταστροφή του περιβάλλοντος. Το μέλλον είναι οι ανεμογεννήτριες, οι οποίες θα παράγουν υπερβάλλουσα ηλεκτρική ενέργεια για να έχουμε πράσινο υδρογόνο. Μην ακούτε για το 2050, αυτός είναι ο στόχος της Ε.Ε. Η χρήση του υδρογόνου στη μεταλλουργία έχει ήδη μπει μπροστά. Στόχος είναι να προλάβουμε αυτή τη βιομηχανική επανάσταση. Γι’ αυτό είναι αποτυχία της κυβέρνησης που δεν έχει επενδύσει τα χρήματα από το ταμείο ανάκαμψης στο περιβάλλον».
Ο κ. Σρόιτερ επεσήμανε στον κ. Βαρουφάκη ότι έχει το μεγαλύτερο ενεργειακό αποτύπωμα με βάση τα οχήματά τους και πήρε ως απάντηση πως «τα χρησιμοποιούμε σπάνια. Με τη μηχανή κινούμαστε. Πρέπει όντως να δίνουμε το παράδειγμα».
10:58 Στο ξεκίνημα του 5ου γύρου, η κ. Κοσιώνη ρώτησε τον κ. Βελόπουλο αν πιστεύει πως η Ελλάδα έπρεπε να απέχει από την ανάμειξη στην Ουκρανία.
«Θα ρωτήσετε τον ελληνικό λαό αν του αξίζει να πληρώνει πανάκριβα τα τρόφιμα και τη βενζίνη του. Να σας πω ότι υπάρχουν γνωστοί Έλληνες εφοπλιστές που κάνουν λαθρεμπόριο πετρελαίου και άνθρακα με τη Ρωσία. Γιατί να κερδίζουν αυτοί και όχι ο λαός; Εγώ επιμένω στην εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Ελλάδα. Η αξία των κοιτασμάτων είναι στα 250 δισ. Εμείς αν ήμασταν κυβέρνηση, θα κάναμε ό,τι και η Νορβηγία. Θα συνδέαμε την εξόρυξη με τις συντάξεις».
Όταν του επισημάνθηκε ότι γίνονται εξορύξεις και ρωτήθηκε γιατί δεν έχει στηρίξει κανένα νομοσχέδιο, απάντησε ότι «η πράσινη ενέργεια δεν αποθηκεύεται, δε σε κάνει αυτόνομο. Η πράσινη μετάβαση είναι ένα βίαιο μοντέλο που χρειάζεται τρισεκατομμύρια. Η Ελλάδα θα γίνει πετρελαιοπαραγωγός με την Ελληνική Λύση. Δε λέμε όχι στη γεωθερμία. Η ανεμογεννήτρια είναι τοξική».
10:46 Η Μάρα Ζαχαρέα ρώτησε τον κ. Ανδρουλάκη για έναν ιατρό του ΠΑΣΟΚ που έδωσε αναρρωτική στον σταθμάρχη των Τεμπών και ζήτησε να απαντήσει μήπως τελικά η θεωρία από την πράξη και τις παλιές νοοτροπίες απέχουν.
Ο ίδιος μίλησε πρώτα για τις υποκλοπές και επέλεξε στην ουσία να απαντήσει ελάχιστα για το ερώτημα. «Μέσα σε 10 λεπτά έφυγε από τα ψηφοδέλτια μας ο συγκεκριμένος. Το μήνυμά μου είναι ξεκάθαρο. Όποιος κινείται εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος, δε μπορεί να υπηρετήσει τον στόχο μας για διαφάνεια. Όλοι οι οργανισμοί, όλα τα νοσοκομεία, δε θα στελεχωθούν με παιδιά του ΠΑΣΟΚ. Μόνο με ανοιχτό διαγωνισμό».
Για ιδιωτικά πανεπιστήμια, ο κ. Ανδρουλάκης τόνισε ότι «δε μπαίνουμε εμπόδιο, αλλά λευκή επιταγή στην αναθεώρηση της παιδείας και μη ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου, δεν δίνουμε. Μιλάμε για εθνικό απολυτήριο στα πρότυπα Γαλλίας και Γερμανίας. Το σχολείο πρέπει να σταματήσει να είναι πάρεργο».
10:42 Η Ράνια Τζίμα υπενθύμισε στον κ. Τσίπρα πως δεν κατήργησε τα μνημόνια με έναν νόμο και ένα άρθρο το 2015, αλλά επέβαλλε 22 νέους νόμους.
«Πρώτα μια παρατήρηση. Οι 10 σχολές που είπε ο κ. Κουτσούμπας είναι για τις πράσινες σχολές. Ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε σκληρή μάχη με τους δανειστές. Είναι πρόσφατη η ιστορία. Έφερε μια συμφωνία πετυχαίνοντας το καλύτερο δυνατό. Παραλάβαμε μια χώρα χρεωκοπημένη. Φέραμε τη συμφωνία στην κρίση του λαού με εκλογές το 2015. Βγάλαμε τη χώρα από την κρίση. Ο κ. Μητσοτάκης, εκεί που φέραμε την 13η σύνταξη, την κατήργησε και σήμερα δε δίνει ούτε τα αναδρομικά. Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για τους ευάλωτους συμπολίτες μας».
Για τις πορείες διαμαρτυρίας συνταξιούχων που δέχτηκαν βία το 2016, στη δική του κυβέρνηση, και αν νιώθει υπόλογος, απάντησε ότι «ήμασταν υποχρεωμένοι να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα που δεν ήταν δικό μας. Είχαμε μνημονιακούς καταναγκασμούς. Υπήρξε τότε η μέγιστη κοινωνική συναίνεση και κατανόηση. Δεν ισχύει το ίδιο σήμερα».
10:39 Ο Γιώργος Παπαδάκης ρώτησε τον Πρωθυπουργό για τη θέση του στις αιτιάσεις γύρω από την Υγεία και την Παιδεία, ειδικά ως προς τις ελλείψεις στην περιφέρεια.
