Μετά την ανακοίνωση της διεξαγωγής των εκλογών 2023 στις 21 Μαΐου από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη το μεσημέρι της Τρίτης, ξεκινούν και οι προεκλογικές διαδικασίες. Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός στην εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο, την ημερομηνία των εκλογών καθόρισαν οι πανελλαδικές εξετάσεις και η έναρξη της τουριστικής περιόδου. Οι πανελλαδικές εξετάσεις ξεκινούν την 1η Ιουνίου και ολοκληρώνονται με τα ειδικά μαθήματα στις 29 Ιουνίου.
Πότε διαλύεται η Βουλή
Ωστόσο, σύμφωνα με το Σύνταγμα, η Βουλή πρέπει να διαλυθεί προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί σε Εθνικές εκλογές από 30 έως 22 ημέρες πριν την προσφυγή στις κάλπες. Αυτό σημαίνει πως το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής θα θυροκολληθεί στο κοινοβούλιο είτε την Δευτέρα 24 Απριλίου είτε την Παρασκευή 28 Απριλίου.
Ο ρόλος της ΠτΔ
Σύμφωνα με τον skai, οι εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής και θεωρείται τουλάχιστον εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί αυτοδυναμία με 151 έδρες για κάποιο κόμμα. Από τη στιγμή που θα διαπιστωθεί αυτό, κατά το Σύνταγμα ξεκινά η διαδικασία των διερευνητικών εντολών σχηματισμού κυβέρνησης, με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου να δίνει την εντολή σχηματισμού στον αρχηγό του πρώτου κόμματος που επί τρεις ημέρες θα έχει τη δυνατότητα συναντήσεων και διαβουλεύσεων με στόχο τον σχηματισμό κυβέρνησης με τη συμμετοχή άλλου ή άλλων κομμάτων.
Εφόσον η εντολή αποβεί άκαρπη, τότε την εντολή παίρνει ο αρχηγός του δεύτερου κόμματος και επαναλαμβάνεται η διαδικασία. Εφόσον και τότε δεν υπάρξει αποτέλεσμα τότε η εντολή δίνεται στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Αν και εκείνος την επιστρέψει, τότε, την δέκατη ημέρα από τις εκλογές η κυρία Σακελλαροπούλου θα συγκαλέσει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτό χρονικά τοποθετείται στις 31 Μαϊου.
Εφόσον δεν επιτευχθεί και τότε συμφωνία, τότε δίνεται εντολή για τη διεξαγωγή νέων εκλογών. Σημειώνεται ότι οι πολιτικοί αρχηγοί που θα λάβουν εντολή σχηματισμού κυβέρνησης δεν είναι υποχρεωμένοι να εξαντλήσουν το περιθώριο των τριών ημερών και μπορούν να την επιστρέψουν ακόμη και αυθημερόν ή τη στιγμή, εντός του τριημέρου, που θα κρίνουν ότι δεν θα τελεσφορήσει.
Δεύτερη κάλπη
Η βουλή που θα έχει προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαϊου θα ορκισθεί και την επομένη θα διαλυθεί προκειμένου η χώρα να πάει σε δεύτερη κάλπη, με υπηρεσιακή κυβέρνηση.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε χαρακτηριστικά: «Αν χρειαστεί δεύτερη αναμέτρηση, ώστε να ακυρωθεί η περιπέτεια της απλής αναλογικής, αυτή θα πραγματοποιηθεί το αργότερο μέχρι τις αρχές Ιουλίου».
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι κάλπες θα στηθούν λίγες ημέρες μετά το τέλος των εξετάσεων, αλλά πριν από τη Σύνοδο Κορυφής των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, η οποία είναι προγραμματισμένη για τις 11-12 Ιουλίου. Παράλληλα, στη χώρα θα έχει ήδη ξεκινήσει η τουριστική περίοδος.