Περιεχόμενα
Είναι πλέον σύνηθες, ειδικότερα σε θέματα μεταναστευτικής πολιτικής αλλά και προάσπισης των συνόρων, η Ελλάδα να δέχεται επικρίσεις για πως χειρίζεται αυτά τα ζητήματα. Μάλιστα οι New York Times με δημοσίευμά τους είχαν αναφέρει πως η FRONTEX εξετάζει το ενδεχόμενο… αποχώρησης από την Ελλάδα, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί πως οι συνοριακές προσπάθειες επιφέρουν αμφίβολα αποτελέσματα, ενώ στοιχίζουν αμέτρητες ανθρώπινες ζωές!
Παρά το κλίμα που δημιουργήθηκε μέσα από την αναπαραγωγή του δημοσιεύματος της New York Times, η χθεσινή (17/7) συνάντηση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Νότη Μηταράκη με τον εκτελεστικό διευθυντή της FRONTEX, Χανς Λέιτενς αφήνει παντελώς διαφορετική αίσθηση. Ίσα ίσα που σύμφωνα με πληροφορίες του intronews.gr, το κλίμα αφ’ ενός ήταν το καλύτερο δυνατό, αφ’ ετέρου τέθηκε επί τάπητος η ενίσχυση της συνεργασίας των δύο μερών.
H Le Monde και οι ενστάσεις του Γκριμχέντεν
Σαφώς, για ν’ αποδοθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, το εν λόγω δημοσίευμα της New York Times βασίστηκε σε αντίστοιχο της γαλλικής Le Monde, η οποία επικαλέστηκε τις ενστάσεις του Γιόνας Γκριμχέντεν, επικεφαλής του γραφείου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που ελέγχει μεταξύ άλλων το έργο της FRONTEX, ώστε να παραμένει σύννομο με βάση τις επιταγές της ΕΕ.
Το δημοσίευμα επικαλείται ειδική αναφορά του Γιόνας Γκριμχέντεν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της FRONTEX στη Βαρσοβία τον περασμένο Ιούνιο. Ο Γκριμχέντεν είχε προτείνει την παύση της συνεργασίας της FRONTEX με την Ελλάδα σύμφωνα με το άρθρο 46 του οργανισμού που προβλέπει μία τέτοια εξέλιξη όταν παρατηρούνται «παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων ή υποχρεώσεων στο πλαίσιο διεθνούς προστασίας που είναι εξαιρετικά σοβαρές ή αναμένονται να συνεχιστούν».
Ο Γκριμχέντεν καλούσε την FRONTEX να αναλάβει δράση καθιστώντας την Ελλάδα υπόλογο. Βεβαίως η Le Monde επικαλείται διπλωματική πηγή η οποία ανέφερε πως «έχουν γίνει ξανά παρόμοιες προτάσεις, αλλά είναι η πρώτη φορά που η FRONTEX εξετάζει σοβαρά αυτές τις απόψεις. Δεν υπάρχει προηγούμενο, αλλά δεδομένου του τι συνέβη στις 13 Ιουνίου (σ.σ. το συμβάν της Πύλου), η FRONTEX αισθάνεται πως θα πρέπει ν’ αντιδράσει».
«Δεν υπήρξε ποτέ ζήτημα αποχώρησης της FRONTEX»
Καλά πληροφορημένες πηγές όμως αναφέρουν στο intronews.gr πως το ζήτημα που είχε δημιουργηθεί σχετικά με την παρουσία της FRONTEX στην Ελλάδα δεν… υπήρξε ποτέ. Με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο εκφράζεται πως Ελλάδα και FRONTEX συνεργάζονται διαρκώς και σε κάθε ευκαιρία, ενώ πασχίζουν να εισφέρουν πληροφορίες στο πλαίσιο της κοινής δράσης αλλά και να μοιραστούν τεχνογνωσία.
Άλλες πηγές πάντως υπογραμμίζουν πως αν η FRONTEX είχε πρόβλημα στη συνεργασία της με την Ελλάδα αφ’ ενός το ζήτημα θα βρισκόταν στην κορυφή της ατζέντας σε μία κρίσιμη για το μεταναστευτικό περίοδο, αφ’ ετέρου μία… αποχώρησή της θα στερούσε από τον οργανισμό τον ίδιο τον λόγο ύπαρξής του.
Λέγεται χαρακτηριστικά πως η FRONTEX αντιμετωπίζει σημαντικότερα προβλήματα στη συνεργασία της με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, αλλά σε καμία περίπτωση με την Ελλάδα. Τα αποτελέσματα άλλωστε των κοινών επιχειρήσεων στα ελληνικά χωρικά ύδατα αλλά και στον Έβρο αποτυπώνουν την επιτυχία αυτής της συνεργασίας.
Πάντως, κυκλοφορεί άποψη, η οποία φτάνει και στις Βρυξέλλες και θέλει την FRONTEX να λαμβάνει λιγότερες αρμοδιότητες σε σχέση με τον όγκο των ευρωπαϊκών πόρων που διαχειρίζεται. Εκφράζεται συνεπώς η γνώμη πως η παρουσία της θα έπρεπε να είναι εντονότερη.
Σε καλό κλίμα
Την ίδια στιγμή το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη γνωστοποιούσε τα αποτελέσματα της συνάντησης του κ. Μηταράκη με τον κ. Λέιτενς.
Όπως μνημονεύεται στην επίσημη ανακοίνωση «στη συνάντηση συζητήθηκε η πορεία των μεταναστευτικών ροών και η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική, καθώς και η εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας που έχει υπογραφεί με την FRONTEX», κάνοντας ευθεία παραπομπή στην εκ νέου θεμελίωση της συνεργασίας των δύο πλευρών.
Ο ίδιος ο υπουργός πάντως παραδέχτηκε την πολύτιμη συμβολή της FRONTEX στην αποτροπή των μεταναστευτικών ροών «οι οποίες έως τις 14 Ιουλίου 2023 ήταν μειωμένες κατά 31% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022».
Σε πρώτο πλάνο απελάσεις, επιστροφές και επανεγκατάσταση
Αυτό που καθίσταται σαφές είναι πως σε γενικές γραμμές οι τακτικές αποτροπής των ροών έχουν αποδώσει. Ζητούμενο όμως παραμένει η διαχείριση αυτών των ροών και ο συντονισμός εντός της ΕΕ για τη μέριμνα σε κάθε αιτούντα ασύλου μετανάστη ξεχωριστά.
Πάνω σε αυτό το κομμάτι θα κινηθεί το προαναφερθέν Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών, με τον υπουργό και τον εκτελεστικό διευθυντή της FRONTEX να συζητούν επί του πλαισίου αυτής της συνεργασίας.