«Το νέο ΕΣΥ που οραματίζομαι, είναι στις 3 κεντρικές μου πολιτικές για την επόμενη 4ετία. Γνωρίζω ότι υπάρχουν σημαντικά προβλήματα για το ΕΣΥ που έμεινε όρθιο στην πανδημία. Έχουμε εκπονήσει ένα συνολικό πρόγραμμα, χρειαζόμαστε 10.000 προσλήψεις νοσηλευτών και γιατρών για να λύσουμε το πρόβλημα των μεγάλων καθυστερήσεων για χειρουργεία, ραντεβού, μια απλή εξέταση. Έχουμε δώσει συγκεκριμένους δεσμευτικούς στόχους. Έχουμε σχέδιο αναμόρφωσης στα τμήματα επείγοντων περιστατικών σε 80 νοσοκομεία, για ένα πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων όπως το πρόγραμμα Φώφη Γεννηματά και δίνουμε έμφαση στον προσωπικό γιατρό για να προλαμβάνουμε και όχι να θεραπεύουμε εκ των υστέρων».
Σε συμπληρωματική ερώτηση για το ότι 1 στους 4 Έλληνες ζουν κοντά στο όριο της φτώχειας και για τα επιδόματα που κατήγγειλε ως αντιπολίτευση, είπε ότι «υπήρξε βελτίωση τον τελευταίο χρόνο, από 28% πήγε στο 26%. Είναι αποδεκτό; Όχι. Η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων είναι προτεραιότητα, αλλά αυτό μπορεί να γίνει με καλύτερους μισθούς και αύξηση των θέσεων εργασίας. Επενδύσεις και δημιουργία θέσεων εργασίας είναι ψηλά στο πολιτικό μας πρόγραμμα».
10:36 Για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια ρωτήθηκε από τον κ. Στάθη ο κ. Βαρουφάκης.
«Μόνο στις ΗΠΑ έχουν καλά ιδιωτικά πανεπιστήμια. Η όλη συζήτηση εδώ μας είναι αποκρουστική. Το εννοώ πραγματικά, μιλάω ως καθηγητής πανεπιστημίου. Αυτή η ιστορία δε γίνεται για να έρθει το Χάρβαρντ στην Ελλάδα, αλλά για να αναβαθμιστεί ένα κολλέγιο της συμφοράς που εκμεταλλεύεται τη συνδρομή του κράτους. Η ουσία είναι η ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου και να το διαφυλάξουμε από τα αρπακτικά. Δύο χρόνια έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου να προτείνουμε στον κ. Κουτσούμπα, τον κ. Τσίπρα, τον κ. Ανδρουλάκη, να βρούμε συγκλίσεις. Να κάτσουμε να συζητήσουμε γιατί το σύνταγμά μας δε μας επιτρέπει να κάτσουμε 3 μήνες μετεκλογικά. Αυτό το παράθυρο έχει κλείσει δυστυχώς από τα υπόλοιπα κόμματα».
10:32 Ο κ. Σρόιτερ ρώτησε τον κ. Βελόπουλο γιατί δεν έκανε εμβόλιο επειδή ορίζει το σώμα του, αλλά δεν επιτρέπει σε άλλους να ορίζουν το σώμα τους, όπως αμβλώσεις και αλλαγή φύλου.
«Επιτρέψτε μου να έχω τις απόψεις μου. Εμβόλιο υποχρεωτικό δεν επιτρέπεται σε καμία δημοκρατία. Γιατί έπρεπε να μπουν πρόστιμα; Για τις αμβλώσεις εμπιστεύομαι την Ελληνίδα μάνα. Μπορεί να διαφωνώ ως ορθόδοξος. Κάποια στιγμή όμως, με το δημογραφικό, πρέπει να προσέχουμε. Πρέπει να στηρίξουμε τη μάνα για να κρατήσει το παιδί, πλην των βιασμών. Και μια και μιλάω για βιασμούς, τι γίνεται με το 12χρονο κοριτσάκι; Πού είναι τα ονόματα των 200 παιδοβιαστών; Ο ψευτοπροοδευτισμός με βρίσκει απέναντι. Έχετε μπερδέψει την πρόοδο με το παρά φύσιν ζειν. Εγώ θα διατηρήσω τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την παράδοση. Παραδείγματος χάριν, έχω εικόνα θρησκευτικού βιβλίου Γ’ Δημοτικού με γκέισσα Παναγία. Αυτό δεν είναι πρόστυχο; Σε παιδάκια Δημοτικού δείχνουν μια πόρνη».
10:28 Στον τομέα Υγεία-Παιδεία, η Σία Κοσιώνη ρώτησε τον κ. Κουτσούμπα για την ελάχιστη βάση εισαγωγής που θα καταργήσει ο κ. Τσίπρας.
«Η κατάργηση της βάσης εισαγωγής δε λύνει το πρόβλημα μόνη της. Το ΚΚΕ έχει δέσμη μέτρων και μέσα σε αυτά είναι και η κατάργηση που προώθησε η ΝΔ. Ο κ. Τσίπρας λέει εκ του ασφαλούς, ανέξοδες υποσχέσεις, διότι την ίδια στιγμή που λέει ότι θα το κάνει ως πρώτο νόμο, την ίδια στιγμή βάζει έναν μεγάλο κόφτη με την επιλογή μόνο 10 τμημάτων στο μηχανογραφικό. Ίδιο το αποτέλεσμα. Αυτή είναι η ουσία. Και βεβαίως στα πλαίσια αυτά και με το συνολικό πρόβλημα της παιδείας, για την οποία έχει ευθύνη και η διακυβέρνηση του κ. Τσίπρα, δε θα δείξουμε καμία ανοχή».
