Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε είχε ήδη παραπέμψει από τις 15 Φεβρουαρίου την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ε.Ε. για παράβαση των υποχρεώσεών της βάσει της οδηγίας για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Σιδηροδρομικό Χώρο (2012/34/ΕΕ), περίπου δύο εβδομάδες πριν από το δυστύχημα στα Τέμπη.
Η οδηγία διευκρινίζει ότι τα κράτη μέλη έπρεπε να διασφαλίσουν ότι η συμβατική συμφωνία μεταξύ της εθνικής αρμόδιας Αρχής και του διαχειριστή σιδηροδρομικής υποδομής είχε συναφθεί το αργότερο έως τις 16 Ιουνίου 2015 και είχε δημοσιευθεί εντός ενός μηνός.
Η σύναψη και δημοσίευση της εν λόγω συμφωνίας είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη διαφάνεια των επερχόμενων έργων στο δίκτυο σιδηροδρομικής υποδομής. Η εν λόγω συμφωνία θα πρέπει να περιέχει βασικές διατάξεις, όπως το ύψος των κονδυλίων που διατίθενται για τις υπηρεσίες υποδομής, καθώς και στόχους επιδόσεων προσανατολισμένους στον χρήστη (για παράδειγμα ταχύτητα γραμμής, ικανοποίηση πελατών ή προστασία του περιβάλλοντος).
Παρά τις ανταλλαγές απόψεων μεταξύ της Επιτροπής και της Ελλάδας, οι εθνικές Αρχές δεν έχουν ακόμη υπογράψει και δημοσιεύσει τη συμβατική συμφωνία με τον ελληνικό διαχειριστή σιδηροδρομικής υποδομής, τον ΟΣΕ.
Η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας τον Δεκέμβριο του 2020 και απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη τον Δεκέμβριο του 2021. Δεδομένου ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να παραβιάζει την οδηγία, η Επιτροπή αποφάσισε τώρα να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ιστορικό
Η υποχρέωση σύναψης και δημοσίευσης συμβατικών συμφωνιών μεταξύ των εθνικών αρμόδιων αρχών και των διαχειριστών σιδηροδρομικής υποδομής αποτελεί σημαντικό στοιχείο της ενιαίας ευρωπαϊκής οδηγίας για τους σιδηροδρόμους. Οι συμφωνίες αυτές περιέχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις του κράτους μέλους και του διαχειριστή ή των διαχειριστών υποδομής.
Ακόμα, επισημαίνεται ότι αυτές οι συμφωνίες καλύπτουν όλες τις πτυχές της διαχείρισης της υποδομής, τις οικονομικές υποχρεώσεις του κράτους μέλους, τις απαιτήσεις αποδοτικότητας για τον διαχειριστή υποδομής, τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων και τους κανόνες για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και σοβαρών διαταραχών της λειτουργίας.
Περιλαμβάνουν, επίσης, διορθωτικά μέτρα που πρέπει να ακολουθηθούν εάν ένα από τα μέρη παραβιάζει τις συμβατικές του υποχρεώσεις ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, εάν επηρεάζεται η διαθεσιμότητα της δημόσιας χρηματοδότησης. Οι συμφωνίες καθορίζουν ένα πενταετές χρηματοδοτικό πλαίσιο για την κατασκευή, αναβάθμιση και συντήρηση της σιδηροδρομικής υποδομής, το οποίο καθιστά προβλέψιμη τη δημόσια χρηματοδότηση.
