Η εποχή του καραμανλισμού και του παπανδρεϊσμού συνιστά εδώ και χρόνια για την ελληνική πολιτική κουλτούρα μια τάση πεπερασμένη, δεδομένης της σταδιακής αποδόμησης που επικράτησε, ονοματολογικά έστω, στον δεκαετή κύκλο που έκλεισε με την διακυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου το 2001-11.
Το αντίστοιχο καραμανλικό μέτωπο της Νέας Δημοκρατίας, ίσως να μην σφραγίστηκε στα τέλη του 2009, ξεκίνησε όμως από τις αρχαιρεσίες του κόμματος να αποδομεί τα απομεινάρια του ιδρυτικού ρεύματος, κυρίως ονοματολογικά, αν όχι ιδεολογικά.
Οι διάδοχοι
Η ευρεία επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ενδοκομματικά εκ πρώτης, αλλά και ύστερα στις εκλογές και μάλιστα επαναλαμβανόμενα (2019 και 2023) αποτελείωσε τους «καραμανλικούς» και η επιρροή τους στην παράταξη είναι πια από ελάχιστη έως μηδαμινή, με τα νέα δεδομένα. Ιστορικά και παραδοσιακά στη Νέα Δημοκρατία, ο αρχηγός αλλάζει μόνο ύστερα από εκλογική ήττα, οπότε και προκαλείται (νομοτελεικά) εσωκομματική κρίση. Μια τέτοια κρίση δεν έχει βιώσει ακόμη η ΝΔ στη μετα-σαμαρική περίοδο καθώς μετά την ανάδειξη του Μητσοτάκη ως αρχηγού τον Ιανουάριο του 2016, βίωσε δύο νικηφόρες εκλογικές αναμετρήσεις.
Ο Κώστας Καραμανλής άλλωστε, είχε προαναγγείλει την άρνησή του να συμμετάσχει στις φετινές εκλογές, ήδη από την αρχή τους έτους τερματίζοντας, ως είπε, τον κοινοβουλευτικό του βίο. Οι δε παρεμβάσεις του τα τελευταία χρόνια μονάχα… επετειακές ήταν, αν όχι… «ατακοδόρικες». Και στο καραμανλικό μέτωπο δεν υπάγεται ο Κώστας Καραμανλής του Αχιλλέα και τέως υπουργός Μεταφορών. Τα μόνα κοινά που φέρει με την πλευρά αυτή, είναι το όνομα και το επώνυμο του ιδρυτή του κόμματος. Ούτε καν ο τόπος καταγωγής, αφού γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα και όχι στις Σέρρες, ενώ πολιτικά «ανδρώθηκε» στην μητσοτακική περίοδο του κόμματος της Πειραιώς και διατηρεί άριστες σχέσεις με τον Μητσοτάκη – όχι τυχαίο ότι ο αρχηγός της ΝΔ τον στήριξε στο έπακρο μετά τα Τέμπη και δεν συζήτησε καν την πιθανότητα να μην είναι εκ νέου υποψήφιος. Η δικαίωση ήρθε με την εκλογική πρωτιά του Κ. Α. Καραμανλή στις Σέρρες.
Τα δεξιότερα του «καραμανλισμού» στελέχη και ο Μητσοτάκης
Αξιο αναφοράς και ότι τα γρανάζια της γαλάζιας ενορχήστρωσης συναποτελούνται από ονόματα που αποκτήθηκαν από τα δεξιότερα και όχι από… τα «κεντρικότερα» της Νέας Δημοκρατίας, χωρίς την τάση να μπολιάσουν και στην πράξη, τις αξίες ή τις συνήθειες που κουβαλούσαν ακόμα τα παλαιότερα στελέχη. Ωρίμασαν οι συνθήκες και οι ίδιοι πολιτικά, σε μια περίοδο που εντός του κόμματος είχαν απομείνει ελάχιστα καραμανλικά στοιχεία και ακόμα λιγότερα πρόσωπα που θύμιζαν την εποχή αυτή.
Τσάτσος, Μπούτος, Παπασπύρου, Παπακωνσταντίνου, Μητσοτάκης, Θανάσης Κανελλόπουλος, είναι μερικά από τα ονόματα που συνέδεσαν το όνομα τους με μια κεντροδεξιά προσέγγιση εξ ου και απέχουν άρδην από την εποχή Γεωργιάδη, Πλεύρη, Βορίδη, Σαμαρά, Μεϊμαράκη – και Έβερτ παλαιότερα. Κι αν μετά τις διενέξεις και τις υπόκωφες προσπάθειες για να τιμάται η καραμανλική συσπείρωση, ο μόνος θιασώτης αυτής της παράδοσης έμεινε ο Προκόπης Παυλόπουλος, ο μοναδικός ίσως «καραμανλικός» της πτέρυγας του ηγέτη της δεξιάς, που «επικοινωνούσε» μάλιστα με την Αριστερά, ως και τον ΣΥΡΙΖΑ, ο… μητσοτακισμός πλέον επικυρώθηκε ως μια ξεκάθαρη γραμμή που θα κέρδιζε και την επόμενη τετραετία, έχοντας καταρρίψει καιρό τώρα τα αφηγήματα διακρίσεων ανάλογα με τις προσεγγίσεις του εκάστοτε νεοδημοκράτη. Πολιτευόμενου και ψηφοφόρου.
Με το τέλος του καραμανλισμού, τέλειωσε και το αφήγημα του «Βούδα» που αφορούσε τον Κώστα Καραμανλή. Υπήρχε μια παράλογη μυθολογία ότι διαδραματίζει κάποιον ρόλο, πράγμα που το συντηρούσε και ο ίδιος με σιβυλλικές εκφράσεις και μορφασμούς Πυθίας κατά καιρούς. Κανένας δεν ξεχνάει όμως τη συμπόρευσή του με τον Τσίπρα, στον οποίο έκανε δώρο και τον Παυλόπουλο και τον Παπαγγελόπουλο και προσφάτως τον Αντώναρο, με αντάλλαγμα την ασυλία για την οικονομική καταστροφή και τα χρέη που δημιούργησε ο ίδιος. Ο Τσίπρας μέχρι το 2019 κατηγορούσε για το ελληνικό χρέος όλη την Ελλάδα πλην του Καραμανλή.
Η… συνταξιοδότηση του Κώστα Καραμανλή από τη Βουλή σήμανε και τη μείωση, ως εκμηδένιση, της σκιώδους στήριξης του ΣΥΡΙΖΑ ως μια εσωκομματική αντιπολίτευση στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πρακτικά, ένας Ευάγγελος Αντώναρος απέμεινε στον ΣΥΡΙΖΑ για να εκφράζει τα καραμανλικά ιδεώδη – και απέτυχε (ο ίδιος) πανηγυρικά στις εκλογές. Ο Γιώργος Κύρτσος αναλώνεται σε κριτική μέσω Twitter, ο Αρης Σπηλιωτόπουλος περίμενε να είναι υποψήφιος φέτος με την αξιωματική αντιπολίτευση (αλλά ουδείς τον κάλεσε) και ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος έχει χαράξει πια τη δική του, ανεξάρτητη γραμμή ακροβατώντας ανάμεσα στις δύο πτέρυγες.