Για το αν θα έβλεπε θετικά την προσπάθεια του κ. Μητσοτάκη για τις μεταρρυθμίσεις στην Υγεία. «Καμιά κυβέρνηση αντιλαϊκή δεν πρόκειται να στηρίξει ή να ανεχθεί το ΚΚΕ. Το επαναλαμβάνουμε. Δεν υπάρχουν 1-2 ή 3 ζητηματάκια. Δεν είναι μόνο να κάνει κάποιες προσλήψεις σε ένα νοσοκομείο. Η συνολική πολιτική και της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, είναι σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση με το ΚΚΕ».
10:25 Για τη συνεργασία με κόμματα της Κεντροαριστεράς που ρωτήθηκε από την κ. Ζαχαρέα, ο κ. Τσίπρας ζήτησε από τον κ. Μητσοτάκη να δώσει εξηγήσεις για την παρακολούθηση του κ. Ανδρουλάκη. «Ας δώσει σήμερα εξηγήσεις, ενορχηστρωτής ήταν ο Πρωθυπουργός σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για την απλή αναλογική που με ρωτήσατε, θέλω να απευθυνθώ στις δημοκρατικές δυνάμεις και λέω ότι η απλή αναλογική μπορεί να δώσει κυβέρνηση. Το πρώτο με το τρίτο κόμμα μπορεί να φτιάξει κυβέρνηση. Και λέω ότι υπάρχει προοπτική ανάσας με ένα πρόγραμμα που έχουμε και υπάρχουν συγκλίσεις. Θα τις δούμε μετά τις εκλογές όμως».
Για το αν θα είναι Πρωθυπουργός σε μια συγκυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε την πρόθεσή του για συνεργασία, ζητώντας εμμέσως από τον λαό να αναδείξει τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο, εννοώντας πως θα είναι Πρωθυπουργός, εφόσον θα τον έχει επιλέξει ο λαός.
10:20 Σε ερώτηση της κ. Τζίμα για τις υποκλογές απάντησε ο κ. Μητσοτάκης και αν σκέφτηκε να παραιτηθεί.
«Όχι, δεν σκέφτηκα να παραιτηθώ, αλλά ανέλαβα με θάρρος τις ευθύνες μου και έφυγαν οι προϊστάμενοι από τις θέσεις τους. Ζήτησα η Δικαιοσύνη να διαλευκάνει άμεσα την υπόθεση. Ανέλαβα να διορθώσω μια σειρά από αστοχίες που επέτρεψαν στην ΕΥΠ να παρακολουθήσει ανθρώπους χωρίς τα αυξημένα φίλτρα που απαιτούσε η ιδιότητα τους. Επαναφέραμε τις δύο δικαστικές αποφάσεις για να επιτρέπεται η παρακολούθηση, φερ’ ειπείν. Έχουμε εκσυγχρονίσει την ΕΥΠ με έναν νόμο που ψηφίστηκε και υλοποίησε την δέσμευσή μας για μια ΕΥΠ με διαφάνεια».
Όταν ρωτήθηκε για την τότε τοποθέτησή του πως δεν γνώριζε και αν τώρα ξέρει γιατί παρακολουθήθηκε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ και ο κ. Ανδρουλάκης, ο κ. Μητσοτάκης είπε πως «οι εξηγήσεις μας δεν ήταν επαρκείς. Ο κ. Ανδρουλάκης δεν αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια της χώρας και δεν έπρεπε να παρακολουθείται. Η υπόθεση αυτή είναι μια σκιά, δεν έχω αυταπάτες. Αλλά σύμφωνα με τον Economist, η Δημοκρατία μας έχει κάνει βήματα προόδου παρά το σκάνδαλο. Πρέπει να κοιτάμε τη Δικαιοσύνη συνολικά. Δείτε την περίπτωση της Μυκόνου».
10:16 Σειρά του κ. Βαρουφάκη να απαντήσει στην ερώτηση του Γιώργου Παπαδάκη για την κρίση θεσμών και για το αν έχει σχέδιο εξυγίανσης του κράτους.
«Με ευχαριστεί πολύ το ερώτημά σας. Το κράτος μας θυμίζει ελβετικό τυρί μετά τα μνημόνια. Λείπουν κομμάτια του. Είμαστε η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. που δεν ελέγχει η κυβέρνηση τις εφορίες. Ο κ. Πιερρακάκης δεν έχει πρόσβαση στο λογισμικό ελέγχου. Ξέρετε χώρα στον κόσμο που να έχει υπερταμείο με τη δημόσια περιουσία σε αυτό και να την ελέγχουν ξένες δυνάμεις; Έχουμε κυβέρνηση που γράφει το ΣτΕ στα παλιά της παπούτσια, έχουμε μια εξεταστική επιτροπή της Βουλής που αν συνέβαιναν στις ΗΠΑ, θα πήγαιναν χειροπόδαρα. Η βασική μας πρόταση είναι διαβουλευτικά συμβούλια που να αποτελούνται από κληρωτούς πολίτες κατά πλειοψηφία».
Για το αν έχει λάβει λάθος αποφάσεις που ζημίωσαν τη χώρα, ο κ. Βαρουφάκης, αφού πρώτα πρότεινε σώμα δίωξης πολιτικού και επιχειρηματικού εγκλήματος, «ένα δικό μας FBI», είπε, ζήτησε από τον κ. Μητσοτάκη να πει γιατί «δείλιασε και δεν έκανε την εξεταστική επιτροπή για το 2015. Γιατί δειλιάσατε κ. Μητσοτάκη που εγώ σας εγκαλούσα;».
10:13 Ο κ. Στάθης ρώτησε τον κ. Βελόπουλο γιατί δεν ψήφισε την διάταξη Κασιδιάρη, αν και ανήκει στο συνταγματικό τόξο.
«Έχει δικαίωμα να ψηφίζει κάποιος; Δε μπορεί η πολιτική εξουσία να κόβει τον δρόμο στον οποιονδήποτε θέλει να πάει στις εκλογές, όταν ο ίδιος τον άφηνε να κάνει διαγγέλματα από τη φυλακή. Μόνο ο λαός αποφασίζει ποιος θα μπει στη Βουλή. Πήρε η ΝΔ ένα λογισμικό και δε μας αφήνει να το δούμε. Υποκλεπτουν κάποιες συνομιλίες, αλλά εχθρών της χώρας, όχι τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ ή τον πολιτικό του αντίπαλο».
Για το αν θα του κοστίσουν εκλογικά οι καταγγελίες από πρώην βουλευτές του, ο κ. Βελόπουλος είπε ότι «κάποιοι έχουν το know how. Εγώ ήθελα να διαφυλάξω τους ψηφοφόρους μου. Συμμαχία με τη ΝΔ δε θα κάνω ποτέ. Συζητάνε για θαλάσσιες ζώνες με την Τουρκία…».
10:09 Ο κ. Σρόιτερ ρώτησε τον κ. Κουτσούμπα για το αν θα συμμετέχει σε μια κυβέρνηση ανοχής, σε μια συγκυβέρνηση και γιατί δεν ρισκάρει να μπει σε μια κυβέρνηση αν θέλει να αλλάξει τη χώρα.
«Κατ’ αρχάς μια διευκρίνιση, γιατί διαστρεβλώνετε μια θέση του κόμματος. Δεν είναι ίδιοι ο ΣΥΡΙΖΑ με τη ΝΔ, έχουν κοινά προγράμματα στρατηγικής στόχευσης. Δεν είπαμε ότι είναι ίδιοι ο Τσίπρας με τον Μητσοτάκη. Με βάση αυτά τα προγράμματα, δεν δίνουμε στήριξη, ανοχή σε τέτοια κυβέρνηση. Έχουμε ένα πρόγραμμα, όταν ο λαός μας δώσει την πλειοψηφία και βρεθεί μαζί μας στη διακυβέρνηση, θα το υλοποιήσουμε. Τα κόμματα που κυβερνούν σήμερα, και με τις εξαγγελίες τους, λέμε στον λαό να κρατάει μικρό καλάθι, γιατί όταν μιλάς για εξισορρόπηση δημοσιονομική και στηρίζεσαι σε αυτή, δίνεις ένα επίδομα, το παίρνεις από φόρους».
10:06 Η Σία Κοσιώνη ρώτησε τον κ. Ανδρουλάκη για το αν εμπιστεύεται τη Δικαιοσύνη σε σχέση και με την υπόθεση υποκλοπών.
«Εγώ την εμπιστεύομαι, αλλά δυστυχώς δεν εμπιστεύομαι το πολιτικό σύστημα, όπως και εκατομμύρια Έλληνες. Είναι αδιανόητο να έχεις στο στενό σου περιβάλλον ανθρώπους που στήνουν παρακράτος και να στήνεις ασπίδα σε στενούς σου συγγενείς και στους επιχειρηματίες που εμπορεύονταν τα spyware. Αυτή η κρίση εμπιστοσύνης έχει να κάνει και με συμπεριφορές άλλων κομμάτων, όπως το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ που έχει στα ψηφοδέλτια έναν άλλο συνεργάτη του Πρωθυπουργού».
Αν θα προωθούσε νέα μέτρα ανεξαρτητοποίησης της Δικαιοσύνης, ο κ. Ανδρουλάκης απάντησε: «Αυτό που λέτε το προτείνουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί. Αυξημένη πλειοψηφία στη Βουλή. Σίγουρα χρειάζεται εκσυγχρονισμός και μεγάλες θεσμικές αλλαγές. Είναι απαράδεκτο η χώρα να έχει θεσμική κρίση. Το πόρισμα της PEGA λέει πως είμαστε στον δρόμο προς την Ουγγαρία».
21:51 Τέλος του 2ου γύρου με τη Μάρα Ζαχαρέα να λέει στον Κυριάκο Μητσοτάκη αν αντέχει η Ελλάδα τις δαπάνες 7 δισ. σε αμυντικούς οπλισμούς και αν αυτό το ποσό μπορεί να εξαιρεθεί από το έλλειμμα.
«Μετά από μια δεκαετία κρίσης, υπήρχαν σημαντικότατες υστερήσεις και γι΄αυτό επιλέξαμε αυτά τα εξοπλιστικά προγράμματα που ήταν και εισήγηση του ΓΕΕΘΑ. Και αυτά δεν εμπίπτουν στους δημοσιονομικούς κανόνες, γι’ αυτό και πετύχαμε πλεόνασμα το 2022 και θα το πετύχουμε και το 2023. Κρατήσαμε τη χώρα ασφαλή απέναντι στην Τουρκία, χτίσαμε δεσμούς με ΗΠΑ και Γαλλία και ενισχύσαμε τις ένοπλες δυνάμεις με σημαντικά προγράμματα. Χαίρομαι που ο κ. Τσίπρας είπε πως αυτά θα συνεχιστούν. Αυτές είναι δεσμεύσεις που αφορούν όλες τις κυβερνήσεις και δεν επιδέχονται διαπραγμάτευσης».
Για τις εκλογές στην Τουρκία, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι «θα σεβαστούμε την κρίση του τουρκικού λαού. Είμαι διατεθειμένος να συνομιλήσω με τον Ερντογάν ή τον Κιλιντσάρογλου. Όμως, ο τουρκικός αναθεωρητισμός είναι συστημικά καταγεγραμμένος στο dna όλων των τουρκικών κομμάτων. Προφανώς θα τείνω χείρα βοηθείας και θα συζητήσω για τη μία βασική διαφορά, αλλά δεν έχω αυταπάτες».
21:48 Η Ράνια Τζίμα ρώτησε τον κ. Βαρουφάκη πώς θα αντιδρούσε σε περίπτωση που μια ομάδα Τούρκων καταλάμβανε μια ελληνική βραχονησίδα. «Η προάσπιση του εθνικού χώρου, είναι καθήκον όλων μας. Ταυτόχρονα, έχει τεράστια σημασία να κρατήσουμε τα διεθνή μας ερείσματα και να ξεκαθαρίσουμε στους συμμάχους μας ότι δε θα χρειαστούμε την άδεια τους για να χρησιμοποιήσουμε τα οπλικά συστήματα που μας πούλησαν, όπως στα Ίμια ή στο Κυπριακό, όπου η Ελλάδα υπερτερούσε και μας απαγόρευσε το Πεντάγωνο να το δείξουμε Η αποτροπή πάντως είναι το παν. Για μας, ο τρόπος να μη φτάσουμε εκεί, είναι να ξεχάσουμε τις διμερείς διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα και να στήσουμε μια διεθνή ατζέντα με την χάραξη των ζωνών».
Για την κατάργηση της υποχρεωτικής στράτευσης, ο κ. Βαρουφάκης τόνισε πως «βοηθάει στην αύξηση των επαγγελματιών του στρατού. Σε μια περίπτωση Ιμίων, δύο πράγματα κάνεις. Τηλεφωνήματα στους εταίρους και ακούς προσεκτικά τι θα σου πουν τα επιτελεία για το πώς να αποσοβήσεις αυτό που γίνεται στη βραχονησίδα».
21:45 Ο Γιώργος Παπαδάκης ανέφερε στον κ. Βελόπουλο την φιλορωσική προτίμηση και την απόσταση από τις ΗΠΑ και αν είναι κατά της Δύσης και της Ε.Ε.
«Σε έναν πολυπολικό κόσμο, δεν ορίζεις τη μοίρα σου. Απλά αποφασίζεις πού θα πας. Δεν είμαστε στον Ψυχρό Πόλεμο που υπήρχαν δύο πλευρές. Σήμερα, Κίνα, Ρωσία και Ινδία ορίζουν διαφορετικά το εθνικό συμφέρον. Δε μπορείς να πηγαίνεις μονόπατα στο εθνικό συμφέρον. Με τη Δύση χάσαμε τη Βόρεια Μακεδονία, χάσαμε την Κύπρο, θα χάσουμε το Αιγαίο. Το εθνικό συμφέρον ορίζει με ποιον θα είμαι. Η επίκληση του εθνικού δικαίου, είναι το άλλοθι του αποτυχημένου. Μόνοι ήμασταν, μόνοι είμαστε και μόνοι θα είμαστε».
Σε ερώτημα για το τι θα έκανε αν αναλάμβανε το ΥΠΕΘΑ, απάντησε ότι «Πρώτα θα επανέφερα τα όπλα που απέσυρε η ΝΔ. Δεύτερον, θα άλλαζα το όνομα της Βόρειας Μακεδονίας, θα καταργούσα τη συμφωνία των Πρεσπών. Και αποτέλεσμα αυτών είναι και το Turkaegean της Τουρκίας».
21:41 Ο κ. Στάθης ρώτησε τον κ. Κουτσούμπα γιατί δε στήριξε τη συμφωνία με τη Γαλλία. «Οι εξοπλισμοί αυτοί υπηρετούν συμφέροντα του ΝΑΤΟ, μιας συμμαχίας που ασκεί επιθετικές ενέργειες σε άλλες χώρες και εμπλέκει τη χώρα μας σε στόχους αντιποίνων. Δεν είναι τυχαίο που ο πόλεμος στην Ουκρανία εξελίχθηκε σε πόλεμο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας. Από αυτή τη σκοπιά, οι εξοπλισμοί αυτοί δεν υπηρετούν την πατρίδα μας. Εξυπηρετούν πολεμικές ενέργειες. Μας εμποδίζει το εμπάργκο στη Ρωσία να αναπτύξουμε σχέσεις ισότιμες με άλλα κράτη».
21:38 Ο Αντώνης Σρόιτερ ρώτησε τον κ. Ανδρουλάκη γιατί δεν έχει συναντήσει ποτέ τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Η ερώτησή σας δεν έχει καμία σχέση με το θέμα που συζητάμε. Ουδέποτε έχω δεχτεί επίσημη πρόταση. Είμαι 1 χρόνο Πρόεδρος και έχω συναντήσει 5 ή 6 αρχηγούς κρατών. Για μένα το μεγάλο επίδικο για τα εθνικά θέματα, είναι τι κάνουμε με την Τουρκία. Και ο Ερντογάν και ο Κιλιντσάρογλου προκαλούν την καλή γειτνίαση. Εμείς πρέπει να έχουμε άρση του βέτο, όπως η ευρωπαϊκή πολιτική. Τα ελληνικά σύνορα είναι ευρω-τουρκικά. Στον Έβρο για τον φράχτη, αλλά και στον ευρωστρατό θα πρέπει να βάλουν λεφτά και οι Ευρωπαίοι για να μην πληρώνει ο ελληνικός λαός δισεκατομμύρια. Και βέβαια, τα εξοπλιστικά μας προγράμματα να συμμετέχει και η εγχώρια βιομηχανία, μην είμαστε μόνο καταναλωτές».
Ο κ. Σρόιτερ επεσήμανε ότι διακρίνει απομονωτισμός τον κ. Ανδρουλάκη. «Ως ευρωβουλευτής και ως αντιπρόεδρος της άμυνας ασφάλειας, έχω συναντήσει αρχηγούς κρατών και τον κ. Σοϊλού. Εγώ έχω μια άποψη για τα πράγματα αυτά. Πρέπει να πρωταγωνιστήσουμε στην ευρωπαϊκή πολιτική έναντι της Τουρκίας και όχι να θολώνουμε τα νερά».
21:35 Η Σία Κοσιώνη ρώτησε τον Αλέξη Τσίπρα για την αμυντική προσέγγιση και την εθνική ασφάλεια.
«Ψηφίσαμε τις φρεγάτες, ψηφίσαμε τα Rafale, δεν υπερψηφίσαμε την αεροπορική βάση στην Καλαμάτα. Δεν δίνουμε λευκή επιταγή για προγράμματα χωρίς την εισήγηση των επιτελείων εθνικής άμυνας. Και γι’ αυτό δεν ψηφίσαμε τα επιπλέον Rafale. Είναι αδιανόητο να μην έχει πέσει ούτε ευρώ στην ελληνική αμυντική βιομηχανία. Θα διεκδικήσουμε να φέρουμε έργο. Δε μπορεί η Τουρκία να έχει το 60% των προγραμμάτων της στην αμυντική της βιομηχανία».
Στο follow up για τον φράχτη στον Έβρο που ρωτήθηκε, ο κ. Τσίπρας απάντησε ότι «η φύλαξη των συνόρων είναι αυτονόητη. Ήμασταν κυβέρνηση και υπήρχε φράχτης. Δεν τον γκρεμίσαμε. Όμως δε θα κοροϊδέψουμε τους πολίτες. Το μεταναστευτικό δε θα λυθεί με τους φράκτες. Με ένα νέο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου. Μην κοροϊδεύουμε τον κόσμο όπως ο Τραμπ».
21:31 Η Μάρα Ζαχαρέα ρώτησε τον κ. Βαρουφάκη αν σε ενδεχόμενη κυβέρνηση Αριστεράς θα υποστήριζε ότι δεν θα θυσίασε τη χώρα για ένα νόμισμα.
«Αυτή θα έπρεπε να είναι η άποψη όλων. Θεωρούμε ότι ήταν λάθος η είσοδος στο Ευρώ, αλλά είναι και δύσκολη η έξοδος από αυτό. Μια στοιχειώδης δημοσιογραφική έρευνα από εσάς κ. Ζαχαρέα, είναι ότι το σύστημα που συζητείται αυτές τις εβδομάδες, δεν αφορά άλλο νόμισμα, αλλά άλλο σύστημα πληρωμών. Επιτρέψτε με, ακούγοντας τους συναδέλφους, ένιωσα ένα deja vu, σαν να είμαι στο 2009. Μια οικονομία της οποίας τα θεμέλια είναι υπό κατάρρευση, μια κυβέρνηση ΝΔ που μιλούσε για θωρακισμένη δημοκρατία και μια αξιωματική αντιπολίτευση που λέει ότι υπάρχει λεφτά. Η χώρα μας βαδίζει σε ένα ναρκοπέδιο χωρίς άμυνες για αυτή την καταστροφή που έρχεται».
Μετά τη follow up ερώτηση, ο κ. Βαρουφάκης έκανε λόγο για ψηφιακό νόμισμα που θα στηνόταν στο TaxisNet και θα δημιουργούσε πολλούς βαθμούς ελευθερίας.
21:28 Η Ράνια Τζίμα ρώτησε τον Κυριάκο Βελόπουλο για τα παράλληλα νομίσματα, που ο ίδιος προτείνει δύο νομίσματα και αν συμφωνεί με τον κ. Βαρουφάκη.
«Κάθε σοβαρή χώρα πρέπει να έχει plan b. Σας το λέω ως επιχειρηματίας. Όλες οι χώρες στην Ε.Ε. έχουν plan b. Εγώ ακούω μια πλειοδοσία από όλους και δε μου λένε πού θα βρουν τα λεφτά. Εμείς λέμε αλλαγή του παραγωγικού και φορολογικού μοντέλου. 15% φλατ, οριζόντιος φόρος σε επιχειρήσεις. Έτσι πατάς τη φοροδιαφυγή, όπως κάνουν οι Αμερικανοί. Σας μιλώ σαν επιχειρηματίας και όχι πολιτικός αρχηγός. Τα κόκκινα δάνεια έχουν ονοματεπώνυμο: ΠΑΣΟΚ το 2003 και ΣΥΡΙΖΑ το 2019».
Η κ. Τζίμα επανέλαβε το ερώτημα και συμπλήρωσε για το 1 δισ. από την κατάργηση των Ανεξάρτητων Αρχών, ρώτωντας τι είδους δημοκρατία προτείνει ο κ. Βελόπουλος. «Για το 1 δισ., αν δείτε πώς βολεύονται και διορίζονται οι Ανεξάρτητες Αρχές, θα καταλάβετε ότι αυτό το 1 δισ. βρίσκεται αμέσως, μαζί με τους μετακλητούς στο Μαξίμου. Αν το επενδύσουμε αυτό το ποσό στον πρωτογενή τομέα, δίνει 1 προς 7».
21:23 Ο Γιώργος Παπαδάκης ρώτησε τον κ. Κουτσούμπα για ένα μοντέλο ανάπτυξης που δεν θα απομονώνει τη χώρα.
«Μόνο το ΚΚΕ έχει ένα τέτοιο πρόγραμμα που δεν θα ματώνει ο λαός. Υπάρχουν αντιλαϊκά προαπαιτούμενα για τα άλλα κόμματα, που θα γονατίσουν τον λαό. Το ΚΚΕ έχει καταθέσει προτάσεις και για προβλήματα που αφορούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, τον κατώτατο μισθό, θέματα που άλλα κόμματα, δυστυχώς και της αντιπολίτευσης, δεν τα ψήφισαν στη Βουλή, τα αγνόησαν, ενώ είναι πραγματικά φιλολαϊκά. Η αξιωματική αντιπολίτευση ψήφισε το 50% των νομοσχεδίων της ΝΔ. Νόμους ενάντια στη φοροληστεία του λαού δεν ψηφίστηκαν».
Στην δεύτερη ερώτηση, ο κ. Παπαδάκης ρώτησε τι απαντά σε όσους τον κατηγορούν για δογματισμό. «Ανεφάρμοστο είναι το πρόγραμμά μας για τους πλούσιους. Ανεφάρμοστο δεν είναι όταν υπηρετείς τον λαό. Δεν είναι ανεφάρμοστο να προέρχονται τα έσοδα του κράτους στο 5% από τους λίγους πλούσιους και το 95% από τους πολίτες;».
21:20 Ο Νίκος Ανδρουλάκης απάντησε στο ερώτημα του Παναγιώτη Στάθη για το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ και την κοστολόγηση ότι «το βέτο που βάζω για τα πρόσωπα δεν είναι προσωπικό. Έχουν δισεκατομμύρια δάνεια στα funds και εκβιάζουν χιλιάδες δανειολήπτες. Έχουν φτιάξει ένα παρακράτος υποκλοπών. Αυτά δείχνουν ότι πρέπει να πάμε σε μια νέα εποχή. Το πρόγραμμά μας δίνει βάση σε συγκεκριμένα κομμάτια της οικονομίας. Ιδιωτικό χρέος. Όπως το 2010, να υπάρχει προστασία της πρώτης κατοικίας. 120 δόσεις για όλους και όχι κοροϊδία της ΝΔ. Λέμε συγκεκριμένα και για τις συντάξεις. Συντάξεις χηρείας, αναπηρίας, νέο ΚΑΣ. Να καταργηθεί η προσωπική διαφορά από την 1/1/24. Αυτά τα μέτρα είναι 1.1 δισ. ευρώ κέρδος».
Στην δεύτερη ερώτηση του κ. Στάθη για το ενδεχόμενο το ΠΑΣΟΚ να χαρακτηριστεί κόμμα ακυβερνησίας και να πέσουν τα ποσοστά η απάντηση του κ. Ανδρουλάκη ήταν «ναι στη σταθερότητα, όχι στη στασιμότητα. Θέλω να ολοκληρώσω το πρόγραμμα μας για την οικονομία. Υπάρχει τεράστιο θέμα με τις φορολογικές αδικίες. Δε μπορεί οι πλούσιοι να καπηλεύονται τα βάρη των οικογενειών. Το πρόγραμμά μας δεν χαϊδεύει τους πλούσιους».
21:17 Ο Αντώνης Σρόιτερ απευθύνει ερώτημα στον Αλέξη Τσίπρα και ζήτησε να κοστολογήσει το πρόγραμμά του.
«Η ΝΔ έκανε πρώτα κοστολόγηση στα 25 δισ., μετά πήγε στα 50, σε λίγο θα πάει στα 100. Πέραν του κόστους των δαπανών, υπάρχουν και τα έσοδα από την υπερφορολόγηση των υπερκερδών. Τούτη την ώρα, που το μέσο ελληνικό νοικοκυριό δυσκολεύεται, 15 εισηγμένες επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο, έχουν ρεκόρ κερδών, ρεκόρ 15ετίας. Θα κοστίσει το πρόγραμμα μας στα funds και σε αυτές τις εταιρείες με αυτά τα κέρδη. Θα κοστίσει σε όλους όσοι βγάζουν δισ. την περίοδο της κρίσης. Θα ωφελήσει τη μεγάλη πλειοψηφία».
Στην δεύτερη ερώτηση του κ. Σρόιτερ, τονίστηκε ότι δεν απάντησε ακριβώς ο κ. Τσίπρας και διαβάζει το πρόγραμμα του 2015. «Κ. Σρόιτερ δώσαμε αναλυτική κοστολόγηση. Είναι ντροπή αυτοί που έχουν δώσει δισ. σε απευθείας αναθέσεις και διαγωνισμούς, να μας λένε πού θα βρούμε τα λεφτά. Είναι ντροπή αυτοί που έδωσαν πάνω από 15 δισ. τον περασμένο χρόνο σε εταιρείες ενέργειας, να μας λένε πού θα βρούμε τα λεφτά. Αν δεν κάνουμε αυτές τις τομές, σε 4 χρόνια από τώρα, δε θα υπάρχει μεσαία τάξη».
21:13 Πρώτη ερώτηση από την Σία Κοσιώνη για το φυσικό αέριο, τον πληθωρισμό και τις τιμές των τροφίμων. Ξεκίνημα με τον τομέα της ακρίβειας. Το ερώτημα της απευθύνεται προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Το πρόβλημα του πληθωρισμού είναι παγκόσμιο. Υπάρχουν νοικοκυριά που πιέζονται από τις αυξημένες τιμές τροφίμων. Σωστά επισημάνατε ότι έχουμε χαμηλό πληθωρισμό. Εμείς θέλουμε μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμές και περισσότερο ανταγωνισμό για να συγκρίνουν πιο εύκολα οι πολίτες. Δεύτερον, θα στηρίξουμε εκτάκτως τα νοικοκυριά. Το Market Pass είναι ένας τέτοιος μηχανισμός, είναι μια σημαντική στήριξη. Θα κάνουμε μόνιμες αυξήσεις στους μισθούς, στα εισοδήματα. Ο κατώτατος μισθός να πάει στα 950 ευρώ και ο μέσος μισθός στα 1500 ευρώ, με τη δημιούργια καλύτερων θέσεων απασχόλησης και τονίζω ότι αυτός ο μισθός θα είναι μόνιμος», απάντησε ο Πρωθυπουργός.
Στην follow up ερώτηση της κ. Κοσιώνη είναι αν συστήνει υπομονή ο κ. Μητσοτάκης, για να της απαντήσει ότι «ο πληθωρισμός θα αποκλιμακώνεται. Εφόσον κρίνουμε ότι υπάρχει πιεστικό πρόβλημα στα σούπερ μάρκετ, θα συζητήσουμε επέκταση του Market Pass. Όπου δοκιμάστηκαν μειώσεις του ΦΠΑ, δεν είχαν αποτέλεσμα».
21:10 Το debate ξεκινάει. Υπήρξε μια μικρή καθυστέρηση για να γίνει έλεγχος στον ήχο. Ο συντονιστής Γιώργος Κουβαράς καλωσορίζει τους πολιτικούς αρχηγούς και τους δημοσιογράφους που θα απευθύνουν τις ερωτήσεις. Η Ράνια Τζίμα αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα με τον λαιμό της και θα θέτει ερωτήσεις σε χαμηλότερη ένταση.
20:55 Η Μάρα Ζαχαρέα δήλωσε κατά την άφιξή της τα εξής: «Καμία αμφιβολία ότι η διακομματική βάζει πολύ συγκεκριμένους όρους και είμαστε υποχρεωμένοι να τους τηρήσουμε, δεν κμπορούμε να κάνουμε διαφορετικά. Ένα τηλεοπτικό debate πριν τις εκλογές σε κάθε περίπτωση δημιουργεί πολιτική ατμόσφαιρα και πολιτικό κλίμα. Οι δημοσιογράφοι θα ρωτήσουμε τα πάντα αλλά εξαρτάται από τους πολιτικούς αρχηγούς αν θα θέλουν να ανοίξουν τα χαρτιά τους και σε ποιο σημείο».
20:54: Η αίθουσα Τύπου της ΕΡΤ στον πρώτο όροφο του Ραδιομεγάρου είναι κατάμεση από δημοσιογράφους. Η τηλεμαχία θα γίνει στο υπόγειο στούντιο.
Ακολούθως, πέρασε την πόρτα του ραδιομεγάρου της ΕΡΤ η Σία Κοσιώνη, την ακολούθησε λίγο αργότερα η Ράνια Τζίμα, ενώ στις 20:13 μπήκε η Μάρα Ζαχαρέα.
Όσον αφορά τους δημοσιογράφους που θα συμμετάσχουν στην τηλεμαχία, ο Γιώργος Παπαδάκης έφτασε στις 19:50 για να τον ακολουθήσει πέντε λεπτά αργότερα ο Αντώνης Σρόιτερ με τον Παναγιώτη Στάθη.
«Ο διάλογος είναι η πεμπτουσία της δημοκρατίας και είναι κρίμα που τόσα χρόνια δεν έχει γίνει ντιμπέιτ και γίνεται σήμερα πρώτη φορά μετά το 2015. Είναι κρίμα που δεν γίνεται με μεγαλύτερη άνεση διαλόγου.
Ευδιάθετος εμφανίστηκε ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος στάθηκε στο στενό πλαίσιο διεξαγωγής του debate.
Τελευταίος έφθασε ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος πέρασε την πόρτα του ραδιομεγάρου στις 20:28.
Σα βγεις στο πηγαιμό για το ντιμπέιτ! #ντιμπέιτ #εκλογές2023 #εκλογές #μέρα25 #βαρουφακης pic.twitter.com/fqIdyvOjUy
— Erik Edman (@edmantweet) May 10, 2023
Κατά την προσέλευσή του στο ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, ο επικεφαλής του ΜεΡΑ25 δήλωσε: «Ελπίζω να αναλυθούν σοβαρά ζητήματα. Είναι απαράδεκτο το πλαίσιο αλλά θα κάνουμε ότι μπορούμε για να ενημερώσουμε τον κόσμο για τα προγράμματα των κομμάτων».
Στις 20:11 αφίχθη και ο ΓΓ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος ιδιαίτερα ευδιάθετος τόνισε ότι έβαλε γραβάτα «για να είμαστε σουλουπωμένοι μπροστά σε τόσες κάμερες»,
«Εύχομαι να έχουμε μία πολύ ουσιαστική συζήτηση για το μέλλον της πατρίδας μας και θέλω να πιστεύω ότι οι πολίτες θα πάρουν τις απαντήσεις από μία τέτοια συζήτηση με τόσο αυστηρό πλαίσιο» ήταν οι δηλώσεις του.
Δεκαεννέα λεπτά μετά τις 20:00 έφθασε στον χώρο της ΕΡΤ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Τέσσερα λεπτά πριν τις 20:30 αφίχθη, μαζί με τους συνεργάτες του, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης.
«Οι άλλοι – από φόβο μάλλον – ήθελαν τηλεπαράλληλη διαδικασία. Να δούμε αν ο ελληνικός θα καταλάβει τελικά ποιοι είναι ικανοί να κυβερνήσουν και ποιοι είναι απλά ικανοί να κάνουν δειλά παράλληλους μονολόγους.
Είναι πολύ αυστηροί οι όροι που αποφάσισε η Διακομματική Επιτροπή. Κρίμα. Ελπίζω ο ελληνικός λαός έστω και έτσι, με παράλληλες τοποθετήσεις, να βγει σοφότερος, να βγάλει συμπεράσματα», είπα ο κ. Βελόπουλος.
Ένα λεπτό πριν τις 20:00 αφίχθη ο πρώτος πολιτικός αρχηγός με τον Κυριάκο Βελόπουλο να εισέρχεται στο κτίριο, ενώ ακολούθησε στις 20:08 ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος είχε πρωταγωνιστήσει σε ένα στιγμιότυπο νωρίτερα από την ομάδα του ΜέΡΑ25.
Πρώτοι έφτασαν εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας οι Άκης Σκέρτσος, Γιάννης Μπρατάκος και Δημήτρης Τσιόδρας, ενώ λίγο πριν τις 20:00 έφτασαν στο ραδιομέγαρο της ΕΡΤ οι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα, Μπάμπης Παπαδάκης και Στέργιος Καλπάκης.
Σε ρυθμούς debate πολιτικών αρχηγών κινείται η χώρα απόψε, καθώς στις 21:00 ακριβώς τα φώτα θα ανάψουν και τα πάντα θα είναι έτοιμα για την πρώτη τηλεμαχία μετά από οκτώ χρόνια.